Tình hình các tội xâm phạm sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh (tt)

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

NGUYỄN XUÂN TUẤN

TÌNH HÌNH CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU TẠI
CÁC KHU CÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH BẮC NINH

Chuyên ngành: Tội phạm học và Phòng ngừa tội phạm
Mã số: 60 38 01 05

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI – 2017


Công trình được hoàn thành tại:
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

Người hướng dẫn khoa học: TS. Lê Xuân Sang

Phản biện 1: PGS.TS. PHẠM VĂN TỈNH

Phản biện 2: PGS.TS. TRẦN HỮU TRÁNG

Luận văn sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ
họp tại: Học viện Khoa học xã hội

hồi 15 giờ 00 ngày 2 tháng 11 năm 2017

Có thể tìm hiểu luận văn tại:
Thư viện Học viện Khoa học xã hội


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm gần đây, Bắc Ninh là tỉnh có sự phát triển
mạnh mẽ về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội. Tuy nhiên cùng với
tốc độ phát triển kinh tế, xã hội tình hình tội phạm tình hình các tội
xâm phạm sử hữu tại các khu công nghiệp nói riêng có xu hướng
ngày càng gia tăng, ảnh hưởng không nhỏ đến phát triển kinh tế - xã
hội và đời sống nhân dân trên địa bàn tỉnh.
Nhận thức được vấn đề trên cả hệ thống chính trị tỉnh Bắc
Ninh, trực tiếp là các cấp ủy Đảng, Chính quyền, các cơ quan, tổ
chức, đơn vị, doanh nghiệp và nhân dân tại các khu công nghiệp trên
địa bàn tỉnh Bắc Ninh đang cùng nhau thực hiện nhiều biện pháp
nhằm khắc phục nguyên nhân và điều kiện của tình hình các tội xâm
phạm sở hữu. Tuy nhiên công tác phòng, chống các loại tội phạm
xâm phạm sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
thời gian qua vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập, hiệu quả đấu tranh còn
thấp, chưa đạt yêu cầu và mục tiêu đề ra.
Nhằm tăng cường hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống
tình hình các tội xâm phạm sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa
bàn tỉnh Bắc Ninh, tác giả lựa chọn đề tài: “Tình hình các tội xâm
phạm sở hữu tại các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh”.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Trong thời gian vừa qua tình hình các tội xâm phạm sở hữu
đã được đề cập đến trong nhiều công trình khoa học, các bài viết tạp
chí, bài nghiên cứu như:

1


- Luận án tiến sĩ Luật học “Tội trộm cắp tài sản và đấu tranh
phòng, chống tội phạm này ở Việt Nam” của nghiên cứu sinh Hoàng
Văn (năm 2007)
- Luận văn thạc sĩ “Các tội xâm phạm sở hữu trên địa bàn
tỉnh Sóc Trăng: Tình hình, nguyên nhân và giải pháp phòng ngừa”
của tác giả Nguyễn Kiến Thức (năm 2015).
- Luận văn thạc sĩ “Định tội danh các tội xâm phạm sở hữu
từ thực tiễn tỉnh Quảng Bình” của tác giả Nguyễn Văn Sáng (năm
2016)
Có thể thấy rằng các công trình nghiên cứu trên đã tiếp cận
nghiên cứu về các tội xâm phạm sở hữu dưới nhiều góc độ khác
nhau. Đó là những tri thức quan trọng mà luận văn sẽ kế thừa trong
quá trình thực hiện nghiên cứu đề tài.
Nhằm góp phần vào công tác phòng ngừa, đấu tranh với các
loại tội phạm, đảm bảo an ninh, trật tự nhất là các loại tội phạm xâm
phạm sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh, bản
thân tôi quyết định chon đề tài “Tình hình các tội xâm phạm sở hữu
tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh” để làm luận
văn tốt nghiệp.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
- Đánh giá, nhận định chính xác về tình hình các tội xâm
phạm sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.

2

- Đề xuất, kiến nghị hoàn thiện các quy định của pháp luật và
các giải pháp phòng ngừa, tổ chức đấu tranh phòng ngừa các tội xâm
phạm sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Khái quát những vấn đề lý luận chung về tình hình các tội
xâm phạm sở hữu.
- Nghiên cứu, khảo sát thực tiễn tình hình các tội xâm phạm
sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn
2012 – 2016.
- Tìm hiểu nguyên nhân và điều kiện của tình hình các tội
xâm phạm sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc
Ninh; đánh giá thực trạng công tác đấu tranh phòng, chống các loại tộ
phạm xâm phạm sở hữu từ đó chỉ ra những hạn chế, yếu kém trong
công tác đấu tranh phòng, chống và tình hình hình các tội xâm phạm
sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.
- Dự báo tình hình các tội xâm phạm sở hữu; kiến nghị, đề xuất
một số giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật và hoàn thiện các
giải pháp phòng ngừa, tổ chức phòng ngừa các loại tội phạm xâm phạm
sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Thực tiễn phần hiện, phần ẩn của
tình hình các tội xâm phạm sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa
bàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2012– 2016.

