CA DAO TỤC NGỮ :CHỦ ĐỀ HÁT RU

CHỦ ĐỀ HÁT RU
Ầu ơ, Bồng bống bông bông
Lớn lên con phải cố học hành
Học là học đạo làm người,
Con đừng lêu lổng kẻ cười, người chê

Ầu ơ, Em tôi khát sữa bú tay
Ai cho bú thép ngày rày mang ơn
Ầu ơ, Gió đưa gió đẩy về rẫy ăn còng
Về sông ăn cá, về đồng ăn cua
Ầu ơ, Mười hai giờ kiểng đổ nhà thờ
Sao anh không học đặng nhờ tấm thân
Ầu ơ, Mẹ ơi đừng đánh con đau
Để con bắt cá hái rau mẹ dùng
Ầu ơ, Mẹ ơi chớ đánh con hoài
Để con bắt ốc hái xoài mẹ ăn

Ầu ơ, Ví dầu cá bống đánh đu
Tôm càng hát bội, cá thu cầm chầu
Ầu ơ, Ví dầu ví dẩu ví dâu
Ví qua ví lại ví trâu vô chuồng
Ầu ơ, Má ơi đừng đánh con đau
Để con hát bội làm đào má coi

Bồng em mà bỏ vô nôi
Cho mẹ đi chợ mua vôi ăn trầu
Mua vôi chợ Quán, chợ Cầu
Mua cau Nam Phổ
Mua trầu chợ Dinh.
Chợ Dinh bán nón quan hai,
Bán thao quan mốt,

Bán quai năm tiền.
Cái bống đi chợ Cầu Canh
Con tôm đi trước, củ hành theo sau
Con cua lạch đạch theo hầu
Cái chày rơi xuống vỡ đầu con cua.
Cái bống là cái bống bang
Ăn cơm bằng sàng, bốc muối bằng vung.
Mẹ giận mẹ vứt (đẩy) xnống sông,
Bơi ra cửa (Con ra đường) biển lấy chồng lái buôn.
Khát nước thì uống nước nguồn,
Lạc đường thì bảo lái buôn đưa về.
Cái bống là cái bống bang
Con đi lấy sàng cho mẹ đổ khoai
Con ăn một, mẹ ăn hai
Con đi bốc muối thì khoai chẳng còn
Con ngồi con khóc nỉ non
Mẹ cầm cái vọt, con bon ra hè
Có đánh đánh vọt tre
Đừng đánh vọt nứa mà què chân con
Cái bống là cái bống bang
Thấy mẹ đi chợ bống càng làm thơ
Ngày sau bống đỗ ông đồ
Đi võng lá sắn, đi dù lá khoai
Cái bống là cái bống bình
Thổi cơm nấu nước một mình mà thôi
Rạng ngày có khách đến chơi,
Cơm ăn rượu uống cho vui lòng chồng.
Rạng ngày ăn uống vừa xong,
Tay nhấc mâm đồng, tay trải chiếu hoạ
Nhịn miệng đãi khách đàng xa,

Ấy là của gởi chồng ta ăn đàng.
Cái bống là cái bống bình
Thổi cơm nấu nước một mình mà thôi
Trong nhà cho chí ngoài sân
Mọi việc thu xếp đặt lần mới thôi
Rạng ngày có khách đến chơi,
Cơm ăn rượu uống cho vui lòng chồng.
Rạng ngày ăn uống vừa xong,
Tay nhấc mâm đồng, tay trải chiếu hoạ
Nhịn miệng đãi khách đàng xa,
Ấy là của gởi chồng ta ăn đàng.

