Bài 23: Cơ cẩu trục khuỷu-Thanh truyền

Tiết 30
Ngày soạn 1-3-2008
Bài 23 cơ cấu trục khuỷu thanh truyền
Mục tiêu
1- Biết đợc nhiệm vụ và cấu tạo của các chi tiết chính trong cơ cấu trục khuỷu thanh
truyền.
2- Đọc đợc sơ đồ cấu tạo của pít-tông, thanh truyền và trục khuỷu.
Chuẩn bị
- Bài soạn.
- Tranh vẽ phóng to các hình 23.1; 23.2; 23.3; và 23.4.
- Vật thật.
Tiến trình
Bớc 1: ổn định lớp , kiểm diện (1ph)
Bớc 2: Kiểm tra (7ph)
?1 Nêu nhiệm vụ, cấu tạo của thân máy ?
?2 Nêu nhiệm vụ, cấu tạo của nắp máy?
Bớc 3: Bài mới (34ph)
hoạt động của thày, trò Nội dung
Hoạt động 1: Giới thiệu chung về cơ
cấu trục khuỷu thanh truyền
GV: - Sử dụng vật thật, yêu cầu HS
nhận biết và giới thiệu các nhóm chi tiết
chính
- Gồm 3 nhóm: Nhóm pit-tông,
nhóm thanh truyền và nhóm trục khuỷu.

Hoạt động 2: Tìm hiểu pit-tông
GV: - Sử dụng hình vẽ SGK, vật thật giới
thiệu cấu tạo của pit-tông.
- VĐ: Quan sát hình dạng pit-tông

h y cho biếtã :
?1 Đỉnh pit-tông có nhiệm vụ gì ? đỉnh
có mấy dạng?
?2 Đầu pit-tông có nhiệm vụ gì?
?3 Thân pit-tông có nhiệm vụ gì?
I/giới thiệu chung
- Có 3 nhóm chi tiết : Nhóm pit-tông, nhóm
thanh truyền và nhóm trục khuỷu. Các chi tiết
chính gồm: Pit-tông, thanh truyền, trục khuỷu.
- Khi động cơ làm việc: Pit-tông chuyển
động tịnh tiến trong xy lanh, trục khuỷu quay
tròn còn thanh truyền chuyển động lắc ngang
truyền lực giữa pit-tông và trục khuỷu.
II/pit-tông
1) Nhiệm vụ
- Cùng với xy lanhvà nắp máy tạo thành
không gian làm việc, nhận lực đẩy của khí
cháy rồi truyền lực cho trục khuỷu để sinh
công và nhận lực từ trục khuỷu để thực hiện
các quá trình nạp, nén và thải khí.

C
1
C
2
C
3
C
4
C

5
A- Đỉnh - Đầu C- Thân
1- R nh XM khíã
2- R nh XM đầuã
3-Lỗ thoát dầu
4-Lỗ lắp chốt pit-tông
GV phân tích chỉ rõ tác dụng mỗi phần
của Pittông.
Hoạt động 3: Tìm hiểu thanh truyền
GV: - ? Nêu nhiệm vụ thanh truyền?
- Sử dụng hình vẽ SGK, vật thật giới
thiệu cấu tạo của thanh truyền.
- Cho HS quan sát vật thật, hình vẽ,
vấn đáp xây dựng kiến thức.
? 1 Nhận xét về hình dạng của
thanh truyền?
?2 Nêu tác dụng từng phần
?3 Cách lắp thanh truyền với pit-
tông, trục khuỷu.
2) Cấu tạo

Chia 3 phần: Đỉnh, đầu và thân.
+ Đỉnh có 3 dạng: Đỉnh bằng, đỉnh lồi và
lõm.
+ Đầu có các rãnh lắp xecmăng khí và
xecmăng
+ Thân pit-tông: Dẫn hớng cho pittông
chuyển động trong xy lanh và liên kết với
thanh truyền để truyền chuyển động. Trên thân
có lỗ lắp chốt pit-tông.

III/ thanh truyền
1) Nhiệm vụ
Là chi tiết để truyền lực giữa pit-tông và
trục khuỷu.
2) Cấu tạo
Chia 3 phần: Đầu nhỏ, thân và đầu to
- Đầu nhỏ: Có dạng trụ rỗng để lắp chốt Pit-
tông.
- Thân: Nối đầu nhỏ với đầu to, thờng có tiết
diện ngang hình chữ I.
- Đầu to: Để lắp với chốt khuỷu, có thể làm
liền khối hoặc chia làm hai nửa: Nửa trên liền
thân, nửa dới rời gọi là nắp đầu to. Hai nửa đợc
ghép với nhau bằng bu lông.
Bên trong đầu nhỏ và đầu to có lắp bạc lót
hoặc ổ bi. Riêng loại đầu to chia hai nửa chỉ
dùng bạc lót và bạc lót cũng đợc chia hai nửa t-
ơng ứng.

Bớc 4 Củng cố: (2ph)
Bớc 5: Dặn (1ph) - Học bài, trả lời câu hỏi SGK
- Đọc thông tin bổ xung
hoạt động của thày, trò Nội dung
Hoạt động 4: Tìm hiểu trục khuỷu
GV: - ? Nêu nhiệm vụ trục khuỷu?
- Sử dụng hình vẽ SGK, giới
thiệu cấu tạo của trục khuỷu.
- Cho HS quan sát hình vẽ, vấn
đáp xây dựng kiến thức.
? 1 Nhận xét về hình dạng của

trục khuỷu?
?2 Nêu tác dụng từng phần
+ Cổ khuỷu
+ Chốt khuỷu
+ Má khuỷu

III/trục khuỷu
1) Nhiệm vụ
- Nhận lực từ thanh truyền để tạo mô men quay
để kéo máy công tác.
- Dẫn động các cơ cấu và hệ thống của động
cơ.
2) Cấu tạo
Gồm 3 phần: Đầu, thân và đuôi.
Phần thân gồm có:
- Cổ khuỷu là trục quaycủa trục khuỷu.
- Chốt khuỷu để lắp đầu to thanh truyền.
- Má khuỷu để nối cổ khuỷu với chốt khuỷu.
Động cơ 1 xilanh có một khuỷu, Động cơ nhiều
xilanh có số khuỷu bằng số xilanh.