3


- Các giải pháp phòng ngừa, tổ chức đấu tranh phòng, chống
các loại tội phạm xâm phạm sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa

bàn tỉnh Bắc Ninh.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi về không gian: Các khu công nghiệp trên địa bàn
tỉnh Bắc Ninh.
- Phạm vi về thời gian: Từ năm 2012 đến năm 2016.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp luận
Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của
chủ nghĩa Mác – Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của
Đảng và Nhà nước ta về đấu tranh phòng, chống tội phạm và đảm
bảo trật tự an toàn xã hội.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu luận văn sử dụng các phương
pháp nghiên cứu như nghiên cứu lý luận, phân tích, so sánh, bình
luận, thống kê, nghiên cứu bản án... mỗi nội dung cụ thể của luận văn
được sử dụng những phương pháp phù hợp với đối tượng và nhiệm
vụ nghiên cứu.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1. Ý nghĩa lý luận
Kết quả nghiên cứu của luận văn sẽ góp phần hoàn thiện lý
luận về tình hình các tội xâm phạm sở hữu nói riêng và hoàn thiện lý
luận về tội phạm học nói chung. Đồng thời luận văn cũng là những

4


tài liệu tham khảo hữu ích cho các cán bộ, giảng viên, sinh viên trong
các cơ sở đào tạo luật.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
Đánh giá chính xác tình hình các tội xâm phạm sở hữu tại

các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh; chỉ rõ nguyên nhân
và điều kiện của tình hình các tội xâm phạm sở hữu tại các khu công
nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Kết quả nghiên cứu của luận văn
cũng sẽ là những cơ sở quan trọng để các cơ quan Nhà nước có thẩm
quyền ở Bắc Ninh xây dựng chương trình, kế hoạch, giải pháp đấu
tranh phòng, chống có hiệu quả đối với các loại tội phạm xâm phạm
sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.
7. Cơ cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo,
luận văn được kết cấu thành 3 chương:
Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ TÌNH HÌNH CÁC
TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU
1.1. Khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa nghiên cứu tình hình các tội
xâm phạm sở hữu
1.1.1. Khái niệm tình hình các tội xâm phạm sở hữu
Tình hình các tội xâm phạm sở hữu là một bộ phận của tình
hình tội phạm nói chung bao gồm các hành vi xâm phạm đến quyền
sở hữu tài sản của Nhà nước, tập thể hoặc cá nhân được thực hiện
trong một xã hội (quốc gia) nhất định và trong một khoảng thời gian
nhất định
5


1.1.2. Đặc điểm của tình hình các tội xâm phạm sở hữu
Đặc điểm của tình hình các tội xâm phạm sở hữu là những
hiện tượng, những biểu hiện ra bên ngoài xã hội của tình hình các tội
xâm phạm sở hữu, bao gồm các yếu tố định lượng (mức độ và diễn
biến) và các yếu tố định tính (cơ cấu và tính chất).

1.1.3. Ý nghĩa nghiên cứu tình hình các tội xâm phạm sở hữu
Nhận định chính xác tình hình các tội phạm xâm phạm sở
hữu và chỉ ra những đặc điểm định tính (cơ chế bên trong của tội
phạm và người phạm tội phản ánh mức độ nghiêm trọng của tội
phạm đã xảy ra).
Đánh giá mức độ nghiêm trọng của tình hình các tội xâm
phạm sở hữu; phân tích các nguyên nhân, điều kiện của tình hình các
tội xâm phạm sở hữu đang diễn ra và dự báo tình hình các tội xâm
phạm sở hữu trong thời gian tới. Trên cơ sở đó xây dựng các biện
pháp phòng ngừa và tổ chức phòng ngừa tình hình các tội xâm phạm
sở hữu đạt hiệu quả cao.
1.2. Tình hình hiện của các tội xâm phạm sở hữu
1.2.1. Mức độ (thực trạng) của tình hình các tội xâm phạm
sở hữu
Mức độ của tình hình các tội xâm phạm sở hữu là số lượng các
tội phạm xâm phạm sở hữu và những người phạm tội xâm phạm sở hữu
ở một địa hình nhất định và trong một khoảng thời gian nhất định.
Khi xác định mức độ của tình hình các tội xâm phạm sở hữu
cần tính tổng cộng các số lượng sau: Số lượng các tội xâm phạm sở

6


hữu và những người bị Tòa án xét xử, tuyên án có tội; số lượng các
vụ án hình sự bị đình chỉ điều tra...
1.2.2. Diễn biến (động thái) của tình hình các tội xâm
phạm sở hữu
Diễn biến của tình hình các tội xâm phạm sở hữu là sự vận
động và sự thay đổi của thực trạng và cơ cấu của tình hình các tội
xâm phạm sở hữu trong một khoảng thời gian nhất định.