Cháu ơi cháu ngủ cho lâu
Mẹ cháu đi cấy đồng sâu chưa về
Chừng về bắt được con cá trê
Tròng cổ mang về bà cháu mình ăn
Cháu ơi cháu ngủ cho ngon
Của dì, dì giữ ai bòn mặc ai
Con tôi buồn ngủ buồn nghê
Buồn ăn cơm nếp cháo kê thịt gà
Nhà còn có một quả cà
Làm sao đủ miếng cơm và cho con
Con tôi khóc héo khóc hon
Khóc đòi quả thị méo trôn đầu mùa
Con thèm phẩm oản trên chùa
Thèm quả chuối ngự tiến vua của làng
Con thèm gạo cốm Làng Ngang
Con thèm ăn quả dưa gang Làng Quài
Con thèm cá mát canh khoai
Con thèm xơ mít, thèm tai quả hồng

Con thèm đuôi cá vây bông
Thèm râu tôm rảo, thèm lòng bí đao

Mẹ bồng con lên ngồi cầu Ái Tử
Vợ (Gái) trông chồng đứng núi Vọng Phu
Biết răng chừ bóng xế trăng lu (Tây cù)
Giả như con ve ve nó kêu mùa hạ
Biết mấy thu mới gặp chàng
Mẹ bồng con lên ngồi cầu Ái Tử
Gái trông chồng đứng núi Vọng phu
Một mai bóng xế trăng lu
Ve kêu mùa hạ, biết mấy thu mới gặp chàng!

Miệng ru con, mắt nhỏ hai hàng
Nuôi con càng lớn mẹ càng thêm lo

Ngủ đi con ơi đừng khóc
Lớn mau chân tay như cây chò, cây trắc
Cây lớn lên từ đất
Có gốc rồi mới có ngọn
Ngủ đi con ơi đừng khóc.
Ru con a hả a hà
Con nín mẹ hả con la mẹ buồn
Ru con con ngủ cho lành
Cho mẹ gánh nước rửa bành cho voi
Muốn coi lên núi mà coi
Coi bà Triệu tướng cởi voi đánh cồng
Ru con con ngủ cho lâu
Để mẹ đi cấy ruộng sâu lâu về
Ru con con ngủ cho mê

Mẹ còn lo chuyện lê thê kéo cày
Ru con con ngủ cho say
Mẹ còn vất vả chân tay ngoài đồng
Ru con con ngủ cho nồng
Mẹ còn nhổ mạ trả công cho người
Ru con con ngủ cho say
Để u dệt vải dầy nhuộm nâu
Cắt quần cắt áo u khâu
Để thầy con mặc cày bừa mùa chiêm

Ru em cho thét cho muồi
Để mẹ đi chợ mua vôi ăn trầu
Mua vôi Chợ Quán Chợ Cầu
Mua cau Nam Phổ, mua trầu Chợ Dinh
Chợ Dinh bán áo con trai
Triều Sơn bán nón, Mậu Tài bán kim

Ru em em hãy nín đi
Kẻo mà mẹ đánh em thì phải đau
Em đau chị cũng buồn rầu
Bé mồm bé miệng nín mau tức thì

Ru hời ru hỡi là ru
Bên cạn thì chống bên su thì chèo
Hai tay em vừa chống vừa chèo
Không ai tát nước đỡ nghèo một phen

Trăm hoa đua nở tháng Giêng
Có bông hoa cải nở riêng tháng mười
Trăm cánh hoa cười,

Trăm nụ hoa nở mùa xuân sang.
Đàn con yến trắng, dập dìu đàn ong,
Con chim kia sao khéo não nùng!
Cuốc kêu gióng giả như nung dạ sầu.
Gió nam hây hẩy ban chiều
Một đàn bướm trắng dập dìu trên non,
Đêm đông trường, nghe vượn ru con
Vượn hát ru con, cá khe lẩn bóng, chim buồn cõi câ
Kìa quân tử trúc, dạ này bâng khuâng…
Em như hoa thơm mà mọc góc rừng

Ví dầu cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắc lẻo ghập ghềnh khó đi
Khó đi mượn chén ăn cơm
Mượn ly uống rượu, mượn đờn kéo chơi
Kéo chơi ba tiếng đờn cò
Đứt dây đứt nhợ quên hò sự sang
Ví dầu thiếp chẳng yêu chàng
Xin đưa thiếp xuống đò ngang thiếp về

Ví dầu cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắc lẻo ghập ghềnh khó đi
Ví dầu mẹ chẳng có chi
Chỉ con với mẹ chẳng khi nào rời