1
H
Đ
L
HSDT
2.2. Công tác đào đ t
2.2.1. Tiêu chu n v công tác đ t
TCVN 4447-2012 “Công tác đ t - Thi công và nghi m thu”
2.2.2. Yêu c u v th hi n trong thuy t minh:
Các hình v c n th hi n trong ph n này, đ
c x p vào các m c phù h p g m:
- M t b ng, m t c t đào đ t (Th hi n rõ ph
k t c u móng – gi ng móng)
- S đ di chuy n máy đào
c đi m công vi c và ph
1-
ng h
ng án TCTC, các c t cao đ , các
ng thi công:
Nh n đ nh các đ c đi m k thu t c b n c a công vi c, đ a ra cái nhìn t ng quát v
h đào c n th c hi n. T đó, đ ra ph ng h ng thi công h p lý.
Nhà th u c n nh n đ nh đ c các đ c đi m c b n c a kh i móng công trình, đ c
đi m v m t b ng hi n tr ng c a công trình (đ có th đ a ra bi n pháp đào thích
h p nh t):
-
i u ki n thi công là r ng rãi hay ch t h p
i u ki n đ a ch t c a n n đ t t c t t nhiên t i c t đáy móng (Lo i đ t, c p
đ t)
Cao trình m t đ t san n n (Cao trình t nhiên c a khu đ t)
Cao trình đày gi ng
Cao trình đáy móng
Cao trình đ nh c c (n u có)
Quy t đ nh c t đào th nào
=> T nh ng đ c đi m nh v y nhà th u s ch n ra ph ng pháp t ch c thi công
công tác đào đ t (bao g m c ch n ph ng án đào tr c ép sau ho c đào sau ép
tr c), c ng có th chia thành nhi u đ t đào đ thu n l i cho thi công. Trong các
tr ng h p thông th ng, và không b v ng đ nh c c, ng i ta th ng ti n hành
đào đ n c t đáy gi ng.
- Ph ng pháp đào máy k t h p th công
- Ph ng pháp đào th công
Chú ý: Khi thi công đào đ t, đ tránh vi c g u đào va ch m vào đ nh c c có th gây
ra nh ng tác đ ng l c nh h ng t i ch t l ng c a c c, do đó, cao trình đào c a
máy đào ph i cao h n cao trình đ nh c c t 20-40cm (tùy vào đ l n c a g u đào).
QN, QuanP, BNg, yenyen
2
H
Đ
L
HSDT
2 - Xác l ng đ t đ c đào t ng c ng
B ng các công th c tính toán và các di n gi i, b ng bi u c n thi t, sinh viên ph i
tính toán đ c kh i l ng đ t đào theo bi n pháp đã đ ra. C th xác đ nh rõ:
- T ng kh i l ng đ t đào.
- Kh i l ng đ t đào b ng máy
- Kh i l ng đ t đào th công
3 - L a ch n máy đào:
Máy đào đ c ch n c n phù h p v i quy mô c a công vi c đào đ t. Chú ý nên ch n
các lo i máy đ i m i đ phù h p v i th c t s n xu t hi n nay. Các catalogue t ng
lo i máy c a Hitachi, Komatsu, ... đ u đ c công b trên trang ch c a nhà s n
xu t.
Sinh viên c n th hi n các thông s k thu t c a máy đào nh : Dung tích g u đào,
Bán kính đào l n nh t, Chi u sâu đào l n nh t, và các thông s c n thi t khác.