Phân tích diễn biến của tình hình các tội xâm phạm sở hữu
trong một khoảng thời gian dài sẽ giúp cho việc nhận thức một cách
chính xác và đầy đủ về thực trạng và cơ cấu của tình hình các tội xâm
phạm sở hữu.
1.2.3. Cơ cấu của tình hình các tội xâm phạm sở hữu
Cơ cấu của tình hình các tội xâm phạm sở hữu là tỷ trọng và
mối tương quan của các loại tội xâm phạm sở hữu.
Khi xem xét cơ cấu của tình hình các tội xâm phạm sở hữu
cần nghiên cứu các chỉ số sau: (1) Mối tương quan của các tội phạm
ít nghiêm trọng, nghiêm trọng, rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm
trọng; (2) mối tương quan của các tội cố ý và tội vô ý...
1.2.4. Tính chất của tình hình các tội xâm phạm sở hữu
Tính chất của tình hình các tội xâm phạm sở hữu được làm
sáng tỏ thông qua mức độ, diễn biến và cơ cấu của tình hình các tội
xâm phạm sở hữu. Trên cơ sở nghiên cứu làm rõ mức độ, diễn biến,
cơ cấu cho thấy số lượng của các tội phạm nguy hiểm nhất cho xã
hội, đặc điểm nhân thân của những người thực hiện... và tỷ trọng của
chúng trong tổng số các tội xâm phạm sở hữu.
7


1.3. Tình hình ẩn của các tội xâm phạm sở hữu
1.3.1. Các loại tội phạm ẩn của tình hình các tội xâm phạm
sở hữu
- Tội phạm ẩn khách quan
- Tội phạm ẩn chủ quan
- Tội phạm ẩn thống kê
1.3.2. Nguyên nhân ẩn của tình hình các tội xâm phạm sở hữu
- Nguyên nhân của tội phạm ẩn khách quan
- Nguyên nhân của tội phạm ẩn chủ quan

- Nguyên nhân của tội phạm ẩn thống kê
1.4. Những yếu tố tác động đến tình hình các tội xâm
phạm sở hữu
1.4.1. Những yếu tố kinh tế - xã hội
- Sự phát triển của kinh tế thị trường và những mặt trái của nó
- Các vấn đề xã hội có liên quan khác: Phân hóa giàu nghèo,
thất nghiệp, an sinh xã hội...
1.4.2. Những yếu tố văn hóa – giáo dục
- Ảnh hưởng của các yếu tố văn hóa tiêu cực, ngoại lai
- Vấn đề giáo dục con người trong gia đình và nhà trường
1.5. Mối quan hệ giữa tình hình các tội xâm phạm sở hữu
với nhân thân người phạm tội và nguyên nhân, điều kiện của tình
hình các tội xâm phạm sở hữu
1.5.1. Mối quan hệ giữa tình hình các tội xâm phạm sở
hữu và nhân thân người phạm tội

8


Nhân thân người phạm các tội xâm phạm sở hữu là tổng thể
tất cả các dấu hiệu, đặc điểm có ý nghĩa về mặt xã hội, trong sự kết
hợp với các điều kiện và hoàn cảnh bên ngoài ảnh hưởng đến hành vi
phạm tội của người phạm các tội xâm phạm sở hữu.
Nhân thân người phạm tội tác động nhiều mặt đến tình hình
các tội xâm phạm sở hữu: Định tội, định khung hình phạt, xác định
nguyên nhân làm phát sinh tội phạm, trên cơ sở đó áp dụng các biện
pháp phòng ngừa.
1.5.1. Mối quan hệ giữa tình hình các tội xâm phạm sở
hữu với nguyên nhân và điều kiện của tình hình các tội xâm phạm
sở hữu

Nguyên nhân và điều kiện của tình hình các tội xâm phạm sở
hữu là hệ thống các hiện tượng xã hội tiêu cực trong hình thái kinh tế
- xã hội tương ứng quyết định sự ra đời của tình hình các tội xâm
phạm sở hữu.
Tình hình các tội xâm phạm sở hữu với nguyên nhân và điều
kiện của tình hình các tội xâm phạm sở hữu tác động lẫn nhau trong
mối quan hệ “nguyên nhân – kết quả”. Nguyên nhân và điều kiện là
những yếu tố của một hệ thống tác động thống nhất, hoạt động đồng
thời dẫn đến nảy sinh tình hình các tội xâm phạm sở hữu.

