Chính sách xuất khẩu các mặt hàng chiến lược của Nước CNDCND Lào.PDF

i

B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
``````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````
TRƯ
NG ð I H C KINH T QU C DÂN
``````````````````````````````````````````````

CHÍNH SÁCH XU T KH!U CÁC
M#T HÀNG CHI N LƯ%C C&A
NƯ(C C NG HÒA DÂN CH& NHÂN DÂN LÀO

Chuyên ngành
Mã s

: Qu,n lý kinh t4 (Khoa h8c qu,n lý)
: 62.34.01.01

LUCN ÁN TI N SD KINH T
Ngư i hư ng d n khoa h c: GS.TS. ðE Hoàng Toàn

HÀ N I H 2012


ii

L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u khoa h c c a
riêng tôi. Các s li u và trích d$n trong Lu&n án là trung th'c. Các
k(t qu* nghiên c u c a lu&n án ñã ñư-c tác gi* công b trên t/p chí,
không trùng v3i công trình nghiên c u khác./.

Tác gi, luJn án

Khamphet VONGDALA


iii

M CL C
Trang bìa ............................................................................................................................... i
L I CAM ðOAN................................................................................................................. ii
M C L C ........................................................................................................................... iii
BQNG KÊ CÁC CHS VI T TTT .................................................................................... vi
DANH M C BQNG BIVU, SƠ ðY, HÌNH V[ .............................................................. vii
M\ ð]U................................................................................................................................1
CHƯƠNG 1. CƠ S\ LÝ LUCN VÀ BÀI H C KINH NGHI_M V` CHÍNH SÁCH
XU T KH!U CÁC M#T HÀNG CHI N LƯ%C ..............................................................6

1.1 Mat sc khái nidm cơ b,n liên quan ñ4n chính sách.............................6
1.1.1 Khái ni m chính sách .........................................................................6
1.1.2 Căn c hình thành chính sách ............................................................7
1.1.3 N=i dung vai trò c a chính sách.........................................................9
1.1.4 Quá trình th'c hi n chính sách.........................................................10
1.2 Xuit khju ..............................................................................................12
1.2.1 Khái ni m xuCt khDu ........................................................................12
1.2.2 ðFc ñiGm và vai trò c a xuCt khDu ...................................................12
1.2.3 Các hình th c xuCt khDu...................................................................18
1.3 Chính sách xuit khju các mlt hàng chi4n lưnc ................................20
1.3.1 Khái ni m, n=i dung, vai trò c a chính sách xuCt khDu ...................20
1.3.2. Khái ni m mFt hàng chi(n lư-c ......................................................24
1.3.3. Quá trình xuCt khDu các mFt hàng chi(n lư-c.................................25

1.3.4. Các nhân t tác ñ=ng có liên quan ..................................................26
1.3.5. Tiêu chí và phương pháp xác ñLnh mFt hàng chi(n lư-c ................29
1.4 Kinh nghidm coa mat sc nưpc trong xây dtng và thtc thi chính
sách xuit khju mlt hàng chi4n lưnc.........................................................38
1.4.1. Kinh nghi m Thái Lan ....................................................................38


iv

1.4.2. Kinh nghi m Trung Qu c ...............................................................39
1.4.3. Kinh nghi m Vi t Nam ...................................................................42
CHƯƠNG 2. THvC TR NG CHÍNH SÁCH XU T KH!U CÁC M#T HÀNG
CHI N LƯ%C C&A NƯ(C CHDCND LÀO GIAI ðO N 2006 – 2010......................49

2.1 Tyng quan vz ho{t ñang xuit khju coa nưpc CHDCND Lào..........49
2.1.1 M=t s ñFc ñiGm t' nhiên.................................................................49
2.1.2. ðFc ñiGm cơ sO h/ tPng, kinh t( ......................................................51
2.1.3. ðFc ñiGm văn hóaQxã h=i.................................................................56
2.2. Thtc tr{ng ho{t ñang xuit khju các mlt hàng chi4n lưnc giai ño{n
2006 – 2010 ..................................................................................................57
2.2.1. Khái quát ho/t ñ=ng thương m/i chung c a CHDCND Lào ..........57
2.2.2. ðưTng l i, chính sách xuCt khDu các mFt hàng chi(n lư-c.............70
2.2.3 MFt hàng xuCt khDu chi(n lư-c c a nư3c CHDCND Lào ...............76
2.2.4. Th'c tr/ng vi c l'a ch n và th'c hi n chính sách xuCt khDu các
mFt hàng chi(n lư-c ..................................................................................79
2.3. Các thành ttu và h{n ch4 trong thtc hidn và xuit khju các mlt
hàng chi4n lưnc ...........................................................................................85
2.3.1.ðánh giá vU các quan ñiGm gi*i quy(t vCn ñU ñFt ra c a chính sách:85
2.3.2. M=t s h/n ch(, y(u kém.................................................................94
2.3.3. Phương hư3ng khYc phZc các h/n ch(, y(u kém ..........................102

CHƯƠNG 3. M T S

GIQI PHÁP NH•M HOÀN THI_N VI_C XÂY DvNG VÀ

THvC THI CHÍNH SÁCH XU T KH!U M#T HÀNG CHI N LƯ%C C&A NƯ(C
CHDCND LÀO GIAI ðO N 2011 – 2020 .....................................................................105

3.1. Vz quan ñi•m nhJn th‚c ...................................................................105
3.1.1. CPn hiGu rõ vai trò c a xuCt khDu và chi(n lư-c xuCt khDu mFt hàng
chi(n lư-c ................................................................................................105
3.1.2. CPn xác ñLnh ñúng ñYn các mFt hàng xuCt khDu chi(n lư-c qua t]ng
thTi kỳ......................................................................................................110


v

3.1.3 CPn ho/ch ñLnh chính sách xuCt khDu các mFt hàng chi(n lư-c....115
3.2. Yêu cƒu coa chính sách xuit khju mlt hàng chi4n lưnc coa giai
ño{n mpi. ...................................................................................................125
3.2.1. Các ñòi h_i c a giai ño/n 2011Q2020............................................125
3.2.2. Các mZc tiêu cPn ñ/t .....................................................................129
3.2.3. Các bi n pháp th'c hi n ................................................................131
3.3. Các gi,i pháp thtc thi chính sách xuit khju các mlt hàng chi4n
lưnc tpi năm 2020......................................................................................135
3.3.1. Gi*i pháp vU cơ cCu b= máy ..........................................................135
3.3.2. Các gi*i pháp vU chính sách ..........................................................137
3.3.3. Các gi*i pháp vU kiGm tra, giám sát, tang k(t th'c hi n ...............159
K T LUCN........................................................................................................................167
DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG B

C&A TÁC GIQ..................................169

TÀI LI_U THAM KHQO................................................................................................170


vi

BQNG KÊ CÁC CHS VI T TTT
AFTA

Khu v'c M&u dLch T' do ASEAN

ASEAN

Hi p h=i các Qu c gia ðông Nam Á

ASEM

Dign ñàn h-p tác Á–Âu.

