...GT Mang luoi cap va thoat nuoc.pdf

BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG HÀ NỘI

TS. Nguyễn Thu Huyền

GIÁO TRÌNH

MẠNG LƢỚI CẤP VÀ THOÁT NƢỚC
(Đối tượng sử dụng giáo trình: sinh viên Cao đẳng
ngành Công nghệ Kỹ thuật môi trường)

HÀ NỘI, 2011


MỤC LỤC
Chƣơng 1.KHÁI NIỆM CHUNG VỀ MẠNG LƢỚI CẤP NƢỚC ...................................... 6
1.1. SƠ ĐỒ VÀ PHÂN LOẠI HỆ THỐNG CẤP NƢỚC .................................................... 6
1.1.1 Khái niệm và sơ đồ hệ thống cấp nƣớc ........................................................................ 6
1.1.2 Phân loại hệ thống cấp nƣớc ......................................................................................... 6
1.2. TIÊU CHUẨN VÀ CHẾ ĐỘ DÙNG NƢỚC ................................................................ 7
1.3 DÂN SỐ TÍNH TOÁN VÀ THỜI GIAN KHAI THÁC CÔNG TRÌNH ....................... 9
1.4. LƢU LƢỢNG NƢỚC TÍNH TOÁN VÀ CÔNG SUẤT TRẠM CẤP NƢỚC ............. 10
1.5. CHẾ ĐỘ LÀM VIỆC CỦA HỆ THỐNG CẤP NƢỚC ................................................. 12
1.5.1. Sự liên hệ về lƣu lƣợng giữa các công trình cấp nƣớc - phƣơng pháp xác định dung tích
của bể chứa , đài nƣớc ........................................................................................................... 12
1.5.2. Sự liên hệ về áp lực giữa các công trình cấp nƣớc - phƣơng pháp xác định chiều cao của
đài nƣớc và áp lực công tác của máy bơm............................................................................. 14
Chƣơng 2.TÍNH TOÁN MẠNG LƢỚI CẤP NƢỚC ....................................................... 16
2.1 YÊU CẦU ĐỐI VỚI MẠNG LƢỚI CẤP NƢỚC .......................................................... 16
2.2 NGUYÊN TẮC VẠCH TUYẾN MẠNG LƢỚI CẤP NƢỚC ....................................... 17
2.3. TÍNH TOÁN MẠNG LƢỚI CẤP NƢỚC ..................................................................... 17

2.3.1. Xác định lƣu lƣợng nƣớc tính toán .............................................................................. 18
2.3.2 Xác định đƣờng kính ống khi lƣu lƣợng nƣớc đã xác định .......................................... 21
2.3.3. Xác định tổn thất áp lực trên các đƣờng ống ............................................................... 22
2.3.4.Tính toán mạng lƣới cụt ............................................................................................... 24
2.3.5. Tính toán mạng lƣới vòng ........................................................................................... 25
2.4. CẤU TẠO MẠNG LƢỚI CẤP NƢỚC ......................................................................... 26
2.4.1 Ống và các bộ phận nối ống ......................................................................................... 26
2.4.2. Bố trí đƣờng ống dẫn nƣớc .......................................................................................... 28
2.4.3. Thiết bị và công trình trên mạng lƣới cấp nƣớc .......................................................... 29
2.5. BƠM VÀ TRẠM BƠM.................................................................................................. 32
2.5.1 Máy bơm ....................................................................................................................... 32
2.5.2 Trạm bơm ..................................................................................................................... 32
2.5.3 Lƣu lƣợng và cột áp của bơm ....................................................................................... 34
2.5.4 Lƣu lƣợng và cột áp của bơm chữa cháy ...................................................................... 38
2.5.5 Đặc điểm kết cấu trạm bơm cấp nƣớc .......................................................................... 40
2.5.6 Hiện tƣợng nƣớc va và cách khắc phục ........................................................................ 43


2.7. ĐÀI NƢỚC .................................................................................................................... 44
2.8. BỂ CHỨA NƢỚC .......................................................................................................... 44
2.9 CHI TIẾT HỆ THỐNG CẤP NƢỚC .............................................................................. 45
2.10 YÊU CẦU QUẢN LÝ HỆ THỐNG CẤP NƢỚC ........................................................ 45
2.10.1 Mạng lƣới đƣờng ống ................................................................................................. 46
2.10.2 Bể chứa nƣớc và đài phun nƣớc ................................................................................. 47
Chƣơng 3.CÁC HỆ THỐNG VÀ SƠ ĐỒ THOÁT NƢỚC ............................................. 48
3.1. KHÁI NIỆM VỀ HỆ THỐNG THOÁT NƢỚC ............................................................ 48
3.2. CÁC BỘ PHẬN CHÍNH VÀ CÁC SƠ ĐỒ THOÁT NƢỚC ........................................ 48
3.3. CÁC LOẠI NƢỚC THẢI , CÁC LOẠI HỆ THỐNG THOÁT NƢỚC ........................ 49
Chƣơng 4.THIẾT KẾ MẠNG LƢỚI THOÁT NƢỚC .................................................... 53
4.1. CÁC SỐ LIỆU CƠ BẢN CỦA BẢN THIẾT KẾ .......................................................... 53