9


Chương 2
THỰC TIỄN TÌNH HÌNH CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮUTẠI
CÁC KHU CÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH

2.1. Tổng quát về tình hình các tội xâm phạm sở hữu tại
các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
Tỉnh Bắc Ninh thuộc đồng bằng sông Hồng, có diện tích
822,7 km2; dân số 1.214.000 người mật độ dân cư 1.545 người/km2.
Toàn tỉnh hiện có 15 khu công nghiệp tập trung với tổng diện tích
khoảng 6.874 héc ta (ha) nằm sát cạnh các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ quan
trọng rất thuận tiện về giao thông đi lại, giao lưu và xuất nhập khẩu
hàng hoá. Nhưng đây cũng là những tuyến, địa bàn trọng điểm dễ
phát sinh tội phạm.
Tình hình phạm pháp hình sự nói chung xảy ra tại các KCN
trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh có xu hướng gia tăng, trong đó các vụ
phạm pháp hình sự liên quan đến tài sản có sự gia tăng nhanh chóng.
Các vụ việc phạm tội xâm phạm sở hữu xảy ra nhiều hơn, số tài sản

thiệt hại do tội phạm gây ra có dấu hiệu gia tăng cả về số lượng và
giá trị tài sản.
2.2. Thực tiễn phần hiện của tình hình các tội xâm phạm
sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
2.2.1. Mức độ của thực tiễn tình hình các tội xâm phạm sở
hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
Tình hình tội phạm nói chung, các tội xâm phạm sở hữu nói
riêng tại các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh gây ra nhiều hậu quả
10


tác hại nghiêm trọng và đáng báo động đối với các hoạt động kinh tế
- xã hội của tỉnh Bắc Ninh, số vụ và số bị cáo phạm tội xảy ra tại các
KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh hầu hết đều là tội phạm xâm phạm
sở hữu.
2.2.2. Diễn biến của thực tiễn tình hình các tội xâm phạm
sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
Trong giai đoạn từ 2012 – 2016 tình hình các tội xâm phạm
sở hữu tại các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh mặc dù có tăng, có
giảm nhưng xu hướng chung là tăng khá nhanh cả về số vụ và số bị
cáo. Nếu lấy năm 2012 làm mốc so sánh thấy rằng tình hình các tội
xâm phạm sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
có tăng, có giảm tuy nhiên xu hướng chủ đạo là tăng.
2.2.3. Cơ cấu của thực tiễn tình hình các tội xâm phạm sở
hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
* Cơ cấu theo địa bàn hành chính – lãnh thổ của tỉnh Bắc Ninh
Tình hình các tội xâm phạm sở hữu diễn ra ở hầu hết các địa
bàn có KCN tập trung đang hoạt động hay nói cách khác là tại các
KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đều xảy ra các vụ phạm tội xâm
phạm sở hữu, trong đó nhiều nhất là ở hai huyện Tiên Du và huyện

Yên Phong. số vụ và số bi cáo phạm các tội xâm phạm sở hữu tại các
KCN ở các địa bàn khác nhau là không giống nhau, tỷ lệ tăng, giảm
cũng sẽ khác nhau.
* Cơ cấu theo tội danh
Tình hình các tội xâm phạm sở hữu xảy ra tại các KCN trên
địa bàn tỉnh Bắc Ninh diễn ra hầu hết là các tội có tính chất chiếm
11


đoạt, gồm có 6 tội danh sau: Cướp tài sản, cưỡng đoạt tài sản, cướp
giật tài sản, trộm cắp tài sản, lừa đảo chiếm đoạt tài sản và tội hủy
hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản, các tội danh còn lại hầu hết đều
không xảy ra. * Cơ cấu theo chế tài xử phạt
Có nhiều mức hình phạt khác nhau được áp dụng đối với các
bị cáo phạm tội xâm phạm sở hữu tại các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc
Ninh trong gia đoạn từ năm 2012 đến 2016, bao gồm phạt tù nhưng
cho hưởng án treo và và các hình phạt tù có thời hạn cao nhất đến 20
năm, trong đó nhiều nhất là các bị cáo bị áp dụng hình phạt tù từ trên
3 năm đến 7 năm.
* Cơ cấu theo đặc điểm nhân thân người phạm tội
- Về giới tính: Các bị cáo phạm các tội xâm phạm sở hữu tại
các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh chủ yếu vẫn là nam giới, số đối
tượng nữ giới phạm tội tuy không nhiều nhưng so với các khu vực
khác thì chiếm tỷ lệ lớn hơn.
- Về độ tuổi: Các bị cáo phạm các tội xâm phạm sở hữu tại
các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh chủ yếu là công nhân, người lao
động trong các công ty, doanh nghiệp, nhà máy có độ tuổi từ 18 đến
30 tuổi.
- Về số bị cáo tái phạm tội: Trong số các bị cáo phạm các tội
xâm phạm sở hữu tại các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh thì số bị

cáo tái phạm tội chiếm tỷ lệ thấp và thường là những bị cáo có tiền sử
phạm tội trước đó tại các địa phương khác.