CHDCND

C=ng hòa dân ch nhân dân

CNH

Công nghi p hóa

EU

Liên minh châu âu

FDI

ðPu tư tr'c ti(p nư3c ngoài

FOB

Frieght trên tàu (Frieght on board)

GATT

Hi p ñLnh vU thu( quan và thương m/i
(General Agreement on Tariffs and Trade)

GDP

Tang s*n phDm qu c n=i

GTGT

Giá trL gia tăng

HðH

Hi n ñ/i hóa

HTX

H-p tác xã

NDCM

Nhân dân cách m/ng

ODA

Hs tr- phát triGn chính th c

OTOP

M=t huy n m=t s*n phDm (One tambon one product)

USD

ðô la Mt

WTO

Ta ch c thương m/i th( gi3i


vii

DANH M C BQNG BIVU, SƠ ðY, HÌNH V[
B*ng s 1.1: Phân tích và tang h-p các tiêu th c tác ñ=ng ............................ 37
B*ng s 2.1: Cơ cCu nUn kinh t( nư3c CHDCND Lào theo ngành (2005 Q
2010)........................................................................................... 56
B*ng s 2.2: Tang giá trL xuCt khDu c a CHDCND Lào năm 2004 – 2010 ... 58
B*ng s 2.3: Giá trL xuCt khDu c a CHDCND Lào theo khu v'c qua các năm.. 59

B*ng s 2.4: Tình hình s*n xuCt lương th'c, th'c phDm c a CHDCND Lào
2005Q2009................................................................................... 64
B*ng s 2.5: Tang h-p k(t qu* s*n xuCt hàng hoá cơ b*n c a nư3c CHDCND
Lào 2004Q2008............................................................................ 65
B*ng s 2.6: ThL trưTng xuCt khDu c a Lào giai ño/n 2001 Q 2008 ............... 87
B*ng s 2.7: M=t s mFt hàng ch y(u xuCt khDu c a nư3c CHDCND Lào
sang thL trưTng Thái Lan và Vi t Nam năm 2008...................... 88
B*ng s 2.8: XuCt khDu Cà phê c a Lào sang các nư3c trên th( gi3i giai ño/n
2005Q2008................................................................................... 90
B*ng s 2.9: Kim ng/ch xuCt khDu d t may c a Lào qua các năm ................ 92
B*ng s 3.1: T c ñ= tăng trưOng GDP c a Lào t] 1981Q2005 ..................... 109
BiGu ñv 2.1: T c ñ= tăng trưOng GDP qua các giai ño/n k( ho/ch................ 52
BiGu ñv 2.2: K(t qu* s*n xuCt lương th'c Q th'c phDm năm 2000Q2005 ........ 65
BiGu ñv 2.3: Tang kim ng/ch xuCt khDu Cà phê qua các năm t] 2000 ñ(n
2008 ............................................................................................ 89
Sơ ñv 1.1 N=i dung chính sách ......................................................................... 9
Sơ ñv 1.2. Quá trình th'c hi n chính sách ...................................................... 11
Sơ ñv 3.1: Các cCp có liên quan và th'c thi vi c xây d'ng chính sách xuCt
khDu c a Lào............................................................................. 137


1

M\ ð]U
1. Tính cip thi4t coa ñz tài
Trong xu th( h=i nh&p kinh t( qu c t( như hi n nay, xuCt khDu là m=t
vCn ñU rCt quan tr ng nhwm thúc ñDy phát triGn kinh t( c a ñCt nư3c. ðG th'c
hi n chính sách mO cxa v3i phương châm ña d/ng hoá, ña phương hoá kinh t(
ñ i ngo/i, ho/t ñ=ng xuCt khDu ñư-c coi là m=t lĩnh v'c quan tr ng c a nUn
kinh t( qu c dân. Th'c t( ñã ch ng minh, xuCt khDu là m=t công cZ quan

tr ng nhCt ñG h=i nh&p và t&n dZng nhzng cơ h=i trong quá trình h=i nh&p ñG
tăng trưOng và phát triGn kinh t(. XuCt khDu phát triGn s{ kéo theo s' phát
triGn c a tCt c* các lĩnh v'c kinh t( xã h=i khác, là ñiUu ki n tiUn ñU ñG nâng
cao chCt lư-ng cu=c s ng nhân dân, gi*i quy(t công ăn vi c làm và góp phCn
tích c'c chuyGn dLch cơ cCu nUn kinh t( theo hư3ng hi n ñ/i
Nư3c C=ng hoà Dân ch Nhân dân Lào (CHDCND Lào) là qu c gia
nwm O trung tâm c a bán ñ*o ðông Dương, không ti(p giáp v3i biGn, có biên
gi3i v3i Trung Qu c O phía BYc v3i chiUu dài ñưTng biên là 505 Km, phía
Nam giáp v3i Campuchia v3i chiUu dài là 535 Km, phía ðông giáp v3i Vi t
Nam v3i chiUu dài là 2.069 Km, phía Tây Nam giáp v3i Thái Lan v3i chiUu
dài là 1835 Km và phía Tây BYc giáp v3i Myanma v3i chiUu dài là 236 Km.
Lào là m=t nư3c có quy mô dân s nh_ v3i kho*ng 6 tri u ngưTi trong ñó hơn
70% dân cư sinh s ng bwng nghU nông. Di n tích t' nhiên c a Lào là 236.800
Km2 gvm 16 t}nh và Th ñô Viêng Chăn.
Sau 30 năm xây d'ng và phát triGn ñCt nư3c kG t] ngày gi*i phóng
(1975), nUn kinh t( Lào ñã có nhzng chuyGn bi(n ñáng kG, t]ng bư3c thoát
kh_i tình tr/ng nghèo nàn, l/c h&u, ñTi s ng nhân dân ngày m=t nâng cao.
Trong nhzng thành t'u chung ñó, ho/t ñ=ng xuCt khDu c a Lào ñóng vai trò
rCt quan tr ng. Nhà nư3c ñã th'c hi n vi c mO cxa nUn kinh t(, hư3ng m/nh


