Bài 7. Kiều ở lầu Ngưng Bích

Văn Bản:
KIỀU Ở LẦU
NGƯNG
BÍCH


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
I/ Giới thiệu đoạn trích
1/Vị trí:
-Nằm ở phần 2:Gia biến và lưu lạc,
gồm 22 câu (từ câu 1033-1054).
2. Đọc và tìm hiểu chú thích

Xác định vị trí
đoạn trích?


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
I/ Giới thiệu đoạn trích
1/Vị trí:
Nằm ở phần 2- Gia biến và lưu lạc
gồm 22 câu (từ câu 1033-1054)
2. Đọc và tìm hiểu chú thích

Tìm hiểu chú
thích sgk ?


Giải thích một số từ ngữ sau:

1. Khóa xuân: Khóa kín tuổi xuân, ý nói cấm cung; ở đây chỉ việc Kiều
bị giam lỏng.
2. Bẽ bàng: Xấu hổ, tủi thẹn
3. Chén đồng:

Chén rượu thề nguyền, cùng lòng, cùng dạ với nhau

4. Tấm son: Tấm lòng son, chỉ tấm lòng chung thủy gắn bó
5. Quạt nồng ấp lạnh:Mùa hè, trời nóng nực thì quạt cho cha mẹ ngủ;
mùa đông trời lạnh giá thì vào nằm trước để khi cha mẹ ngủ chỗ
nằm đã ấm sẵn


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH

(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.
Bẽ bàng mây sớm đèn khuya,
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,
Tin sương luống những rày trông mai chờ.
Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.
Xót người tựa cửa hôm mai,
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?
Sân Lai cách mấy nắng mưa,

Có khi gốc tử đã vừa người ôm.

Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu ?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mạt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
(TRÍCH TRUYỆN KIỀU-NGUYỄN DU)


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
I/ Giới thiệu đoạn trích
1/Vị trí:
Nằm ở phần 2, gồm 22 câu (từ câu
1033-1054), nằm ở phần hai, tức phần
“Gia biến và lưu lạc”
2. Đọc và tìm hiểu chú thích
3. Bố cục:

Tìm hiểu bố
cục đoạn
trích?


BỐ CỤC 3 PHẦN

Đoạn 1

Đoạn 2

(6 câu đầu)

(8 câu tiếp)

Khung cảnh
lầu Ngưng
Bích và tâm
trạng của Kiều

Nỗi nhớ người
thân

Đoạn 3
(8 câu cuối)
Tâm trạng buồn
lo của Kiều


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
I/ Giới thiệu đoạn trích
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm
trạng của Kiều.
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung

Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.
Bẽ bàng mây sớm đèn khuya,
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
I/ Giới thiệu đoạn trích
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm
trạng của Kiều.
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.

Khung cảnh
thiên nhiên
trước lầu
Ngưng Bích
được miêu tả
qua những câu
thơ nào?


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
I/ Giới thiệu đoạn trích
II. Tìm hiểu đoạn trích:

1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm
trạng của Kiều.
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.
=> Đẹp, mênh mông thoáng đãng nên
thơ nhưng vắng lặng, heo hút.

Khung cảnh
thiên nhiên
trước lầu
Ngưng Bích
được miêu tả
qua những chi
tiết nào?


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
I/ Giới thiệu đoạn trích
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm
trạng của Kiều.

Bẽ bàng mây sớm đèn khuya
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.
=> Chán nản, buồn tủi, cô đơn.

Tâm trạng

của Thúy
Kiều bộc lộ
qua những
chi tiết
nào?


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
I/ Giới thiệu đoạn trích
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm
trạng của Kiều.
- Cảnh: rộng lớn mênh mông
- Người: nhỏ bé, cô đơn.

Phân tích dụng
ý nghệ thuật
đối lập giữa
cảnh và người
của Nguyễn Du


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
I/ Giới thiệu đoạn trích
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm
trạng của Kiều.

Bẽ bàng mây sớm đèn khuya
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.
=> Chán nản, buồn tủi, cô đơn.
=>Tả cảnh ngụ tình, đối lập cảnh mênh
mông, bát ngát nhưng vắng vẻ, đồng điệu
với tâm trạng buồn tủi cô đơn bẽ bàng của
Kiều
,

Nhận xét
về nghệ
thuật tả
cảnh và
người của
Nguyễn Du
? Tác
dụng?


-Thời gian được gợi tả
qua hình ảnh nào?

Đèn
khuya

Mây
sớm

Mây
sớm

Đèn
khuya

Hình ảnh “mây sớm đèn
khuya” gợi tính chất gì
của thời gian?


