giao an ngu van 10 bai chon su viec chi tiet tieu bieu trong van tu su

Tiết 19 + TT

Ngày soạn:.........................

CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU BIỂU
TRONG BÀI VĂN TỰ SỰ
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Biết chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu để viết bài văn tự sự..
II. TRỌNG TÂM, KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:
1. Kiến thức:
- Khái niệm sự việc, chi tiết tiêu biểu trong văn bản tự sự.
- Vai trò, tác dụng của sự việc, chi tiết tiêu biểu trong một bài văn.
2. Kỹ năng:
- Nhận diện sự việc, chi tiết trong một số bài văn tự sự đã học.
- Lựa chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu để tạo lập văn bản theo yêu cầu cụ thể.
3. Phương tiện:
SGV, SGK, chuẩn kiến thức kỹ năng, thiết kế bài giảng.
III. NỘI DUNG LÊN LỚP:
1. Kiểm tra (3 phút): Kiểm tra vở soạn của học sinh.
2. Bài mới (40 phút):
Hoạt động của GV và HS
Nội dung
Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh tìm I. Khái niệm:
hiểu khái niệm
1. Tự sự
- GV: Cho học sinh đọc GSK.
- Là kể chuyện, dùng ngôn ngữ kể chuyện
- GV: Thế nào là tự sự ?
trình bày một chuỗi sự việc, cuối cùng kết
- HS: trả lời.
thúc thể hiện một ý nghĩa.

- GV: Thế nào là sự việc tiêu biểu ?
-Tự sự giúp người kể giải thích sự việc, tìm
- HS: trả lời.
hiểu con người, nêu vấn đề và bày tỏ thái độ
- GV: bổ sung
khen, chê.
Sự việc là cái xẩy ra được nhận thức có 2. Sự việc
ranh giới rõ ràng, phân biệt với những cái - Thường là những cái xẩy ra có liên quan
xẩy ra khác.Trong văn tự sự, sự việc tiêu đến con người (trong cuộc sống hàng ngày)
biểu những sự việc quan trọng góp phần hoặc liên quan đến nhân vật (trong văn bản
hình thành cốt truyện: Tấm biến hóa nhiều tự sự).
lần (Tấm Cám), sự việc người chồng tỉnh - Mỗi sự việc thường bao gồm một số chi
ngộ (Người con gái Nam Xương), sự việc tiết.
con trai Lão Hạc phẫn chí bỏ nhà ra đi (Lão
Hạc)...
Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh cách II. Cách chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu.
chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu
1. Văn bản 1:
- GV: Các thao tác chọn văn bản.
a. Tác giả dân gian kể:
- GV:Cho học sinh đọc văn bản 1.
– Công việc xây dựng và bảo vệ đất nước
+ Tác giả dân gian kể chuyện gì ?
của cha ông ta (xây thành, chế nỏ).
- Tình vợ chồng (Mị Châu - Trọng Thủy).
- Tình cha con (An Dương Vương - Mị
Châu).
 Đó là các sự việc tiêu biểu, các số phận
này có quan hệ mật thiết với nhau, luôn chi
phố và tác động lẫn nhau.

+ Chi tiết: Khi chia tay với Mị Châu, Trọng b. Hai chi tiết đều là chi tiết tiêu biểu: chi


Thủy than phiền “ta lại tìm nàng, lấy gì làm
dấu” và câu trả lời của Mị Châu: “thiếp có
áo … dấu”: đó có phải là chi tiết tiêu biểu
không?
- HS: trả lời, giáo viên nhận xét.
- GV: Cho học sinh đọc văn bản 2.
- GV: Cho học sinh chọn một sự việc rồi kể
lại với một số chi tiết tiêu biểu.
- GV: nhận xét, bổ sung ý kiến.

- GV: Gọi học sinh rút ra cách lựa chọn sự
việc và chi tiết tiêu biểu.
- HS: trả lời.
- GV:Ý nghĩa của việc lựa chọn.

Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh làm
luyện tập
Bài tập 1
- GV:Luyện tập theo 2 nhóm.
- GV:Cho học sinh đọc SGK và gợi ý.
- HS: trả lời:
- Không được bỏ
- Có những sự việc, sự vật tưởng chừng như
bỏ đi nhưng lại quan trọng.
- Sự sai lầm chịu đựng như đã sống âm
thầm không sợ hiểu lầm là tốt => hãy sống
như thế.

Bài tập 2
- GV: Đoạn văn kể chuyện gì ?
+ Cuối đoạn trích, tác giả đã chọn sự việc
gì, kể bằng chi tiết tiêu biểu nào ?
+ Có thể coi đây là thành công của Hôme
trong kể chuyện sử thi không ?

Hoạt động 4: Củng cố, tổng kết

tiết 1 diễn tả mối quan hệ riêng giữa hai
nhân vật, chi tiết 2 có vai trò duy trì tính
logic của cốt truyện, vừa khắc họa tính cách
nhân vật Mị Châu, vừa là cái cớ để câu
chuyện tiếp tục dẫn đến bi kịch.
2. Văn bản 2:
- Sự việc (tưởng tượng) con trai Lão Hạc
trở về làng sau cách mạng tháng Tám.
- Các chi tiết tiêu biểu:
+ Anh tìm gặp ông giáo và theo ông đi
viếng mộ cha.
+ Con đường - nghĩa địa - ngôi mộ thấp bé.
+ Anh thắp hương, cúi đầu, nước mắt rưng
rưng, rì rầm như nói với người cha khổ sở
cả một đời.
+ Bên cạnh, ông giáo cũng ngấn lệ.
3. Cách chọn sự việc chi tiết tiêu biểu
trong bài văn tự sự.
- Sự việc, chi tiết phải có vai trò dẫn dắt câu
chuyện.
- Góp phần khắc họa sâu sắc tính cách nhân

vật.
- Phải hiện thực hóa được chủ đề của văn
bản.
- Chi tiết phải bất ngờ, hấp dẫn.
III. Luyện tập:
1. Bài 1/ 63,64
“Hòn đá xấu xí”:
- Không được bỏ chi tiết Hòn đá xấu xí
được phát hiện và chở đi nơi khác, vì đó là
chi tiết quan trọng có vai trò miêu tả tâm
trạng của nhân vật bà nội và nhân vật tôi ở
đoạn kết. Tôi cảm thấy xấu hổ, cũng cảm
thấy cái vĩ đại của hòn đá.→ Tăng thêm ý
nghĩa cốt truyện.
2. Tâm trạng của Ô-đi-xê và Pê-nê-lôp.
- Tác giả kể về cuộc tài ngội của hai vợ
chồng người dũng tướng sau 20 năm trở về.
- Sự đấu trí giữa Pê-nê-lôp và Uy-lít-xơ.
- Uy-lít-xơ tả lại vanh vách về chiếc giường.
- Liên tưởng trong kể chuyện.
 Sự việc trên có vai trò khắc sâu tính cách
nhân vật Pê nê lốp, đặc tả hạnh phúc của
cuộc tái ngộ, tạo nên sự hấp dẫn của câu
chuyện.
*Ghi nhớ: SGK/ 62


3. Hướng dẫn học sinh học bài ở nhà (2 phút):
- Dặn dò: học bài
- Chuẩn bị bài mới: “Bài viết số 2”.

RÚT KINH NGHIỆM
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
............................................................................................................................................