Đề tài “một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5 tuổi” (1)

Đề tài: “Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
cho trẻ 5 tuổi”
A. PHẦN MỞ ĐẦU:
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI, SÁNG KIẾN, GIẢI PHÁP
Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non là cung cấp cho trẻ những kiến
thức sơ đẳng về môi trường phù hợp với khả năng nhận thức cuả trẻ nhằm tạo ra thái
độ, hành vi đúng của trẻ đối với môi trường xung quanh. Việc khám phá quy luật tự
nhiên nhằm mục đích bảo vệ mơi trường có thể bắt đầu từ lứa tuổi mầm non. Mơi
trường có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống con người và sự phát triển kinh tế
văn hóa của đất nước và của cá nhân.
Để đảm bảo cho con người được sống trong một mơi trường lành mạnh thì việc
giáo dục ý thức bảo vệ mơi trường được hình thành và rèn luyện từ rất sớm, từ lứa tuổi
mầm non giúp con trẻ có những khái niệm ban đầu về mơi trường sống của bản thân
mình nói riêng và con người nói chung là cần thiết. Từ đó biết cách sống tích cực với
môi trường nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh của cơ thể và trí tuệ.
Việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường tôi xác định là một trong những nhiệm
vụ quan trọng được tiến hành có kế hoạch, chiến lược cụ thể để phát triển toàn diện
nhân cách trẻ. Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được lồng ghép vào các hoạt động
hằng ngày tạo điều kiện để trẻ được trải nghiệm những vốn sống của bản thân.
Đồng hành với những suy nghĩ ấy bản thân tôi trăn trở, suy nghĩ nên giải quyết
vấn đề này như thế nào? Để mang lại hiệu quả giáo dục cao nhất là điều mà những
người làm công tác giáo dục phải quan tâm. Tôi cho rằng sự thành công của công tác
này không thể thiếu sự kết hợp chặt chẽ từ ba lực lượng giáo dục Gia đình-NhàtrườngXã hội.
Với tình hình thực tế tại lớp đang phụ trách, tơi nhận thức sâu sắc và xác định rõ
những việc cần làm ngay đối với trẻ, với Phụ huynh để đẩy mạnh công tác giáo dục
bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non. Vì vậy tơi đã chọn đề tài:
“ Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5 tuổi”.
II. ĐIỂM MỚI CỦA ĐỀ TÀI, SÁNG KIẾN, GIẢI PHÁP
Như chúng ta đã biết với đề tài sáng kiến này tuy đã từng có nhiều người
nghiên cứu và thử nghiệm song ở mỗi độ tuổi khác nhau và mỗi trường, mỗi vùng miền
lại mang một đặc điểm riêng. Do vậy các giải pháp đưa ra áp dụng cũng không thể

giống nhau. Và thực tế ở trường mầm non nơi tôi công tác, giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường ở trường vào rất nhiều thời điểm trong ngày, thế nhưng giáo viên chưa thực sự
chú trọng đến việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường sao cho phù hợp, đúng nơi,
đúng chỗ và đưa lại hiệu quả giáo dục trẻ cao. Chính vì thế việc giáo dục ý thức bảo vệ
mơi trường vẫn cịn thể hiện một cách hình thức, chưa đi vào tâm hồn và cuộc sống
của trẻ. Vì lẽ đó tơi đã mạnh dạn chọn đề tài này nhằm:


Giúp cho các em có thức trong việc giữ gìn và bảo vệ môi trường. Những phút
vui chơi thoải mái, lành mạnh sẽ giúp các em thêm hào hứng để học tập và sống hồn
nhiên hơn.
Nhằm đánh giá được thực trạng việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường của
trẻ mẫu giáo 5 tuổi ở trường mầm non nơi tôi đang công tác.
Đề xuất một số biện pháp tổ chức hiệu quả việc giáo dục ý thức bảo vệ mơi
trường cho trẻ 5 tuổi.
Qua việc trẻ có ý thức bảo vệ môi trường sẽ giúp các em thêm hào hứng để học
tập và sống hồn nhiên hơn. Hơn nữa, việc bảo vệ môi trường sẽ làm cho trẻ tạo ra
nhiều đức tính tốt đẹp, hạn chế những tật xấu, đồng thời rèn luyện ý thức và tâm hồn
các em theo chiều hướng tốt.
III. PHẠM VI ÁP DỤNG ĐỀ TÀI
Có thể áp dụng và triển khai cho tất cả các cháu ở tuổi mầm non và các trường
học trong toàn Huyện, vì đây là một cách làm khơng q khó và nó gần gũi với chúng
ta, với trẻ nhỏ, khơng địi hỏi u cầu, cơ sở vật chất gì tốn kém cho việc làm trên.
B. PHẦN NỘI DUNG
I. THỰC TRẠNG CỦA NỘI DUNG CẦN NGHIÊN CỨU
Hiện nay, môi trường trên thế giới và ở Việt Nam đang bị ô nhiễm nặng nề do
sự gia tăng dân số; nghèo đói, lạc hậu ở các nước đang phát triển; khí thải của công
trường, nhà máy và lượng rác thải trong sinh hoạt hàng ngày quá nhiều không xử lý
tốt; rừng bị tàn phá nghiêm trọng, diện tích rừng bị thu hẹp, đất đai bị suy thối; ơ
nhiễm mơi trường do các khu cơng nghiệp và khu đơ thị hóa; hệ thống giao thơng q

