Khám tăng áp lực tĩnh mạch cửa

KHÁM LÂM SÀNG
HỘI CHỨNG TĂNG ÁP CỬA
(ĐỐI TƯỢNG : Y-2)
BS CKII TRẦN NGỌC LƯU PHƯƠNG
BM NỘI TỔNG QUÁT


SƠ ĐỒ GIÃI PHẪU HỌC HỆ TĨNH MẠCH CỬA


GIÃI PHẪU HỌC HỆ TĨNH MẠCH CỬA


CÁC VÒNG
NỐI TẮT
GIỮA HỆ
CỬA – CHỦ


TĂNG ÁP LỰC TĨNH MẠCH CỬA LÀ GÌ ?

Khi hiệu số áp lực tĩnh mạch cửa và tĩnh
mạch chủ dưới > 5 mmHg (PPG)
 Thông qua HVPG( độ chênh áp tĩnh mạch
gan) >>> phản ánh PPG



TẠI SAO BỊ TĂNG ÁP LỰC TĨNH MẠCH CỬA ?

Bát cứ nguyên nhân gì làm tắc nghẽn hoặc

khó khăn trong lưu thông dòng chảy tĩnh mạch
cửa
 3 nhóm nguyên nhân: trước gan – tại gan –
sau gan



3 nhóm
nguyên
nhân làm
tăng áp cửa


TĂNG ÁP CỬA trước gan:







Tắc nghẽn tĩnh mạch cửa ngoài gan do teo
hẹp.
Huyết khối tĩnh mạch cửa
Chèn ép từ ngoài vào tĩnh mạch cửa
Huyết khối tĩnh mạch lách
Thông nối động - tĩnh mạch


TĂNG ÁP CỬA tại gan:

 Viêm gan mạn – XƠ GAN

 Thoái hóa mỡ cấp gan do thai kỳ
 Viêm gan tối cấp và viêm gan do rượu
 Xơ hóa cửa không xơ gan (bệnh BANTI)
 Bệnh đa nang gan
 Dư vitamin A
 Ngộ độc Arsenic, đồng sulfat, vinyl chloride
monomer,copper sulfate, vinyl chloride
monomer poisoning


TĂNG ÁP CỬA sau gan:






Huyết khối tĩnh mạch trên gan hội chứng
Budd Chiari
Bất thường bẩm sinh và hình thành huyết
khối tĩnh mạch chủ trên
Viêm màng ngoài tim co thắt, bệnh van 3 lá


CÁC DẤU HIỆU CỦA HỘI CHỨNG TĂNG
ÁP CỬA:
 Tuần hoàn bàng
ng hệ cửa – chủ.

 Đầu sứa (caput medusae).
 Lách
ch to – Cường
ng lách
ch
 Dãn TMTQ  XHTH.
 DÃN TM DẠ DÀY  XHTH.
 Tuần hoàn rốn  nghe được VENOUS
HUMS
 Báng
ng bụng
ng.
 Tró


TRIỆU CHỨNG CƠ NĂNG CỦA HỘI
CHỨNG TĂNG ÁP CỬA:
 XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA TRÊN : Ói máu,
đi cầu phân đen
 ĐẦY BỤNG, KHÓ TIÊU
 BỤNG LỚN.
 TIÊU MÁU TƯƠI, LÒI TRĨ KHI ĐI CẦU.
 ĐAU TỨC HS (T) .
 XUẤT HUYẾT DA NIÊM
 MỆT MỎI , CHÓNG MẶT DO THIẾU
MÁU.


KHÁM BỆNH ĐỂ PHÁT HIỆN HỘI CHỨNG
TĂNG ÁP CỬA:

 CON NGƯỜI : THỐNG NHẤT NHIỀU CƠ
QUAN
 MỘT NGƯỜI CÓ THỂ NHIỀU BỆNH
 KHÁM BỆNH TOÀN DIỆN ĐỂ PHÁT
HIỆN NHIỀU VẤN ĐỀ CỦA BỆNH NHÂN
 TRÁNH VIỆC ĐAU ĐÂU - KHÁM ĐÓ


Bệnh nhân bị HỘI CHỨNG TĂNG ÁP CỬA CÓ
THỂ TÌM ĐẾN BS VÌ CÁC LÝ DO SAU :
 XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA TRÊN
 VÀNG MẮT VÀNG DA
NỔI CÁC DẤU MẨN ĐỎ TRÊN NGỰC VÀ
TAY.
 ĐẦY BỤNG, KHÓ TIÊU, MAU NO.
 BỤNG LỚN BẤT THƯỜNG.
 TIÊU MÁU TƯƠI NHỎ GIỌT
PHÙ CHÂN .
KHÓ THỞ.


KHI HỎI TIỀN SỬ CÓ CÁC YẾU TÔ SAU, CẦN
LƯU Ý TÌM HỘI CHỨNG TĂNG ÁP CỬA:
 Tiền sử có nhiễm trùng trong thời kỳ sơ sinh nhất
là nhiễm trùng rốn.
 Tiền sử gia đình có người bị bệnh gan (viêm gan,
xơ gan)
 Tiền sử bản thân uống rượu bia nhiều
 Tiền sử bản thân chưa chủng ngừa viêm gan
 Tiền sử bản thân có nghiện hút , chích, viêm gan .

 Tiền sử có truyền máu trước năm 1992.


KHÁM PHÁT HIỆN HỘI CHỨNG TĂNG ÁP
CỬA TRÊN LÂM SÀNG:
 KHÁM BỤNG :
NHÌN >>> NGHE >>> SỜ >>> GÕ
KHÁM HẬU MÔN TRỰC TRÀNG
NHÌN >>> THĂM HẬU MÔN TRỰC TRÀNG BẰNG
TAY


 KHÁM BỤNG : NHÌN
 RỐN LỒI – BỤNG TO
 TUẦN HOÀN BÀNG HỆ TRÊN BỤNG
ĐẦU SỨA
 SAO MẠCH TRÊN NGỰC >> DẤU SUY TẾ
BÀO GAN.


RỐN LỒI – BỤNG TO


TUẦN HOÀN BÀNG HỆ KIỂU CỬA – CHỦ
TRONG TĂNG ÁP CỬA


TUẦN HOÀN BÀNG HỆ KIỂU CHỦ – CHỦ DƯỚI
TRONG TẮC TĨNH MẠCH CHỦ DƯỚI

CAPUT MEDUSEA TRONG TĂNG ÁP CỬA
(N Engl J Med 2005; 353:e19 )


NGHE VENOUS HUMS
TRONG TĂNG ÁP CỬA




KHM BNG : S

LCH TO
- ẹoọ 1 : 1-2 cm dửụựi HST
- ẹoọ 2 : 2 4 cm
- ẹoọ 3 : ngang roỏn
- ẹoọ 4 : quaự roỏn

GAN TO
DU CC NI (+)
XC NH CHIU DềNG MU CHY
TRONG TUN HON BNG H


SỜ LÁCH Ở TƯ THẾ BN NẰM NGỬA – HÍT SÂU


LÁCH TO Ở TƯ THẾ BN NẰM NGỬA – HÍT SÂU