Bài 11. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075 - 1077)

Kiểm tra kiến thức cũ


Lược đồ cuộc tiến công để tự vệ của Lý Thường Kiệt

42

gĐ
Tôn

Th
ản,

ân

c
Phú
h
Cản

iệt
k
ng
ờ
ư
th
Lý

Tiến
công để
tự vệ

Bài 11:

Cuộc kháng chiến chống quân
xâm lược Tống (1075 – 1077)


Bài 11: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075 – 1077)
II: GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076 - 1077)
1. Kháng chiến bùng nổ.
a. Nhà Lý chuẩn bị kháng chiến:

Sau khi rút quân về nước Lý Thường Kiệt đã làm gì?

+ Chuẩn bị bố phòng.
+ Cho quân mai phục vị trí quan trọng.
+ Xây dựng phòng tuyến Như Nguyệt kiên cố.


(Cao Bằng)

(Lạng Sơn)
ân
Th
C
ản
h
úc
Ph

LÝ

TH
Ư

Ờ

NG

IỆ
T

hủ
A

Quảng Ninh

n

N
Kế
Lý

K

Vi
T

n

yê
gu


Vì sao Lý Thường Kiệt chọn khúc sông Như Nguyệt để xây
Vị trí
quantuyến
trọng,
chặn
ngang các hướng tấn công của
dựng
phòng
chặn
giặc?
địch từ Quảng Tây đến Thăng Long, được ví như một
chiến hào tự nhiên khó vượt qua.
§a Phóc

NguyÖt

Yên Phong

Lý Thường Kiệt

THĂNG LONG


Phòng tuyến trên sông Như Nguyệt

Bia ký 
Bến đò Như Nguyệt

Ngã ba Xà, nơi từng diễn ra trận quyết chiến chiến lược chống giặc Tống trên sông
Như Nguyệt


Bài 11: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075 – 1077)
II: GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076 - 1077)
1. Kháng chiến bùng nổ.
a. Nhà Lý chuẩn bị kháng chiến:
Qua đó em có nhận xét gì về cách bố trí quân mai phục của
+ Chuẩn bị bố phòng.

Lý Thường Kiệt?

+ Cho quân mai phục vị trí quan trọng.
+ Xây dựng phòng tuyến Như Nguyệt kiên cố.

Những vị trí đó có tầm chiến lược quan trọng, địch sẽ qua.
Bố trí từ xa đến gần nhằm tiêu hao sinh lực địch, gây cho
chúng hoang mang.


Bài 11: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075 – 1077)
II: GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076 - 1077)
1. Kháng chiến bùng nổ.
a. Nhà Lý chuẩn bị kháng chiến:
b. Diễn biến:

Để xâm lược Đại Việt chúng đã chuẩn bị những gì?

10 vạn bộ binh, 1 vạn ngựa, 20 vạn dân phu, hàng vạn tấn
lương thực, vũ khí, 57 bài thuốc chữa bệnh.

Lực lượng đông, mạnh, đủ về lương thực vũ khí thuốc men,
thể hiện sự quyết tâm chiếm bằng được Đại Việt.



Lược đồ cuộc kháng chiến chống Tống (1076 – 1077)
Chú thích:
Đường tiến công của quân Tống

Quân Lý phòng ngự

Quân Lý chặn đánh

Cao Bằng

Lạng Sơn
ân
Th
C
ản
h
úc
Ph

LÝ

TH
Ư
Ờ

NG

IỆ

T

hủ
A

Quảng Ninh

n

N
Kế
Lý

K

Vi
T

A
HÒ

M

ÂU

n
yê
gu


Chú thích:
Trận tuyến của quân Tống

Phòng tuyến sông Như Nguyệt

§a Phóc

NguyÖt

Yên Phong

Lý Thường Kiệt

THĂNG LONG


Bài 11: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075 – 1077)
II: GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076 - 1077)
1. Kháng chiến bùng nổ.
a. Nhà Lý chuẩn bị kháng chiến:
b. Diễn biến:

+ Cuối 1076, quân Tống do Quách Quỳ, Triệu Tiết chỉ huy
tấn công vào nước ta.
+ 1077, Ta đánh nhiều trận nhỏ cản địch.

- Kết quả: Quân Tống đóng ở bờ Bắc sông Cầu .


Bài 11: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075 – 1077)
II: GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076 - 1077)
1. Kháng chiến bùng nổ.
2.Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt.
a. Diễn biến:


CHÚ GIẢI
S.

Quân nhà Lý phòng ngự

Th
ng
ươ

Quân nhà Lý chặn đánh
Quân nhà Lý tiến công
Phòng tuyến sông Như Nguyệt
(sông Cầu)

Đa Phúc

Trận tuyến của quân Tống
Quân Tống tấn công

Triệu Tiết

Quân Tống rút lui

S. N
hư

Yên Phong

S.

