CẶP THOẠI, THAM THOẠI, HÀNH VI NGÔN NGỮ VÀ VẼ LIÊN KẾT

ĐỀ TÀI:
TÌM ĐOẠN THOẠI HOẶC CUỘC THOẠI CHAT VÀ PHÂN TÍCH
THÀNH CẶP THOẠI, THAM THOẠI, HÀNH VI NGÔN NGỮ,VẼ LIÊN
KẾT
PHẦN 1. LÝ THUYẾT
1.1.

Hội thoại
Hội thoại là hoạt động giáo tiếp căn bản, thường xuyên, phổ biến của con
người. Là hình thức cơ sở của mọi hoạt động ngôn ngữ khác.
Hội thoại là giao tiếp hai chiều một bên nói, bên kia nghe và hồi đáp lại.
1.2. Các đơn vị hội thoại
1.2.1. Cuộc thoại
Cuộc thoại là đơn vị hội thoaị bao trùm và lớn nhất. Đó là toàn bộ cuộc đối
đáp giữa các nhân vật từ khi bắt đầu đến khi kết thúc.
Tiêu chí đê xác định một cuộc thoại:
- Nhân vật hội thoại.
- Tính thống nhất về thời gian địa điểm.
- Tính thống nhất về đề tài diễn ngôn.
Tuy nhiên ba tiêu chí trên không chặt chẽ nên Orecchionni đưa một định
nghĩa: “để có một và chỉ một và chỉ một cuộc thoaị, điều kiện cần và đủ là một
nhóm nhân vật có thể thay đổi nhưng không đứt quảng, trong một không gian và
thời gian có thể thay đổi nhưng không đứt quảng, nói về một vấn đề có thể thay
đổi nhưng không đứt quảng”.
1.2.2. Đoạn thoại
Đoạn thoại là một phần của cuộc thoại gồm nhiều các tham thoại, có một
chủ đề duy nhất và một mục đích duy nhất.
1.2.3. Cặp thoại
Cặp thoại là đơn vị lưỡng thoại nhỏ nhất tạo nên đoạn thoại và qua đoạn
thoại mà góp phần tổ chức nên cuộc thoại. Đây là đơn vị cơ sở của hội thoại.
Cặp thoại được cấu thành từ các tham thoại.

1.2.4. Tham thoại
Tham thoại là từng đóng góp của từng nhân vật hội thoại vào cặp thoại.
Tổ chức nội tại của một tham thoai: Một tham thoại do một số hành vi ngôn
ngữ tạo nên. Theo trường phái Geneve một tham thoại có một hành vi chủ hướng
(CH) và có thể có một hoặc một số hành vi phụ thuộc (PT).
- Hành vi CH có chức năng trụ cột, quyết định hướng của tham thoại và
quyết định hành vi đáp thích hợp của người đối thoại.
- Hành vi PT có nhiều chức năng khác nhau. Cũng có những trường hợp
tham thoại chỉ có PT, nhưng người đối thoại lại đối thoại hỏi đáp theo CH ẩn


1.3.

Liên kết cuả các cuộc thoại
- Liên kết phẳng.
- Liên kết phẳng dạng ghép.
- Liên kết chéo.
- Liên kết lồng.
1.4. Hành vi ngôn ngữ
Hành vi ngôn ngữ là loại hành động đặc biệt mà phương tiện là ngôn ngữ,
được thực hiện khi ta nói năng.
Ba loại hành vi ngôn ngữ:
- Hành vi mượn lời.
- Hành vi tạo lời.
- Hành vi tại lời (hành vi ở lời).