tải gây khói bụi, tiếng ồn ....cũng làm ảnh hưởng rất lớn đến mơi trường.
Trước thực trạng đó giáo dục bảo vệ môi trường đã trở thành vấn đề cấp bách
mang tính chiến lược tồn cầu . Chính vì thế mỗi một chúng ta cần tuyên truyền giáo
dục môi trường nâng cao nhận thức và trách nhiệm bỏ vệ mơi trường trong hệ thống
giáo dục quốc dân vì thế cần giáo dục cho con người ngay từ lúc tuổi thơ để trẻ hiểu và
nhận thức về môi trường một cách tổng quát hơn. Đối với các em nhỏ đang ở độ tuổi
mẫu giáo thì ngành cũng đã có số biện pháp để giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho
các em như : cho các em lao động nhặt rác sân trường, tham gia phong trào làm cho
quê hương sạch hơn …. ở một số môn học cũng được lồng ghép chủ đề mơi trường
vào giảng dạy, góp phần làm sạch hơn môi trường của chúng ta. Tuy nhiên các hoạt
động đó vẫn chưa đem lại hiệu quả lắm vì đa số trẻ nhỏ chưa có ý thức cao trong việc
bảo vệ môi trường, những việc làm của các em chưa có tính tự giác, khi nào giáo viên
nhắc nhỡ, yêu cầu thì các em mới làm, nếu có thì chỉ số ít các em làm. Vấn đề được
đặt ra, nếu một trường chưa có được một tập thể học sinh có ý thức về bảo vệ mơi
trường thì việc thực hiện những phong trào thi đua “ Xây dựng trường học xanh –
sạch – đẹp”; “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” khó có thể thực
hiện tốt. Bằng chứng là ở một số trường học trong thành phố chúng ta vẫn cịn nhìn
thấy rác ( bọc, giấy, chai nhựa, lá cây ….), cụ thể là trường mà tôi đang giảng dạy.
Trước thực tế đó, tơi cảm thấy bản thân phải tìm cách nào để giáo dục các em ý thức
bảo vệ môi trường tốt hơn, khơng những trong nhà trường mà cịn ở gia đình và ngồi
xã hội.
1. Thuận lợi:


Được sự quan tâm của BGH nhà trường, tổ chuyên mơn ln tích cực chỉ đạo
trong cơng tác chun mơn, bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên để giáo viên có năng
lực vững vàng hơn.
Nhà trường đã trang bị về CSVC, mua sắm đồ dùng dạy học và hoạt động tương
đối đầy đủ.
Trường nằm trong diện xã bãi ngang ven biển nên được Huyện quan tâm đầu tư

kinh phí xây dựng cụm trung tâm ở thôn Liêm Bắc, cụm trung tâm được xây dựng kiên
cố hai tầng với 6 phòng học diện tích các phịng học rộng rãi, khang trang, sạch sẽ và
các lớp ở khu vực lẽ bây giờ cũng chuyển vào học ở đây và tất cả đều được ăn bán trú
thuận lợi cho việc chăm sóc ni dưỡng, giáo dục trẻ đạt kết quả tốt hơn.
Bản thân tơi ln u nghề mến trẻ, nhiệt tình trong cơng tác chăm sóc giáo dục
trẻ, tích cực tự học và tự bồi dưỡng cho bản thân, không ngừng phấn đấu nâng cao
năng lực cho bản thân, thường xuyên học hỏi chị em, bạn bè đồng nghiệp nên tích lũy
được một số kinh nghiệm.
Nhà trường đã trồng nhiều cây xanh ở xung quanh trường, chăm sóc thường
xuyên, bồn hoa trồng với nhiều lọai hoa đẹp hấp dẫn trẻ thuận lợi cho việc chăm sóc
bảo vệ mơi trường.
Sân bãi rộng rãi, an tịan để tổ chức các hoạt động ngồi trời và hoạt động vui chơi
cho trẻ. Đặc biệt nhà trường phối hợp với Hội cựu chiến binh đã làm nhiều chòi để che
mát cho trẻ hoạt động tốt hơn.
- Trẻ ở gần trường nên rất chăm đi học.
- Trường đã làm tốt phối kết hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội nâng cao
chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ.
Song bên cạnh những thuận lợi mà tôi có thì bản thân tơi cịn gặp khơng ít khó
khăn sau:
2. Khó khăn:
- Tư liệu để giáo viên tham khảo, đồ dùng dạy học của môn lồng ghép bảo vệ mơi
trường cịn thiếu thốn.
- Ý thức tham gia các hoạt động giữ gìn mơi trường của trẻ cịn hạn chế.
- Phụ huynh bận công việc, chưa quan tâm đến trẻ, trẻ ở nhà chủ yếu với ơng bà.
- Diện tích quy hoạch sân chơi trong trường chưa có khu vực chuyên biệt và hình thức
chưa phong phú, trồng cây xanh chỉ mang tính tạo cảnh quan.
- Thơng tin về giáo dục mơi trường đã có nhưng chưa đồng bộ, chưa đến được với một
số phụ huynh. Hình thức tuyên truyền cịn mang tính hình thức, cho xong việc, nên trẻ
nhỏ chưa có ý thức bảo vệ mơi trường và chưa thấy được tác hại của những loại rác
thải.

