bai giang so phan con nguoi

BÀI GIẢNG NGỮ VĂN LỚP 12

SỐ PHẬN CON NGƯỜI
( Trích )
M.A.SÔ – LÔ – KHỐP

G/V thực hiện: Lê Xuân Lập


2. Xô-cô-lốp từ khi gặp bé Va-ni-a.

Học sinh thảo luận nhóm
Xô – cô - lốp

Động cơ ? Hành động?
Tâm trạng? Khó khăn
gặp phải trong cuộc sống?

Nhận Va-ni-a
làm con

Tác giả muốn
nói lên điều gì?

Va – ni - a

Cảnh ngộ ? Tâm trạng
khi có bố?


2. Xô-cô-lốp từ khi gặp bé Va-ni-a.

a, Cảnh ngộ của bé Va-ni-a:
- Cha chết trận, mẹ chết bom, không người
thân thích, không gia đình, không quê hương
Qua cái nhìn đầy thương
vì bom đạn phát xít.
- Lang thang, ráchxót
rưới,
bẩnXô-cô-lốp,
thỉu, hàng ngày
nhặt
của
bé Vanhạnh kiếm ăn nới hàng quán, ban đêm bạ đâu
ni-a có cảnh ngộ như thế
ngủ đó.
nào? Qua đó tác giả tiếp
“quần áo rách bươm xơ Mướp.Mặt mũi thì bê bết
nói lên
nước dưa hấu, lem luốc,tục
bụi bặm,
đầuđiều
tóc rốigì?
bù…
ai cho gì thì ăn nấy, bạ đâu ngủ đó. Nhưng cặp
mắt như ngôi sao sáng ngời sau trận mưa
đem”(…). Một con chim non nớt như thế mà đã
học thở dài ư? Đấy đâu phải việc của nó?”
Tố cáo chiến tranh phát xít đã gây ra
bao đau thương, mất mát cho nhân dân
Nga.

b, Xô-cô-lốp nhận bé Va-ni-a làm
con.
.

- Cảm thương cho tình cảnh của va-ni-a.
- Sự thấu hiểu và đồng cảm của những
con người cùng cảnh ngộ ( đều là nạn
nhân của chiếnVì
tranh).
sao Xô-cô-lốp lại quyết định
nhận định
Va-ni-a
làm
con? Em có
=> Xô-cô-lốp quyết
nhận
Va-ni-a
suy nghĩ gì về quyết định này
làm con.
của
xô-cô-lốp
?
Một quyết định có tính
chất
bột phát,
hồn nhiên, xuất phát từ tình yêu thương,
lòng nhân hậu, không chút suy tính hay
tư lợi nào.

- Tâm trạng và hành động của Xô-cô-lốp
khi có con:
+ Tâm hồn anh bỗng nhẹ nhõm và
bừng sáng lên.
Quyết định nhận bé Va-ni-a làm con,
Xô-cô-lốp có tâm trạng như thế nào ?
+ Mắt anh mờ đi, cả người cứ run lên,
hai bàn tay lẩy bẩy -> xúc động.
+ Anh thấy mình đang được hồi sinh,
lòng vui không lời nào tả xiết, trái
tim suy kiệt, chai sạn vì đau khổ đã
trở nên êm dịu hơn -> hạnh phúc.


+ Anh chăm sóc tỉ mỉ cho Va-ni-a: tắm rửa, cắt
tóc, mua quần áo ( quần dạ giữa mùa hè)
Trước niềm vui và hạnh
=> Tình thương bộc trực,
mộc
mạc,
vụng vềvà
củabé
phúc
của
Xô-cô-lốp
người cha đau khổ và bất
hạnh. em có suy nghĩ
Va-ni-a,
Xô – cô –gì?

lốp đã chăm
- Va-ni-a vô tư và hồn nhiên sóc
đón nhận
chocuộc
con
sống mới trong sự chăm sóc và tình yêu thương
Khinhư
đượcthế
Xô-cô-lốp
nào?
Em
có
suy
của Xô-cô-lốp.

nghĩ gì
nhận làm con,
béchăm
Va- sóc đó ?
về sự

ni-a có biểu hiện như
Lòng nhân ái thế
đã giúp
nào hai
? trái tim cô đơn,
lạnh giá chụm lại bên nhau, nương tựa
vào nhau, sưởi ấm cho tâm hồn nhau.

- Bệnh tim và nỗi đau quá khứ luôn giày

vò Xô-cô-lốp: đêm nào anh cũng mơ thấy
vợ con, khi tỉnh giấc gối ướt đẫm nước mắt.

