Tâm lý học khái niệm và ứng dụng

Tâm lý học: Khái niệm & ứng dụng
Nguyễn Minh Anh, PhD


Nguyễn Minh Anh

Chào các bạn, tôi là

Jan-04th, 1979 tại TP.HCM
Đại học (1998–2004) và Tiến sĩ Tâm lý tại Nga (2008)
Đào tạo & phát triển đội ngũ, Jerusalem, Israel (2011)
Guest lecturer, University College Zealand, Đan Mạch (2014–2015)
Học giả Fulbright (2015–2016), Drexel University, Philadelphia,
Pennsylvania, USA (Art therapy)
Trưởng BM KN&KTTQ, ĐH Hoa Sen, Alumni Advisory Board, Danish
Embassy
13 năm kinh nghiệm nghiên cứu, đào tạo & trị liệu tâm lý
| 0903 72 74 55

2
 

2
 


Các bạn là ai?

Bốc thăm chia 4 nhóm (5 phút)
Thảo luận chọn nhóm trưởng (5 phút) và lớp trưởng
Mỗi nhóm vẽ một đoàn tàu trong 10 phút để giới thiệu trong 5

phút về nhóm mình: mỗi thành viên là một toa tàu (15 phút)
Hãy lưu bức vẽ về đoàn tàu ở TTTV đến tiết cuối của môn học
Lớp trưởng: nhắc tôi về bức vẽ đoàn tàu ở buổi học cuối
Thoả thuận của chúng ta (15 phút)


Thoả thuận của chúng ta
1.  Lớp trưởng nhắc tôi điểm danh mỗi buổi.
2.  Liên hệ công việc qua email. Điện thoại chỉ sử dụng lúc nguy cấp.
3.  Ra vào lớp trong im lặng, không cần thưa gởi. Khi ở trong lớp: Tắt
tiếng các thiết bị điện tử.
4.  Lớp trưởng: tổ chức lớp, làm việc với GV & nhóm trưởng (+)
5.  Nhóm trưởng: tổ chức nhóm, làm việc với GV & thành viên nhóm (+)
6.  Các nội dung bài sẽ được soạn bởi các nhóm theo bốc thăm. Thời
lượng không tính trả lời câu hỏi: 20 phút. Nhóm trưởng nhóm thuyết
trình gởi bài thuyết trình cho GV, cc 3 nhóm trưởng còn lại trước 17:00
hai ngày trước ngày trình bày. 3 nhóm trưởng nhóm không thuyết
trình gởi 3 câu hỏi cho GV trước 17:00 một ngày trước ngày trình bày
Vì vậy, dù có thuyết trình hay không thì việc đọc tài liệu vẫn là cần
thiết.
7.  Bài thuyết trình được trình bày bằng file Power Point hoặc/và Word.
Đánh giá chéo. Mẫu đánh giá.
8.  Trích nguồn cho các quan điểm theo mẫu: Trong bài: (Lusebrink,
1990); Ở phần Tài liệu tham khảo: Lusebrink, V. J. (1990). Imagery and
visual expression in therapy. New York: Plenum Press.


Nghiên cứu của các nhóm (Lấy điểm cuối kỳ)
1.  Nhóm được lập bởi những người chung ý tưởng và mối quan
tâm, tối thiểu 5, tối đa 10.

2.  Các nhóm chọn ý tưởng và thảo luận với GV: tất cả những chủ
đề mà các bạn quan tâm (một số ý tưởng tham khảo, file Word).
3.  Lịch tiếp sinh viên: Các ngày thứ Hai: 9:00—15:00 tại CS Quang
Trung, QA007 (nên book lịch trước 1 ngày qua email). Những
buổi còn lại có thể gặp ở Nguyễn Văn Tráng tuỳ thời điểm.
4.  GV sẽ chuyển cho lớp trưởng các biểu mẫu liên quan.
5.  Nhóm trưởng và GV cùng chấm điểm nghiên cứu.


