Bài 12. Quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình

Đơn vị: Trường THCS Trần Quang Khải
Giáo viên thực hiện: VÕ THỊ THÙY TRANG
1


KIỂM TRA BÀI CŨ
1/ Nêu quyền và nghĩa vụ của cha mẹ đối với con trong gia đình? (6đ)
2/ Những hành vi nào sau đây thể hiện trách nhiệm của cha mẹ,
ông bà đối với con cháu ? (4đ)
a. Yêu thương, chăm sóc con.
b. Tôn trọng ý kiến con.
c. Nuôi dưỡng con cháu.
d. Ngược đãi con.
e. Ép con làm những điều trái đạo đức.
f. Không phân biệt đối xử giữa các con.

2


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n
trong gia ®×nh (tt)

QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CHA MẸ, ÔNG BÀ
QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CON CHÁU

XEM TIỂU PHẨM

BỔN PHẬN CỦA ANH CHỊ EM
Ý NGHĨA CỦA VIỆC THỰC HIỆN TỐT QUYỀN VÀ NGHĨA
VỤ CỦA CÔNG DÂN TRONG GIA ĐÌNH

3


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)
I. Quy định của pháp luật về quyền và
nghĩa vụ của công dân trong gia đình:
1/Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà:
2/Quyền và nghĩa vụ của con cháu:

Hai bức tranh trên thể hiện điều gì?
4


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)
I. Quy định của pháp luật về quyền và
nghĩa vụ của công dân trong gia đình:
1/Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà:
2/Quyền và nghĩa vụ của con cháu:
+ Bổn phận: yêu quý, kính trọng, biết ơn
cha mẹ, ông bà.

Công cha như núi Thái Sơn,
Nghĩa
nướchôn
trong
nguồn
Điềumẹ
35như
- Luật
nhân

vàchảy
gia ra.

đình năm
2000:
Một lòng
thờ mẹ kính cha,
“Con
có bổn phận yêu quí, kính
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.
trọng
biếtđọc
ơn, hai
hiếumẩu
thảochuyện
với chatrong
Em hãy
mẹ,
lờidao)
Sgk biết
tranglắng
31 nghe những (ca
khuyên bảo đúng đắn của cha
mẹ, giữ gìn danh dự, truyền
Em hiểu
vềcủa
bàigia
ca đình.”
dao này?
thống

tốt gì
đẹp
Qua bài ca dao và quan sát tranh,
em thấy con cháu có bổn phận gì
đối với ông bà, cha mẹ?

5


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)
I. Quy định của pháp luật về quyền và
nghĩa vụ của công dân trong gia đình:
1/Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà:
2/Quyền và nghĩa vụ của con cháu:
+ Bổn phận: yêu quý, kính trọng, biết ơn
cha mẹ, ông bà.

Những hành
vi của
Tuấn:
THẢO
LUẬN
NHÓM
- xin mẹ về ở hẳn với ông bà
(3 phút)
- dậy sớm nấu cơm,
mời ông bà dậy
ăn cơm, cho lợn gà ăn rồi mới đi học
- đun nước cho ông bà tắm
Nhóm

1, nhóm
2:
- dắt ông dạo
chơi
trên đường
làng
Nêuthăm
những
việc
hoặc đến
bà con
họ làm
hàngcủa bạn
Tuấn
đối với
mình.
Quaông
đó bà
em
- bê
chõng
nằmông
cạnh
giường
nhận
đểcó
tiện
giúpxét
ônggì?
bà khi cần.