PHẦN 2. THỰC HÀNH


Phân tích cuộc thoại chat giữa 2 người bạn thân Ý Lộc (Sp1) và Uyên

(Sp2)
Sp1: Ê Uyên ơi! Mưa lũ trọ sao rồi?
Sp2: Lộc à? Trọ Uyên tối qua nước vô ướt gần hết đồ rồi Lộc.
Sp1: Sao Uyên không nói cho Lộc biết? Giờ Uyên còn ở trọ đó không?
Sp2: Hôm qua điện thoại hết pin, giờ mới sạc. Uyên đang ở trọ.
Sp1: Lộc qua dọn phụ Uyên. Sách vở, gạo có bị ướt luôn không?
Sp2: Không sao đâu, Uyên tự dọn được. Sách vở thì không, còn gạo với đồ
mặc ướt hư hết trơn, thấy chán quá đi!
Sp1: Trời, để giờ Lộc đem qua.
Sp2: Thôi khỏi Lộc, Uyên cũng đang định đi mua.
Sp1: Uyên nên ở trọ đi, mưa gió đi mua nguy hiểm, Lộc đem qua tí chứ
mấy.
Sp2: Vậy tốt quá, cảm ơn Lộc nhiều nhé! Trọ Lộc có bị sao không?
Sp1: Trọ Lộc không bị sao cả. Giờ Lộc qua nha.
Sp2: Tới gọi Uyên nhé!
Sp1: Ăn trưa cơm chiên không Lộc sẵn đường mua qua?
Sp2: Vậy cũng được Lộc.
2.1 Cặp thoại, tham thoại
*Có 12 cặp thoại và 24 tham thoại:
Cặp thoại 1:
- Ê Uyên ơi! (Tham thoại gọi).
- Lộc à? (Tham thoại đáp)
Cặp thoại 2:
- Mưa lũ trọ sao rồi? (Tham thoại hỏi).
- Trọ Uyên tối qua nước vô ướt gần hết đồ rồi Lộc. (Tham thoại trả lời).


Cặp thoại 3:
- Sao Uyên không nói cho Lộc biết? (Tham thoại hỏi).
- Hôm qua điện thoại hết pin, giờ mới sạc. (Tham thoại trả lời).

Cặp thoại 4:
- Giờ Uyên còn ở trọ đó không? (Tham thoại hỏi).
- Uyên đang ở trọ. (Tham thoại trả lời).
Cặp thoại 5:
- Lộc qua dọn phụ Uyên. (Tham thoại mong muốn).
- Không sao đâu, Uyên tự dọn được. (Tham thoại trả lời).
Cặp thoại 6:
- Sách vở, gạo có bị ướt luôn không? (Tham thoại hỏi).
- Sách vở thì không, còn gạo với đồ mặc ướt hư hết trơn, thấy chán quá đi!
(Tham thoại trả lời).
Cặp thoại 7:
- Trời, để giờ Lộc đem qua. (Tham thoại mong muốn).
- Thôi khỏi Lộc. (Tham thoại đáp).
Cặp thoại 8:
- Uyên cũng đang định đi mua. (Tham thoại thông báo).
- Uyên nên ở trọ đó đi, mưa gió đi mua nguy hiểm. (Tham thoại khuyên).
Cặp thoại 9:
- Lộc đem qua tí chứ mấy. (Tham thoại khẳng định).
- Vậy tốt quá, cảm ơn Lộc nhiều nhé! (Tham thoại đáp).
Cặp thoại 10:
- Trọ Lộc có bị sao không? (Tham thoại hỏi).
- Trọ Lộc không bị sao cả. (Tham thoại trả lời).
Cặp thoại 11:
- Giờ Lộc qua nha! (Tham thoại thông báo).
- Tới gọi Uyên nhé! (Tham thoại đáp).
Cặp thoại 12:


- Ăn trưa cơm chiên không Lộc sẵn đường mua qua? (Tham thoại hỏi).
- Vậy cũng được Lộc. (Tham thoại trả lời).

2.2 Hành vi ngôn ngữ
1. Ê Uyên ơi!
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi gọi- lớp điều khiển.
2. Mưa lũ trọ sao rồi?
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi hỏi- lớp điều khiển.
+ Hành vi ngôn ngữ gián tiếp:hành vi quan tâm- lớp biểu cảm.
3. Lộc à?
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi hỏi- lớp điều khiển.
+ Hành vi ngôn ngữ gián tiếp: hành vi chào- lớp biểu cảm.
4. Trọ Uyên tối qua nước vô ướt gần hết đồ rồi Lộc.
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi thông tin– lớp tái hiện.
5. Sao Uyên không nói cho Lộc biết?
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi hỏi- lớp điều khiển.
+ Hành vi ngôn ngữ gián tiếp: hành vi lo lắng- lớp biểu cảm.
6. Giờ Uyên còn ở trọ đó không?
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi hỏi- lớp điều khiển.
7. Hôm qua điện thoại hết pin, giờ mới sạc.
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi thông tin- lớp tái hiện.
+ Hành vi ngôn ngữ gián tiếp: hành vi giải thích- lớp tái hiện.
8. Uyên đang ở trọ.
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi thông báo- lớp tái hiện.
9. Lộc qua dọn phụ Uyên.
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi thông báo- lớp tái hiện.