12


2.2.4. Tính chất của thực tiễn tình hình các tội xâm phạm
sở hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
Tình hình các tội xâm phạm sở hữu tại các KCN trên địa bàn
tỉnh Bắc Ninh có xu hướng gia tăng cả về số vụ và số người phạm
tội. Sự gia tăng có thể không đồng đều ở các địa bàn khác nhau, trong
những khoảng giời gian khác nhau cũng như đối với từng loại tội
khác nhau tuy nhiên xu hướng chung đều là gia tăng.
Phần lớn người phạm các tội xâm phạm sở hữu tại các KCN
trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đều là phạm tội lần đầu nhưng thường
phạm tội có tổ chức. Động cơ, ý định phạm tội của các đối tượng hầu
hết đều là vụ lợi cá nhân.
Địa bàn gây án của các đối tượng phạm tội xâm phạm sở hữu
tại các KCN thường ở những khu vực, địa bàn của các nghiệp, tập
đoàn kinh doanh lớn như Samsung, Canon...
Về phương thức, thủ đoạn phạm tội thì đa số các vụ việc
phạm tội xâm phạm sở hữu tại các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
đều là phạm tội có tổ chức, có đồng phạm, được bàn bạc, lập kế
hoạch phạm tội từ trước và thường lợi dụng sơ hở, thiếu sót trong
công tác quản lý, bảo vệ tài sản của các công ty, doanh nghiệp, nhà
máy để thực hiện thành công hành vi phạm tội.
2.3. Thực tiễn phần ẩn của tình hình các tội xâm phạm sở
hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
2.3.1. Các loại ẩn của tình hình các tội xâm phạm sở hữu
tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh

* Tội phạm ẩn khách quan
13


Gồm những tội phạm xâm phạm sở hữu đã xảy ra trong thực
tế tại các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh song các cơ quan bảo vệ
pháp luật có thẩm quyền trong việc phát hiện, điều tra, xử lý không
có thông tin về chúng.
* Tội phạm ẩn chủ quan
Gồm những tội phạm xâm phạm sở hữu tại các KCN trên địa
bàn tỉnh Bắc Ninh bị ẩn vì lý do xuất phát từ chủ thể là các cơ quan
bảo vệ pháp luật vì nhiều động cơ khác nhau mà các tội phạm đã xảy
ra đó bị ẩn trong một thời gian nhất định hoặc ẩn vĩnh viễn, không bị
điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.
* Tội phạm ẩn thống kê
Gồm những tội phạm xâm phạm sở hữu tại các KCN trên địa
bàn tỉnh Bắc Ninh bị ẩn mà lý do ẩn xuất phát từ công tác thống kê
hình sự.
2.3.2. Nguyên nhân ẩn của tình hình các tội xâm phạm sở
hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
Một là là do người bị hại, người có thông tin về vụ việc phạm
tội không tố giác, báo tin về các cơ quan chức năng có thẩm quyền để
điều tra làm rõ. Một số người có tâm lý ngại phiền phức hoặc nhiều
khi tài sản bị thiệt hại đối với họ giá trị không lớn nên chấp nhận mất
tài sản mà không trình báo, tố giác, cung cấp thông tin cho cơ quan
chức năng.
Hai là do phương thức, thủ đoạn thực hiện hành vi phạm tội
của các đối tượng phạm tội ngày càng tinh vi, xảo quyệt hơn, gây

14

nhiều khó khăn đối với các cơ quan chức năng trong việc phát hiện,
điều tra và xử lý.
Ba là do hạn chế của các cơ quan bảo vệ pháp luật trực tiếp tiến
hành công tác phòng ngừa, đấu tranh, đảm bảo ANTT trên địa bàn.
Bốn là do chính các công ty, doanh nghiệp, bản thân người bị
hại chưa đề cao cảnh giác với loại tội phạm này chẳng hạn: không
trang bị tốt các phương tiện kỹ thuật; không bố trí đủ lực lượng an
ninh, bảo vệ để đảm bảo an ninh, an toàn.... Một số công nhân, người
lao động còn lơ là, nhẹ dạ, cả tin dễ trở thành nạn nhân của các đối
tượng phạm tội xâm phạm sở hữu.
Năm là trong thực tế công tác phòng ngừa, đấu tranh với các
loại tội phạm nói chung, các hành vi phạm tội xâm phạm sở hữu nói
riêng vẫn còn tồn tại hiện tượng chạy án, bảo kê, che giấu tội phạm.
2.4. Dự báo tình hình các tội xâm phạm sở hữu tại các
khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
2.4.1. Cơ sở để xây dựng dự báo
Tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh nói
chung, tại các KCN nói riêng cũng vẫn còn nhiều diễn biến phức tạp,
khó lường tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tội phạm.
Tình hình văn hóa – xã hội trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh những
năm qua có nhiều chuyển biến tích cực, chất lượng hoạt động được
nâng lên
Tuy nhiên vẫn còn tồn tại một số vấn đề như: Công tác giáo
dục phổ thông và cơ sở đào tạo nghề chưa theo kịp nhu cầu phân
luồng, đào tạo nghề và xây dựng xã hội học tập; chất lượng nguồn
15

nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu; việc quản lý lao động người
nước ngoài và lao động ngoại tỉnh còn khó khăn...
Tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật trên địa bàn địa bàn
tỉnh Bắc Ninh nói chung và tại các KCN nói riêng còn nhiều diễn
biến phức tạp, trong đó đáng chú ý là việc gia tăng các tệ nạn xã hội
tại khu vực nông thôn liền kề với các khu công nghiệp.
Thực tiễn tình hình các tội xâm phạm sở hữu tại các KCN
trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2012 – 2016 qua các thông số về
mức độ, cơ cấu, diễn biến, tính chất.
2.4.2. Nội dung dự báo
Tình hình các tội xâm phạm sở hữu tại các KCN trên địa bàn
tỉnh Bắc Ninh có xu hướng gia tăng cả về số vụ và số người phạm
tội. Các hành vi phạm tội chủ yếu bao gồm trộm cắp tài sản, cướp tài
sản, cướp giật tài sản...
Về địa bàn gây án, trong thời gian tới tình hình các tội xâm
phạm sở hữu tiếp tục chủ yếu tập trung tại nơi có nhiều các KCN tập
trung hoạt động với quy mô lớn, có các công ty, tập đoàn, doanh
nghiệp lớn với số lượng hàng hóa, tài sản có giá trị cao và số lượng
lớn công nhân, người lao động đang làm việc đặc biệt là ở các KCN
thuộc hai huyện Yên Phong và Tiên Du.
Về nhân thân người phạm tội đối với các tội xâm phạm sở
hữu tại các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong thời gian tới chủ
yếu vẫn là nam giới, tập trung ở nhóm công nhân, người lao động
trong độ tuổi từ đủ 18 đến 30 tuổi.

16


Các đối tượng phạm tội xâm phạm sở hữu tại các KCN trên
địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong thời gian tới chủ yếu vẫn là phạm tội lần

đầu tuy nhiên xu hướng phạm tội có tổ chức sẽ ngày càng gia tăng cả
về số lượng đối tượng, quy mô cũng như tổ chức hoạt động phạm tội.
Phương thức, thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi, xảo quyệt
và manh động hơn; mức độ nguy hiểm và hậu quả thiệt hại do hành
vi phạm tội gây ra đối với xã hội sẽ nghiêm trọng hơn.
Về chủ thể bị hại của tình hình các tội xâm phạm sở hữu tại
các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh thì tùy theo từng loại tội phạm
cụ thể mà có những chủ thể bị hại khác nhau.
Chương 3
NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA ĐỐI VỚI PHÒNG NGỪA TÌNH
HÌNH CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU TẠI CÁC KHU CÔNG
NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH

3.1. Vấn đề hoàn thiện pháp luật đối với phòng ngừa tình
hình các tội phạm xâm phạm sở hữu
3.1.1. Vấn đề hoàn thiện pháp luật hình sự đối với phòng
ngừa tình hình các tội xâm phạm sở hữu
Thứ nhất, luận văn kiến nghị pháp luật hình sự có quy định
cụ thể về vấn đề tội cướp giật tài sản là tội có cấu thành hình làm cơ
sở cho các cơ quan bảo vệ pháp luật khi áp dụng điều luật trong thực
tiễn được thống nhất.
Thứ hai, BLHS năm 2015 có bổ sung tình tiết định tội “tài
17


sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ;
tài sản là kỷ vật, di vật, đồ thờ cúng có giá trị đặc biệt về tinh thần
đối với người bị hại” tại các điều 172, 173, 174, 175 và 178. Chúng
tôi cho rằng, việc bổ sung như trong BLHS 2015 là hợp lý.
3.1.2. Vấn đề hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự đối với

