...Lê Minh Hải.pdf

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
KHOA MÔI TRƯỜNG

Lê Minh Hải

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
TÍNH TOÁN THIẾT KẾ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI TẬP TRUNG
KHU LÀNG NGHỀ XÃ VÂN HÀ HUYỆN VIỆT YÊN TỈNH BẮC GIANG

HÀ NỘI - 2015


TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
KHOA MÔI TRƯỜNG

Lê Minh Hải

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
TÍNH TOÁN THIẾT KẾ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI TẬP TRUNG
KHU LÀNG NGHỀ XÃ VÂN HÀ HUYỆN VIỆT YÊN TỈNH BẮC GIANG

Ngành: Công nghệ kỹ thuật môi trường
Mã ngành: 52510406

NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. Nguyễn Viết Hoàng

HÀ NỘI – 2015


MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ LÀNG NGHỀ XÃ VÂN HÀ, HUYỆN
VIỆT YÊN, TỈNH BẮC GIANG ................................................................. 4
1.1 Giới thiệu chung về làng nghề xã Vân Hà, Huyện Việt Yên, Tỉnh Bắc
Giang ............................................................................................................. 4
1.1.1 Giới thiệu chung .................................................................................. 4
1.1.2 Điều kiện tự nhiên .............................................................................. 4
1.1.3 Đặc điểm kinh tế - xã hội .................................................................... 9
1.2 Hoạt động sản xuất ............................................................................. 10
1.2.1 Quy trình sản xuất............................................................................ 10
1.2.2 Công nghệ sản xuất .......................................................................... 11
1.3 Môi Trường Làng Nghề Xã Vân Hà ................................................... 12
1.3.1 Hiện trạng môi trường không khí ................................................... 13
1.3.2 Hiện trạng môi trường nước thải .................................................... 14
1.3.3 Hiện trạng môi trường đất .............................................................. 15
CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN VỀ NƯỚC THẢI VÀ CÁC PHƯƠNG
PHÁP XỬ LÝ NƯỚC THẢI KHU LÀNG NGHỀ ................................... 16
2.1 Các thông số đặc trưng của nước thải ................................................. 16
2.1.1 Các thông số vật lý............................................................................ 16
2.1.2 Các thông số hóa học ........................................................................ 16
2.1.3 Các thông số vi sinh vật.................................................................... 19
2.2 Tổng quan về các phương pháp xử lý nước thải................................. 20
2.2.1 Phương pháp xử lý cơ học................................................................ 20
2.2.2 Phương pháp xử lý hoá lý ................................................................ 22
2.2.3 Phương pháp xử lý hoá học ............................................................. 23
2.2.4 Phương pháp xử lý sinh học............................................................. 24


2.2.5 Các công trình xử lý nước thải ........................................................ 25
CHƯƠNG 3: LỰA CHỌN, ĐỀ XUẤT CÔNG NGHỆ XỬ LÝ NƯỚC

THẢI PHÙ HỢP VỚI KHU LÀNG NGHỀ XÃ VÂN HÀ ....................... 28
3.1 Cơ sở thiết kế ........................................................................................ 28
3.1.1 Các thông số đầu vào........................................................................ 28
3.1.2 Yêu cầu của nguồn tiếp nhận ........................................................... 29
3.2 Sơ đồ quy trình công nghệ xử lý nước thải làng nghề xã Vân Hà,
Huyên Yên Việt, Tỉnh Bắc Giang ( phương án 1)..................................... 30
3.2.1 Sơ đồ dây truyền công nghệ ............................................................. 30
3.2.2 Thuyết minh sơ đồ dây truyền công nghệ ........................................ 30
3.2.3 Tính toán các công trình .................................................................. 32
3.3 Sơ đồ quy trình công nghệ xử lý nước thải làng nghề xã Vân Hà,
Huyên Yên Việt, Tỉnh Bắc Giang ( phương án 2)..................................... 75
3.3.1 Sơ đồ dây truyền công nghệ .............................................................. 75
3.3.3 Tính toán các công trình .................................................................. 76
CHƯƠNG 4 : TÍNH TOÁN GIÁ THÀNH VÀ LƯẠ CHỌN CÔNG
NGHỆ ......................................................................................................... 91
4.1 Tính toán giá thành .............................................................................. 91
4.1.1 Phương án 1 ....................................................................................... 91
4.1.2 Chi phí quản lý và vận hành ............................................................. 92
4.2.1 Phương án 2 ....................................................................................... 93
4.2.2. Chi phí quản lý và vận hành ............................................................ 94
4.3 Lựa chọn công nghệ ............................................................................. 94
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................... 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................... 98


DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1: Tài nguyên đất xã Vân Hà .......................................................... 9
Bảng 1.2: Tải lượng khí thải do sử dụng nhiên liệu than để đốt.............. 14
Bảng 3.1: Các thông số thiết kế ................................................................. 28
Bảng 3.2: Yêu cầu của nguồn tiếp nhận .................................................... 29

Bảng 3.3: Hệ số giời cao điểm (theo bảng 2, trang 8- TCVN 7957:2008) 32
Bảng 3.4: Lưu lượng sử dụng để tính toán ............................................... 33
Bảng 3.5: Thông số tính toán của song chắn rác ...................................... 36
Bảng 3.6: Thông số tính toán bể thu gom ................................................. 37
Bảng 3.7: Thông số thiết kế bể lắng cát ngang ......................................... 39
Bảng 3.8: Thông số thiết kế sân phơi cát .................................................. 40
Bảng 3.9: Các thông số thiết kế bể điều hòa ............................................. 44
Bảng 3.10: Các thông số thiết kế bể lắng đứng I ...................................... 49
Bảng 3.11: Thông số tính toán bể UASB ................................................... 57
Bảng 3.12: Các thông số thiết kế bể aerotank ........................................... 68
Bảng 3.13: Thông số tính toán bể lắng II .................................................. 71
Bảng 3.14: Các thông số bể chứa bùn ....................................................... 73
Bảng 3.15: Đặc tính kỹ thuật của tuabin dạng đĩa cánh phẳng ............... 80
Bảng 3.16: Thông số thiết kê mương ôxy hóa ........................................... 81
Bảng 3.17: Thông số tính toán bể lắng II .................................................. 84
Bảng 3.18: Thông số thiết kế bể mêtan ..................................................... 89
Bảng 3.19: Thông số thiết kế sân phơi bùn ............................................... 90
Bảng 4.1: Giá thành phần xây dựng phương án 1 .................................... 91
Bảng 4.2: Giá thành phần thiết bị phương án 1 ....................................... 91
Bảng 4.3: Chi phí điện năng của phương án 1 .......................................... 92
Bảng 4.4: Giá thành phần xây dựng phương án 2 .................................... 93
Bảng 4.5: Giá thành phần thiết bị phương án 2 ....................................... 93


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

BOD Nhu cầu oxi hóa sinh học
BTNMT Bộ tài nguyên môi trường
COD Nhu cầu oxi hóa học
SS Chất rắn lơ lửng

TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam
TCXDVN Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam
QCVN Quy chuẩn Việt Nam
VK Vi khuẩn
VSV Vi sinh vật


1

MỞ ĐẦU
1 TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Những năm vừa qua, ở nhiều vùng nông thôn nước ta các làng nghề phát
triển khá mạnh đóng góp đáng kể cho sự phát triển kinh tế - xã hội của các địa
phương. Song bên cạnh đó, tại đây cũng nảy sinh nhiều vấn đề môi trường đòi hỏi
sự quan tâm kịp thời của các ngành, các cấp, đặc biệt là chính quyền địa phương nơi
làng nghề tồn tại.
Việc phát triển làng nghề là một phần của công cuộc công nghiệp hóa – hiện
đại hóa nông nghiệp và nông thôn trong những năm của đầu thế kỷ XXI. Phát triển
mạnh những ngành nghề truyền thống, đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm có giá trị
kinh tế cao, sử dụng nhiều lao động địa phương là lợi thế của kinh tế làng nghề. Đời
sống nông dân ở nhiều vùng nông thôn trong cả nước đã khá lên từ sản xuất nông
nghiệp đồng thời khôi phục và phát triển các làng nghề. Nhiều làng nghề đã nêu
được bài học làm giàu ở nông thôn. Tuy nhiên chính ở những nơi này đã và đang
phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường ngày thêm trầm trọng.
Nguyên nhân gây ô nhiễm chính là từ các tính chất đặc thù của làng nghề
như: quy mô nhỏ, công nghệ thủ công lạc hậu, phát triển không đồng bộ, chủ yếu
chịu sự chi phối của các thị trường kém ổn định. Và một thực tế nữa đó là do sự
hiểu biết của chính những người dân ở các làng nghề về tác động của hoạt động sản
xuất đến sức khỏe bản thân và những người xung quanh còn hạn chế.
Vì thế việc phát triển kinh tế - xã hội phải song song với việc nâng cao chất

