Hành động nói

Trường THCS Gio Phong
Trường THCS Gio Phong


Lớp 8A kính chào các thầy cô giáo
Lớp 8A kính chào các thầy cô giáo


Bài cũ:
Bài cũ:
? Nêu đặc điểm hình thức và chức năng của
? Nêu đặc điểm hình thức và chức năng của
câu phủ định ? Cho ví dụ ?
câu phủ định ? Cho ví dụ ?
* Câu phủ định là câu có những từ ngữ phủ
* Câu phủ định là câu có những từ ngữ phủ
định như: không, chẳng, chả, chưa, không
định như: không, chẳng, chả, chưa, không
phải (là), chẳng phải (là), đâu có phải (là),
phải (là), chẳng phải (là), đâu có phải (là),
đâu (có)...
đâu (có)...
* Câu phủ định dùng để:
* Câu phủ định dùng để:
- Thông báo, xác nhận không có sự vật, sự
- Thông báo, xác nhận không có sự vật, sự
việc, tính chất, quan hệ nào đó
việc, tính chất, quan hệ nào đó

(câu phủ
(câu phủ
định miêu tả)
định miêu tả)
- Phản bác một ý kiến, một nhận định
- Phản bác một ý kiến, một nhận định
(câu
(câu
phủ định bác bỏ).
phủ định bác bỏ).

HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP
HÀNH ĐỘNG
NÓI
?
?
Hành động là việc làm cụ
Hành động là việc làm cụ
thể của con người nhằm
thể của con người nhằm
một mục đích nhất định
một mục đích nhất định

NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
I.

I.
Hành động nói là gì?
Hành động nói là gì?


1. T
1. T
ìm hiểu ví dụ:
ìm hiểu ví dụ:


Đọc đoạn trích sau:
Đọc đoạn trích sau:
Mẹ con Lý Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa. Ngỡ là hồn oan
Mẹ con Lý Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa. Ngỡ là hồn oan
của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy rối rít. Khi Thạch
của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy rối rít. Khi Thạch
Sanh vào nhà kể cho nghe chuyện giết chằn tinh, chúng mới hoàn hồn.
Sanh vào nhà kể cho nghe chuyện giết chằn tinh, chúng mới hoàn hồn.
Nhưng Lý Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói:
Nhưng Lý Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói:
−
Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất không khỏi bị
Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất không khỏi bị
tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi. Có
tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi. Có
chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
Thạch Sanh lại thật thà tin ngay. Chàng vội vã từ giã mẹ con Lý
Thạch Sanh lại thật thà tin ngay. Chàng vội vã từ giã mẹ con Lý

Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân.
Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân.


(Thạch Sanh)
(Thạch Sanh)
? L
? L
í Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích gì ? Câu nào thể hiện rõ
í Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích gì ? Câu nào thể hiện rõ
nhất mục đích ấy ?
nhất mục đích ấy ?


NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Ti
Ti
ết 95
ết 95
:
:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI

Có
Có
NGỮ VĂN
NGỮ VĂN
Ti

Ti
ết 95:
ết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
−
(1)
(1)


Con trăn ấy là của vua nuôi
Con trăn ấy là của vua nuôi
đã lâu.
đã lâu.
(2)
(2)
Nay em giết nó, tất
Nay em giết nó, tất
không khỏi bị tội chết.
không khỏi bị tội chết.
(3)
(3)
Thôi,
Thôi,
bây giờ nhân trời chưa sáng em
bây giờ nhân trời chưa sáng em
hãy trốn ngay đi.
hãy trốn ngay đi.
(4)
(4)

Có chuyện gì
Có chuyện gì
để anh ở nhà lo liệu.
để anh ở nhà lo liệu.
−
Đẩy Thạch
Đẩy Thạch
Sanh đi để
Sanh đi để
mình hưởng lợi
mình hưởng lợi
Hành động nói
Hành động nói
Lời nói
Lời nói
Mục đích
Mục đích

I- Hành động nói là gì?
I- Hành động nói là gì?


1. T
1. T
ìm hiểu ví dụ:
ìm hiểu ví dụ:


2. Ghi nhớ:
2. Ghi nhớ:

Hành động nói là hành động được thực hiện
Hành động nói là hành động được thực hiện
bằng lời nói nhằm mục đích nhất định.
bằng lời nói nhằm mục đích nhất định.
NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8


Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI

I- Hành động nói là gì?
I- Hành động nói là gì?
II. M
II. M
ột số kiểu hành động nói thường
ột số kiểu hành động nói thường
gặp:
gặp:


1. Tìm hiểu ví dụ:
1. Tìm hiểu ví dụ:
NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI

HÀNH ĐỘNG NÓI

−
(
(
1
1
)Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu.
)Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu.
(
(
2
2
)Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết.
)Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết.
(
(
3
3
)Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy
)Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy
.
.


trốn ngay đi.
trốn ngay đi.
(
(
4

4
)Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu
)Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu
.
.
Đẩy Thạch Sanh đi để mình hưởng lợi
Đẩy Thạch Sanh đi để mình hưởng lợi
Xác định mục đích của hành động nói:
Xác định mục đích của hành động nói:
trình bày
trình bày
NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
,
,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
đe doạ
đe doạ
điều khiển
điều khiển
hứa hẹn
hứa hẹn
L
L
ời của Lý Thông
ời của Lý Thông
M

M
ục đích
ục đích



Thảo luận nhóm
Thảo luận nhóm
:
:
2. Chỉ ra các hành động nói trong
2. Chỉ ra các hành động nói trong
đoạn trích sau và cho biết mục đích của mỗi hành
đoạn trích sau và cho biết mục đích của mỗi hành
động?
động?

Cái Tí chưa hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại và hỏi bằng
Cái Tí chưa hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại và hỏi bằng
giọng luống cuống:
giọng luống cuống:



- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu?
- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu?

Điểm thêm một giây nức nở, chị Dậu ngó con bằng cách xót xa:
Điểm thêm một giây nức nở, chị Dậu ngó con bằng cách xót xa:


- Con ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.
- Con ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.

Cái Tí nghe nói giãy nảy, giống như sét đánh bên tai, nó liệng củ khoai
Cái Tí nghe nói giãy nảy, giống như sét đánh bên tai, nó liệng củ khoai
vào rổ và oà lên khóc.
vào rổ và oà lên khóc.

(...) Chừng như lúc nãy thấy bắt cả chó lớn, chó con, cái Tí vẫn tưởng
(...) Chừng như lúc nãy thấy bắt cả chó lớn, chó con, cái Tí vẫn tưởng
những con vật ấy sẽ đi thế mạng cho mình, cho nên nó đã vững dạ
những con vật ấy sẽ đi thế mạng cho mình, cho nên nó đã vững dạ
ngồi im. Bây giờ nghe mẹ giục nó phải đi nó lại nhếch nhác mếu khóc:
ngồi im. Bây giờ nghe mẹ giục nó phải đi nó lại nhếch nhác mếu khóc:



- U nhất định bán con đấy ư ? U không cho con ở nhà nữa ư ? Khốn
- U nhất định bán con đấy ư ? U không cho con ở nhà nữa ư ? Khốn
nạn thân con thế này ! Trời ơi !
nạn thân con thế này ! Trời ơi !



(Ngô Tất Tố,
(Ngô Tất Tố,
Tắt đèn
Tắt đèn

)
)