Lụ
cN

am

Quách Quỳ

Ng
uy

ệt (
S

. Cầ

u)

Vạn Xuân
S. N
hị

LÝ THƯỜNG KIỆT

. Th
ái
Bì n
h

ng
Hồ
(S.
)

THĂNG LONG

S

ng
S. Đuố


TẠM DỊCH

Tranh minh họa Lý Thường Kiệt và bài thơ thần “Nam quốc sơn
hà”

CHÚ GIẢI
S.

Quân nhà Lý phòng ngự

Th
ng
ươ

Quân nhà Lý chặn đánh
Quân nhà Lý tiến công
Phòng tuyến sông Như Nguyệt
(sông Cầu)

Đa Phúc

Trận tuyến của quân Tống
Quân Tống tấn công

Triệu Tiết

Quân Tống rút lui

S. N
hư

Yên Phong

S.

Lụ
cN

am

Quách Quỳ

Ng
uy

ệt (
S

. Cầ

u)

Vạn Xuân
S. N
hị

LÝ THƯỜNG KIỆT

. Th
ái
Bì n
h

ng
Hồ
(S.
)

THĂNG LONG

S

ng
S. Đuố


Bài 11: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075 – 1077)
II: GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076 - 1077)
1. Kháng chiến bùng nổ.
2.Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt.
a. Diễn biến:

+ Quách Quỳ cho quân vượt đánh phòng tuyến → ta phản
công quyết liệt.
+ Cuối năm 1077 Lý Thường Kiệt cho quân đánh bất ngờ vào
đồn giặc.

b. Kết quả:
+ Địch chấp nhận “giảng hoà” rút về nước.


THẢO LUẬN NHÓM (2 phút)

Nhóm 1:Tác dụng của bài thơ
“Nam Quốc sơn hà”?

Nhóm 3: Nét độc đáo trong cách
đánh của Lý Thường Kiệt?

Nhóm
2: Emlệ có
Để động
viên, khích
tinhsuy
thầnnghĩ
chiếnnhư
đấu thế
của
về việc
“giảng
quân sĩ, nào
thể hiện
ý chí chủ
quyếtđộng
tâm chống
giặchòa”
ngoại
xâm
củaLý
quân
và dân Kiệt?
ta.
của

Thường

Nhóm 4: Nguyên nhân thắng lợi và ý
nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến
chống Tống (1075-1077)?


Đảm bảo mối quan hệ hòa hiếu

Không làm tổn thương danh dự của

giữa hai nước.

nước lớn

Nhóm 2: Em có suy nghĩ như thế nào
về việc chủ động “giảng hòa” của Lý
Thường Kiệt?

Thể hiện tính nhân đạo của dân
tộc ta.

Bảo đảm một nền hòa bình lâu dài


Nhóm 3: Nét độc đáo trong cách
đánh của Lý Thường Kiệt?

- Sáng tạo: dựa vào điều kiện tự nhiên để chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc ( lập phòng tuyến sông
Như Nguyệt, đánh vào ban đêm, đánh vào tinh thân quân giặc bằng bài thơ thần)

- Cách kết thúc chiến tranh: giảng hòa.


Nhóm 4: Nguyên nhân thắng lợi và ý
nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến
chống Tống (1075-1077)?

Nguyên nhân thắng lợi:

Ý nghĩa:
+ Là trận đánh tuyệt vời trong lịch sử chống

+ Tinh thần đoàn kết chiến đấu của nhân

ngoại xâm.

dân ta.

+ Nền độc lập, tự chủ được củng cố.

+Tài chỉ huy của Lý Thường Kiệt

+ Nhà Tống từ bỏ âm mưu xâm lược Đại
Việt.


Bài 11: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075 – 1077)
II: GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076 - 1077)
1. Kháng chiến bùng nổ.
2.Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt.

a. Diễn biến:

b. Kết quả:
c. Ý nghĩa:

+ Là trận đánh tuyệt vời trong lịch sử chống ngoại xâm.
+ Nền độc lập, tự chủ được củng cố.
+ Nhà Tống từ bỏ âm mưu xâm lược Đại Việt.


Bài tập củng cố
Sự kiện

Hoàn thành bảng sau:
Kháng chiến chống Tống

Kháng chiến chống Tống

của nhà Tiền Lê

của nhà Lý

Quân Tống do Hầu Nhân Bảo chỉ huy tiến vào nước ta
X
Thực hiện chủ trương “Tiến công trước để tự vệ”
X
Lập phòng tuyến Như Nguyệt
Đóng cọc trên sông Bạch Đằng

X

X

Lê Hoàn trực tiếp tổ chức và lãnh đạo kháng chiến
X
Quân Tống do Quách Quỳ và Triệu Tiết chỉ huy

X

Lý Thường Kiệt được cử làm chỉ huy cho cuộc kháng chiến
X
Sau 42 ngày chiến đấu, thành Ung Châu bị hạ.

X