bài 8 quang hợp ở thực vật

Ngày soạn: 9/9/2014
Tiết 7

Bài 8: Quang hợp ở thực vật
I.Mục tiêu bài học
1. Kiến Thức
- Nêu được khái niệm quang hợp
- Nêu được vai trò của quang hợp
- Trình bày được đặc điểm của bộ máy quang hợp: hình thái lá, lục lạp và hệ sắc tố quang
hơp
2. Kĩ năng
- Đọc sách giáo khoa, phân tích, tổng hợp kiến thức
- Quan sát, phân tích hình vẽ
- Thảo luận nhóm
3 Thái độ
-Có ý thức bảo vệ tài nguyên rừng
II. Chuẩn bị
1. Chuẩn bị của giáo viên
-Giáo án, giáo án điện tử, phiếu học tập
2. Chuẩn bị của học sinh
-Sgk, vở ghi
III. Tiến trình dạy học
1.Ổn định lớp (1-2 phút)
Ngày dạy

Lớp

Tên học sinh vắng

2.Dạy bài mới (1-2 phút)
Vào bài: GV đưa ra câu hỏi: Con người và các loài động vật muốn tồn tại được cần phải

có quá trình nào?


HS: quá trình hô hấp (hít khí oxy và thải khí cacbonic)
GV: tuy nhiên, trong không khí chỉ có khoảng 20% khí oxy, nếu con người và động vật
liên tục hô hấp, lượng khí cacbonic ngày càng tăng, lượng khí oxi ngày càng giảm. Nếu
oxy không được tái tạo thì sẽ dẫn đến hậu quả gì?
Hs: lượng khí oxy sẽ cạn kiệt, con người và các động vật bị chết
GV: Thực tế chứng minh, trải qua hơn 500 triệu năm kể từ khi phát sinh các ngành động
vật cho đến nay, lượng oxy trong khí quyển vẫn ổn định trong khoảng 20%. Điều đó
chứng tỏ phải có quá trình nào đó đã tạo ra oxy bù lại lượng oxy đã mất qua quá trình hô
hấp ở con người và động vật. Đó là quá trình quang hợp ở thực vật. Bản chất quang hợp
đã được làm rõ ở chương trình sinh học 10, hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu cơ
quan nào là cơ quan chính thực hiện nhiệm vụ quang hợp? Cơ quan ấy có đặc điểm như
thế nào để thực hiện nhiệm vụ ấy?
Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm và vai trò của quá trình quang hợp (15 phút)
Hoạt động của thầy
Giới thiệu hình vẽ quá trình
quang hợp ở thực vật.
Từ kiến thức đã học và quan sát
hình (silde 3) sơ đồ quang hợp ở
cây xanh, cho biết: quang hợp là
gì?
Nhận xét đánh giá.
Viết phương trình tổng quát của
quá trình quang hợp?

Hoạt động của trò

Nội dung

I. Khái quát về quá trình quang hợp
ở thực vật
1. Khái niệm quang hợp

Quan sát hình, suy
nghĩ cá nhân và trả
lời.
Quang hợp là quá trình tổng hợp chất
hữu cơ từ các chất vô cơ nhờ NLAS
được hấp thụ bởi hệ sắc tố thực vật.

2. Phương trình tổng quát
AS
Suy nghĩ cá nhân
6CO2+12H2O ---> C6H12O6+6O2+6H2O
Nhận xét, đánh giá
Đại diện học sinh
DL
Từ phương trình, cho biết: viết phương trình.
nguyên liệu, nguồn năng lượng,
nơi diễn ra và sản phẩm của quá
trình quang hợp?
( nguyên liệu: CO2 và H2O; Suy nghĩ cá nhân
nguồn năng lượng: ánh sáng; nơi và trả lời.
diễn ra: lục lạp; sản phẩm:
C6H12O6, O2 và H2O)
Gv: Quang hợp là quá trình duy
nhất có khả năng biến các chất
vô cơ thành các chất hữu cơ.