lượng sức khỏe và chất lượng cuộc sống con người luôn là mục tiêu hành đầu của
mọi nền kinh tế. Làng nghề truyền thống đang dần khẳng định vị thế trong cơ cấu
kinh tế, nên cần phải đặc biệt quan tâm hơn đến vấn đề môi trường trong đó có làng
nghề xã Vân Hà huyện Việt Yên tỉnh Bắc Giang là một ví dụ điển hình. Theo thống
kê của UBND xã Vân Hà (Việt Yên), hiện toàn xã có gần 900 hộ nấu rượu và
khoảng 600 hộ làm bánh đa nem thường xuyên. Nguồn phụ phẩm từ nghề thủ công
còn giúp người dân trong xã phát triển chăn nuôi lợn. Sự kết hợp này đã mang lại


2

cho các hộ thu nhập khá. Tuy nhiên, quy trình nấu rượu, làm bánh đa nem hiện còn
thô sơ, sản xuất mang tính đơn lẻ nên nước thải chưa được xử lý mà xả trực tiếp ra
môi trường. Bên cạnh đó, việc các hộ dân chăn nuôi hàng nghìn con lợn lượng chất
thải được thải trực tiếp vào môi trường gây ô nhiễm nặng cho nguồn nước. Do đó đề
tài “Tính toán và thiết kế hệ thống xử lý nước thải tập trung khu làng nghề xã Vân
Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang” được đưa ra nhằm một phần nhỏ thực hiên
công tác bảo vệ môi trường của xã góp phần vào quá trình phát triển bền vững.
2 MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI
Tính toán và thiết kế hệ thống xử lý nước thải tập trung khu làng nghề xã Vân
Hà tỉnh Bắc Giang công suất thực tế 1500 m3/ngđ đạt tiêu chuẩn QCVN
40:2011/BTNMT quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp theo Cột B
khi thải ra sông Cầu.
3 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
3.1 Đối tượng nghiên cứu
Công nghệ xử lý nước thải cho loại hình Khu làng nghề truyền thống.
3.2 Phạm vi nghiên cứu
Đề tài giới hạn trong việc tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải tập trung
khu làng nghề xã Vân Hà huyện Việt Yên tỉnh Bắc Giang.
Nước thải đầu vào của hệ thống đã được thu gom tập trung từ các gia đình

trong khu vực làng nghề qua hệ thống cống dẫn đến bể thu gom của trạm xử lý
nước thải tập trung làng nghề.
Nước thải phát sinh từ các hoạt đông sản xuất và chăn nuôi gia súc, gia cầm
cả làng nghề xã Vân Hà.
4 NỘI DUNG
Tìm hiểu về hoạt đông của khu sản xuất làng nghề, thu thập các thông tin của
khu làng nghề.
Xác định đặc tính của nước thải: Lưu lượng, thành phần, tính chất nước thải,
khả năng gây ô nhiễm, nguồn xả thải.


3

Đề xuất dây chuyền công nghệ xử lý nước thải phù hợp với mức độ ô nhiễm
của nước thải đầu vào.
Tính toán thiết kế các công trình đơn vị trong hệ thống xử lý nước thải.
Dự toán chi phí xây dựng, thiết bị, hóa chất, chi phí vận hành trạm xử lý nước
thải.
5 PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN
• Phương pháp thu thập số liệu: Thu thập các tài liêu về khu làng nghề tìm
hiểu thành phần, tính chất nước thải và các số liệu cần thiết khác.
• Phương pháp nghiên cứu lý thuyết: Tìm hiểu những công nghệ xử lý nước
thải cho các khu làng nghề qua các tài liêu chuyên ngành.
• Phương pháp so sánh: So sánh ưu, nhược điểm của công nghệ xử lý hiện có
và đề xuất công nghệ xử lý nước thải phù hợp.
• Phương pháp toán: Sử dụng công thức toán học để tính toán các công trình
đơn vị trong hệ thống xử lý nước thải, dự toán chi phí xây dựng, vận hành trạm xử
lý.
• Phương pháp đồ họa: Dùng phần mềm AutoCad đề mô tả kiến trúc các công
trình đơn vị trong hệ thống xử lý nước thải.

6 Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN
Xây dựng trạm xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn môi trường, giải quyết được các
vấn đề ô nhiễm môi trường do nước thải của khu làng nghề.
Góp phần nâng cao ý thức về môi trường cho người nông dân khu làng nghề
trong quá trình sản xuất.
Khi trạm xử lý hoàn thành và đi vào hoaạt động giải quyết được các vấn đề ô
nhiễm môi trường nước thải của khu vực.