2

xuCt khDu theo các nguyên tYc: ña d/ng hoá, ña phương hoá quan h thương
m/i qu c t( trên cơ sO tôn tr ng ch quyUn, toàn v•n lãnh tha, h-p tác bình
ñ€ng và cùng có l-i, phCn ñCu vì mZc tiêu hoà bình Q ñ=c l&p Q an ñLnh, h-p
tác và phát triGn. VCn ñU xuCt khDu c a Lào trong thTi gian qua ñã ñ/t nhzng
k(t qu* quan tr ng, kim ng/ch xuCt nh&p khDu ngày m=t tăng, ñFc bi t là các
mFt hàng xuCt khDu có tính chi(n lư-c.
Tuy nhiên, v$n còn không ít nhzng tvn t/i vU cơ ch( chính sách, ta ch c

qu*n lý, cơ sO h/ tPng, công ngh s*n xuCt và các mFt hàng xuCt khDu chi(n
lư-c, vv… ñòi h_i ph*i ñư-c ti(p tZc hoàn thi n ñG nâng cao kim ng/ch và
hi u qu* xuCt khDu nhwm khai thác t t hơn nhzng l-i th( so sánh c a ñCt nư3c
cũng như tăng cưTng s' ñóng góp c a thương m/i vào vi c phát triGn kinh t(
ñCt nư3c trong thTi gian t3i.
T] yêu cPu c a th'c t( trên, nghiên c u sinh ch n ñU tài: “Chính sách
xu t kh u các m"t hàng chi#n lư%c c&a nư c CHDCND Lào” ñG làm ñU tài
nghiên c u cho lu&n án ti(n sĩ c a mình.
2. Tyng quan nh†ng công trình nghiên c‚u có liên quan mJt thi4t
ñ4n ñz tài luJn án
Trong lĩnh v'c xuCt khDu nhzng năm qua ñã có m=t s công trình
nghiên c u vU chính sách thương m/i t/i Vi t Nam cũng như t/i Lào như:
“Hoàn thi n chính sách thương m i nh m thúc ñ y xu t kh u hàng nông s n
c a nư c CHDCND Lào” c a tác gi* PHONGTISOUK (Năm 2006) nghiên
c u vU chính sách thương m/i nhwm thúc ñDy hàng nông s*n. ðây là m=t lu&n
văn th/c sĩ nghiên c u vU m=t khía c/nh mFt hàng nông s*n, tác gi* ñã bi(t và
nêu ra ñư-c tình hình s*n xuCt hàng nông s*n trong nhzng năm qua t/i Lào và
ñã ñưa ra nhzng gi*i pháp nhwm hoàn thi n chính sách nhwm thúc ñDy ho/t
ñ=ng xuCt khDu mFt hàng nông s*n c a Lào.
Nghiên c u c a tác gi* BOUNVIXAY KONGPALY (năm 2006)


3

“Th&c tr ng và m)t s* gi i pháp vĩ mô cơ b n nh m thúc ñ y xu t kh u c a
nư c C)ng hoà Dân ch Nhân dân Lào" là m=t lu&n văn th/c st, nghiên c u
vU th'c tr/ng và m=t s gi*i pháp vĩ mô cơ b*n nhwm thúc ñDy xuCt khDu c a
CHDCND Lào. Tác gi* ñã bi(t phân tích tình hình xuCt khDu c a Lào trong
thTi kì năm 1996 – 2005 và t] ñó ñU xuCt m=t s gi*i pháp vĩ mô cơ b*n nhCt
ñG nâng cao hi u qu*, kim ng/ch xuCt khDu c a Lào trong thTi gian t3i.

Năm 2002 tác gi* KHAYKHAM VANNAVONGSY ñã nghiên c u
m=t ñU tài ti(n st “M1 r)ng quan h kinh t3 gi4a CHDCND Lào v i các nư c
láng gi6ng trong giai ño n hi n nay”. Tác gi* ñã nêu ra tình hình kinh t( c a
Lào cũng như các nư3c láng giUng và ñã ñưa ra nhzng gi*i pháp cơ b*n nhwm
mO r=ng quan h kinh t( giza các nư3c.
Tác gi* VÕ VĂN QUY‰N (năm 2003) “Chính sách thương m i c a
Vi t Nam trong quá trình h)i nh9p ASEAN” ñã phân tích ñư-c th'c tign chính
sách thương m/i c a Vi t Nam trong ti(n trình h=i nh&p ASEAN và tìm ra các
h/n ch(, tvn t/i c a chính sách.
Tuy nhiên chưa có công trình nào nghiên c u cZ thG vU chính sách c a
Nhà nư3c ñ i v3i xuCt khDu mFt hàng chi(n lư-c c a CHDCND Lào.
3. MŠc ñích nghiên c‚u coa luJn án
Th nhCt: nhwm h th ng hóa nhzng vCn ñU lý lu&n cơ b*n vU chính
sách xuCt khDu các mFt hàng chi(n lư-c, mFt hàng xuCt khDu chi(n lư-c.
Tham kh*o m=t s kinh nghi m nư3c ngoài trong chính sách xuCt khDu mFt
hàng chi(n lư-c v]a qua, ñG rút ra các bài h c mà Lào có thG nghiên c u và áp
dZng.
Th hai là: phân tích th'c tr/ng vi c ta ch c và th'c thi chính sách xuCt
khDu các mFt hàng chi(n lư-c c a nư3c CHDCND Lào giai ño/n v]a qua
(2006 – 2010), các k(t qu* ñ/t ñư-c, nhzng tvn t/i và y(u kém và nguyên
nhân c a các tvn t/i, y(u kém cPn khYc phZc.


4

Th ba là: ñU xuCt các gi*i pháp nhwm hoàn thi n vi c xây d'ng và th'c
thi chính sách xuCt khDu các mFt hàng chi(n lư-c c a nư3c CHDCND Lào
trong giai ño/n t3i (2011 – 2020).
4. ðci tưnng và ph{m vi nghiên c‚u
Q Lu&n án t&p trung nghiên c u vU chính sách xuCt khDu các mFt hàng

chi(n lư-c, nhzng vCn ñU lý lu&n và th'c tign vU chính sách xuCt khDu các mFt
hàng chi(n lư-c c a CHDCND Lào giai ño/n 2006 Q 2010.
Q Phân tích các bài h c vU chính sách xuCt khDu các mFt hàng chi(n
lư-c nư3c ngoài và th'c tr/ng xây d'ng và th'c thi chính sách xuCt khDu mFt
hàng chi(n lư-c c a CHDCND Lào giai ño/n 2006 – 2010.
Q ðU xuCt các gi*i pháp xây d'ng và th'c thi t t chính sách xuCt khDu
các mFt hàng chi(n lư-c c a CHDCND Lào trong môi trưTng h=i nh&p kinh t(
toàn cPu giai ño/n 2011 – 2020.
5. Phương pháp nghiên c‚u
Lu&n án sx dZng các phương pháp tri(t h c Mác – Lênin k(t h-p v3i
các quan ñiGm c a ð*ng và Nhà nư3c Lào, các thành t'u c a khoa h c qu*n
lý và các phương pháp truyUn th ng c a khoa h c xã h=i ñG nghiên c u, gi*i
quy(t các vCn ñU ñFt ra c a lu&n án, bao gvm:
Phương pháp phân tích, so sánh, tang h-p.
Phương pháp ñiUu tra xã h=i h c.
Phương pháp ti(p c&n h th ng.
Phương pháp nghiên c u tư li u, vv…
6. Nh†ng ñóng góp coa luJn án
Q Lu&n án nghiên c u m=t cách có h th ng các khái ni m: chính sách,
chính sách xuCt khDu, mFt hàng xuCt khDu chi(n lư-c, chính sách xuCt khDu
các mFt hàng chi(n lư-c.
Q ðúc rút m=t s bài h c kinh nghi m nư3c ngoài trong vi c xây d'ng


5

và th'c thi chính sách xuCt khDu các mFt hàng chi(n lư-c.
Q ðánh giá th'c tr/ng nh&n th c, ta ch c xây d'ng và th'c thi chính
sách xuCt khDu mFt hàng chi(n lư-c c a nư3c CHDCND Lào giai ño/n 2006 –
2010.