Từ việc phân tích phương trình
3. Vai trò của quang hợp
tổng quát, cho biết vai trò của
quá trình quang hợp?
Suy nghĩ cá nhân
- Tạo chất hữu cơ cung cấp cho sự
và trả lời
sống trên trái đất
- Biến đổi và tích lũy năng lượng
Gv chốt kiến thức về 3 vai trò
duy trì hoạt động sống của sinh
của quang hợp và mở rộng:
giới
-Sản phẩm của quang hợp có thể
- Điều hòa không khí
là đường, tinh bột...trong các
loại hoa quả, củ và hạt. Vd: tinh
bột trong gạo. Năm 2013, Việt
Nam là nước xuất khẩu gạo
đứng thứ 3 thế giới với 6,74
triệu tấn.
Suy nghĩ cá nhân
-Trung bình 1 năm thực vật và trả lời
chuyển hóa 450.1015kcal NLAS
thành năng lượng trong liên kết
hóa học để duy trì hoạt động
sống của sinh giới
-Mỗi năm thực vật hấp thụ
2.1012 tấn cacbonic và thải 130 tỉ

tấn oxy giúp duy trì cân bằng
hàm lượng oxy và cacbonic
trong không khí.
Gv: Như vậy, thực vật có vai trò
rất quan trọng đối với sự sống
và rừng chính là lá phổi xanh
của trái đât. Vì thế ở Việt Nam
đã hình thành các khu vườn
Quốc gia và các khu dự trữ sinh
quyển. Ở Đồ Sơn cũng sở hữu
diện tích khá lớn rừng thông, Suy nghĩ cá nhân
rừng ngập mặn...Nếu Đồ Sơn và trả lời
mất hết rừng sẽ dẫn đến hậu quả (Không có rừng:
như thế nào?
không khí không
được điều hòa,
không có lâm sản,
không có rừng để
bảo vệ đê, chắn
sóng...ảnh hưởng
nghiệm trọng đến
Ta còn nói lại vai trò của thực đời
sống
con


vật trong phần Sinh thái học ở người)
lớp 12. Trên cơ thể thực vật có
nhiều cơ quan có khả năng
quang hợp như thân non, quả

xanh...nhưng vai trò chính do lá
đảm nhiệm. Vậy lá cây có đặc
điểm gì để thực hiện chức năng
quang hợp, chúng ta sẽ cùng tìm
hiểu trong phần II.Lá là cơ quan
quang hợp.

Hoạt động 2: Lá là cơ quan quang hợp (20 phút)
Hoạt động của thầy
Lá có đặc điểm hình thái, giải
phẫu như thế nào để thực hiện
chức năng quang hợp chúng ta
cùng nhau tìm hiểu phần 1.

Hoạt động của trò

Nội dung
II. Lá là cơ quan quang hợp
1.Hình thái, giải phẫu của lá
thích nghi với chức năng quang
hợp

Quan sát hình ảnh trên slide 4 và
các mẫu lá đã chuẩn bị, nêu các
đặc điểm hình thái lá thích nghi
với chức năng quang hợp?
Suy nghĩ cá nhân và
trả lời
Nhận xét, đánh giá
Hình thái:

-Diện tích bề mặt lớn, có tính
hướng quang ngang: hấp thu được
*Những cây có lá nhỏ có đảm
nhiều tia sáng
bảo được yêu cầu về đặc điểm
-Dạng bản mỏng, trên là có khí
hấp thụ được nhiều tia sáng
khổng: CO2 dễ dàng khuếch tán vào
không? Tại sao?
lá
Trong nông nghiệp, một trong
Giải phẫu: giảm tải
những yếu tố giúp thu hoạch
được năng suất cao là cơ quan
quang hợp. Tăng diện tích lá sẽ
tạo điều kiện cho lá hấp thụ ánh
sáng tốt nhất để tăng hiệu quả
quang hợp (sẽ tìm hiểu rõ hơn ở
bài 11)
Trong lá cây, lục lạp là bào quan
quang hợp. Lục lạp có cấu tạo


như thế nào để phù hợp với chức
năng quang hợp, chúng ta cùng
nhau tìm hiểu phần 2
2. Lục lạp là bào quan quang hợp
Chia lớp thành các nhóm, yêu
cầu thảo luận nhóm 2 người
trong 5 phút và hoàn thành

phiếu học tập số 1

Nhận xét, đánh giá
Trong nông nghiệp, ngoài tăng
diện tích lá, để tăng năng suất
cây trồng cần phải bón phân hợp
lí vì trong phân bón có các
nguyên tố khoáng tham gia cấu
tạo nên các sắc tố quang hợp
(Mg, Fe)

