CÁC TÍNH CHẤT của mâu THUẪN TRONG TRIẾT HỌC

CÁC

TÍNH

CHẤT

CỦA

MÂU

THUẪN

* “Mâu thuẫn” là phạm trù triết học dùng để chỉ sự thống nhất và đấu tranh,
chuyển hóa giữa các mặt đối lập của mỗi sự vật, hiện tượng hoặc giữa các sự vật,
hiện

tượng

với

nhau.

* Các tính chất chung của mâu thuẫn là tính khách quan, tính phổ biến, tính phong
phú

và

đa

dạng.

- Mâu thuẫn có tính KHÁCH QUAN vì mâu thuẫn là cái vốn có trong sự vật, hiện
tượng,

là

bản

chất chung

của

mọi

sự

vật,

hiện

tượng.

- Theo Ăngghen: “Nếu bản thân sự di động một cách máy móc đơn giản đã chứa
đựng mâu thuẫn, thì tất nhiên những hình thức vận động cao hơn của vật chất và
đặc biệt là sự sống hữu cơ và sự phát triển của sự sống hưữ cơ đó lại càng phải
chứa đựng mâu thuẫn…Sự sống trước hết chính là ở chỗ một sinh vật trong mỗi
lúc vừa là nó nhưng vừa là một cái khác. Như vậy, sự sống cũng là một mâu thuẫn
tồn tại trong bản thân các sự vật và quá trình, một mâu thuẫn thường xuyên nảy
sinh và tự giải quyết, và khi mâu thuẫn chấm dứt thì sự sống cũng không còn nữa
và cái chết xảy đến. Cũng như chúng ta thấy rằng trong lĩnh vực tư duy, chúng ta
không thể thoát khỏi mâu thuẫn; chẳng hạn như mâu thuẫn giữa năng lực nhận

thức vô tận ở bên trong của con người với sự tồn tại thực tế của năng lực ấy trong
những con người bị hạn chế bởi hoàn cảnh bên ngoài, và bị hạn chế, trong những
năng lực nhận thức, mâu thuẫn này được giải quyết trong sự tiếp nối của các thế
hệ, sự tiếp nối đó ít ra đối với chúng ta trên thực tiễn, cũng là vô tận, và được giải
quyết

trong

sự

vận

động

đi

lên

vô

tận”

>> Như vậy, mâu thuẫn có tính KHÁCH QUAN, mâu thuẫn là cái tồn tại vốn có
của bản thân sự vật, hiện tượng trong cả tự nhiên, xã hội và tư duy con người. Sự
vật, hiện tượng là một thể thống nhất biện chứng chứa đựng các mặt đối lập, tức là
chứa đựng những mâu thuẫn tự thân của nó. Do đó, mâu thuẫn tồn tại khách quan
trong sự vật, hiện tượng chứ KHÔNG phải do con người GÁN cho sự vật, hiện


tượng. Sự tồn tại của mâu thuẫn hoàn toàn không phụ thuộc và ý thức của con

người, bất kể hiểu biết của con người về chúng, bất kể suy nghĩ, tình cảm ý chí của
con

người

như

thế

nào

thì

chúng

vẫn

tồn

tại.

VD:

…

Ngoài tính khách quan, mâu thuẫn còn có tính phổ biến, tính phong phú và đa
dạng.