Q ðU xuCt nhzng gi*i pháp nhwm th'c hi n t t vi c xây d'ng và th'c thi
chi(n lư-c xuCt khDu các mFt hàng chi(n lư-c c a CHDCND Lào trong giai
ño/n 2011 – 2020 vU phương pháp l'a ch n mFt hàng xuCt khDu chi(n lư-c
c a Lào trong giai ño/n t3i.
7. Bc cŠc coa luJn án
Ngoài phPn mO ñPu, k(t lu&n, tài li u tham kh*o, phZ lZc, lu&n án ñư-c
trình bày trong 3 chương:
Chương 1: Cơ s‹ lý luJn và bài h8c kinh nghidm vz chính sách xuit
khju các mlt hàng chi4n lưnc.
Chương 2: Thtc tr{ng chính sách xuit khju các mlt hàng chi4n
lưnc coa nưpc Cang hòa dân cho nhân dân Lào giai ño{n 2006 H 2010.
Chương 3: Mat sc gi,i pháp nh•m hoàn thidn vidc xây dtng và thtc
thi chính sách xuit khju các mlt hàng chi4n lưnc coa nưpc Cang hòa dân
cho nhân dân Lào giai ño{n 2011 H 2020.


6

CHƯƠNG 1
CƠ S\ LÝ LUCN VÀ BÀI H C KINH NGHI_M V`
CHÍNH SÁCH XU T KH!U CÁC M#T HÀNG CHI N LƯ%C
1.1 Mat sc khái nidm cơ b,n liên quan ñ4n chính sách
1.1.1 Khái ni/m chính sách
Trên th( gi3i hi n nay, tình hình kinh t( c a m=t s nư3c phát triGn rCt
cao, ñó là nhzng nư3c ñã phát triGn như Mt, Trung Qu c, Nh&t b*n, Anh,
Pháp, Australia, Canada v.v...NhiUu nư3c ñang phát triGn như Thái Lan,
Singapore, Nga, Hàn qu c, ðài loan v.v...K(t qu* c a s' thành công ñó m=t
phPn quan tr ng là quan h thương m/i qu c t(, trong ñó chính sách xuCt khDu
các mFt hàng chi(n lư-c ñóng vai trò quan tr ng trong vi c thu nh&p ngo/i t ,
thúc ñDy s*n xuCt trong nư3c, phát huy thương m/i qu c t(, góp phPn phát

triGn kinh t( ñCt nư3c. V&y, chính sách xuCt khDu các mFt hàng chi(n lư-c là
chính sách gì, ñư-c khái ni m như th( nào. Vi c ñU ra chính sách xuCt khDu
các mFt hàng chi(n lư-c trong các giai ño/n phát triGn kinh t( Q xã h=i có tPm
quan tr ng và cPn thi(t như th( nào. Ta có thG hiGu chính sách nói chung và
chính sách xuCt khDu các mFt hàng chi(n lư-c như sau:
Chính sách là tang thG các quan ñiGm, nguyên tYc, chuDn m'c, các gi*i
pháp, công cZ, nguvn l'c mà nhà nư3c s{ sx dZng ñG gi*i quy(t m=t vCn ñU
ñFt ra c a xã h=i thông qua các mZc tiêu ph*i ñ/t theo ñLnh hư3ng phát triGn
chung c a nhà nư3c [8] ðoàn Th> Thu Hà, PGS.Ti3n sC NguyDn Th> NgEc
huy6n (2006), Giáo trình kinh t3Kxã h)i, tr. 8K24, NXB khoa hEc kC thu9t [11]
Kinh t3 các nư c ðông nam Á (1997),Tr. 42, 40K70, NXB Th*ng kê, Hà n)i.
[13] Lê Chi Mai (2001), Nh4ng v n ñ6 cơ b n v6 chính sách và quy trình
chính sách, NXB ð i hEc Qu*c gia TP.H[ Chí Minh, tr. 10, 15, 38..
Chính sách xuCt khDu các mFt hàng chi(n lư-c là tvng thG các bi n pháp


7

c a nhà nư3c tác ñ=ng ñ(n vi c giao dLch hàng hóa qu c t( v3i m=t s mFt
hàng chi(n lư-c nhwm mZc ñích trao ñai hàng háo v3i nư3c ngoài, thu l-i
nhu&n vU kinh t( cao, tăng cưTng s c c/nh tranh trong thương m/i qu c t(.
1.1.2 Căn c2 hình thành chính sách
Căn c ñG l'a ch n vCn ñU cho các chính sách kinh t( Q xã h=i là tính
quan tr ng và b c xúc c a nó trong ñTi s ng kinh t( xã h=i. Nhzng vCn ñU có
tính quan tr ng và b c xúc ñư-c biGu hi n dư3i các d/ng sau:
Th nhCt, vCn ñU trO thành mâu thu$n ngày càng gay gYt, hoFc trO thành
v&t c*n ñ i v3i s' phát triGn c a ñCt nư3c. Ch€ng h/n ñ i v3i Lào hi n nay là
các vCn ñU: ñói nghèo, th tZc hành chính...
Th hai, vCn ñU ñó là m i quan tâm lo lYng c a nhiUu ngưTi, có *nh
hưOng tiêu c'c ñ(n nhiUu mFt c a ñTi s ng kinh t( xã h=i. Nhzng vCn ñU Cy

như: thu(, vi c làm, ô nhigm môi trưTng, tham nhũng, t n/n xã h=i,...
Ngày nay, khi quy(t ñLnh chính sách, trư3c h(t ph*i tính ñ(n khách
hàng c a mình và ñ i th c/nh tranh c&n kU, ñvng thTi ph*i tính ñ(n kh* năng
có thG thu hút ñư-c các ho/t ñ=ng xúc ti(n và tài tr- c a các ta ch c v3i ho/t
ñ=ng kinh doanh qu c t( c a mình.
Do ñó, khi l'a ch n chi(n lư-c kinh doanh, không thG không tìm hiGu:
Q ðFc ñiGm ngành hàng kinh doanh c a qu c gia O các nư3c trên th( gi3i.
Q Kh* năng ñáp ng, các vùng nguyên v&t li u ñáp ng s*n xuCt.
Q Phân ño/n thL trưTng, phương th c thâm nh&p thL trưTng
Do kinh t( th( gi3i ngày càng phát triGn và ñang có xu th( h=i nh&p
kinh t( vùng và khu v'c, ti(n t3i toàn cPu hóa. Do ñó chính sách còn ph*i tính
t3i ñFc ñiGm c a các kh i và các qu c gia thL trưTng mZc tiêu.
Chính sách ñúng t/o cơ sO cho các doanh nghi p ch ñ=ng phát triGn
các hư3ng kinh doanh phù h-p v3i môi trưTng trên cơ sO t&n dZng các cơ h=i,
tiUm năng, tránh các r i ro, phát huy các l-i th( c a doanh nghi p trong kinh