 Tuấn là người cháu hiếu thảo,
biết yêu thương, chăm sóc ông bà.
Những hành vi của anh con trai:
Nhóm
nhóm
- nói vay tạm
tiền 3,
của
mẹ 4:
Tìmcụnhững
vi cư
xửbếp
của
- cho
Lam ở hành
một mình
dưới
người
cả sai
đối con
với mang
cụ Lam.
Em
đến
bữacon
cơm,
xuống
có mẹ
nhận
gìvà

vềít thức
những
cho
bátxét
cơm,
ăn. hành vi
 đó?
Anh con trai không yêu thương
mẹ, ngược đãi mẹ.
Em đồng tình với cách cư xử của
nhân vật nào? Vì Sao?
6


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)
Quan sát tranh

1

2

3

4

5

6
7

Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)
HÀNH VI SAI

HÀNH VI ĐÚNG

1

3

2

4

5

6
8


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)
Trích:
Điều 151- Bộ luật Hình sự 1999
“(bổ
Điều
2: Luật
hôn2009)
nhân và gia đình năm
sung
sửa đổi

2000
“Người nào ngược đãi hoặc hành
… Con
có nghĩa
vụ mẹ,
kínhvợ
trọng
chămcon,
sóc
hạ ông
bà cha
chồng,
nuôi
mẹ;có
cháu
có nghĩa
cháu dưỡng
hoặc cha
người
công
nuôi
dưỡng
gâychăm
hậu quả
vụ kínhmình
trọng
sóc nghiêm
phụng
trọng
đãông

bị bà;
xử phạt
hành viên
chínhtrong
về
dưỡng
các thành
Bản
thân
em
đã
thực
hiện
quyền
và
hành
vi này
mà còn
vi phạm,
thì
bị
gia
đình
có
nghĩa
vụ
quan
tâm
chăm
nghĩa

vụ
củacáo,
concải
cháu
vớigiam
ông
phạt
cảnh
tạo đối
không
sóc
giúp
đỡ
nhau.
bà,
cha
mẹ3 như
nào?
Cho
giữ
đến
nămthế
hoặc
phạt
tù vítừdụ
3
* minh
Nghiêm
cấm
con

có
hành
vi
ngược
họa?
tháng
đến 3 năm”.
+ Nghiêm cấm: ngược đãi, xúc phạm cha
đãi, hành hạ, xúc phạm cha mẹ.”
mẹ, ông bà.

I. Quy định của pháp luật về quyền và
nghĩa vụ của công dân trong gia đình:
1/Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà:
2/Quyền và nghĩa vụ của con cháu:
+ Bổn phận: yêu quý, kính trọng, biết ơn
cha mẹ, ông bà.
+ Quyền và nghĩa vụ: Chăm sóc, nuôi
dưỡng cha mẹ, ông bà, đặc biệt khi cha
mẹ, ông bà ốm đau, già yếu.

9


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)
I. Quy định của pháp luật về quyền và
nghĩa vụ của công dân trong gia đình:
1/Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà:
2/ Quyền và nghĩa vụ của con cháu:
+ Bổn phận: yêu quý, kính trọng, biết ơn

cha mẹ, ông bà.
+ Quyền và nghĩa vụ: Chăm sóc, nuôi
dưỡng cha mẹ, ông bà, đặc biệt khi cha
mẹ, ông bà ốm đau, già yếu.

Điều
Qui định
nghĩa
vàcủa
Em 48:
đã thực
hiện tốt
bổn vụ
phận
Tình
huống:
quyền
anhtrong
chị em
pháp
anh của
chị em
gia (Hiến
đình của
mình
1992
- Luật
hôn nhân
giaem
đình)

Bốchưa?
mẹ
đi vắng,
hai chị
ở nhà.
“Anh
chị
em
có
bổn
Chị xem tivi còn em học bài.phận
Chị
thương
yêu,việc
chăm
đỡ
không làm
nhàsóc,
mà giúp
bắt em
nhau;
có để
nghĩa
vànhà.
quyền đùm
dừng học
làmvụ
việc
bọc, nuôi dưỡng nhau trong
trường hợp không còn cha mẹ,

+ Nghiêm cấm: ngược đãi, xúc phạm cha hoặc cha mẹ không có điều kiện
trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc,
mẹ, ông bà.
giáo dục con.”
3/ Bổn phận của anh chị em:
+ Yêu thương, chăm sóc, giúp đỡ nhau.
+ Nuôi dưỡng nhau nếu không còn cha mẹ.
Hai chị em Nguyễn Thị Cẩm
(Châu Thành-Tiền Giang)

10


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)