- Gia đình các em cũng chưa giáo dục cho các em về ý thức bảo vệ môi trường, xem
đây là chuyện của các cô, của người khác .
+ Kết quả lớp tôi 5 tuổi như sau:
Lớp 5 tuổi
Tổng số trẻ
Trẻ có những kiến Trẻ có thói quen
thức ban đầu về hành vi, thái độ
môi trường sống tham gia bảo vệ môi
của con người
trường.
Không thực hiện


kinh nghiệm đưa ra
Tỷ lệ %

25 trẻ

12/25
48%

13/25
52%

II. CÁC BIỆN PHÁP
Việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ tuổi mầm non ln là một hoạt
động mang tính giáo dục cao, nó địi hỏi chúng ta phải nhạy bén, tận dụng nguồn
nguyên vật liệu thải bỏ để biến chúng thành những dụng cụ dạy học, đồ chơi cho trẻ
một cách đơn giản nhưng thể hiện rõ nét sự sáng tạo và ý tưởng phong phú qua mỗi
sản phẩm. Xuất phát từ những trăn trở ấy, tôi đã xây dựng kế hoạch tổ chức cũng như

biện pháp để hoạt động này mang đến hiệu quả nhất định.
2. 1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
cho trẻ thông qua các chủ đề, các hoạt động giáo dục:
Thơng qua các hoạt động học có chủ đích, hoạt động vui chơi, các giờ sinh
hoạt, tơi đã xây dựng kế hoạch giáo dục ý thức bảo vệ mơi trường cho trẻ dựa vào tình
hình của lớp và khả năng thực tế của trẻ. Lựa chọn để đưa vào kế hoạch những
nguyên vật liệu có thể tạo được sản phẩm đáp ứng được yêu cầu "học mà chơi, chơi
mà học" cho trẻ để đảm bảo hiệu quả đạt được của công tác luôn ở mức cao nhất.
- Kế hoạch giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ cũng được xây dựng từ dễ đến
khó, mức độ tăng dần theo các chủ đề.
* Trong biện pháp này tôi đã xây dựng kế hoạch và lựa chọn các nội dung, hoạt
động tích hợp theo từng chủ đề như sau:
Chủ đề : Trường Mầm non:
- Hoạt động học: Giới thiệu các khu vực trong trường, các khu vệ sinh, nơi bỏ
rác, vứt rác.
- Hoạt động ngoài trời: Xem tranh ảnh đoạn băng tình huống về việc giữ gìn vệ
sinh cảnh quan của trường, trò chuyện với trẻ về cách xử lý tình huống của trẻ. Nhặt
rác trong sân trường, và nhặt lá cây rụng bỏ vào thùng rác.
- Hoạt động chiều: Trò chuyện về sự cần thiết của việc rửa tay, rửa mặt. Những
thời điểm cần rửa tay, rửa mặt ( trước khi ăn, sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi
hoạt động ngoài trời và khi tay bẩn.)
Chủ đề : Gia đình:
- Hoạt động ngồi trời: Cơ và trẻ cùng trị chuyện về cơng việc của trẻ ở nhà. Cô
giáo dục trẻ biết giúp đỡ bố mẹ sắp xếp, dọn dẹp nhà cửa.
Cô giáo dục trẻ biết chăm sóc cây hoa có trong nhà mình ( tưới nước, nhặt lá vàng…)
Chủ đề : Thế giới thực vật:
- Hoạt động học: Tìm hiểu về sự phát triển của cây xanh và các loại hoa. Ích lợi
của cây xanh và giáo dục trẻ chăm sóc cây xanh để bảo vệ mơi trường.
- Hoạt động góc: Góc thiên nhiên: chăm sóc cây cảnh, tưới nước cho cây, nhặt
lá vàng, lá rụng. Góc tạo hình: Sử dụng các loại lá cây trẻ nhặt được kết thành những