phòng ngừa tình hình các tội xâm phạm sở hữu
Thứ nhất luận văn kiến nghị về tiếp nhận, giải quyết tin báo,
cần giao cho Viện kiểm sát quản lý. Đây là vấn đề hết sức cần thiết
của công cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm. Chúng tôi cho rằng,
việc giao Viện kiểm sát làm đầu mối nắm và quản lý mọi tố giác, tin báo
về tội phạm là hoàn toàn phù hợp với vị trí, trách nhiệm của cơ quan
thực hành quyền công tố, tạo cho Viện kiểm sát chủ động trong thực
hành quyền công tố ngay từ khâu xem xét khởi tố vụ án và thực hiện tốt
trách nhiệm kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm.
Thứ hai, hiện nay BLHS 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 đã
kế thừa quy định của BLHS 1999, bổ sung quy định dấu hiệu “bỏ
trốn” trong tội “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Do vậy cần
sớm ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về việc xác định dấu hiệu
“bỏ trốn” để khắc phục tình trạng thời gian qua, việc xác định dấu
hiệu “bỏ trốn” một cách tùy tiện, xảy ra tình trạng hình sự hóa quan
hệ dân sự hoặc dân sự hóa quan hệ hình sự.
3.1.3. Vấn đề hoàn thiện pháp luật thi hành án hình sự và
pháp luật khác
Thứ nhất, việc qui định về tình trạng bệnh lý, kết luận người bị
kết án bị mắc các bệnh như: “thoái hóa cột sống cổ, cột sống thắt lưng;
18


lao phổi... là chưa đầy đủ và cụ thể, các loại bệnh khác là bệnh gì? mức
độ bệnh thì trừ một số bệnh được nêu cụ thể như trên các bệnh khác là
mức nào? Do còn nhiều cách hiểu khác nhau như vậy, tác giả luận văn
kiến nghị cơ quan có thẩm quyền cần sớm ban hành hướng dẫn thực
hiện cụ thể, tránh tình trạng không thể thực hiện như hiện nay, dẫn đến
khả năng phát sinh tội phạm mới.
Thứ hai Bộ luật lao động cần bổ sung quy định để khắc phục

tình trạng nhiều doanh nghiệp sử dụng lao động làm việc nhưng
không ký HĐLĐ mà ký hợp đồng dân sự (hợp đồng dịch vụ) để tránh
phải tham gia BHXH, BHTN cho người lao động hoặc để dễ dàng
chấm dứt hợp động với người lao động. Theo Luật hiện hành, có hai
trường hợp: khi hết hạn hợp đồng mà người lao động vẫn làm việc thì
hợp đồng mùa vụ sẽ trở thành hợp đồng xác định thời hạn (đủ 12 đến
36 tháng); hợp đồng xác định thời hạn sẽ chuyển sang không xác
định thời hạn.
3.2. Hoàn thiện các giải pháp phòng ngừa và tổ chức phòng
ngừa tình hình các tội xâm phạm sở hữu tại các khu công nghiệp trên
địa bàn tỉnh Bắc Ninh
3.2.1. Các giải pháp về kinh tế - xã hội
Tăng cường quản lý kinh tế - xã hội theo hướng tiếp tục đảm
bảo duy trì tốc độ tăng trưởng và phát triển kinh tế bền vững nhằm
nâng cao mức sống của công nhân, người lao động và nhân dân trong
toàn tỉnh.
Phát triển các khu công nghiệp hiện có theo chiều sâu và
nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động gắn với phát triển đô thị, nhà
19


ở cho công nhân, công trình hạ tầng xã hội như trường học, y tế, thiết
chế văn hóa, thể thao, bảo đảm an ninh, phòng chống cháy nổ, an
toàn vệ sinh thực phẩm; giám sát chặt chẽ việc thi hành pháp luật về
lao động của các doanh nghiệp ở trong và ngoài khu công nghiệp.
3.2.2. Các giải pháp tăng cường công tác tuyên truyền, phổ
biến giáo dục pháp luật
Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cần phải
thiết thực, đi vào chiều sâu nhưng cũng phải đảm bảo gần gũi, lôi
cuốn, phù hợp với trình độ nhận thức của mọi tầng lớp nhân dân để

họ dễ dàng tiếp thu. Do đó cần phải đào tạo các tuyên truyền viên là
những chuyên gia có trình độ chuyên môn pháp lý và kỹ năng nghề
nghiệp vững vàng, có nhiều kinh nghiệm trong công tuyên truyền,
phổ biến, giáo dục pháp luật.
Bên cạnh thực hiện việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục các
nội dung pháp luật cũng cần phải chú trọng tuyên truyền, giáo dục ý
thức pháp luật để mọi người dân nhận thức rõ trách nhiệm, nghĩa vụ
công dân trong việc chấp hành đường lối chính sách của Đảng, pháp
luật của nhà nước; bài trừ các hủ tục, thói hư tật xấu, tệ nạn xã hội;
chủ động tố giác, cung cấp thông tin về tội phạm cho các cơ quan
chức năng góp phần vào công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Đặc biệt, để việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật được thực
hiện một cách rõ nét nhất, các cơ quan tư pháp, đặc biệt là Tòa án cần
có kế hoạch tổ chức định kì các phiên tòa lưu động xét xử các vụ án
xâm phạm sở hữu tại chính các khu công nghiệp.