Bài tập trắc nghiệm:
Khoanh tròn những việc làm đúng với quy định của pháp luật về quyền và
nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình sau đây:
1. Đi thưa về chào
2. Nói dối ông bà để đi chơi
3. Chăm sóc cha mẹ khi ốm đau
4. Động viên an ủi, tâm sự với con cái
5. Anh em hòa thuận
6. Quá nuông chiều con cháu
7. Hành hạ con riêng của vợ hoặc chồng
8. Phát huy truyền thống gia đình
9. Con cháu không vâng lời ông bà, cha mẹ
10. Anh chị em tị nạnh nhau
11. Con cháu đùn đẩy nhau việc chăm sóc, phụng dưỡng ông bà, cha mẹ
12. Biết vâng lời ông bà, cha mẹ.

11


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)
I. Quy định của pháp luật về quyền và
nghĩa vụ của công dân trong gia đình:
1/Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà:
2/Quyền và nghĩa vụ của con cháu:
3/Bổn phận của anh chị em:
II. Ý nghĩa của những quy định về
quyền và nghĩa vụ của công dân
trong gia đình:
+Nhằm xây dựng gia đình hòa thuận,
hạnh phúc.
+ Giữ gìn phát huy truyền thống tốt đẹp
của gia đình Việt Nam.

Tại
cái một
của một
giahạnh
đình
Đểsao
xâycon
dựng
gia số
đình
Em
hãy
nhận

xét ?
về thái độ người
lại
trở
nên
hư
hỏng
phúc,
mọi
thành
viên
cần
phải
làm
“Nhiều
giavà
đình
lạicủa
thành
cha trước
saucộng
lời nói
con?
gì?
Theo
Vì: em
điềuGia
gì đình
sẽ xảy
mọi

một
xã hội.
tốtra
thìnếu
xã hội
thành
viên
làm
tốt
quyền
và
mới
tốt,
xãkhông
hội
thì gia
Không
khí
giatốtđình
trong
đoạn
+ Cha
mẹ
chưa
thực
sựđình
quan
tâm
nghĩa
vụ

của
mình
trong
gia
đình?
phim
có hơn”
sự
gì khi
người
càng
tốt
đến con
cáithay
mộtđổicách
đúng
mức,
cha
chiachiều
sẻ công
việc
? Minh)
(Hồ
Chí
quábiết
nuông
con.
+ Con ham chơi, lười học đua đòi
với bạn bè.
+ Tác động từ môi trường xã hội

bên ngoài.

Xin mời các em xem đoạn
video clip sau

12


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)
I. Quy định của pháp luật về quyền và
nghĩa vụ của công dân trong gia đình:
1/Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà:
2/Quyền và nghĩa vụ của con cháu:
3/Bổn phận của anh chị em:
II. Ý nghĩa của những quy định về
quyền và nghĩa vụ của công dân
trong gia đình:
+Nhằm xây dựng gia đình hòa thuận,
hạnh phúc
+ Giữ gìn phát huy truyền thống tốt đẹp
của gia đình Việt Nam

Các
thành
viên
gia đình
em
-Một
Tìm
những

câutrong
ca
dao,
tục
ngữ
Nếu
--đã
trong
số
câu
gia ca
đình
dao
emtục
xảyngữ
ra mối
nói
về
thực
hiện
quyền
và
nghĩa
vụ
nóihòa,
về em
tình
cảm
bất
sẽđình:

làm gia
gì? đình mà em
tình
cảm
gia
của
công
dân
trong
gia đình như
biết?
thế nào?
- Chim có tổ người có tông.
- Cá không ăn muối cá ươn,
Con cãi cha mẹ trăm đường con hư.
- Ơn cha nặng lắm ai ơi
Nghĩa mẹ bằng trời chín tháng cưu mang.
- Anh em trên kính dưới nhường
Là nhà có phúc, mọi đường yên vui.

