BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ. LỊCH SỬ VIỆT NAM CẬN – HIỆN ĐẠI (Từ 1858 đến nay).PPT

LỊCH SỬ
VIỆT NAM
CẬN – HIỆN ĐẠI
(Từ 1858 đến nay)

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

1


I. VIỆT NAM NỬA
CUỐI THẾ KỶ XIX
(1858 - 1896)

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

2


 QT xâm lược Việt Nam của Pháp
Sự kiện

Khai thác thuộc địa lần 2
Khai thác thuộc địa lần 1
Hoàn thành đàn áp p.trào
Ký Hiệp ước Patơnốt
Ký Hiệp ước Hácmăng

TD Pháp xâm lược VN

1/9/1858

6/6/1884

11/16/17

25/8/1883

1897 -1913
ThS. Lê Đức Thọ

1884 -1897

1919 -1929

Thời gian

3


1. Thực dân Pháp xâm lược Việt Nam

Cảnh tử hình những người theo đạo
Gia-tô của nhà Nguyễn.

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

4


1. Thực dân Pháp xâm lược Việt Nam
- Lấy cớ bảo vệ đạo Gia-tô mà liên quân Pháp và Tây Ban Nha xâm lược nước ta.

Chiến thuyền của liên quân Pháp - Tây Ban Nha tấn công bán đảo Sơn Trà (Đà Nẵng), ngày 1-9-1858
11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

5


2. Các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp

- Quân ta dưới sự chỉ huy của Nguyễn
Tri Phương di dân, lập tuyến phòng thủ
và anh dũng chiến đấu nên sau 5 tháng,
Pháp chỉ chiếm được bán đảo Sơn Trà.

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

6


2. Các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp

Tàu chiến Pháp – Tây Ban Nha đổ bộ vào Sài Gòn năm 1859

Quyết định chuyển hướng, chỉ để lại
một lực lượng nhỏ ở bán đảo Sơn Trà,
còn đại quân sẽ chuyển vào Nam Kỳ,
trước tiên là hướng Gia Định.

Phó Đô đốc Charler-Rigault- Genouilly

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

7


2. Các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp

- Ngày 17/2/1859 Pháp tấn công và chiếm được
thành Gia Định, nhưng lại khốn đốn với phong trào
tự nổi dậy của nhân dân địa phương.

- Rạng sáng 24/2/1861 Pháp tấn công qui mô

phá

vỡ đại đồn Chí Hòa, lần lượt chiếm Định Tường,
Biên Hòa và Vĩnh Long.

ĐẠI ĐỒN CHÍ HÒA
11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

8


2. Các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp

-

Ở Nam Kì, thực dân Pháp tiến
hành việc xây dựng bộ máy cai
trị và bóc lột về kinh tế.

-

Triều đình Huế vẫn tiếp tục thi

hành các chính sách đối nội, đối
ngọai lỗi thời

Vạn niên là vạn niên nào
Thành xây xương lính, hào đào máu dân.
(Ca dao)

- Các ngành kinh tế sa sút, tài chính thiếu hụt,, binh lực suy yếu, đời sống nhân dân
cơ cực.
11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

9


- Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất
Chiến trường Hà Nội 1873, 1882i

- Sáng ngày 20-11-1873, quân Pháp nổ súng đánh
thành Hà Nội.
- 7000 quân triều đình dưới sự chỉ huy của Nguyễn Tri
Phương chống cự không nổi.
- Nguyễn Tri Phương bị thương, bị bắt, nhịn ăn mà
chết.
Quân Pháp đánh thành Hà Nội

Sau khi chiếm được Hà Nội, quân Pháp nhanh
chóng chiến Hải Dương, Hưng Yên, Phủ Lý,
Ninh Bình, Nam Định.

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

10


- Kháng chiến ở Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc Kì

Đừng tưởng một lời khuyên bốn cõi

- Ngay khi quân Pháp kéo đến Hà Nội, nhân dân ta đã anh

Nào hay ba tỉnh lại chầu ba

dũng đứng lên kháng chiến.

Phan Thanh Giản

+ Trận chiến đấu ở cửa ô Thanh Hà (Hà Nội)
+ Căn cứ kháng chiến của Nguyễn Mậu Kiến (Thái Bình).

Sáu tỉnh Nam Kì thuộc Pháp

+ Căn cứ kháng chiến của Phạm Văn Nghị (Nam Định)
+ Chiến thắng cầu giấy lần thứ nhất (21-12-1873)
- Ngày 15-3-1874, Triều đình Huế ký với Pháp Hiệp ước
Giáp Tuất, thừa nhận sáu tỉnh Nam Kì hoàn toàn thuộc
Pháp.

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

Cầu Giấy 1884

11

- Pháp xâm lược Bắc Kỳ lần thứ 2
- LÊy cí TriÒu ®ình HuÕ vi ph¹m HiÖp íc 1874, Ph¸p cho qu©n
®æ bé lªn Hµ Néi (3/4/1882).