20


3.2.3. Các giải pháp tăng cường công tác phòng ngừa, đấu
tranh đẩy lùi các tệ nạn xã hội
Các lực lượng chức năng cần thường xuyên mở đợt cao điểm
tấn công, trấn áp, xóa các tụ điểm tệ nạn xã hội đặc biệt tập trung các
giải pháp giải quyết các địa bàn trọng điểm, phức tạp về an ninh trật tự.
Chính quyền nhân dân các cấp là các cơ trực tiếp thực hiện công
tác quản lý về kinh tế - xã hội, quản lý con người phải tích cực đổi mới
công tác quản lý, đẩy mạnh các hoạt động cải cách hành chính, trong đó
trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính; tạo môi trường thông thoáng để
thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
3.2.4. Các giải pháp tăng cường, nâng cao hiệu quả hoạt

động của các cơ quan tư pháp
Thực tế hiện nay, số lượng tội phạm ẩn trên địa bàn Tỉnh Bắc
Ninh còn xuất phát từ chính thái độ thờ ơ của các cơ quan tiến hành
tố tụng, đặc biệt là của lực lượng công an.
Việc phòng ngừa từ xa, phòng ngừa xã hội là một hoạt động
vô cùng quan trọng của các cơ quan tư pháp. Các cơ quan tư pháp
cần chủ động, tích cực áp dụng các biện pháp xử lý hành chính, quyết
định thi hành án hình sự.
3.2.5. Các giải pháp tăng cường hoạt động phòng ngừa tội
xâm phạm sở hữu của ban quản lý các khu công nghiệp, doanh
nghiệp trên địa bàn các khu công nghiệp tỉnh Bắc Ninh
Ban quản lý các KCN Bắc Ninhlà cơ quan trực thuộc Ủy ban
nhân dân tỉnh Bắc Ninh, thực hiện chức năng quản lý nhà nước trực
tiếp đối với các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh.
21


Với chức năng quản lý, điều hành hoạt động của tất cả các
KCN trên địa bàn tỉnh, Ban quản lý các KCN cần triển khai thực hiện
tốt các giải pháp đảm bảo an ninh trật tự nói chung và phòng ngừa,
đấu tranh với các tội xâm phạm sở hữu nói riêng, cụ thể như sau:
3.2.6. Các biện pháp kiểm soát việc sử dụng lao động của
doanh nghiệp tại các khu công nghiệp
Hiện nay, một thực tế diễn ra tại các doanh nghiệp cả nước
và trên địa bàn các khu công nghiệp Bắc Ninh nói riêng, tình trạng
các doanh nghiệp chỉ tuyển dụng người lao động có độ tuổi dưới 35
đang diễn ra rất phổ biến.

22

KẾT LUẬN
Các tội xâm phạm sở hữu là những hành vi nguy hiểm cho xã
hội được do người có năng lực trách nhiệm hình sự thực hiện một
cách cố ý hoặc vô ý xâm phạm đến quan hệ sở hữu của cơ quan, tổ
chức và của công dân.
Trong những năm gần đây, tình hình các tội xâm phạm sở
hữu ở nước ta nói chung và tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh
Bắc Ninh nói riêng đang có diễn biến ngày càng phức tạp. Các hành
vi phạm tội xâm phạm sở hữu gia tăng cả về số vụ và số người phạm
tội; phương thức, thủ đoạn thực hiện ngày càng tinh vi, xảo quyệt;
tính chất manh động và nguy hiểm ngày càng cao... Tình hình đó gây
ra những hậu quả tác hại nghiêm trọng cho xã hội, ảnh hưởng xấu
đến môi trường sản xuất kinh doanh tại các khu công nghiệp, làm ảnh
hưởng lòng tin của quần chúng nhân dân đối với công tác quản lý của
Nhà nước.
Từ phân tích, làm rõ thực tiễn tình hình các tội xâm phạm sở
hữu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh luận văn
nhận định xu hướng hình các tội xâm phạm sở hữu tại các khu công
nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong tương lai ngày càng phức
tạp, nghiêm trọng hơn. Để phòng ngừa tình hình các tội xâm phạm sở
hữu có hiệu quả hơn, trong những năm tới các ngành chức năng, các
cơ quan bảo vệ pháp luật của tình Bắc Ninh cần đẩy mạnh thực hiện
các giải pháp phòng ngừa theo hướng tăng cường, nâng cao vai trò
lãnh đạo của tổ chức Đảng, chính quyền các cấp trong thực hiện công
tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm; duy trì sự phát triển ổn định
nền kinh tế - xã hội, nâng cao thu nhập, mức sống cho công nhân,
người lao động tại các KCN và nhân dân trong toàn tỉnh; thực hiện
23