Có được đứa con nuôi, cuộc
sống của anh đã thực sự yên
ổn, nhẹ nhàng chưa ? ( Trái tim

Nỗi đau mà anh đã và đang phải gánh
Xô-cô-lốp liệu đã lành hẳn vết thương
chịu không gì bù đắp nổi, thời gian không
trong quá khứ ? Hai cha con họ còn
xoa dịu được vết thương lòng.

phải đối mặt với những thử thách như
thế nào trong cuộc sống đời thường?)

- Xô-cô-lốp bị thu hồi bằng lái vì “ câu
chuyện rủi ro” -> cha con anh lại hành
trình đến một nơi khác để kiếm sống.


Xô – cô –lốp, một con
người giàu đức hi sinh, có
tấm lòngQua
nhân
hậu, vị
thanghĩ và việc
những

suy
và ý chí, nghị lực phi
làm của Xô-cô-lốp đối với
thường.

bé Va-ni-a ta thấy được
những nét tính cách nổi bật
Qua nhân vật Xô- gì ở anh?
Ca ngợi tính cách Nga, tâm
cô-lốp tác giả
h ồ n Nga b ấ t khu ấ t, ki ên
muốn
nói
lên
điều
cường mà giàu lòng nhân ái.
gì?


3. Lời trữ tình ngoại đề.
Đoạn 1: “Hai con người côi cút, hai hạt cát
đã bị sức mạnh phũ phàng của bão tố chiến
tranh thổi bạt tối những miền xa lạ…cái gì
đang chờ đón họ ở phía trước? Thiết nghĩ
rằng con người Nga đó, con người có ý chí
Ý nghĩa đoạn bình luận
kiên cường, sẽ đứng vững được và sống
trữ
bên cạnh bố, chú bé kia
mộttình

khi ngoại
lớn lên đề
sẽ cuối
truyện
như sẽ
thế nào ?
có thể đương đầu với mọi
thử thách,
vượt qua mọi chướng ngại trên đường nếu
như Tổ quốc kêu gọi”.
- Nhà văn gửi gắm niềm tin, sự xúc
động và cảm phục trước tính cách Nga
kiên cường và nhân hậu.
- Tác giả báo trước vô vàn khó khăn, trở
ngại mà con người phải vượt qua trên
con đường vươn tới tương lại, hạnh phúc.


Đoạn 2: “Với nỗi buồn thấm thía ,tôi nhìn theo 2 bố
con …Có lẽ cuộc chia tay của chúng tôi sẽ thanh thản
tốt đẹp hơn ; nhưng Va-niu-ska mới đi được ít bước , đôi
chân lũn cũn chuệnh choạng , chợt quay lại nhìn tôi ,
vẫy bàn tay xíu xíu hồng hồng. Bỗng như có một bàn
chân con vật nào đó mềm mại nhưng móng sắc nhọn
bóp lấy tim tôi, và tôi vội quay mặt đi. Không, không phải
những người đứng tuổi đã bạc đầu trong chiến tranh chỉ
khóc trong chiêm bao đâu. Họ cũng khóc trong thực tại
đấy. Cái chính ở đây là phải biết kịp thời quay mặt đi.
Cái chính ở đây là đừng làm tổn thương trái tim em bé,
đừng để cho em thấy những giọt nước mắt đàn ông hiếm

hoi nóng bỏng lăn trên má anh”.
Mơ ước một thế giới hòa bình, hạnh phúc cho trẻ
trong sự hi sinh, che chở, bao dung của người lớn các thế hệ cha anh với những trái tim nhân ái vô
bờ.


4, Đặc sắc nghệ thuật.
- Kết cấu:

Truyện lồng
trong truyện

Phát hiện những nét đặc
Đảm bảo tính chân thực, có giọng điệu
sắc về nghệ thuật được
riêng.
tác giả sử dụng trong
đoạn trích ?
- Miêu tả, phân tích sâu sắc, tinh tế nội tâm và
diễn biến tâm trạng nhân vật.
- Nhiều đoạn trữ tình ngoại đề gây xúc động
mạnh cho người đọc.

Xô-cô-lốp
kể cho
tác giả nghe
câu chuyện
đời mình.
Tác giả thuật lại
câu chuyện

của Xô-cô-lốp


III. Ý nghĩa văn bản:
Con người bằng ý chí và nghị lực,
lòng nhân ái và niềm tin vào
tương
lai,ý cần
và khái
có thểquát
vượt qua
Nêu
nghĩa
những của
mất đoạn
mát dotrích
chiến
? tranh và
bi kịch của số phận.
IV. Tổng kết: ( Ghi nhớ - SGK)


* Dặn dò
* Cần nắm vững:
1 Những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp của
Sô-lô-khốp ?
2. Phân tích nhân vật Xô-cô-lốp? Từ đó nêu chủ
đề tác phẩm?
•Đọc và soạn bài: Ông già và biển cả
của Hê-minh-uê.

CHÚC SỨC KHỎE
VÀ HẠNH PHÚC