Phương pháp đánh giá
Quá trình
(60%)
Thuyết trình
nhóm (30%,
đánh giá chéo)

Kiểm tra 45’
(30%)

Cuối khoá
(40%)

Điểm thưởng
Đặt và trả lời câu
hỏi

Đề án nghiên cứu
của nhóm
(Đánh giá theo
panel GV-SV)

Lớp trưởng,
nhóm trưởng

Đóng góp khác


Cách tải tài liệu
1.  Vào Dspace.hoasen.edu.vn
2.  Chọn “Đại học Hoa Sen”
3.  Chọn “1. Đề cương môn học”
4.  Gõ từ khóa “Tâm lý học khái niệm và ứng dụng” trong ô
Tìm kiếm
5.  Tải tài liệu: đề cương và 3 tài liệu bắt buộc (2 tiếng Việt
và 1 tiếng Anh)


Lịch trình làm việc
Tuần

Chủ đề

Nhóm chủ trì

Nội dung thảo luận

1

Khoa học về tâm lý

2

Cơ sở sinh học của tâm lý

Sơn

Chức năng các thuỳ của não

3

Cảm giác và tri giác

Tâm

Đặc điểm phương pháp dạy học của
Montessori

4

Các giai đoạn phát triển
tâm lý theo lứa tuổi

Nhi

Điều gì chi phối hành vi theo thuyết
Phân tâm của Freud?

5

Tiến trình học tập theo

thuyết hành vi

Ngọc

Điều gì chi phối hành vi theo thuyết
Hành vi của Skinner?

6

Trí nhớ

Sơn

Slogan dễ nhớ thường có mấy âm? Vì
sao?

7

Tư duy

Tâm

Cho ví dụ 4 loại reasoning: deductive,
inductive, heuristic & dialectical

8

Trí thông minh và vấn đề
đánh giá trí thông minh

Nhi

Nam & nữ thông minh giống hay khác
nhau? (dựa vào đặc thù cấu trúc não)


Lịch trình làm việc
Tuần
9

Chủ đề

Nhóm chủ trì

Nội dung thảo luận

Ý thức và các trạng thái
chuyển đổi ý thức

Ngọc

Ứng dụng của thuyết Cửa sổ Johari
(Johari Window) trong cuộc sống

10

Động cơ

Sơn

Chúng ta có những động cơ giống nhau
và khác nhau. Phân loại & nguồn gốc
của chúng?

11

Cảm xúc, stress và sức
khỏe

Tâm

Stress là gì? Hại hay lợi?

12

Tri giác xã hội

Nhi

Những ai có suy nghĩ rập khuôn
(stereotype) và thành kiến (prejudice)?

13

Khái niệm «sang chấn tâm
lý» và các hiện tượng rối
loạn tâm lý

Ngọc

Tổng hợp kiến thức đã có, hãy phân tích
Khi nào thì một cá nhân trở nên “không
khoẻ mạnh về tinh thần”?

14

Báo cáo cuối kỳ

15

Báo cáo cuối kỳ (tt)


Khái niệm Tâm lý học
Theo các bạn, Tâm lý học là gì? Hãy google và thảo luận với nhóm:
•  Khái niệm Tâm lý học
•  Nhiệm vụ của Tâm lý học: hiểu biết về Tâm lý học mang lại cho
chúng ta những lợi ích gì?
10 phút bắt đầu!


Khái niệm Tâm lý học


Khái niệm Tâm lý học
•  Video clip “Mom, thank you”
•  Trích thư của Tổng thống Mỹ Abraham
Lincoln gửi thầy hiệu trưởng ngôi trường
nơi con trai ông theo học.
•  Trong clip và bức thư, cha mẹ là những

người như thế nào?
Câu chuyện giữa một người mẹ trẻ (khoảng
28t) và con trai 4 tuổi (8:00pm, Mar 9, 2017)
-  Con thích con chó đó lắm mẹ!
-  Con tránh xa nó ra. Con chó nào cũng dữ
hết và nó sẽ cắn con đó. Biết chưa?
-  (Ngưng một lúc) Dạ.





