Từ trái nghĩa

Tr­êng THCS
NguyÔn TuÊn ThiÖn

Gi¸o viªn:TrÇn ThÞ HuÕ

Kiểm tra bài cũ

Thành thật
Trung thực
Ngay thẳng
G iả tạo
Dối trá
Lươn lẹo
B. Giả dối
A. Thật thà
Tìm từ đồng nghĩa với mỗi từ sau

A/ Thật B/ Giả
Thật thà Từ Giả dối
Thành thật trái Giả tạo
Trung thực nghĩa Dối trá
Ngay thẳng Lươn lẹo


*Quan sát hai cặp từ sau :
Giỏi - Yếu
Lành - Vỡ
* Có hai ý kiến trái ngược nhau :
- ý kiến thứ nhất cho rằng : Đây là hai cặp từ
trái nghĩa

- ý kiến thứ hai lại khẳng định : Đó không
phải là hai cặp từ trái nghĩa.
? Em tán thành với ý kiến nào ?

Tiết 39

Tõ tr¸i nghÜa

Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng : khách ở chốn nào lại chơi ?
2/ Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Đầu giường ánh trăng rọi
Ngỡ mặt đất phủ sương
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng
Cúi đầu nhớ cố hương
1/ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh

Khi đi trẻ, lúc về già
Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.
Trẻ con nhìn lạ không chào
Hỏi rằng : khách ở chốn nào lại chơi ?
2/ Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Đầu giường ánh trăng rọi
Ngỡ mặt đất phủ sương
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng
Cúi đầu nhớ cố hương
1/ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh

- Cặp từ : ngẩng > < cúi; đi > < về
-> Cơ sở chung chỉ hoạt động của con người.
? Tìm các cặp từ trái nghĩa trong các tiêu chí
sau:
- Chiều dài:
- Chiều cao:
- Vệ sinh:
- Tính cách:
dài > < ngắn
cao > < thấp
sạch > < bẩn
hiền > < ác
- Cặp từ : già > < trẻ
-> Cơ sở chung chỉ tuổi tác của con người.

A Thật B Giả
Thật thà Từ Giả dối
Thành thật trái Giả tạo
Trung thực nghĩa Dối trá
Ngay thẳng Lươn lẹo

Có tiêu chí chung : Cùng chỉ tính
cách của con người

? T×m tõ tr¸i nghÜa víi “giµ” trong tr­êng hîp
“rau giµ” vµ “cau giµ” ?
* Giµ :
- Rau giµ > <
- Cau giµ > <
Tiªu chÝ vÒ sù ph¸t

triÓn cña sinh vËt.
rau non
cau non

*) Xét 4 ví dụ sau:
VD1. Anh ấy lành tính lắm.
VD2. Cái bát sứ mới mua vỡ mất rồi
VD3. Bạn Nam học rất giỏi.
VD4. Ông Thu dạo này yếu lắm.
? Tìm từ trái nghĩa với các từ im đậm gạch chân
trong các VD trên?

Xét 4 ví dụ sau :
VD1. Anh ấy lành tính lắm.
VD2. Cái bát sứ mới mua vỡ mất rồi
VD3. Bạn Nam học rất giỏi.
VD4. Ông Thu dạo này yếu lắm.
* Lưu ý: Khi xem xét từ trái nghĩa phải dựa
trên một cơ sở, một tiêu chí nào đó hoặc phải
đặt chúng trong một văn cảnh cụ thể.
Yếu > <
Tính lành > <
Bát vỡ > <
Học giỏi > <
Tính dữ
Bát lành
Học yếu
Khoẻ