13


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)

8
7

5
6

9
10

14


TRÒ CHƠI Ô CHỮ

1.
Vào
(9 ô)
dịp
7.
Tên
cuối
(8 của
ô)năm,
Các
câu
5.thành
các
(6ô)
lạc địa
bộ
Nếu
viên
ở
phương
thấy

địa
trong
phương
bốđều
gia
mẹđình
có
bận
em
phong
cần
nhiều
thể hiện
có
trào
công
hành
sự
bình
việc,
gắn
vi chọn
như
kết thế
các
và nào
công
thànhnhận
viên
2. (84.ô)Các

(12
3. (5
6.
ô)con
(4
ô)
Cóô)
Người
cùng
1Căn
bài chung
hát,
bếp
ta thường
tác
nhà
bố
giả
em
mẹ,
nói,
đã
buồn
chung
so
giasánh
tẻ
đình
khi
sống

lòng
là
mẹ
…
trong
em
mẹ
….……
bao
của
gia đình
la
nhà.
xãnhư
hội.
gọi
gì?
là gì?
Em sẽ làm
đểgì
gắn
đểkết
thể
danh
trong
mọi
hiện
hiệu
gia
người

là đình.
người
này.
với con
nhau?
hiếu thảo?

1

Ô

2

N

G

B

À

C

H

Á

U

A

N

H

C

H

Ị

E

M

T

Ế

B

À

O

Ể

N

T

H

Á

I

B

Ì

G

I

Ú

P

Đ

Ỡ

V

Ắ

N

G

3
4

B

I

5
6
7
A
G

VI

Đ

Ố

I

X

Ử

T

Ố

T

Ă
A

Đ
O

Ì
Đ

N
G

A
H

VI

ĂI

N

H

N

H

H

Ó

N
A


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)

16


Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)

Hướng dẫn về nhà:
- Học thuộc nội dung bài học.
- Làm lại các bài tập trong sách giáo khoa vào vở.
- Sưu tầm thêm các câu ca dao, tục ngữ nói về mối quan hệ
giữa các thành viên trong gia đình.
- Luôn thực hiện tốt bổn phận, trách nhiệm của mình đối với
các thành viên khác trong gia đình.
- Tìm hiểu về an toàn giao thông ở địa phương để chuẩn bị
cho bài sau:
+ Tìm hiểu nguyên nhân của các vụ tai nạn giao thông
+ Tác hại của tai nạn giao thông
+ Biện pháp khắc phục
+ Tập các tiểu phẩm ngắn về đề tài ATGT

17

Bµi 12: quyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh (tt)
I. Quy định của pháp luật về quyền và
nghĩa vụ của công dân trong gia đình:
1/ Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà:
2/ Quyền và nghĩa vụ của con cháu:
+ Bổn phận: yêu quý, kính trọng, biết ơn
cha mẹ, ông bà.
+ Quyền và nghĩa vụ: Chăm sóc, nuôi
dưỡng cha mẹ, ông bà, đặc biệt khi cha mẹ,
ông bà ốm đau, già yếu.
+ Nghiêm cấm: ngược đãi, xúc phạm cha
mẹ, ông bà.
3/ Bổn phận của anh chị em:
+ Yêu thương, chăm sóc, giúp đỡ nhau.
+ Nuôi dưỡng nhau nếu không còn cha
mẹ.
II. Ý nghĩa của những quy định về
quyền và nghĩa vụ của công dân
trong gia đình:
+ Nhằm xây dựng gia đình hòa thuận,
hạnh phúc
+ Giữ gìn phát huy truyền thống tốt đẹp
của gia đình Việt Nam.

Hướng dẫn về nhà:
- Học thuộc nội dung bài học.
- Làm lại các bài tập trong sách giáo
khoa vào vở.
- Sưu tầm thêm các câu ca dao, tục ngữ
nói về mối quan hệ giữa các thành viên

trong gia đình.
- Luôn thực hiện tốt bổn phận, trách
nhiệm của mình đối với các thành viên
khác trong gia đình.
- Tìm hiểu về an toàn giao thông ở địa
phương để chuẩn bị cho bài sau:
+ Tìm hiểu nguyên nhân của các vụ
tai nạn giao thông.
+ Tác hại của tai nạn giao thông
+ Biện pháp khắc phục.
+ Tập các tiểu phẩm ngắn về đề tài
ATGT.
18