Khi  mình  không  tìm  thấy  đồ  đạc,  mẹ  luôn  
nói:  “Tao  mà  tìm  thấy  thì  mày  chết  với  
tao!” (Facebook)

Mẹ  là  tất  cả  đối  với  con!  Còn  con  thì…  có  lẽ  
chẳng  là  gì  đối  với  mẹ!  (Blog)


Có  lẽ  con  nên  đi  khỏi  nhà  mãi  mãi  để  ba  
hiểu  rằng  những  mong  đợi  của  ba  đối  với  
con  là  quá  sức  của  con  và  gia  đình  mình  là  
địa  ngục!  (Nhật  ký)


Đúng hay sai?

Cá không ăn muối cá ươn. Con cãi cha mẹ trăm đường con hư.
Bề trên ở chẳng chính ngôi. Để cho bề dưới chúng tôi hỗn hào.

•  Không thầy đố mầy làm nên.
•  Học thầy không tày học bạn.


Khoan phán quyết. Hãy tìm hiểu.
Thằng bé A cãi mẹ, suy ra nó là thằng bé hư à Đạo đức học.
Thằng bé A cãi mẹ à Tâm lý học:
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

A cãi mẹ trong hoàn cảnh nào? Sự việc cụ thể là gì?
A có gặp chuyện gì bất công lúc đó không?
Mẹ A có phải là người hợp lý, công bằng, nhẫn nại?
Quan hệ của A và mẹ có tích cực?
Mẹ A có cãi ông bà nội ngoại, bố A, hay các anh chị của mẹ?
Bố mẹ A có ly thân hay ly dị không?
Lúc mang thai mẹ có gặp vấn đề gì dẫn đến việc tổn thương não dẫn
đến việc chậm phát triển trí tuệ của A không?
•  v.v.


Khoan phán quyết. Hãy tìm hiểu.

Hãy
 %m

 sự
 khác
 nhau
 về
 vị
 trí
 địa
 lý,
 khí
 hậu,
 
dân
 số,
 chủng
 tộc,
 lịch
 sử
 phát
 triển…
 của:
 
1.  Việt
 Nam
 và
 Nhật
 Bản
 
2.  Việt
 Nam
 và

 Hoa
 Kỳ
 
3.  Việt
 Nam
 và
 Đức
 
4.  Việt
 Nam
 và
 Úc
 


Đừng vội tin. Hãy tìm hiểu.


Psychology in Greek
•  Psyche: soul, mind
•  Logos: word
•  Psychology is literally the study of the mind or soul, and people
defined it that way until the early 1900s. Beginning in the early 1900s,
psychologists defined their field as the study of behavior.
•  Psychology is the systematic study of behavior and experience: Tâm

lý học là khoa học có hệ thống về hành vi và trải nghiệm
(Kalat, 2011).
•  Khi các bạn nghe “nhà tâm lý”, các bạn nghĩ công việc của
họ là gì?

•  Chơi xếp thẻ! (Không ghi chú lên thẻ)


Những triết lý cơ bản của Tâm lý học
Thuyết định luận (Determinism) vs. Ý chí tự do (Free will)
•  Determinism: Có thể dự đoán được cách hành xử của một người
tuỳ thuộc vào các yếu tố làm nên họ (sinh học, giáo dục, xã hội
v.v.)
•  Free will: Đôi khi đến phút cuối cùng bạn mới quyết định ăn cái
gì hay có đi xem phim với người ta hay không à Không thể dự
đoán!


Những triết lý cơ bản của Tâm lý học
Thuyết định luận (Determinism) vs. Ý chí tự do (Free will)
•  Determinism: Có thể dự đoán được cách hành xử của một người
tuỳ thuộc vào các yếu tố làm nên họ (sinh học, giáo dục, xã hội
v.v.)
•  Free will: Đôi khi đến phút cuối cùng bạn mới quyết định ăn cái
gì hay có đi xem phim với người ta hay không à Không thể dự
đoán!


Những triết lý cơ bản của Tâm lý học
Bẩm sinh (Nature) vs. Giáo dục (Nuture)
•  Người thành công là do thiên bẩm hay do giáo dục?
•  Vì sao người ta nghiện rượu? Vì genes hay do ảnh hưởng từ môi
trường?