4.2. CÁC SƠ ĐỒ MẠNG LƢỚI THOÁT NƢỚC ................................................................ 53
4.3. XÁC ĐỊNH LƢU LƢỢNG TÍNH TOÁN ..................................................................... 56
4.4. TÍNH TOÁN MẠNG THOÁT NƢỚC BẨN ................................................................. 57
4.5. ĐƢỜNG KÍNH NHỎ NHẤT . ĐỘ ĐẦY- ĐỘ DỐC VÀ VẬN TỐC TÍNH TOÁN..... 61
4.6. ĐỘ SÂU ĐẶT CỐNG THOÁT NƢỚC ......................................................................... 62
Chƣơng 5.CẤU TẠO VÀ XÂY DỰNG MẠNG LƢỚI THOÁT NƢỚC........................ 64
5.1. ỐNG VÀ CỐNG THOÁT NƢỚC ................................................................................. 64
5.2. GIẾNG THĂM TRÊN MẠNG LƢỚI THOÁT NƢỚC ................................................ 65
5.3. ỐNG THOÁT NƢỚC QUA CÁC CÔNG TRÌNH VÀ CHƢỚNG NGẠI VẬT ........... 67
5.4. XÂY DỰNG, NGHIỆM THU VÀ QUẢN LÝ MẠNG LƢỚI THOÁT NƢỚC ........... 68
Chƣơng 6.MẠNG LƢỚI THOÁT NƢỚC MƢA VÀ THOÁT NƢỚC CHUNG .......... 71
6.1. TÍNH TOÁN THIẾT KẾ MẠNG LƢỚI THOÁT NƢỚC MƢA .................................. 71
6.1.1. Đặc điểm của dòng chảy nƣớc mƣa ............................................................................ 71
6.1.2. Phƣơng pháp cƣờng độ giới hạn .................................................................................. 72
6.1.3. Thời gian mƣa tính toán .............................................................................................. 72
6.1.4. Cƣờng độ mƣa ............................................................................................................. 73
6.1.5. Hệ số dòng chảy .......................................................................................................... 75
6.1.6. Hệ số mƣa không đều .................................................................................................. 75
6.2. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO VÀ THIẾT KẾ MẠNG LƢỚI THOÁT NƢỚC CHUNG ...... 76
6.3. HỒ ĐIỀU HOÀ NƢỚC MƢA ....................................................................................... 77


Chƣơng 7.TRẠM BƠM NƢỚC BẨN - NƢỚC MƢA ...................................................... 79
7.1. TRẠM BƠM NƢỚC BẨN ............................................................................................ 79
7.2. XÁC ĐỊNH LƢU LƢỢNG CỦA TRẠM BƠM VÀ DUNG TÍCH BỂ CHỨA ............ 81
7.2.1. Xác định lƣu lƣợng của trạm bơm và dung tích bể chứa............................................. 81
7.2.2. Điều khiển các tổ máy bơm hoạt động ........................................................................ 83
7.2.3. Thay đổi vận tốc của máy bơm.................................................................................... 83

LỜI NÓI ĐẦU
Giáo trình môn học " Mạng lƣới cấp và thoát nƣớc" đƣợc biên soạn nhằm phục
vụ cho nhu cầu học tập của sinh viên hệ Cao đẳng ngành Công nghệ Kỹ thuật Môi
trƣờng- Trƣờng Đại họcTài nguyên Môi trƣờng – Hà Nội.
Nội dung của giáo trình đƣợc biên soạn dựa trên cơ sở "Đề cƣơng môn học Mạng
lƣới cấp và thoát nƣớc" đã đƣợc nhà trƣờng phê duyệt, nội dung 45 tiết bài giảng lý
thuyết (3 đơn vị học trình ), bao gồm 7 chƣơng :
Chƣơng 1. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ MẠNG LƢỚI CẤP NƢỚC
Chƣơng 2. TÍNH TOÁN MẠNG LƢỚI CẤP NƢỚC
Chƣơng 3. CÁC HỆ THỐNG VÀ SƠ ĐỒ THOÁT NƢỚC
Chƣơng 4. THIẾT KẾ MẠNG LƢỚI THOÁT NƢỚC
Chƣơng 5. CẤU TẠO VÀ XÂY DỰNG MẠNG LƢỚI THOÁT NƢỚC
Chƣơng 6. MẠNG LƢỚI THOÁT NƢỚC MƢA VÀ THOÁT NƢỚC CHUNG
Chƣơng 7. TRẠM BƠM NƢỚC BẨN - NƢỚC MƢA
Trong giáo trình có giới thiệu các khái niệm cơ bản về hệ thống cấp nƣớc và
thoát nƣớc bao gồm từ khâu thiết kế đến quản lý vận hành
Khi biên soạn giáo trình này, trƣớc tiên chúng tôi cố gắng theo sát nội dung của
đề cƣơng đã đƣợc duyệt để sinh viên dễ đối chiếu giữa bài giảng và giáo trình khi học
và có đƣa thêm một số vấn đề về hệ thống có liên quan, bổ sung nhiều hình vẽ với
mong muốn làm cho sinh viên dễ hình dung hơn về môn học.
Với mong muốn có một tài liệu chính thức viết riêng cho sinh viên ngành Công
nghệ kỹ thuật Môi trƣờng học và tham khảo, chúng tôi đã mạnh dạn biên soạn giáo
trình này. Trong quá trình biên soạn, chắc chắn không tránh khỏi sai sót, mong đƣợc
đồng nghiệp và anh chị em sinh viên góp ý để giáo trình ngày một tốt hơn lên.