- Ngµy 25-4-1882, Ri-vi-e göi tèi hËu th cho Tæng ®èc Hoµng
DiÖu.
- Ph¸p næ sóng tÊn c«ng.
- Qu©n ta anh dòng chèng tr¶.
- Kết quả: Thµnh mÊt. Hoµng DiÖu tù tö.

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

12


Thần là một kẻ th sinh, biết đâu
việc binh bị mà Bệ hạ lại giao cho cái
chức vụ quá quan trọng. Làm sao tin
đợc lòng giặc, nên thần lo sửa soạn
đề phòng. Việc cha xong thì binh
Pháp kéo đến. Thần trộm nghĩ, Hà
Nội là cuống họng của Bắc Kì, nên
thần thờng tâu về triều xin thêm
binh, nhng lại bị Bệ hạ quở trách...
Một

mình

thề

với

Long

thành,

nguyện theo Nguyễn Tri Phơng nơi
suối vàng vậy.
hoàng diệu
(1829 - 1882)
11/16/17

ThS. Lờ c Th

13


- Sự sụp đổ của Nhà nước phong kiến Việt Nam

Triều
đình
Nhà
Nguyễn
đã ký
hiệp
ước

đầu

hàng
thực
dân
Quang cảnh ký Hiệp ước

Pháp

Patơnots

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

Hiệp ước Patơnots

14


- Sự sụp đổ của Nhà nước phong kiến Việt Nam

Việt Nam trở thành
thuộc địa của Pháp
11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

15


2. Phong tro Cn Vng (1885 - 1896)

....Nc ta gn õy ngu nhiờn gp nhiu vic,
trm tui tr ni ngụi khụng lõu no khụng ngh
n t cng t tr ...

Trẫm đức mỏng

gặp biến cố này không thể hết sức
giữ đợc,tội ở mình Trẫm cả. ..Nhng
chỉ

có

luân

thờng

quan

hệ

với

nhau ,trăm quan khanh sĩ không kể
lớn nhỏ tất không bỏ Trẫm, kẻ trí hiến
mu, kẻ dũng hiến sức, kẻ giàu có bỏ
tiền của ra giúp quân nhu, đồng bào
đồng trạch chẳng từ gian hiểm...

Chiu Cn Vng
11/16/17

ThS. Lờ c Th

16


HNG KHấ

Lợc đồ căn cứ của Phong trào Cần Vơng ở

Chõn dung vua Hm Nghi

Quảng Bình-Hà Tĩnh -Nghệ An
11/16/17

ThS. Lờ c Th

17


II. VIỆT NAM TỪ ĐẦU
THẾ KỶ XX ĐẾN CUỐI
CHIẾN TRANH
THẾ GIỚI THỨ NHẤT

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

18

Sơ đồ bộ máy thống trò của Pháp ở Đông Dương

TOÀN QUYỀN ĐÔNG DƯƠNG

Bắc Kì

Trung Kì

Nam Kì

Lào

Cam-pu-chia

(Thống sứ)

(Khâm sứ)

(Thống đốc)

(Khâm sứ)

(Khâm sứ)

Bộ máy chính quyền cấp Kì (Pháp)

Bộ máy chính quyền cấp Tỉnh, Huyện (Pháp + Bản xứ)

Bộ máy chính quyền cấp Xã, Thôn (Bản xứ)
11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

19


1. Bộ máy cai trị của Thực dân Pháp

Toàn quyền
Pháp Anbe
Xarô

Chính sách cai trị
về mặt chính trị
cuả Pháp

Cai trị
trực tiếp

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

20


1. Bộ máy cai trị của Thực dân Pháp

 Duy trì bộ máy chính quyền nhà Nguyễn

Về mặt chính
trị

Đồng Khánh

11/16/17

Khải Định

Bảo Đại
ThS. Lê Đức Thọ

21


1. Bộ máy cai trị của Thực dân Pháp

Nhân dân VN dưới ách thống trị
của Pháp

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

22


1. Bộ máy cai trị của Thực dân Pháp

Chính sách
cai trị
Của pháp
về kinh tế

Thực dân Pháp bắt nhân dân VN làm nô lệ

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

23


1. Bộ máy cai trị của Thực dân Pháp
Cai trị về kinh tế

Cướp ruộng
đất lập
đồn điền

Một trăm năm giặc Pháp cướp quê hương 
Mỗi gốc cao su một thây người yêu nước… 
11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

24

Cai trị về kinh tế

THẺ THUẾ THÂN của người dân Việt Nam dưới thời thực dân Pháp thống trị

NHÃN HÃNG
RƯỢU PHÔNG
TEN - Công ty độc
quyền kinh doanh
rượu của thực dân
Pháp ở Việt Nam
đầu thế kỷ XX

11/16/17

ThS. Lê Đức Thọ

25