8

doanh, c*i thi n căn b*n tình hình, vL th( c a m=t qu c gia trên thL trưTng[8]
Căn c hình thành chính sách có thG hiGu là m=t mâu thu$n xuCt hi n trong
ñTi s ng kinh t( xã h=i hoFc m=t nhu cPu thay ñai hoFc duy trì hi n tr/ng, ñòi
h_i Nhà nư3c ban hành m=t chính sách kinh t( Q xã h=i nào ñó ñG gi*i quy(t
theo nhzng mZc tiêu mong mu n.
ðó có thG là nhzng vCn ñU thưTng xuyên, quan tr ng, mang tính pha
bi(n mà qu c gia nào cũng gFp (tài chính, tiUn t , vi c làm...), hoFc có thG là
nhzng vCn ñU b c xúc, nai c=m, cá bi t, n*y sinh trong m=t thTi gian nhCt
ñLnh hoFc ch} m=t s nư3c m3i gFp (tham nhũng, nghèo ñói, h&u qu* chi(n
tranh, mâu thu$n tôn giáo, sYc t=c...).
Trong quá trình v&n hành c a nUn kinh t( thL trưTng luôn có nhzng mâu

thu$n n*y sinh trong m=t lĩnh v'c nào ñó. ðó thưTng là nhzng lĩnh v'c quan
tr ng không nên ñG khu v'c tư nhân làm (an ninh, qu c phòng...) hoFc nhzng
lĩnh v'c mà khu v'c tư nhân không mu n làm và không có kh* năng gi*i
quy(t do v n ñPu tư quá l3n, công ngh ph c t/p, do tŒ suCt l-i nhu&n thCp,
thTi gian thu hvi v n kéo dài. Các mâu thu$n ñó ngày càng trO nên sâu sYc và
ñ(n m=t m c nhCt ñLnh chúng trO thành “nhzng vCn ñU b c xúc”, nóng b_ng
c*n trO s' phát triGn kinh t( Q xã h=i, ñòi h_i Nhà nư3c ph*i gi*i quy(t (ví dZ:
vCn ñU l/m phát, s' thCt b/i trong c/nh tranh, ñ=c quyUn, s' phân ba không
h-p lý các nguvn l'c, s' tàn phá tài nguyên và ô nhigm môi trưTng, tình tr/ng
nghèo kha và bCt bình ñ€ng, vi c cung cCp hàng hóa công c=ng...).
Nhzng vCn ñU vU l-i ích c a các giai cCp hoFc nhóm ngưTi nhCt ñLnh
trong xã h=i, ñòi h_i Nhà nư3c ph*i quan tâm, có chính sách ñiUu ti(t ñG th'c
hi n mZc tiêu xã h=i công bwng (ngưTi nghèo, ngưTi tàn t&t, ngưTi có công
v3i nư3c, các vùng sâu, vùng xa, dân t=c ít ngưTi...).
Nhzng vCn ñU chính là căn c ñPu tiên ñG hình thành các chính sách.
Các chính sách ñư-c xây d'ng lên ñG gi*i quy(t các vCn ñU trên. Các vCn ñU


9

có thG là rCt nhiUu, nhưng rõ ràng là không thG ngay m=t lúc gi*i quy(t tCt c*.
Vì v&y vi c ñFt ra là l'a ch n vCn ñU.
1.1.3 N5i dung vai trò c&a chính sách
N5i dung c&a chính sách
T] khái ni m nêu trên, có thG thCy nhzng t] khóa chính c a khái ni m
gvm: vCn ñU, chính quyUn và s' l'a ch n. Có m=t vCn ñU kinh t( Q xã h=i nào
ñó xuCt hi n. Chính quyUn s{ l'a ch n n=i dung, mZc tiêu và cách th c gi*i
quy(t m=t vCn ñU ñó (ñG cho vCn ñU t' phát triGn cũng là m=t cách gi*i quy(t).
S' l'a ch n ñưa ñ(n quy(t ñLnh và toàn b= quy trình này ñư-c ñFt trong m=t
môi trưTng tương tác c a các tác nhân chính sách, t/o ra hàng lo/t các ràng

bu=c trư3c khi chính sách xuCt hi n và các tác ñ=ng sau ñó.
Chính sách bao gvm các n=i dung ch y(u sau:
Q Các gi*i pháp, phương pháp kĩ thu&t, công cZ, quan ñiGm, nguvn l'c
và các m i quan h ph*i th'c hi n ñG ñ/t ñư-c mZc tiêu c a chính sách.
Sơ ñ< 1.1 N5i dung chính sách
N=i dung c a
chính sách

Quan ñiGm
Nguvn l'c
ChuDn m'c c a
chính sách

Các gi*i pháp
Các mZc tiêu

Công cZ
Nguvn l'c vv..
Th'c thi chính sách

cPn ñ/t

MZc tiêu tr'c ti(p

Các chính sách
phân h


10

Q MZc tiêu: Chính sách ph*i b*o ñ*m thG hi n mZc tiêu nhCt ñLnh ñG
th'c hi n.
Q Quan ñiGm: Chính sách ph*i xác ñLnh rõ quan ñiGm là ñG gi*i quy(t
vCn ñU gì, nhwm mZc ñích và gi*i quy(t như th( nào.
Q Gi*i pháp: Chính sách ph*i thG hi n rõ gi*i pháp ta ch c th'c hi n, có
tính năng ñ=ng, tính kh* thi, chuDn m'c và có hi u l'c.
Q Công cZ: Chính sách ph*i trO thành công cZ ñYc l'c c a nhà nư3c
trong vi c thi hành, có hi u qu* cao.
Vai trò c&a chính sách
Chính sách quy(t ñLnh ñLnh hư3ng ho/t ñ=ng dài h/n và là cơ sO vzng
chYc cho triGn khai ho/t ñ=ng trong tác nghi p tPm c• m=t qu c gia. Thi(u
vYng chính sách hoFc chính sách không ñư-c thi(t l&p rõ ràng, không có lu&n
c s{ làm cho ho/t ñ=ng mCt hư3ng, ch} thCy trư3c mYt không gYn ñư-c v3i
dài h/n, ch} thCy cZc b= mà không thCy vai trò c a cZc b= trong cái toàn b=.
Chính sách t/o cơ sO vzng chYc cho các ho/t ñ=ng nghiên c u Q triGn
khai, ñPu tư phát triGn, ñào t/o bvi dư•ng nguvn nhân l'c. Trong th'c t(, phPn
l3n các sai lPm, tr* giá vU ñPu tư, vU nghiên c u Q triGn khai...có nguvn g c t]
chs thi(u vYng hoFc có s' sai l ch trong xác ñLnh các mZc tiêu chính sách.
1.1.4 Quá trình th@c hi/n chính sách.
Quá trình chính sách, hoFc các bư3c xây d'ng và th'c thi chính sách
bao gvm 5 bư3c [8] ðoàn Th> Thu Hà, PGS.Ti3n sC NguyDn Th> NgEc huy6n
(2006), Giáo trình kinh t3Kxã h)i, tr. 8K24, NXB khoa hEc kC thu9t [11] Kinh t3
các nư c ðông nam Á (1997),Tr. 42, 40K70, NXB Th*ng kê, Hà n)i. [13] Lê
Chi Mai (2001), Nh4ng v n ñ6 cơ b n v6 chính sách và quy trình chính sách,
NXB ð i hEc Qu*c gia TP.H[ Chí Minh, tr. 10, 15, 38..
Q Ho/ch ñLnh chính sách
Q ThG ch( hoá chính sách