4 - Tính toán n ng su t th c t c a máy:
V i các lo i máy đ c nhà s n xu t công b n ng su t c a máy, sinh viên c n trích
d n các ph n thông tin c a nhà s n xu t đ ch ng minh n ng su t c a máy.N u
không, có th tính toán b ng các công th c trong m c 2.2.3 và th hi n theo b ng
tính:
Bang 1 Tính toán thông s c n thi t cho máy đào
N i dung
Th i gian 1 chu kì
H s ph thu c vào đi u ki n đ đ t
H s ph thu c vào góc quay c n v i
S chu kì xúc trong 1 gi
Dung tích g u
H s đ yg u
H s t ic ađ t
H s s d ng th i gian
N ng su t th c t c a máy
Kí hi u nv
K t qu tính
tck (s)
Kvt
Kquay
Nck
q (m3)
Kđ
Kt
Ktg
N (m3/h)
N (m3/ca)
QN, QuanP, BNg, yenyen
3
H
Đ
L
HSDT
5 - Tính và ch n ôtô v n chuy n: (Xem h
ng d n tính trong m c 2.2.3)
Bang 2 Tính toán s ô tô c n thi t ph c cho t ng máy đào
N i dung
Kí hi u
K t qu tính
T i tr ng c a ô tô
H s t i tr ng
Dung tr ng c a đ t (c p 2)
Dung tích g u c a máy đào
H s đ yg u
S g u đ đ y ô tô
H s s d ng th i gian
N ng su t th c t c a máy
Th i gian đ đ t đ y vào ô tô
C ly v n chuy n
V n t c ô tô khi có t i
V n t c ô tô không t i
Th i gian v n chuy n đ t
Th i gian quay v
Th i gian đ đ t
Th i gian m t chu kì v n chuy n
c a ôtô
S ô tô c n thi t đ ph c v
Qôtô (t n)
Ktt
g (t/m3)
q (m3)
Kđ y
ng (g u)
Ktg
N (m3/h)
Tl y-đ t (s)
L (km)
V1 (km/h)
V2 (km/h)
Tv n-chuy n (s)
Tquay-v (s)
Tđ (s)
Tôtô (s)
m (cái)
6 - Tính toán hao phí máy và hao phí lao đ ng (Xem m c 2.2.3 )
Bang 3 Tính toán th i gian thi công đào đ t
N i dung
T ng kh i l
ng đ t đào
Kí hi u -
ng đ t đào b ng máy
N ng su t th c t ca máy
m (%)
Qđào-máy (m3)
N (m3/ca)
Hao phí ca máy
Kh i l
ng đ t đào th công
K t qu tính
Qđào (m3)
M c c gi i hóa
Kh i l
nv
(ca)
Qth
-công
(m3)
QN, QuanP, BNg, yenyen
4
H
Đ
L
HSDT
M lao đ ng khi thi công b ng ph
pháp đào th công (th b c 3/7)
ng
T ng hao phí lao đ ng cho công tác đào
h móng b ng ph ng pháp th công
Mđtc (công/m3)
(ngày công)
Th i gian đào th công
(ngày)
S lao đ ng đào th công c n có
(ng
i)
8. L p ti n đ thi công
Trong tr ng h p đào k t h p máy và th công, c n chú ý s ph i h p gi a 2 công
vi c. Vi c đào th công c n đ c ti n hành sau khi đào máy 1 kho ng th i gian đ
đ có m t tr n công tác cho ng i công nhân vào đào m t cách an toàn. Ti n đ có
th th hi n trên s đ ngang.
9 - Bi n pháp thi công đào đ t:
Tóm t t các ki n th c, bi n pháp, tiêu chu n thi công ng n g n.
2.2.3. Các l u ý khi th c hi n công tác đào đ t:
2.2.3.1.
c đi m công vi c và ph
ng h
ng thi công:
a. ào b ng máy k t h p s a th công: Là ph ng pháp s d ng ph bi n hi n
nay, t i các công trình l n. Máy đào s đào ph n l n kh i đ t bên trên, sau đó ng i
công nhân s tham gia m t tr n công tác đ ti n hành s a h móng đ đ t kích
th c, đ ph ng theo yêu c u.
N u đi u ki n thi công ch t h p,
th ng là trong thành ph , và công
trình có 1 t ng h m tr lên thì có
th s d ng h th ng c Larsen đ
n đ nh thành h đào. C Larsen
lo i
ph
bi n
là
GSP2400x200x10,5 v i L=12m. C đ c
ép ngay t đ u khi thi công đ đ m
b o không chuy n v kh i đ t, tránh
nh h ng t i các công trình xung
quanh. H th ng c đ c ch ng đ
b ng m t h th ng gi ng ngang và
QN, QuanP, BNg, yenyen
5
H
Đ
L
HSDT
thanh ch ng b ng thép hình.
thi công ép c , ng i ta th ng s d ng m t c n tr c đ đ a c t v trí t p k t
đ n đúng v trí, sau đó, máy ép th y l c chuyên d ng s ép c xu ng n n đ t.