đồ chơi dân gian mà trẻ u thích ( con trâu, chong chóng, diều…)
- Hoạt động ngồi trời: Quan sát cây cảnh có trong sân trường và ích lợi của các
loại cây. Chăm sóc cây xanh và trồng thêm một số cây trong vườn trường. Trò chuyện
và quan sát sự trưởng thành của chúng. Thực hành trồng cây và theo dõi sự phát triển


của cây theo các điều kiện môi trường.
Chủ đề: Tết và mùa xn:
- Hoạt động ngồi trời: Cơ và trẻ cùng trò chuyện về những hoạt động của trẻ
trong những ngày tết và cô giáo dục trẻ khi đi chơi tết, đến những nơi công cộng không
vứt
rác
bừa
bãi,
không
bẻ
cành
lộc,
ngắt
hoa
ngày
tết.
Cô yêu cầu trẻ và phụ huynh mang những vỏ hộp bánh, hộp kẹo tới lớp để làm đồ
dùng đồ chơi.
- Hoạt động góc: Góc tạo hình: Cơ cho trẻ làm theo nhóm. Làm dây pháo trang
trí ở lớp và ở nhà bằng vỏ hộp chè, bìa cứng. Làm bánh chưng bằng vỏ hộp bánh cũ.
Tận dụng những quyển lịch bàn cũ và những tờ bìa cứng làm thiệp chúc tết …
- Hoạt động chiều: Cô và trẻ cùng dọn dẹp lớp, lau chùi đồ chơi để chuẩn bị đón
tết.
Chủ đề : Nước và các hiện tượng thiên nhiên:

- Hoạt động học: Tìm hiểu về tác hại của bão lũ và trò chuyện về các cách
phịng tránh hiện tượng đó. Tìm hiểu vể nước và tác dụng của nước đối với con người:
nước là nguồn tài nguyên quý giá của con người, từ đó giáo dục trẻ ý thức bảo vệ
nguồn nước, biết sử dụng nước tiết kiệm và đúng mục đích.
- Hoạt động ngồi trời: Trị chuyện về những hiện tượng thiên nhiên như: núi
lửa, động đất, sóng thần. Nguyên nhân và cách phịng tránh. Chăm sóc cây cảnh có
trong sân trường (tưới cây, hoa, nhặt lá vàng.)
- Hoạt động chiều: Xem băng hình, hình ảnh và đưa ra nhận xét một số hành vi
đúng sai của con người đối với môi trường. (Theo chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi chỉ số
56).
- Trò chuyện về một số hành vi bảo vệ môi trường của con người trong sinh hoạt
hằng ngày (Theo chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi chỉ số 56).
Trò chuyện về những điều nên làm của con người để bảo vệ môi trường.
Chủ đề: Quê hương đất nước
- Hoạt động học: Giới thiệu về lễ hội ở địa phương và các trò chơi dân gian. Cô
giáo dục trẻ khi đến lễ hội không được vứt rác bừa bãi, bẻ cây, hoa và những đồ trang
trí trong lễ hội.
- Tìm hiểu về q hương; đất nước và các danh lam thắng cảnh của quê
hương; Thủ đô Hà Nội. Cô giáo dục trẻ biết bảo vệ môi trường sạch đẹp không vứt rác
bừa bãi, không bẻ cây, ngắt hoa, không dẫm lên cỏ và không phá hoại những đồ chơi
ở những nơi công cộng. Cô giáo dục trẻ biết xây dựng và cùng giữ gìn những cảnh
quan đó.
- Hoạt động chiều: Giáo dục trẻ biết bảo vệ môi trường nơi trẻ sống và những nơi
công cộng (vườn hoa, công viên, bờ hồ)
- Hoạt động ngồi trời: Tìm hiểu về tác hại của khói thuốc lá đối với sức khỏe con
người và môi trường ( Bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi). Trò chuyện về các danh lam
thắng cảnh và những điều nên làm để giữ gìn cảnh quan ở những dịa danh đó.
* Tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động vui chơi :
- Thơng qua các trị chơi phân vai : Trẻ đóng vai và thể hiện các công việc của
người làm công tác bảo vệ môi trường như: trồng cây, chăm sóc cây, thu gom rác, xử

lý các chất thải. Trong các trò chơi “ Bé tập làm nội trợ” giáo viên luôn chú ý dạy trẻ có