Thảo luận nhóm
Hoàn thành phiếu
học tập
Đại diện nhóm trình
bày
Đáp án phiếu học tập số 1

*Giải thích tại sao lá có màu
xanh?
Suy nghĩ cá nhân và
trả lời
Nhận xét, đánh giá
(ánh sáng mặt trời gồm 7 tia đơn
sắc: đỏ, cam, vàng, xanh, lam,
chàm tím. trong đó lá không hấp
thụ tia sáng màu lục mà phản xạ
lại mắt nên khi nhìn thấy lá có
màu xanh)
Thực tế, ngoài màu xanh, lá cây

còn có các màu khác như vàng,
cam, đỏ. Các màu sắc này có
phải do lá cây không hấp thụ
ánh sáng có màu tương ứng hay
do nguyên nhân khác. Để trả lời
câu hỏi này, chúng ta cùng nhau
tìm hiểu phần 3.Hệ sắc tố quang
hợp.
Hoạt động nhóm, hoàn thành
phiếu học tập số 2
Thảo luận nhóm

3. Hệ sắc tố quang hợp


Hoàn thành phiếu
học tập
Đáp án phiếu học tập số 2
Đại diện nhóm trình
Vẽ sơ đồ chuyền năng lượng bày
ánh sáng trong hệ sắc tố quang
hợp?
Sơ đồ chuyền năng lượng:
Carotenoit --> diệp lục b --> diệp
*Các cây có lá màu đỏ có khả
lục a --> diệp lục a ở trung tâm
năng quang hợp không? Giải
phản ứng
thích?

Đáp án phiếu học tập số 1
Thảo luận nhóm và hoàn thành phiếu học tập trong 5 phút
Câu 1: Chú thích các bộ phận của lục lạp

1: Màng trong

2: Màng ngoài

4: Chất nền lục lạp

5: Grana

3: tilacoit

Câu 2: Nêu đặc điểm cấu tạo của lục lạp thích nghi với chức năng quang hợp?


Màng tilacoit chứa enzyme và sắc tố: là nơi xảy ra pha sáng
Chất nền lục lạp là nơi diễn ra pha tối
Đáp án phiếu học tập số 2
Thảo luận nhóm và hoàn thành bảng sau trong 5 phút
Đặc điểm
Thành phần
sắc tố

Chức năng

Nhóm sắc tố diệp lục
Diệp lục a
diệp lục b

Nhóm sắc tố carotenoit
Caroten
xantophyl

Diệp lục b: hấp thụ năng lượng
ánh sáng và truyền năng lượng
cho diệp lục a
Diệp lục a: tham gia trực tiếp vào
chuyển hóa quang năng thành hóa
năng

hấp thụ năng lượng ánh sáng và
truyền năng lượng cho diệp lục b

3.Củng cố (5 phút)
Bài tập trắc nghiệm phần mềm violet
Câu 1: Các câu sau đây là đúng hay sai?
a.
b.
c.
d.
e.

Quang hợp ở thực vật góp phần làm giảm hiệu ứng nhà kính
Ở thực vật, chỉ có lá có khả năng quang hợp
Lá cây màu đỏ quang hợp yếu hơn lá cây màu xanh
Lá cây thông hình kim nên không hấp thụ được nhiều ánh sáng mặt trời
Sản phẩm của quá trình quang hợp là cacbohirat và oxy

Đáp án: a-Đ, b-S, c-Đ, d-S, e-S
Câu 2: Đặc điểm nào của lá thích nghi với chức năng hấp thụ được nhiều ánh sáng?
a.
b.
c.
d.

Có cuống lá
Diện tích bề mặt lớn
Phiến lá mỏng
Có khí khổng

Câu 3: Sắc tố nào tham gia trực tiếp vào quá trình chuyển hóa quang năng thành hóa
năng?
a. Diệp lục a


b. Diệp lục b
c. Diệp lục a và b
d. Diệp lục a, b và carotenoit

Đáp án a

4.Bài tập về nhà
Làm câu hỏi và bài tập sgk-39
-Điều gì sẽ xảy ra nếu trồng cây trong nhà kính màu xanh lục?