N u đi u ki n thi công là r ng rãi, cho phép đào taluy thì u tiên đào taluy.
d c
t nhiên (i) c a taluy là góc l n nh t c a mái d c khi ta đào (v i đ t nguyên th ).
d c t nhiên c a đât ph thu c vào lo i đ t:
Lo i
đ t
d c cho phép
(m = i-1 = cotg = H/B)
H=1,5m
H= 3m
H = 5m
t đ p 1 : 0,6
1:1
1 : 1,25
t cát
1:1
1:1
1 : 0,5
Cát pha 1 : 0,75
1 : 0,67 1 : 0,85
t th t 1 : 0
1 : 0,5
t sét
1 : 0,25 1 : 0,5
1:0
Sét khô 1 : 0
1 : 0,5
1 : 0,75
1 : 0,5
b. ào th công: Áp d ng khi đào kh i l ng ít, t i các v trí không th đào b ng
máy, ho c các tr ng h p đào b ng máy không kinh t b ng:
- Các v trí thi công quá h p không có v trí đ t máy đ thi công.
- Các v trí c n ng
- ào kh i l
- Kh i l
i công nhân t ch nh s a kích th
ng đ t n m cách đ u c c d
c, đ ph ng nh đáy móng...
i 20cm
ng đ t đào quá ít.
2.2.3.2 – Xác đ nh l
ng đ t đ
c đào t ng c ng:
Sau khi xác đ nh đ c ph ng pháp thi công đào đ t, kh i l ng đ t đào có th
đ c tính toán l i, vì bi n pháp t ch c công tác đào đ t th ng khác v i d tính
ban đ u c a b ng tiên l ng, nên c n thi t ph i tính toán l i kh i l ng đào d ki n
s th c hi n. Th tích h đào đ c tính toán theo các công th c nh sau:
Tính toán v i h đào đ n: Áp d ng trong tr ng h p các h móng n m tách bi t
nhau. áy h đào ph i đ m b o r ng h n kích th c lót móng t i thi u 600cm đ
ng i công nhân có ch đ ng khi thao tác. Ngoài ra, đ đ m b o đ t n ng su t, h
QN, QuanP, BNg, yenyen
6
H
Đ
L
HSDT
đào c ng không nên quá h p, theo tôi khuy n khích t i v trí 1,4m t m ho t đ ng
nhi u nh t c a ng i công nhân, nên có m t kho ng r ng t i thi u 0,7m.
Th tích h đào đ n đ
c tính theo công th c:
H
[a.b + (c+a)(d+b) + d.c]
6
V=
Chú ý: Khi ph n đ t gi a 2 h móng nh h n 0,5m
thì c n đào n t ph n đ t này.
Tính toán v i h đào b ng: Trong 1 s tr ng h p, s phân b các đài móng sát
nhau theo 1 ph ng, ho c móng có m t c t ngang luôn thay đ i theo đ a hình,
ng i ta s ti n hành đào b ng.
Công th c tính toán
V
( B'b).h
.Ltb
2
Ltb
L1 L2
2
L1: Chi u dài đáy móng b ng
L2: Chi u dài mi ng móng b ng
Tính toán v i h đào ao: Khi các h móng b trí dày đ c, sát nhau m t m c đ
nào đó, ng i ta s ti n hành đào toàn b kh i đ t d i móng công trình. Công th c
QN, QuanP, BNg, yenyen
7
H
Đ
L
HSDT
tính tùy thu c vào hình d ng c a khu đ t mà đ c tính toán, v c b n là tuân theo
nguyên t c phân chia thành các kh i hình h c c b n đ tính toán 1 cách g n đúng.
2.2.3.3 - Ch n máy thi công:
L u ý: Nên tìm ki m và s d ng các lo i máy đào th h m i, phù h p v i tình hình
trên th tr ng. Các lo i máy này th ng đi kèm cataloge có ghi rõ các đ c đi m k
thu t, các thông s c a máy đào.