ý thức tiết kiệm nước và các nguyên liệu chế biến món ăn, thu gom đồ dùng gọn gàng
sau khi làm….
- Thơng qua các trị chơi học tập : Trẻ tìm hiểu các hiện tượng trong mơi trường,
trẻ học cách so sánh, phân loại các hành vi tốt, xấu đối với môi trường, phân biệt môi
trường sạch, môi trường bẩn và tìm ra nguyên nhân; trẻ biết giải các câu đố, kể lại các
câu chuyện về bảo vệ môi trường…
- Thơng qua các trị chơi vận động : Trẻ mơ tả các hành vi bảo vệ môi trường :
động tác cuốc đất, trồng cây, tưới nước, bắt sâu… ; hoặc làm hại môi trường : chặt
cây, dẫm lên thảm cỏ, đốt rừng, săn bắt chim, thú…
- Thơng qua các trị chơi đóng kịch : Trẻ thể hiện được nội dung các câu chuyện
bảo vệ môi trường : “ Hạt đỗ sót”; “ Biết đi đâu”; “ Con hãy đợi rồi sẽ biết”; “ Nỗi đau
của lá”, trẻ biết thể hiện các hành vi có lợi, hành vi có hại cho mơi trường.
Bên cạnh việc tích hợp, lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào
trong các chủ đề, các hoạt động giáo dục trẻ, tôi đã chú trọng lồng ghép thêm một nội
dung mới : Bé tiết kiệm điện. Tôi nhận thấy, đây là một nội dung cần phải được giáo
dục liên tục và thường xuyên để trẻ biết sử dụng các thiết bị điện trong gia đình một
cách hiệu quả và hợp lý, đồng thời phải giải thích cho trẻ hiểu : Tiết kiệm điện là bảo vệ
môi trường.
Tôi đã xây dựng kế hoạch giáo dục như sau:
- Hoạt động chính: Tìm hiểu cách sử dụng đồ điện tiết kiệm và an tồn. Cơ nêu
ra ý nghĩa của việc sử dụng điện tiết kiệm đối với môi trường.
- Hoạt động góc: Xem truyện về việc sử dụng điện tiết kiệm và ảnh hưởng của
việc sử dụng tiết kiệm đối với mơi trường.
- Hoạt động ngồi trời: Trị chuyện về ảnh hưởng của việc sử dụng tiết kiệm
điện đối với môi trường và những điều nên làm , không nên làm để tiết kiệm điện.
2. 2. Biện pháp 2: Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường thông qua những
khái niệm đơn giản và gần gũi với trẻ:

* Tôi đã chú trọng cung cấp những hiểu biết về mơi trường xung quanh của trẻ.
Điều có thể nhận thấy rất rõ trong đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi mầm non đó là trẻ rất
thích thú khi được làm quen, khám phá môi trường xung quanh. Đặc biệt, đối với trẻ ở
lứa tuổi mẫu giáo lớn đã có một vốn kiến thức phong phú về môi trường xung quanh,
điều này tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên dễ dàng hơn khi thực hiện nhiệm vụ giáo
dục môi trường cho trẻ . Tuy nhiên, để hệ thống hóa các khái niệm mang tính trừu
tượng về mơi trường xung quanh đòi hỏi giáo viên phải linh hoạt, nhạy bén trong các
phương pháp giáo dục trẻ:
- Giáo viên phải giúp trẻ hiểu và phân biệt được đâu là môi trường sạch, môi
trường bẩn và các tác hại khi sống trong môi trường bẩn để từ đó trẻ có các nhận thức
bảo vệ mơi trường và bảo vệ sức khỏe của trẻ.
Ví dụ : Cơ giáo tạo tình huống làm mơi trường lớp học bừa bộn có nhiều rác, đồ
dùng đồ chơi không ngăn nắp . Cô cho trẻ nhận xét môi trường sạch hay bẩn. Trẻ đưa
ra cách giải quyết : Trẻ tự phân cơng cho từng tổ, nhóm, cá nhân trực nhật và thực
hiện công việc. Sau khi lao động xong cho trẻ nhận xét, so sánh môi trường của lớp
học trước khi lao động với sau khi lao động .


