Bài 5. Trung Quốc thời phong kiến

TIẾT 8 - BÀI 5:
TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN (TT)


3. TQ Thời Minh - Thanh

Nội
dung
bài học

4. Văn hóa Trung Quốc phong kiến


3. Trung Quốc thời Minh, Thanh

- Nhà Minh: 1368-1644 (Chu Nguyên
Chương)

- Nhà Thanh: 1644-1911 (Lý Tự Thành-Nỗ Nhĩ
Cáp Xích)


a. Kinh tế:
- Đầu thế kỉ XVI, đã xuất hiện mầm mống của quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa:
+ Nông nghiệp: xuất hiện hình thức bao mua.
+ Thủ công nghiệp: Có nhiều xưởng thủ công lớn
Xuất hiện quan hệ chủ - người làm thuê
+ Thương nghiệp: Phát triển, thành thị rộng và phồn thịnh
+ Ngoại thương: Nhiều thương nhân nước ngoài đến TQ buôn bán

SƠ ĐỒ TỔ CHỨC BỘ MÁY CHÍNH QUYỀN PHONG KIẾN THỜI TẦN-HÁN

b. Chính trị:
HOÀNG ĐẾ
SƠ ĐỒ TỔ CHỨC BỘ MÁY CHÍNH QUYỀN PHONG KIẾN THỜI MINH-THANH

THÁI ÚY

THỪA TƯỚNG

HOÀNG ĐẾ

QUẬN

Thượng Thư phụ trách 6 BỘ

HUYỆN

LẠI

HỘ

LỄ

BINH

CÁC TỈNH

HÌNH

CÔNG


-

Đối nội: Áp bức dân tộc, mua chuộc địa chủ người Hán.

Tư liệu: Để xóa nhòa được ảnh hưởng sâu đậm của phong tục, tập quán Hán tộc đã ăn sâu vào tiềm
thức dân chúng, giai cấp thống trị Mãn Thanh không chỉ thiết lập cơ cấu chính quyền các cấp, mà còn
ban hành hàng loạt quy định về văn hóa tập tục, nhằm truyền bá sâu rộng quyền uy, sức ảnh hưởng
của

dân

tộc

mình

trong

đời

sống

xã

hội. 

Người Mãn ép buộc đàn ông trong thiên hạ cắt tóc cạo đầu theo tập quán của dân tộc mình. Lệnh này

ban ra rộng rãi và siết chặt kỷ cương. Những ai trái lệnh, có thể bị xử tử. Vì lẽ ấy, dân gian bấy giờ
mới lưu truyền câu nói: “Không để tóc còn đầu, còn tóc mất đầu”. Dù bất mãn và phản kháng dữ dội,
nhưng cuối cùng người Hán vẫn phải thuận theo quy định của triều đình.


Phong tục cạo đầu của nhà Thanh


- Đối ngoại: Thực thi chính sách “bế quan, tỏa cảng”.

Cuối thời Thanh, mâu thuẫn dân tộc gay
gắt, nhà Thanh suy yếu. Các nước Tư bản
đua nhau xâm lược Trung Quốc. Năm
1911, cách mạng Tân Hợi nổ ra, nhà Thanh
sụp đổ, chấm dứt chế độ phong kiến ở
Trung Quốc.

Tranh biếm họa: các nuớc tư bản
xâm luợc Trung Quốc


4. Văn hóa Trung Quốc thời phong kiến
a. Tư tưởng, tôn giáo:
- Nho giáo trở thành hệ tư tưởng của giai cấp thống trị.
- Phật giáo phát triển mạnh mẽ dưới thời Đường.

Tam cương

•
•

•
•
•

Nhân

•
•
•

Nghĩa
Lễ
Trí
Tín

Ngũ thường

Vua - tôi
Cha – con
Vợ - chồng

•
•
•
•

Công
Dung
Ngôn
Hạnh

Tứ đức


Phật giáo phát triển mạnh mẽ dưới thời Đường


b. Sử học: Bộ sử kí (Tư Mã Thiên)

Tư Mã Thiên


c. Văn học

- Thơ Đường đã đạt đỉnh cao nghệ thuật, phản ánh toàn diện bộ
mặt XH đương thời.

LÝ BẠCH
ĐỖ PHỦ
BẠCH CƯ DỊ


- Thời Minh – Thanh: Tiểu thuyết phát triển mạnh

THỦY HỬ (THI NẠI AM )

TAM QUỐC DIỄN NGHĨA (LA QUÁN TRUNG)

HỒNG LÂU MỘNG (TÀO TUYẾT CẦN)

TÂY DU KÝ (NGÔ THỪA ÂN)


d. Khoa học kĩ thuật và kiến trúc

- Toán học: Tổ Xung Chi tìm ra số pi đến 7 số lẻ.

- Y học: Hoa Đà là thầy thuốc nổi tiếng.


Hoa Đà , người đầu tiên của Trung Quốc đã biết dùng phẫu thuật để chữa bệnh(thuốc gây tê)


Kĩ thuật in (Khắc in bản gỗ)

Làm giấy


Kim chỉ nam (La bàn)

Thuốc súng


- Nhiều công trình kiến trúc, nghệ thuật đặc sắc:

VẠN LÝ TRƯỜNG THÀNH />

Cố cung Bắc Kinh (Tử Cấm Thành)

BÀI TẬP VỀ NHÀ
1.Lập bảng thống kê các triều đại Phong kiến Trung Quốc theo nội dung sau:

TÊN
TRIỀU ĐẠI

TẦN-HÁN

ĐƯỜNGTỐNG

MINH -THANH

TỔ CHỨC BỘ MÁY CHÍNH
QUYỀN

TÌNH HÌNH KINH TẾ

CHÍNH SÁCH
ĐỐI NGOẠI