Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

Ngữ
Văn

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN 9
TRƯỜNG THCS LONG BÌNH

Lớp 9
Tiết
49&50

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH
THÂN MẾN!
Người thực hiện : GV LÊ HOÀNG LUÂN
Tổ : NGỮ VĂN


kiÓm tra bµi cò

Sau khi học xong bài thơ “ Bài thơ về tiểu đội
xe không kính” ( Phạm Tiến Duật), em có cảm
nhận gì về hình ảnh các anh bộ đội cụ Hồ thời
chống Mỹ?


KIM TRA BI C
Dòng nào sau đây nêu đúng nội dung của "Bài
thơ về tiểu đội xe không kính"
A. Bài thơ là lời ca ngợi lính lái xe dũng cảm.
B. Bài thơ khắc họa nét độc đáo của hình t
ợng những chiếc xe không kính cùng hình ảnh

ngời lính lái xe hiên ngang.
C. Bài thơ khắc hoạ nét độc đáo của hình t
ng những chiếc xe không kính cùng hình ảnh
ngời lính lái xe hiên ngang, sôi nổi, dũng cảm
vợt qua khó khăn.


? Em hãy quan sát các bức tranh
và cho biết
những bức tranh này miêu tả điều gì?



Tiêt 49&50

Huy Cận


Tiết 49;50:

ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
(Huy Cận)

I.Tìm hiểu chung
:

1. Tác giả , tác phẩm
a.Tác giả :
- Huy Cận (1919 - 2005) tên thật là

Cù Huy Cận
- Quê : Hương Sơn – Hà Tĩnh
- Là nhà thơ lớn của phong trào thơ
mới và có nhiều đóng góp cho thơ ca
cách mạng sau này

? Trình bày đôi nét về tác giả ,


Tiết 49,50

ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
(Huy Cận)

I.Tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm:
a. Tác giả
b Tác phẩm :
Được sáng tác 4-10-1958 sau
chuyến đi thực tế ở Quảng Ninh
được in trong tập : Trời mỗi ngày
lại sáng
- Các tập thơ tiêu biểu : (SGK)

? Bài thơ này được tác giả
sáng tác trong hoàn cảnh nào?


Tiết 49,50

ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
(Huy Cận)

Từ ngữ
Cá bạc

Hình ảnh

I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả, tác phẩm:
thu từ khó:
2. Đọc. GiảiCá
thích

Nghĩa
Loài cá cùng họ với cá thu, thân và má
cóvẩy nhỏ, màu trắng nhạt.
Loài cá biển sống ở tầng mặt nước, thân
dẹt hình thoi

Cá chim

Loài cá mình dẹt, vẩy lớn.

Cá song

Sống ở gần bờ, thân dày và dài, có nhiều
vạch dọc thân hoặc các chấm màu đen
và hồng

Cá nhụ

Thân dài, hơi dẹt.

Cá đé

Còn gọi là cá bẹ, cùng họ với cá trích
nhưng lớn hơn.


Tiết 49&50

ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ

I.Tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm:
2.Đọc, giải thích từ khó:

3. Bố cục

-P1:

2 khổ thơ
đầu: Cảnh đoàn
thuyền ra khơi
và tâm trạng
của người đi
biển
-P2: 3 khổ tiếp

theo
Cảnh lao động
trên biển
-P3: Khổ cuối :
-Cảnh đoàn
-thuyền
trở về

(Huy
Cận)

? Bài thơ được triển khai
theo tiến trình ra khơi
của đoàn thuyền đánh cá ?
Dựa vào điều ấy em hãy
chia bố cục cho bài thơ


Tiết 49&50: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
HUY CẬN (1919-2005)
I/Tìm hiểu chung
1.Tác giả, tác phẩm:
2. Đọc ,giải thích từ
khó;
3.
Bố cục:
II /Phân tích:

1.Cảnh đoàn thuyền đánh cá
ra khơi:

Hãy đọc lại đoạn 1, nêu nội dung chính của đoạn thơ?


Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

Hát rằng:cá bạc biển Đông lặng,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng
sáng.
Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi!


Tit 49&50: ON THUYN NH C
HUY CN (1919-2005)
I/Tỡm hiu chung
1.Tỏc gi, tỏc phm:
2. c gii thớch t khú:
3.B cc:
II /Phõn tớch:

1.Cnh on thuyn ỏnh cỏ ra khi:

Mặt trời xuống biển nh
hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập
cửa

Cnh hong hụn trờn bin c miờu t
qua nhng hỡnh nh no?