- Hình thành các thói quen lao động tự phục vụ: Lau dọn, sắp xếp gọn gàng đồ
dùng, đồ chơi, không vứt rác, vứt đồ chơi bừa bãi. Đi vệ sinh đúng nơi quy định, biết
giữ gìn nhà vệ sinh sạch sẽ, biết rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi đi vệ sinh.
Biết tiết kiệm nước trong sinh hoạt hằng ngày, khơng để vịi nước chảy liên tục, thấy
nước chảy tràn biết khóa vịi lại…
- Cung cấp kiến thức về mối quan hệ gắn kết giữa con người với động, thực vật
từ đó hướng dẫn trẻ cách chăm sóc vật ni, cách gieo hạt , trồng cây để tạo mơi
trường xanh, sạch, đẹp cho gia đình, nhà trường và xã hội. Giúp cho trẻ hiểu cây xanh
rất có ích cho con người, làm giảm ô nhiễm môi trường, giảm bụi, giảm tiếng ồn, cung
cấp cho con người thức ăn, thuốc chữa bệnh, cây xanh của rừng còn giúp ngăn chặn
lũ lụt....., cây kiểng để trang trí tạo ra cảnh đẹp. Một điều không thể thiếu khi giáo dục
trẻ đó là giúp trẻ hiểu con người, động vật, cây cối khơng thể tồn tại nếu khơng có đất,

vì vậy cần sử dụng đất như thế nào cho hợp lý và bảo vệ đất làm sao để không bị ô
nhiễm.
- Bên cạnh mối quan hệ giữa con người với động, thực vật, giáo viên cịn giải
thích cho trẻ hiểu thêm về mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên: lợi ích và tác
hại của mưa, gió, nắng… để từ đó trẻ có các biện pháp phịng tránh: Trời nắng phải đội
mũ, ra đường phải đeo khẩu trang, khi trời mưa phải che dù, mặc áo mưa; không chơi
đùa dưới trời mưa, trời nắng. Khi trời mưa to, có sấm sét, không nên đứng dưới các
gốc
cây
to,
không
cầm
các
vật
bằng
sắt….
* Đưa ra kế hoạch trực nhật và lịch phân công trực nhật.
- Việc đưa ra kế hoạch trực nhật và phân công trực nhật theo lịch đã kích thích
tích tự giác của trẻ, giúp trẻ có tinh thần trách nhiệm cao với cơng việc được giao, đồng
thời tập cho trẻ có thói quen làm việc theo kế hoạch đã định.
- Tận dụng thời gian của giờ sinh hoạt chiều để giáo dục trẻ thói quen trực nhật
cuối ngày theo nhóm hoặc cá nhân. Chăm sóc góc thiên nhiên của lớp, sắp xếp, lau
dọn kệ đồ chơi, nhắc nhở bạn cùng nhau thực hiện.
2. 3. Biện pháp 3 : Sưu tầm, tìm kiếm, lựa chọn những mẫu đồ dùng, đồ
chơi đơn giản từ nguyên vật liệu thải bỏ.
- Bên cạnh những biện pháp vừa kể trên, tôi luôn kết hợp với Giáo viên cùng
lớp, cùng khối suy nghĩ, tìm kiếm, lựa chọn những mẫu đồ dùng, đồ chơi đơn giản
được tận dụng từ nguyên vật liệu thải bỏ để hướng dẫn trẻ cùng thực hiện. Tơi nhận
thấy, có rất nhiều sản phẩm được tạo ra từ nguồn nguyên vật liệu này và trẻ đã hào
hứng chơi với những đồ chơi ấy vì yếu tố mới lạ luôn hấp dẫn trẻ. Đồng thời, tôi cũng

chú ý sưu tầm thêm các mẫu đồ chơi trên mạng internet, sách báo, tạp chí nước
ngồi... để làm phong phú hơn ngân hàng đồ chơi tại lớp cho trẻ. Nhằm kích thích sự
tìm tịi, khám phá của trẻ vào các hoạt động một cách tích cực.
2. 4. Biện pháp 4: Tạo mọi điều kiện để trẻ được thực hành trải nghiệm.
- Một hoạt động chỉ được tổ chức thành công khi trẻ thể hiện sự hứng thú, tập
trung chú ý vào bài học. Chính vì vậy, khi tổ chức các hoạt động giáo dục, tơi ln tận
dụng mọi cơ hội có thể, nhằm cho trẻ được thực hành trải nghiệm, luôn ln lắng nghe
ý kiến của trẻ, động viên, khuyến khích kịp thời, tạo điều kiện cho trẻ được thể hiện ý
tưởng của mình. Từ những thực nghiệm của chính bản thân mình, hình thành cho trẻ
kỹ năng quan sát, óc phán đốn, biết giải thích, suy luận, qua đó có thể cung cấp hoặc