11

Q Ta ch c các hình th c cơ cCu th'c hi n
Q Ch} ñ/o th'c hi n
Q KiGm tra, ñiUu ch}nh
Sơ ñ< 1.2. Quá trình th@c hi/n chính sách
Ho/ch ñLnh
chính sách
ThG ch( hoá
chính sách
Ta ch c hình th c cơ
cCu th'c hi n

Ch} ñ/o th'c hi n

KiGm tra, ñiUu ch}nh
Các bư3c th'c hi n chính sách theo mZc tiêu ñã ñLnh trư3c trong k(
ho/ch ñU ra. Ti(n ñ= th'c hi n nhanh hay ch&m phZ thu=c vào nhiUu y(u t
như nhân l'c, ñiUu ki n kinh t(, văn hóa, t' nhiên. Có nhzng chính sách ta có
thG triGn khai trong vài tháng, tuy nhiên có nhzng chính sách ph*i mCt vài năm
hay vài chZc năm m3i triGn khai xong. Quy mô c a chính sách cũng quy(t
ñLnh t3i ti(n ñ= th'c hi n. Chính sách tPm vĩ mô thì mCt nhiUu thTi gian hơn
so v3i vi mô. Ph/m vi *nh hưOng c a chính sách cũng tùy thu=c vào m c ñ=
l3n nh_ c a chính sách. Chính sách vĩ mô thì ph/m vi *nh hưOng l3n hơn rCt
nhiUu so v3i chính sách vi mô. Các bư3c th'c hi n chính sách thì không ph*i
chính sách nào cũng gi ng nhau. Có chính sách thì th'c hi n bư3c này trư3c,


12

cũng có chính sách l/i th'c hi n bư3c này sau. Nói tóm l/i là các bư3c th'c

hi n chính sách hay ti(n ñ= th'c hi n tùy thu=c vào t]ng chính sách cZ thG.
1.2 Xuit khju
1.2.1 Khái ni/m xu t kh u
XuCt khDu là vi c cung cCp hàng hoá hoFc dLch vZ cho nư3c ngoài trên
cơ sO dùng tiUn t làm phương ti n thanh toán. Khi s*n xuCt phát triGn và trao
ñai hàng hoá giza các qu c gia có l-i, ho/t ñ=ng này mO r=ng ph/m vi ra
ngoài bên gi3i c a các qu c gia hoFc thL trưTng n=i ñLa và khu ch( xuCt O
trong nư3c.
XuCt khDu là m=t ho/t ñ=ng cơ b*n c a ho/t ñ=ng ngo/i thương, xuCt
hi n t] lâu ñTi, ngày càng phát triGn m/nh m{ c* vU chiUu r=ng và chiUu sâu.
Hình th c cơ b*n ban ñPu c a nó là ho/t ñ=ng trao ñai hàng hoá giza các qu c
gia, cho ñ(n nay nó ñã rCt phát triGn và ñư-c thG hi n thông qua nhiUu hình
th c. Ho/t ñ=ng xuCt khDu ngày càng dign ra trên ph/m vi toàn cPu, trong tCt
c* các ngành, các lĩnh v'c c a nUn kinh t(.
1.2.2 ð"c ñiBm và vai trò c&a xu t kh u
ð"c ñiBm c&a xu t kh u
Ho/t ñ=ng xuCt khDu không ch} là m=t hành vi buôn bán ñơn lŽ mà là c*
m=t h th ng các quan h mua bán ph c t/p có ta ch c bên trong và bên ngoài
nhwm mZc ñích l-i nhu&n, thúc ñDy hàng hoá s*n xuCt phát triGn, chuyGn ñai
cơ cCu kinh t(, an ñLnh và nâng cao m c s ng c a nhân dân. Ho/t ñ=ng xuCt
khDu ñư-c th'c hi n v3i nhiUu khâu t]: nghiên c u ti(p c&n thL trưTng, l&p
phương án kinh doanh. qu*ng cáo ñàm phán và kí h-p ñvng xuCt khDu, th'c
hi n h-p ñvng xuCt khDu ñ(n vi c gi*i quy(t khi(u n/i n(u có. TCt c* ñUu ph*i
ñư-c nghiên c u kt lư•ng và ph*i ñFt trong m i liên h l$n nhau, tranh th
nYm bYt nhzng l-i th( nhwm ñ*m b*o ho/t ñ=ng kinh doanh ñ/t hi u qu*
cao.[16] Tr]n Trí Thanh (2000), Giáo trình qu n tr> doanh nghi p xu t kh u,


13

NXB Th*ng kê, tr. 14, 20, 27.
Vai trò xu t kh u
Q XuCt khDu là m=t khâu tr ng trong quá trình tái s*n xuCt xã h=i và có
các ch c năng ch y(u sau:
+ T/o v n cho quá trình ñPu tư trong nư3c, chuyGn hoá giá trL sx dZng,
làm thay ñai cơ cCu giá trL sx dZng c a tang s*n phDm xã h=i. Góp phPn nâng
cao hi u qu* c a nUn kinh t(
Q XuCt khDu th'c hi n ch c năng lưu thông hàng hoá t] trong nư3c sang
các nư3c khác và có vai trò ch y(u sau:
+ Nâng cao hi u qu* kinh doanh, thúc ñDy quá trình công nghi p hoá
ñCt nư3c.
+ Góp phPn gi*i quy(t nhzng vCn ñU kinh t( Q xã h=i quan tr ng c a ñCt
nư3c: v n, vi c làm, sx dZng tài nguyên có hi u qu*.
+ ð*m b*o s' th ng nhCt giza nUn kinh t( và chính trL trong ho/t ñ=ng
xuCt khDu.
(1) HoEt ñ5ng xu t kh u ñ i v i doanh nghi/p
Trong ñiUu ki n kinh t( th( gi3i ngày nay, các quan h kinh t( qu c t(
ngày càng ñư-c phát triGn vU chiUu r=ng và chiUu sâu. Quan h kinh t( qu c t(
là tang thG các quan h vU v&t chCt và tài chính.Trên giác ñ= c a m=t qu c gia,
các quan h kinh t( qu c t( c a qu c gia ñó v3i các qu c gia còn l/i khác và
v3i các ta ch c kinh t( qu c t( h-p thành lĩnh v'c kinh t( ñ i ngo/i c a qu c
gia ñó.[15] ð^ Hoàng Toàn, PGS.TS. Mai Văn Bưu (2008), Giáo trình qu n
lý Nhà nư c v6 kinh t3, NXB ð i hEc kinh t3 Qu*c dân, tr. 129.
Lĩnh v'c kinh t( ñ i ngo/i bao gvm nhiUu ho/t ñ=ng khác nhau, trư3c
h(t là:
Ho/t ñ=ng ngo/i thương: ñó là lĩnh v'c trao ñai hàng hoá và dLch vZ
giza các qu c gia, nói chung là vư-t ra ngoài ph/m vi biên gi3i c a m=t nư3c,