Thông th ng, ng i ta hay s d ng máy xúc g u ngh ch. Máy đào g u ngh ch
đ c dùng ph bi n trong xây d ng đ đào các h móng sâu h n v trí n n đ t t
nhiên, máy làm vi c hi u qu khi đ ng m t ch đào đ t đ đ ng trên b hay đ lên
ph ng ti n v n chuy n ph thông là ô tô t i. Lo i máy xúc ngh ch ph bi n dùng
trong xây d ng có dung tích g u trong kho ng 0,15-0,5 m³.
Máy đào g u ngh ch có u đi m là đ ng trên cao đào xu ng th p nên g p n
đào đ c.
cv n
2.2.3.4. Tính toán s đ di chuy n máy đào:
Máy xúc g u ngh ch có th làm vi c v i 2 h
N i dung
ng đào:
ào ngang
ào d c
H ng di
chuy n
Mô t
Máy đ ng trên m t phía b h đào và
Máy đào đ ng
v trí đ
ng tr c (chính
QN, QuanP, BNg, yenyen
H
8
Đ
L
HSDT
ch y d c bên c nh h đào theo h
di chuy n song song v i h đào.
ng
gi a) c a khoang đào s đ c đào và
ch y d c theo h ng chi u dài c a
khoang đào.
Bkđ
Rmax – 0,5 Bmáy
1,42 – 1,73 Rmax
Góc m
tay c n khi
đào
120o - 135o
45o - 60o
Góc quay
đ đ t
135o - 150o
60o - 75o
S đ di
chuy n
máy khi
h đào
r ng
S đ đào ch chi
Lđ
S đ đào theo các d
ng rãnh song song
c tính toán thep chi u sâu đào đê đ m b o kho ng ch ng l n gi a 2 l n đào.
2.2.3.5 - Tính toán n ng su t th c t c a máy:
M i lo i máy đào có th có công th c tính n ng su t riêng, tuy nhiên, cách tính
d i đây t ng đ i ph bi n và có th áp d ng cho máy đào g u ngh ch:
N q.
Kđ
.Nck .Ktg
Kt
v i
Nck
3600
3600
Tck
tck .Kvt .Kqua y
Trong đó:
N
: N ng su t th c t c a máy đào
q
: Dung tích g u (m3)
Kđ
: H s đ y g u (ph thu c vào lo i g u, c p và đ
C pđ t
Tình tr ng
m c a đ t)
Tr s Kđ
QN, QuanP, BNg, yenyen
9
H
Đ
L
HSDT
đ t
G u thu n và
ngh ch
G u dây
G u ngo m
I
m
1,2 – 1,4
1,15 – 1,25
0,85 – 1,0
I
khô
II
m
1,1 – 1,2
0,95 – 1,1
0,65 – 0,85
II
khô
III
m
0,95 – 1,05
0,8 – 0,9
0,6 – 0,7
III
khô
0,75 – 0,9
0,56 – 0,8
0,3 – 0,4
: H s t i c a đ t (Ph thu c vào tính ch t c a đ t)
Kt
Tên đ t
Cu i
t sét
S i nh và trung
H s chuy n t
t nhiên sang t i
1,26 – 1,32
1,26 – 1,32
1,14 – 1,26
th uc
1,20 – 1,28
Hoàng th
1,14 – 1,28
Cát
1,08 – 1,17
Cát l n đá d m và s i
1,14 – 1,28
á c ng đã n mìn t i
t pha cát nh
Ghi chú
1,45 – 1,50
1,14 – 1,28
Cát pha cát nh , nh ng l n cu i s i, đá d m
1,26 – 1,32
t pha sét n ng không l n cu i s i, đá d m
1,24 – 1,30
t cát pha có l n cu i s i, đá d m
1,14 – 1,28
i v i t ng
lo i đ t c
th ph i thí
nghi m ki m
tra l i h s
t ix pc a
đ t t i hi n
tr ng
Ph l c 3 - Quy trình thi công và nghi m thu công tác đ t 22TCN444-87
Nck
: S chu kì xúc trong 1 gi (3600s)
Ktg
: H s s d ng th i gian (hay h s hi u qu c a công vi c), Ktg = 0,7-0,8
Tck
: Th i gian th c hi n m t chu k công tác trung bình th c t c a máy đào,
(đ n v tính là: giây), bao g m các th i gian đào đ t, quay máy t n i đào
QN, QuanP, BNg, yenyen
10
H
Đ
L
HSDT
đ n n i đ , đ đ t, quay máy t n i đ v n i đào, di chuy n máy đào sang
v trí đào m i.