củng
cố
kiến
thức
cho
trẻ.
Ví dụ : - Trong lĩnh vực con người với mơi trường, cơ tổ chức cho trẻ làm các thí
nghiệm : Thí nghiệm về sự phân hủy cuả lá cây; thí nghiệm về khơng khí bị ơ nhiễm từ
khói…
- Trong lĩnh vực con người với thế giới thực vật : Cơ tổ chức các thí nghiệm:
cây cần nước, ánh sáng, khơng khí; điều kiện hạt nảy mầm…
2. 5. Biện pháp 5: Hình thành cho trẻ tinh thần tập thể.
- Phân nhóm trẻ, giao nhiệm vụ cho từng nhóm tìm kiếm và sưu tầm các đồ
dùng, nguyên liệu để làm các tác phẩm tập thể. Biện pháp này giúp trẻ tăng cường
hoạt động và có ý thức làm việc theo nhóm.
- Trẻ thể hiện sự hứng thú khi được khám phá các loại nguyên vật liệu phế thải
và được tự tay mình làm những món đồ chơi mình thích.
2. 6. Biện pháp 6: Chú trọng công tác tuyên truyền và phối kết hợp với Phụ

huynh.
- Tuyên truyền và phối kết hợp với Phụ huynh trong công tác giáo dục ý thức
bảo vệ môi trường là một biện pháp không thể thiếu khi giáo dục cho trẻ. Bởi, chỉ có
làm tốt cơng tác tuyên truyền, vận động giáo viên mới nhận được sự hỗ trợ nhiệt tình
của Quý bậc Phụ huynh về nguồn nguyên vật liệu thải bỏ để giáo viên có thể tận dụng,
hướng dẫn các bé làm đồ chơi đơn giản cho mình. Đồng thời, cũng thơng qua cơng tác
này, Phụ huynh sẽ hiểu rõ hơn tầm quan trọng của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường cho con trẻ khơng phải chỉ ở phía nhà trường mà cịn ở cả gia đình nữa .
- Song song với việc làm tốt công tác tuyên truyền, vận động phụ huynh, tơi cịn
thường xun tìm và tải trên mạng các bài báo, phóng sự về nêu cao tinh thần, ý thức
bảo vệ môi trường nhằm phục vụ cho công tác giáo dục trẻ ngày một tốt hơn.
III. KẾT QUẢ CỦA SÁNG KIẾN
Với những biện pháp trên khi thực hiện tại lớp tôi đạt được một số kết quả như
sau:
Khuôn viên của trường, lớp ngày càng " xanh - sach - đẹp" và an tồn, thống mát
đã góp phần rất lớn thu hút các bậc phụ huynh đưa trẻ đến trường ngày một đông
hơn.
+ Đối với trẻ:
- 100% trẻ ở lớp bước đầu có ý thức bảo vệ mơi trường từ những việc làm đơn
giản:
Thông qua giáo dục bảo vệ môi trường, trẻ biết chăm sóc, giữ gìn sức khỏe cho bản
thân. Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh lớp học, biết cất đồ dùng và vật liệu gọn
gàng, đúng chỗ. Trẻ biết chăm sóc cây kiểng, tưới cây góc thiên nhiên, có ý thức tốt
bảo quản mơi trường của lớp, của trường ln ln sạch đẹp.
Trẻ có những thói quen tốt bảo vệ môi trường như ăn singum xong biết vứt giấy gói
bọc bả singum lại bỏ vào thùng rác. Khi có nhu cầu vứt rác, mang rác tới thùng vứt
hoặc vứt rác vào nơi quy định. Không khạc nhổ bừa bãi, đi vệ sinh đúng chổ. Biết tiết
kiệm thức ăn, ăn hết suất, không làm rơi vãi, không bỏ thừa thức ăn, ăn xong biết đánh
răng tiết kiệm nước.
- 96% Trẻ khi nhìn thấy người khác xả rác bừa bãi biết nhắc nhở.

- 95 % Trẻ có ý thức nhắc nhở người lớn không hút thuốc lá nơi cơng cộng và biết nói


hút thuốc lá có hại cho sức khỏe và ảnh hưởng tới môi trường.
- 100% Trẻ hào hứng tham gia các hoạt động trực nhật khi được yêu cầu.
- 93% Trẻ biết cùng cô làm đồ dùng, đồ chơi từ các nguyên vật liệu phế thải, chia sẻ
hợp tác với bạn bè và cha mẹ, biết nhắc nhở bố mẹ mang những nguyên vật liệu phế
thải đến lớp để làm đồ chơi và những đồ dùng tự tạo.
- 90% Trẻ có hiểu biết về mơi trường sống của con người, về mối quan hệ giữa
con người với động vật, thực vật. Các nguồn tài ngun như nước, đất, khơng khí. Có
kiến thức đơn giản về một số ngành nghề ở địa phương, đồng thời trẻ nói được những
điều nên làm và khơng nên làm của con người có ảnh hưởng tới môi trường sống.