14

thông qua mua bán và lCy tiUn t làm môi gi3i. Ho/t ñ=ng ngo/i thương bao
gvm hai mFt cơ b*n là xuCt khDu và nh&p khDu, trong ñó có c* xuCt nh&p khDu
hàng hoá hzu hình và xuCt nh&p khDu hàng hoá vô hình. Bên c/nh ho/t ñ=ng
xuCt Q nh&p khDu còn có ho/t ñ=ng tái xuCt khDu, chuyGn khDu và xuCt khDu t/i
chs.
Ho/t ñ=ng ñPu tư qu c t( bao gvm vi c ñưa v n ra nư3c ngoài ñPu tư
và ti(p nh&n v n ñPu tư t] nư3c ngoài vào trong nư3c. Ho/t ñ=ng ñPu tư qu c
t( là bư3c phát triGn ti(p theo c a ho/t ñ=ng xuCt Q nh&p khDu nhwm tìm nơi
ñPu tư có l-i, mO r=ng thL trưTng, tránh hàng rào thu( quan và phi thu( quan,
gi*i quy(t khó khăn vU nguvn v n, t/o công ăn vi c làm v.v…Ho/t ñ=ng ñPu
tư qu c t( gYn liUn v3i ho/t ñ=ng xuCt Q nh&p khDu kG c* t] khi bYt ñPu triGn
khai ho/t ñ=ng ñPu tư ñ(n khi thu ñư-c k(t qu* dư3i hình th c các s*n phDm
và dLch vZ.
Các dLch vZ thu ngo/i t : khi các dLch vZ này có quy mô l3n thì nó
ñư-c ta ch c thành các ngành riêng nhưng k(t qu* c a nó ñUu ñư-c tính
chung vào kim ng/ch ngo/i thương c a m=t qu c gia. Các dLch vZ thu ngo/i
t có quy mô ñáng kG là ho/t ñ=ng du lLch qu c t(, giao thông v&n t*i qu c t(,
thông tin liên l/c qu c t(, b*o hiGm qu c t(, tín dZng qu c t(, xuCt Q nh&p khDu
s c lao ñ=ng v.v…
XuCt khDu c a m=t nư3c có nhzng ch c năng cơ b*n sau ñây:
M5t là, làm bi(n ñai cơ cCu giá trL sx dZng c a tang s*n phDm xã h=i và
thu nh&p qu c dân theo hư3ng có l-i cho vi c ñDy m/nh phát triGn s*n xuCt và
nâng cao m c s ng c a nhân dân trong nư3c.
Hai là, xuCt khDu góp phPn nâng cao hi u qu* c a nUn kinh t( qu c dân
nhT vi c trao ñai hàng hoá và dLch vZ v3i nư3c ngoài trên cơ sO sx dZng tri t
ñG nhzng kh* năng và l-i th( c a phân công lao ñ=ng qu c t( nhwm nâng cao
năng suCt lao ñ=ng, h/ giá thành s*n phDm và c*i ti(n chCt lư-ng, khai thác

15

các nguvn l'c c a nUn kinh t( trong nư3c.
Ba là, s' phát triGn c a xuCt khDu có liên quan m&t thi(t và thúc ñDy s'
phát triGn c a các ho/t ñ=ng kinh t( ñ i ngo/i khác như thông tin liên l/c qu c
t(, tài chính – tín dZng qu c t(, du lLch qu c t( v.v…, cũng như t/o ñiUu ki n
thu&n l-i cho vi c mO r=ng h-p tác ñPu tư qu c t( và h-p tác trong lĩnh v'c
s*n xuCt, khoa h c – công ngh .
Các ch c năng nói trên c a xuCt khDu có liên quan chFt ch{ v3i nh&p
khDu. Trong quá trình th'c hi n các ch c năng ñó chúng ta có thG kh€ng ñLnh
xuCt khDu là khâu xuCt phát, nh&p khDu là khâu k(t thúc.
(2) Xu t kh u tEo ngunghi/p hoá ñ t nư c
XuCt khDu là ti(n trình tiêu thZ m=t b= ph&n c a tang s*n phDm xã h=i O
thL trưTng nư3c ngoài ñG thu ngo/i t . Nó t/o nên s c m/nh v&t chCt c a nUn
ngo/i thương m=t nư3c. XuCt khDu ñG nh&p khDu, không có s c m/nh ñó
chúng ta không thG có th( ñ ng vzng chYc trên thL trưTng qu c t(.
Nguvn v n ñG nh&p khDu có thG ñư-c hình thành t] các nguvn v n như:
Q XuCt khDu hàng hoá
Q ðPu tư nư3c ngoài
Q Vay n-, vi n trQ Thu t] ho/t ñ=ng dLch vZ, du lLch…
Q XuCt khDu s c lao ñ=ng
Các nguvn v n như ñPu tư nư3c ngoài, vay n- và vi n tr-… tuy quan
tr ng, nhưng rvi cũng ph*i tr* bwng cách này hay cách khác O thTi kỳ sau.
Nguvn vôn quan tr ng nhCt ñG nh&p khDu, công nghi p hoá ñCt nư3c là xuCt
khDu. XuCt khDu quy(t ñLnh quy mô và t c ñ= tăng c a nh&p khDu.