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH



(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)

I. GIỚI THIỆU ĐOẠN TRÍCH
II. TÌM HIỂU ĐOẠN TRÍCH
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm
trạng của Kiều.

*Thời gian “mây sớm, đèn khuya”
=> Vòng tuần hoàn khép kín
* Tâm trạng: “Bẽ bàng”,
“Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.”
=> chán nản, buồn tủi, cô đơn.
*Nghệ thuật: Tả cảnh ngụ tình

-Qua khung cảnh thiên
nhiên cho thấy Kiều đang ở
trong hoàn cảnh và tâm

trạng như thế nào?
-Miêu tả cảnh để thể hiện tâm
trạng con người. Đó là bút
pháp nghệ thuật gì ?


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm trạng
của Kiều.
2/Nỗi nhớ người thân:
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,
Tin sương luống những rày trông mai chờ
Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.
Xót người tựa cửa hôm mai,
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?
Sân Lai cách mấy nắng mưa,
Có khi gốc tử đã vừa người ôm.

Trong
cảnh ngộ
của mình
Kiều đã
nhớ tới
những ai?


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH

(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm
trạng của Kiều.
2/Nỗi nhớ người thân:
a/ Nhớ Kim Trọng:
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,
Tin sương luống những rày trông mai chờ
Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.
=>-Đớn đau, day dứt, ân hận nhớ nhung da
diết mối tình đầu
Một người tình chung thuỷ.

Khi nhớ về
Kim Trọng,
Kiều liên
tưởng đến
điều gì?
Tâm trạng
của Kiều
như thế
nào?


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm
trạng của Kiều.

2/Nỗi nhớ người thân:
b/ Nhớ cha mẹ:
Xót người tựa cửa hôm mai,
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?
Sân Lai cách mấy nắng mưa,
Có khi gốc tử đã vừa người ôm.
=> Xót xa cho cha mẹ đã già mà ngày đêm
còn trông chờ tin Kiều , lo lắng vì không
chăm sóc được cho cha mẹ.
=> Một người con hiếu thảo.

Khi nhớ về
cha mẹ,
Kiều liên
tưởng đến
điều gì?
Tâm trạng
của Kiều
như thế
nào?


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm
trạng của Kiều.
2/Nỗi nhớ người thân:
a/ Nhớ Kim Trọng:
b/ Nhớ cha mẹ:

Ở đầu truyện, ta thấy Kiều là người hiếu
thảo qua việc bán mình chuộc cha. Đến
đây Kiều lại nhớ đến chàng Kim trước rồi
mới nghĩ về cha mẹ. Theo em có hợp lí
không? Phải chăng Kiều đã mất đi phẩm
chất cao quý ấy ở một người con hay tác
giả Nguyễn Du đã có sự sắp xếp nhầm
lẫn?

THẢO LUẬN
Trong đoạn
trích, Nguyễn
Du cho thấy
Kiều nhớ Kim
Trọng trước khi
nhớ cha mẹ có
hợp lí không?
Vì sao?


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm trạng
của Kiều.
2/Nỗi nhớ người thân:
3/Tâm trạng buồn lo của Kiều:


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH

(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm trạng
của Kiều.
2/Nỗi nhớ người thân:
3/Tâm trạng buồn lo của Kiều:

Có mấy
cảnh được
gợi tả ở 8
câu thơ
cuối? Nêu
cụ thể?


3)Tâm trạng của Kiều:
Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu ?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm trạng

của Kiều.
2/Nỗi nhớ người thân:
3/Tâm trạng buồn lo của Kiều:
Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa ?
=>Nhớ về quê hương và gia đình.

Tâm trạng
của Kiều
qua cảnh
thứ nhất
như thế
nào?


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm trạng
của Kiều.
2/Nỗi nhớ người thân:
3/Tâm trạng buồn lo của Kiều:
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu ?
=>Nỗi buồn về số kiếp, cuộc đời, thân
phận trôi nổi.

Tâm trạng
của Kiều
qua cảnh

thứ hai
như thế
nào?


KIỀU Ở LẦU NGƯNG BÍCH
(Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du)
II. Tìm hiểu đoạn trích:
1.Khung cảnh lầu Ngưng Bích và tâm trạng
của Kiều.
2/Nỗi nhớ người thân:
3/Tâm trạng buồn lo của Kiều:
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
=> Buồn cho cuộc sống tẻ nhạt, vô vị.

Tâm trạng
của Kiều
qua cảnh
thứ ba như
thế nào?