+ Đối với giáo viên:
- Với vai trò là người giáo viên, là người hướng dẫn trẻ tôi đã được tham gia tập
huấn đầy đủ, nắm chắc nội dung giáo dục bảo vệ mơi trường, tìm hiểu kỹ và sâu sắc
những vai trị của mơi trường trong cuộc sống của con người. Để từ đó tơi đã tìm ra
những phương hướng, biện pháp tích cực và triệt để nhất để bảo vệ môi trường, vận
dụng được các phương pháp phù hợp gắn với cuộc sống thực của trẻ. Hình thành cho
trẻ những hành vi thái độ bảo vệ môi trường thường xuyên và liên tục.
- Luôn luôn nhận thức được bảo vệ môi trường và hướng người khác bảo vệ
môi trường là vấn đề cấp bách.
- Nhận thức đúng đắn việc sử dụng các nguồn tài nguyên (nước, điện ) một
cách hiệu quả hợp lý là quyền và nghĩa vụ của bản thân, mang lại ích lợi cho bản
thân.
- Ln tìm tịi và khám phá các cách sử dụng và tái chế các nguyên vật liệu cũ
để làm thành các công cụ dạy học và các đồ dung, đồ chơi.
+ Đối với phụ huynh:
- Phụ huynh đã quan tâm hơn đến công tác này và hỗ trợ nhiệt tình các loại
nguyên vật liệu phế thải cho Giáo viên ở lớp.

- Luôn phối hợp với giáo viên nhắc nhở trẻ ý thức bảo vệ môi trường ở mọi lúc
mọi nơi.
- Biết sử dụng các nhiên liệu (Xăng, gas, điện) và các nguồn tài nguyên ( Nước)
một cách hiệu quả, tiết kiệm.
- Nắm chắc kiến thức, hiểu biết cơ bản về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe
và mơi trường.
- Có ý thức giữ gìn vệ sinh nơi công cộng.
C. PHẦN KẾT LUẬN:
3.1 Ý nghĩa của đề tài, sáng kiến, giải pháp
Là một giáo viên Mầm non tơi nhận thức đúng đắn về vai trị và tầm quan trọng
của công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường là một việc làm hết sức cấp bách không những chỉ cho thế hệ trẻ hơm nay mà
cịn cho cả thế hệ trẻ ngày mai, chính vì vậy, giáo viên phải là người làm gương cho
trẻ, ln có ý thức hướng dẫn và nhắc nhở trẻ kiên trì thực hiện những việc làm hàng
ngày có ý nghĩa bảo vệ môi trường và giáo dục trẻ biết yêu quý, gần gũi, thân thiện với


môi trường. Mỗi giáo viên là một tuyên truyền viên về giáo dục bảo vệ môi trường trong
nhà trường, các bậc phụ huynh và cộng đồng.
Thực hiện tốt chuyên đề "Chung tay bảo vệ mơi trường" có thể nói chun đề
này tạo được tiếng vang trong nhà trường và quý bậc phụ huynh về ý thức bảo vệ môi
trường. Đặc biệt là việc phối hợp với giáo viên trong công tác hỗ trợ nguồn nguyên vật
liệu thải bỏ tận dụng để làm đồ chơi cho trẻ.
3.2 Kiến nghị đề xuất:
* Đối với nhà trường:
Nhà trường cần quan tâm hơn nữa đến việc bồi dưỡng chuyên môn. Tạo điều
kiện cho giáo viên được tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn về giáo dục bảo vệ
môi trường.
Thường xuyên theo dõi, đôn đốc nhắc nhỡ, dự giờ rút kinh nghiệm, hướng dẫn
cho giáo viên các biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường.

Đầu tư CSVC trang thiết bị, đổi mới thường xuyên liên tục về mơi trường, góc
thiên nhiên cho trẻ.
* Đối với Phòng GD
Cần tổ chức giáo viên dạy giỏi về giáo dục bảo vệ môi trường và thi rèn kỹ năng
bảo vệ môi trường cho trẻ.
Tổ chức các tiết dạy mẫu để giáo viên có điều kiện trao đổi đồng nghiệp và các
trường trong toàn Huyện về các biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường trong trường
mầm non.
Trên đây là một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5 tuổi
của bản thân tôi. Tuy nhiên trong q trình triển khai thực hiện khơng thể tránh khỏi
những thiếu sót. Kính mong Hội đồng khoa học các cấp bổ sung, góp ý để đề tài của
tơi được hồn thiện, được áp dụng có hiệu quả trong và ngồi nhà trường.
Tơi xin chân thành cảm ơn!

Quảng Bình, ngày 20 tháng 5 năm 2015


Ý kiến của HĐKH nhà trường

Ý kiến của HĐKH phòng GD-ĐT Lệ Thuỷ