Bài 25: Tự cảm

QUI TẮT XÁC ĐỊNH CHIỀU DÒNG ĐIỆN CẢM ỨNG
( ĐỊNH LUẬT LENTZ)
Dòng điện cảm ứng có chiều sao cho từ trường mà
nó sinh ra chống lại sự biến thiên của từ thông sinh
ra nó
I
C
B
B
C
S
N
I
C
B
B
C
S
N

R
Đ
1
C
A
K
B
D
Đ
2

L , R
???

KIEÅM TRA BAØI CUÕ
1. Khái niệm từ thông?
Viết biểu thức và nêu đơn vị của các đại
lượng trong biểu thức.

KIEÅM TRA BAØI CUÕ
TRẢ LỜI
- Từ thông đặc trưng cho số đường
cảm ứng từ xuyên qua diện tích giới
hạn bởi vòng dây.
-
Biểu thức: Φ = N.B.S.cosα
-
Đơn vị: Φ : Từ thông (Wb)
B: Cảm ứng từ (T)
S: Diện tích (m
2
)
B

α
n


KIEÅM TRA BAØI CUÕ
2. Phát biểu định nghĩa:
-

Suất điện động cảm ứng
-
Tốc độ biến thiên của từ
thông.

KIEÅM TRA BAØI CUÕ
TRẢ LỜI :
Suất điện động cảm ứng:
-
Là suất điện động gây ra dòng điện cảm ứng trong
mạch kín.
-
Suất điện động cảm ứng trong mạch được xác định bởi
biểu thức:
Dấu (-) trong công thức phù hợp với định luật len-xơ
∆Φ: là độ biến thiên từ thông qua mạch ( C ) trong thời
gian ∆t
Tốc độ biến thiên của từ thông:
c
e
t
φ
∆
=
∆
=
∆
∆Φ
t
Là tốc độ biến thiên từ thông qua

mạch ( C) trong thời gian ∆t

Trong thí nghiệm Faraday, dòng điện cảm ứng xuất hiện là do
sự biến đổi từ thông gửi qua diện tích của mạch gây ra. Từ thông
đó do từ trường bên ngoài tạo nên.
Bây giờ, nếu ta làm thay đổi cường độ dòng điện sẵn có trong
mạch để từ thông do chính dòng điện đó sinh ra và gửi qua diện
tích của mạch thay đổi, thì trong mạch cũng xuất hiện một dòng
điện cảm ứng, phụ thêm vào dòng điện chính sẵn có của mạch.
Dòng điện cảm ứng này gọi là dòng điện tự cảm. Hiện tượng đó
được gọi là hiện tượng tự cảm.

I. TỪ THÔNG RIÊNG CỦA MỘT MẠCH KÍN
I. TỪ THÔNG RIÊNG CỦA
MỘT MẠCH KÍN
Một mạch kín (C) có dòng điện i. Dòng
điện i gây ra một từ trường, từ trường này
gây ra một từ thông Φ qua ( C) gọi là từ
thông riêng của mạch.
Cho biết quan hệ
giữa Φ với B?
Φ= N.B.S.cosα
Nghĩa là Φ tỉ lệ với B

I. TỪ THÔNG RIÊNG CỦA MỘT MẠCH KÍN
Một mạch kín (C) có dòng điện i. Dòng
điện i gây ra một từ trường, từ trường này
gây ra một từ thông Φ qua ( C) gọi là từ
thông riêng của mạch.
I. TỪ THÔNG RIÊNG CỦA

MỘT MẠCH KÍN
Φ = L.i
L: độ tự cảm của ( C), phụ thuộc vào
cấu tạo và kích thước của ( C)

I. TỪ THÔNG RIÊNG CỦA MỘT MẠCH KÍN
Một ống dây chiều dài l, tiết diện S, gồm N
vòng dây, có cường độ i chạy qua, độ tự
cảm của ống dây là:
I. TỪ THÔNG RIÊNG CỦA
MỘT MẠCH KÍN
L: độ tự cảm của ống dây có lõi sắt
L = 4.π.10
-7
.
2
N
.S
l
L = µ.4.π.10
-7
.
2
N
.S
l
µ: Độ từ thẩm, đặc trưng cho từ tính của
lõi sắt (có giá trị cỡ 10
4)