16

(3) Xu t kh u góp phNn chuyBn dOch cơ c u kinh t#, thúc ñ y sQn
xu t phát triBn
XuCt khDu t/o ñiUu ki n ñG nUn kinh t( qu c dân trong nư3c có thG s*n
xuCt v3i quy mô l3n hơn và ñ/t t3i quy mô t i ưu trên cơ sO chuyên môn hóa
và h-p tác hoá qu c t(, t/o thêm công ăn vi c làm, t/o giá trL gia tăng và mO
r=ng thL trưTng tiêu thZ ra nư3c ngoài. NhT s*n xuCt v3i quy mô l3n nên có
thG t/o thu&n l-i cho ñPu tư, trong nư3c và qu c t(, cho vi c hi n ñ/i hoá kt
thu&t và công ngh , cho vi c h-p lý hoá s*n xuCt, qua ñó mà tăng năng suCt
lao ñ=ng và h/ giá thành s*n phDm v.v…
Có hai cách nhìn nh&n vU tác ñ=ng c a xuCt khDu ñ i v3i s*n xuCt và
chuyGn dLch cơ cCu kinh t(.
M=t là, xuCt khDu ch} là vi c tiêu thZ nhzng s*n phDm th]a do s*n xuCt
vư-t quá nhu cPu n=i ñLa.
Hai là, coi thL trưTng và ñFc bi t thL trưTng th( gi3i là hư3ng quan tr ng
ñG ta ch c s*n xuCt.
XuCt khDu t/o ra nhzng tiUn ñU kinh t( Q kt thu&t nhwm c*i t/o và nâng
cao năng l'c s*n xuCt trong nư3c.
Q XuCt khDu còn ñòi h_i các doanh nghi p ph*i luôn luôn ñai m3i và
hoàn thi n công vi c qu*n trL s*n xuCt kinh doanh, thúc ñDy s*n xuCt mO r=ng
thL trưTng.
(4) Xu t kh u có tác ñ5ng tích c@c ñ#n vi/c giQi quy#t công ăn vi/c
làm và cQi thi/n ñ i s ng c&a nhân dân
Tác ñ=ng c a xuCt khDu ñ(n vi c làm và ñTi s ng bao gvm rCt nhiUu
mFt. Trư3c h(t s*n xuCt, ch( bi(n và dLch vZ hàng xuCt khDu ñang tr'c ti(p là
nơi thu hút nhiUu lao ñ=ng vào làm vi c và có thu nh&p không thCp.
XuCt khDu còn t/o ra nguvn v n ñG nh&p khDu v&t phDm tiêu dùng thi(t
y(u phZc vZ tr'c ti(p ñTi s ng và ñáp ng ngày m=t phong phú thêm nhu cPu


17

tiêu dùng c a nhân dân.
(5) Xu t kh u là cơ sU ñB mU r5ng và thúc ñ y các quan h/ kinh t#
ñ i ngoEi
XuCt khDu t/o ñiUu ki n v&t chCt không nhzng cho ho/t ñ=ng ngo/i
thương, mà còn cho vi c t/o l&p các mFt cân ñ i khác c a nUn kinh t( qu c
dân như cho vi c thanh toán tr* n-, cho ho/t ñ=ng tín dZng, cho vi c an ñLnh
c a s c mua c a ñvng tiUn trong nư3c, th'c hi n chính sách ngo/i giao ch
ñ=ng và tích c'c.
Tóm l/i ñDy m/nh xuCt khDu ñư-c coi là vCn ñU có ý nghĩa chi(n lư-c
ñG phát triGn kinh t( và th'c hi n công nghi p hoá ñCt nư3c.
(6) Xu t kh u góp phNn nâng cao trình ñ5 công ngh/ c&a nWn kinh
t#
XuCt khDu th'c chCt là ñưa chCt lư-ng và trình ñ= kt thu&t c a s*n
phDm trong nư3c ra ñ s c v3i thL trưTng qu c t(, O ñây m i s*n phDm ñUu
gFp ph*i m=t s' c/nh tranh c a công ty thu=c nhiUu nư3c khác nhau. Thông
qua xuCt khDu có thG t' kh€ng ñLnh ñư-c mình và h c h_i ñư-c kinh nghi m
và trình ñ= qu c tê, ñFc bi t là trình ñ= kt thu&t và công ngh c a các nư3c
phát triGn. ðvng thTi ñòi h_i ph*i phCn ñCu h/ giá thành các s*n phDm ñG có
thG c/nh tranh ñư-c v3i giá c* qu c t(. [19] Lê Th> Anh Vân (2003), ðai m i
chính sách nh m thúc ñ y xu t kh u hàng hóa c a Vi t Nam trong quá trình
h)i nh9p kinh t3 Qu*c t3 (Sách chuyên khoa), NXB lao ñ)ng, trang 22, 27, 39.
B*n thân vi c mO r=ng xuCt khDu ñòi h_i ph*i áp dZng nhanh chóng
và ñai m3i thưTng xuyên công ngh ñG nâng cao chCt lư-ng hàng hoá.
Thông qua xuCt khDu, thu ñư-c ngo/i t mà t/o kh* năng trong vi c
nh&p khDu các công ngh thích h-p và công ngh tiên ti(n.
Vi c mO r=ng xuCt khDu ñòi h_i ph*i cho phép mO r=ng ñPu tư nư3c
ngoài, thông qua ñó mà vi c ñai m3i công ngh dign ra v3i m=t t c ñ= cao hơn.

18

Có thG nói xuCt khDu không ch} ñóng vai trò xúc tác, hs tr- phát triGn
kinh t( mà còn cùng v3i ho/t ñ=ng nh&p khDu như là m=t nhân t bên trong
tr'c ti(p tham gia vào vi c gi*i quy(t vCn ñU n=i b= nUn kinh t( như: v n, kt
thu&t, lao ñ=ng, nguvn tiêu thZ, thL trưTng. ð i v3i nư3c Lào, hư3ng m/nh vU
xuCt khDu là m=t trong nhzng mZc tiêu quan tr ng trong phát triGn kinh t( và
th'c hi n công nghi p hoá Q hi n ñ/i hoá, rút ngYn s' chênh l ch vU trình ñ=
phát triGn c a Lào so v3i th( gi3i. Kinh nghi m cho thCy, bCt kỳ m=t nư3c nào
và trong m=t thTi kỳ nào, có ñDy m/nh xuCt khDu thì nUn kinh t( nư3c ñó
trong giai ño/n có t c ñ= phát triGn cao.
1.2.3 Các hình th2c xu t kh u
XuCt khDu ñư-c ti(n hành dư3i nhiUu hình th c, sau ñây là m=t s hình
th c thưTng gFp [16] Tr]n Trí Thanh (2000), Giáo trình qu n tr> doanh
nghi p xu t kh u, NXB Th*ng kê, tr. 14, 20, 27.
Các hình th c
xuCt khDu

XuCt
khDu

XuCt
khDu y

tr'c

thác

ti(p

XuCt
khDu
hàng
ñai
hàng

T/m
nh&p

Giao
dLch t/i

Gia
công

tái xuCt

sO giao
dLch

qu c t(

hàng
hóa

* Xu t kh u tr@c ti#p
XuCt khDu tr'c ti(p là hình th c xuCt khDu trong ñó doanh nghi p trong
nư3c tr'c ti(p xuCt khDu ra thL trưTng nư3c ngoài. XuCt khDu tr'c ti(p ñòi h_i
ph*i có nguvn v n ñ l3n và ñ=i ngũ cán b= công nhân viên có năng l'c và