tck
: Th i gian 1 chu kì khi góc quay là 90o, đ t đ t i bãi
Kvt
: H s ph thu c vào đi u ki n đ đ t lên thùng xe (Kvt = 1,0 khi đ đ t t i
bãi; Kvt = 1,1 khi đ lên thùng xe)
Kquay : H s ph thu c vào góc quay c n v i khi đ đ t.
Góc quay đ đ t
≤90o
110o
135o
150o
Kquay
1,0
1,1
1,2
1,3
2.2.3.6 - Tính và ch n ôtô v n chuy n:
Dung tích g u đào c a máy đào g u ngh ch th ng nh . S ph i h p v m t dung
tích gi a máy đào g u ngh ch v i xe ô tô t i h p lý là xe t i nên ch n là lo i có
dung tích thùng xe ch a đ c kho ng t 6-9 g u đào c a máy đào g u ngh ch.
Tùy vào bi n pháp c a nhà th u mà đ t đào lên s đ c v n chuy n 1 ph n ho c
toàn b ra kh i công tr ng, t i v trí đ theo quy đ nh c a chính quy n đ a ph ng.
m
Tôtô
1
Tla yda t
Tl y-đ t =
ng .q.Ktg
Tv n-chuy n =
N
Tôtô = Tl y-đ t + Tv n-chuy n + Tđ + Tquay-v (s)
.3600 ( s)
v i
ng
Qôtô .Ktt
.q.Kđay
3600 .L
3600 .L
(s); Tquay-v =
(s) ; Tđ = 600(s)
V1
V2
m
: S ô tô t i c n thi t đ ph c v máy đào (Làm tròn xu ng, VD: m=4,77
thì ch n 4 ô tô ph c v )
Tôtô
: Th i gian 1 chu kì v n chuy n c a ô tô (s)
Tl y-đ t
: Th i gian đ đ y đ t vào ô tô
Tv n-chuy n : Th i gian v n chuy n đ t
Tđ
: Th i gian đ đ t t i bãi đ
Tquay-v
: Th i gian xe ch y không t i quay v công tr
Qôtô
: T i tr ng c a ô tô (t n)
Ktt
: H s t i tr ng
ng.
QN, QuanP, BNg, yenyen
H
11
Đ
L
HSDT
: Dung tr ng c a đ t (t n/m3)
Q
: Dung tích g u c a máy đào (m3)
ng
: S g u đ đ y ô tô (g u)
Ktg
: H s s d ng th i gian. Ktg = 0,7-0,8
N
: N ng su t th c t c a máy đào (m3/h)
L
: C ly v n chuy n (km)
V1
: V n t c ô tô khi có t i (km/h)
V2
: V n t c ô tô khi không t i (km/h)
2.2.3.7 - Tính toán hao phí máy và hao phí lao đ ng
Cách 1: Tính t
- Kh i l
ng đ i theo t l ph n tr m
ng đ t đào b ng máy: Qđào-máy = m% . Qđào
m% : M c đ c gi i hóa (Ph thu c vào kích th
đ sâu đào).
c h đào, kích th
c g u đào,
=> Hao phí ca máy: HPCM = Qđào-máy / N
(S ca máy đ c làm tròn lên đ n 0,5 ca. Ví d , n u k t qu s hao phí ca máy là
9,20 ca thì làm tròn lên 9,5 ca)
- Kh i l
ng đ t đào b ng th công: Qth
=> Hao phí lao đ ng = Qth
Mđtc :
-công .
công =
Qđào – HPCM * N
Mđtc
nh m c đào th công.
Cách 2: Tính chính xác theo phân chia cao đ , khu v c đào gi a đào máy và đào
th công và s d ng các công th c tính th tích hình kh i
QN, QuanP, BNg, yenyen