bai giang dong co khong dong bo ba pha vat ly 12

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
MÔN VẬT LÝ 12
ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ BA PHA



BÀI 18: ĐỘNG CƠ KHÔNG
ĐỒNG BỘ BA PHA


I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ
Động cơ điện là gì?
Động cơ điện xoay chiều là thiết bị biến điện năng thành cơ
năng.
Động cơ không đồng bộ: hoạt động dựa trên việc sử
dụng từ trường quay không đồng bộ với roto.
Nguyên tắc hoạt động của động cơ 3 pha: dựa vào hiện
tượng cảm ứng điện từ bằng cách sử dụng từ trường quay
của dòng điện ba pha.


I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ

N
’




B
S

I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ

B
B

n
N

s


I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ


Nam châm chữ U và khung
dây dẫn cứng MNPQ có cùng
trục quay .

Khi nam châm tức vectơ cảm
ứng từ B quay đều với tốc độ
góc  : Φ = BScost.

B

N

Gọi α = ( n , B )
Ở thời điểm ban đầu (t0= 0)

 = 0; Φ0 = BS

M

n
B

Q

N
P



s


I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ
Ở thời điểm ban đầu (t0= 0)
 = 0; Φ0 = BS



Khi nam châm tức vectơ cảm
ứng từ B quay đều với tốc độ
góc  : Φ = BScost.
   BS cos    0
Φ giảm trong khung xuất hiện
dòng điện cảm ứng i, dòng điện tác
dụng lên khung ngẫu lực làm khung

quay theo chiều quay của từ trương
theo ĐL Lenxo, để chống lại sự biến
thiên của từ thông.

M
B

N

n
B

N

Q

quay

P



s


I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ
   BS cos    0
Φ giảm trong khung xuất hiện
dòng điện cảm ứng i, dòng điện tác
dụng lên khung ngẫu lực làm khung

quay theo chiều quay của từ trương
 Lenxo, để chống lại sự biến
theo ĐL
thiên của
 từ thông.
- Khung quay nhanh dần lên thì tốc
độ biến thiên của Φ giảm đi, dòng
điện I và momen ngẫu lực từ M giảm.
Khi M ngẫu lực từ = M ngẫu lực cản
thì khung quay đều.
Tốc độ góc của khung < tốc độ góc
của từ trường quay (không đồng bộ).



M
B

N

n
B

Q

N
P



s


I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ
N
x

x’
B

S
+ Quay đều nam châm với vận tốc góc .
 khung dây quay nhanh dần, cùng chiều với nam châm
+ Khi đạt tới vận tốc o <  thì giữ nguyên vận tốc đó.


I. Nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ
+ Nếu khung đạt tới vận tốc , thì Φqua nó không biến
thiên nữa, icư = 0 -> F = 0, khung quay chậm lại. Nên thực
tế khung chỉ đạt tới tới vận tốc o <  .
+ Động cơ họat động theo nguyên tắc trên gọi là động cơ
không đồng bộ.


Trả lời câu C1. SGK

N

F



N






I

S

I

F

S


II. Động cơ không đồng bộ ba pha
1. Cấu tạo:
+ Stato: gồm 3 cuộn dây giống
nhau , đặt lệch nhau 1200 trên
một vòng tròn.
+ Rôto: hình trụ, có tác dụng
như một cuộn dây quấn trên
lõi thép (roto lồng sóc).





1





O
B

2




3



Stato

Rô to

Vỏ động
cơ

Vòng bi

II. Động cơ không đồng bộ ba pha
Stato (Phần tỉnh)


II. Động cơ không đồng bộ ba pha

Roto (Phần quay)

R«to

Lång sãc


II. Động cơ không đồng bộ ba pha
2. Hoạt động: Khi mắc động cơ
vào mạng ba pha, từ trường quay
do stato gây ra làm cho roto quay
quanh trục.
Chuy ể n đ ộ ng quay c ủ a r ôto
được trục máy truyền ra ngoài
để sử dụng.




1





O
B

2




3



II. Động cơ không đồng bộ ba pha
Nguyên tắc hoạt động:


Cách tạo từ trường quay bằng dòng
điện ba pha


1

1







B B
1



O
B

2




3




B2



B1

2


B

O
B3

B

B2

B3



3



Cách tạo từ trường quay bằng dòng điện ba pha


1





O

B1=B0cost
B2=B0 cos(t-2/3)
B3=B0cos(t+2/3)



B

2




3


Vậy: từ trường tổng hợp B của 3 cuộn dây quay quanh
O với tần số bằng tần số của dòng diện ba pha.


Cách tạo từ trường quay bằng dòng điện ba pha

B1=B0cost
B2=B0 cos(t-2/3)

B
B0

B1

B2

B3

B3=B0cos(t+2/3)
0
- B0/2

 

T/4

 

t



1

C

H

A

N

K

H

2

D

O

P

P

L

E

3

S

T

A

T

O

4

N

G

U

O

N

N

5

B

O

P

H

A

N

6

D

U

N

G

K

H

A

N

7

B

U

O

C

S

O

N

G

8

S

O

N

G

N

G

A

N

O

H

N

A

G

C

G

G

A

M

C

O

G

D

O

P

A

O

G

O

B

H

D

G

B

O

N

A

7. Khoảng cách giữa hai điểm gần nhau nhất trên phưong truyền sóng
4.
Ống
sáo,
đàn,
âm
thoa
là
……..
2.
5.
Hiện
tượng
cảm
và
thay
phần

đổi
ứng
độKHÔNG
cao
là hai
hai
của
…….
âm
chính
khi
nguồn
của
máy
âm
chuyển
phát
điện
động so
1.
3. Phần
Môi
trường
cố
định
nào
của
không
máy
truyền

phát
điện
đựoc
âm
mà
dao
động
tai
điểm
đósóng
cùng
pha
là
……
ĐỘNG
CƠ
ĐỒNG
BỘ
BA
PHA
8.
phần
tử
dao
động
theo
phưong
vuông
góc
với

6.Khi
Khicác
ZC>Z
thì
ta
nói
mạch
có
tính?
L
với người
xoay
chiều.nghephương
do hiệutruyền
ứng gìsóng,
gây ra?
ta gọi đó là …..

N

H

K

N


1. Phát biểu nào sau đây là đúng?
A. Người ta có thể tạo ra từ trường quay bằng cách cho
dòng điện xoay chiều chạy qua nam châm điện.

B. Người ta có thể tạo ra từ trường quay bằng cách cho
nam châm vĩnh cửu hình chữ U quay đều quanh trục
đối xứng của nó.
C. Người ta có thể tạo ra từ trường quay bằng cách cho
dòng điện xoay chiều một pha chạy qua ba cuộn dây
của stato của động cơ không đồng bộ ba pha.
D. Người ta có thể tạo ra từ trường quay bằng cách cho
dòng điện một chiều chạy qua nam châm điện.


2. Động cơ không đồng bộ ba pha là động cơ:
A. Hoạt động được với các dòng điện ngược pha nhau.
B. Được cấu tạo bởi ba cuộn dây không đồng bộ nhau.
C. Rôto quay không đồng bộ với từ trường quay của stato.
D. Có cấu tạo của stato và rôto ngược với động cơ đồng
bộ.