I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích :
1, Cảnh đoàn thuyền ra khơi ỏnh cỏ:
* Cảnh đoàn thuyền ra khơi
-Hoàng hôn trên
So sánh,
biển đẹp rực rỡ.
Mặt trời xuống biển nh
nhân
-Vũ trụ nh một
hòn lửa
hoá, liên
ngôi nhà lớn,
Đoàn
thuyền
ra đêm
khơi sập
trong
thời
Sóng đã
cài then
tởng
ngôi nhà vĩ đại
điểm
biển về đêm. Cảnh biển vừa ấy bớc vào thời

cửa
đẹp, vừa rộng lại vừa gần gũi, ấm
kỳ nghỉ ngơi.
áp
ời.
với
Bc con
tranh ng
thiờn
nhiờn tht huy hong dim l , trn y sc sng vi
mt khụng gian rng ln bao la , hựng v
on
thuyn
ỏnh
cỏ
khi
on
thuyn
ỏnh
cỏra
rathut
khitrong
trong
Tỏc
gi
ó
s
dng
ngh
gỡ?.

Tỏc
gi
ó
s
dng
ngh
thut
gỡ?.
khung
cnh
thiờn
nhiờn
nh
th
khung
cnh
thiờnphỏp
nhiờnngh
nhthut
th
Tỏc
dng
ca
bin
ú?
Tỏc
dng
ca
bin
phỏp

ngh
thut
ú?
no?
(thi
gian,
khụng
gian)
no? (thi gian, khụng gian)


Hình ảnh những chiếc tàu xếp hàng chuẩn bị
ra khơi đánh cá


Tiết 49&50:

Đoàn thuyền đánh cá

* Tâm trạng của người đi biển.

Con người >< Thiên nhiên

Lao động

Nghỉ ngơi

(Huy Cận)
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi

- Khí thế tươi vui , mạnh mẽ ,

lạc quan yêu lao động : tiếng
hát tạo nên
mạnh
làm căng
Cảmsức
hứng
vui sướng,
yêu đời
lao động
cánh buồm
cho, yêu
thuyền
chạy
Thể hiện
qua câu
phăng phăng
ra biển
cả. hát
- Hát ca ngợi biển giàu đẹp cho
nhiều cá nuôi sống người dân
 Tiếng hát thể hiện niềm vui, cuộc
sống tự do , no đủ . Lời ngợi ca lao động để
góp phần xây dựng đất nước đang từng
ngày đổi mới.

? Đặt trong khung cảnh thiên nhiên
Hoạt các

động
của con
người
và
Tiếng
người
dân
??đẹp
Vậy
em
lắng
nghe
nhưhát
vậy
thìhãy
người
rabiển
khơi
thiên
nhiên
có gì
khác
nhau
cất
cao
gợi
cho
em
suy
nghĩ

Xem
người
dân
hát
mang
cảm
hứng
gì ?ca

gìngợi
về cuộc
sống
những
gì


Tiết:49&50:
* Tiểu kết :
Nội dung:

Đoàn thuyền đánh cá
Miêu tả
hình ảnh
thiên nhiên
sống động

(Huy Cận)

Sự hăng
say lao

động trong
cuộc sống
mới
Phóng đại

Nghệ
thuật

So sánh
Nhân hóa
ẩn dụ
Giọng thơ
Sôi nổi
Ngợi ca …

? Hãy nêu giá trị nôi dung và
Tiếp
tục của
chuẩn
nghệ thuật
phầnbị
1

cho tiết 2


I/Tỡm hiu chung

Tit 56-57: ON THUYN NH C
HUY CN (1919-2005)

Luyn tp:

II /Phõn tớch:
1.Cnh on thuyn ỏnh cỏ ra khi:
III/ Luyn tp:

1. Huy Cn l nh th ni ting trong thi
kỡ no?
A. Kháng chiến chống
Pháp
B. Kháng chiến chống Mĩ
C. Trớc cách mạng tháng
8
2.
nào mạng
nói đầy
đủ 8nhất
D.Dòng
Sau cách
tháng
về cảm hứng thơ của Huy
Cận?
A. Cảm hứng về thiên nhiên, vũ
trụ.
B. Cảm hứng về lao động và
ngời lao động mới.
3. Nội dung của hai khổ thơ
C. CảlàAgỡ?
và B
đầu

A. Miêu tả sự phong phú của các
loài cá biển.
B. Miêu tả cảnh lên đờng và
tâm trạng náo nức của con ngời.
C. Miêu tả cảnh hoàng hôn trên


Tiết 56-57: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
HUY CẬN (1919-2005)
I/Tìm hiểu chung

II /Phân tích:

1.Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi:
III/ Luyện tập:
IV/ Híng dÉn vÒ nhµ:

Hướng dẫn về
nhà:

1. Nắm những nét chính
về tác giả bài thơ.
2. Học thuộc khổ thơ 1, 2.
3.Tìm hiểu cảnh đánh cá
trên biển và cảnh trở về.


TRƯỜNG THCS LONG BÌNH
Kính chúc các thầy
Cô giáo khỏe mạnh

Các em
học sinh

Chăm ngoan
học giỏi
Giáo viên thực hiện

LÊ HOÀNG LUÂN


I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích :
1, Cảnh đoàn thuyền ra khơi và tâm trạng
của ngời đi biển.
2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển.
* Hình ảnh đoàn thuyền
Thuyền ta lái gió với buồm
trăng
Lớt giữa mây cao với biển
bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng
biển
Dàn đan thế trận lới vây


2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá
trên biển.
* Hình ảnh đoàn
thuyền

Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lớt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lới vây giăng

- Sử dụng thủ pháp phóng
Hình ảnh đoàn thuyền
đại, nhân hoá và những liên
đặt trong mối quan hệ
t=>
ởngCuộc
độc đáo
với: gió, buồm trăng, mây
đánh cá nh một trận
cao,
biển bằng
chiến, trận chiến trên mặt
=> Không
gian mênh mông
trận lao động nhằm chinh
nhng con thuyền nhỏ bé trở
phục biển khơi.
nên kì vĩ.
nh
con
c
trong
quan
h

Hình ảnh Hỡnh
đoàn
hoành
giữa
biển
Hỡnh
nhthuyền
conthuyn
thuyntung
ct
t
trongmi
mi
quan
h trời
no?
nhn
xột
trong
no?
Hóy
nhn
xộtv
vkhụng
khụng
gian
trongkh
khth?
th?
mênh mông

vàHóy
làm
chủ
cả
biểngian
khơi.
Tỏc
Tỏcgi
gió
ós
sdng
dngth
thphỏp
phỏpngh
nghthut
thutgỡ?
gỡ?


2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển.
Hình ảnh biển cả
- Biển đẹp, bao dung và
giàu có.
- Cá nhụ, cá chim cùng cá
đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen
hồng,
- Cái đuôi em vẫy trăng
vàng choé.

- Các hình
ảnh liệt kê
- Trí tởng tợng
phong phú
- Nghệ thuật
phối sắc đặc
biệt, tài tình

Cá đẹp.
rực rỡ,
lộng lẫy,
huyền
ảo, bầy
cá nh
những
nàng tiên
trong vũ
hội.

- Vẩy bạc đuôi vàng loé
Nột
rạng đông,
Nộtc
csc
scnht
nhtca
cabin
binl
lgỡ?
gỡ?Hóy

Hóy
Ca ngợinhn
biển
cả
thanh
bình,
giàu
có => biển là
xột
v
cỏch
miờu
t
ca
tỏc
gi?
nhn xột v cỏch miờu t ca tỏc gi?
một kho hải sản phong phú.


Từ ngữ

Hình ảnh

Nghĩa

Cá bạc

Loài cá cùng họ với cá thu, thân và má cóvẩy nhỏ,
màu trắng nhạt.

Cá thu

Loài cá biển sống ở tầng mặt nước, thân dẹt hình
thoi

Cá chim

Loài cá mình dẹt, vẩy lớn.

Cá song

Sống ở gần bờ, thân dày và dài, có nhiều vạch dọc
thân hoặc các chấm màu đen và hồng

Cá nhụ

Thân dài, hơi dẹt.

Cá đé

Còn gọi là cá bẹ, cùng họ với cá chích nhưng lớn
hơn.


2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển.
* Hình ảnh ngời dân chài với công việc đánh
cá trên biển
Ta hát bài ca gọi cá vào
Gõ thuyền đã có nhịp

trăng cao
Sao mờ kéo lới kịp trời
sáng

=> Công việc lao động
nặng nhọc của ngời đánh cá
trở thành bài ca đầy niềm
vui, lòng yêu đời phơi phới (t
hát đợc nhắc lại 4 lần).
- Tả thực kéo xoăn tay:
kéo lới bằng tất cả sức lực.

Ta kéo xoăn tay chùm cá
nặng
Những ngời dân chài làm việc với niềm hăng
Nim
vui
khon
ngi
lao
Nimnhững
vuiphi
phiphi,
phi,
khodân
khonca
ca
ngi
lao đất nớc. Bc
say của

ngkho
ời
làm
chủ
ng
cũn
th
qua
nhng
cõu
th
Nhn
ng
cũnlung
thhin
hin
qua
nhngo
cõuc
thno?
no?
Nhn
tranh sn
mi
linh,
huyn
sỏng
to bng trớ tng
xột
thỏi

lao
ng
ca
con
ngi

õy?
xột thỏi lao ng ca con ngi õy?
tng phong phỳ ca nh th.