+ Hành vi ngôn ngữ gián tiếp: hành vi bộc lộ sự quan tâm- lớp biểu cảm.
10. Sách vở, gạo có bị ướt luôn không?
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi hỏi- lớp điều khiển.
+ Hành vi ngôn ngữ gián tiếp: hành vi bộc lộ sự quan tâm- lớp biểu cảm.
11. Không sao đâu

+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi từ chối- lớp biểu cảm.
Uyên tự dọn được.
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi khẳng đinh- lớp tái hiện.
12. Sách vở thì không, còn gạo với đồ mặc ướt hư hết trơn
+Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi thông tin- lớp tái hiện).
thấy chán quá đi!
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi bộc lộ cảm xúc chán- lớp biểu cảm.
 Hành vi CH là hành vi thông tin, hành vi PT là hành vi bộc lộ cảm xúc
chán.
13. Trời, để giờ Lộc đem qua.
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi thông báo- lớp tái hiện.
+ Hành vi ngôn ngữ gián tiếp: hành vi bộc lộ cảm xúc- lớp biểu cảm.
14. Thôi khỏi Lộc,
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi từ chối- lớp biểu cảm.
Uyên cũng đang định đi mua.
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi thông tin- lớp tái hiện.
15. Uyên nên ở trọ đi,
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi khuyên- lớp biểu cảm.
mưa gió đi mua nguy hiểm.


+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi giải thích- lớp tái hiện.
 Hành vi CH là hành vi khuyên, hành vi PT là hành vi giải thích.
16. Lộc đem qua tí chứ mấy.
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi khẳng định- lớp tái hiện.
17. Vậy tốt quá, cảm ơn Lộc nhiều nhé!
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi cảm ơn- lớp biểu cảm.
18. Trọ Lộc có bị sao không?
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi hỏi- lớp điều khiển.
+ Hành vi ngôn ngữ gián tiếp: hành vi bộc lộ sự quan tâm- lớp biểu cảm.

19. Trọ Lộc không bị sao cả.
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi khẳng định- lớp tái hiện.
20. Giờ Lộc qua nha!
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi thông báo- lớp tái hiện.
21. Tới gọi Uyên nhé!
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi yêu cầu- lớp điều khiển.
22. Ăn trưa cơm chiên không Lộc sẵn đường mua qua?
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi hỏi- lớp điều khiển.
+ Hành vi ngôn ngữ gián tiếp: hành vi quan tâm- lớp biểu cảm.
23. Vậy cũng được Lộc.
+ Hành vi ngôn ngữ trực tiếp: hành vi bộc lộ sự đồng ý- lớp biểu cảm.
2.3 Vẽ liên kết

- Ê Uyên ơi!


Liên kết chéo

- Mưa lũ trọ sao rồi?
- Lộc à?
- Trọ Uyên tối qua nước vô ướt gần hết đồ rồi Lộc.
- Sao Uyên không nói cho Lộc biết?
- Giờ Uyên còn ở trọ đó không?

Liên kết chéo

- Hôm qua điện thoại hết pin, giờ mới sạc.
- Uyên đang ở trọ.
-

Lộc qua dọn phụ Uyên.

- Sách vở, gạo có bị ướt luôn không?
Liên kết chéo

- Không sao đâu, Uyên tự dọn được.
- Sách vở thì không, còn gạo với đồ mặc ướt hư hết trơn,
thấy chán quá đi!
- Trời, để giờ Lộc đem qua.
- Thôi khỏi Lộc,

Liên kết phẳng

- Uyên cũng đang định đi mua
-

Liên kết phẳng

Uyên nên ở trọ đi, mưa gió đi mua nguy hiểm,

- Lộc đem qua tí chứ mấy.
- Vậy tốt quá, cảm ơn Lộc nhiều nhé!
-

Trọ Lộc có bị sao không?

Liên kết phẳng
- Trọ Lộc không bị sao cả.
- Giờ Lộc qua nha.

Liên kết phẳng

- Tới gọi Uyên nhé!
- Ăn trưa cơm chiên không Lộc sẵn đường mua qua?
- Vậy cũng được Lộc.

Liên kết phẳng

Liên kết phẳng