Giai bai tap mon dia ly lop 11 bai 1 dien tich dinh luat cu long 1

Giải bài tập môn Vật Lý lớp 11 Bài 1: Điện tích, định luật Cu-lông
Hướng dẫn giải bài tập lớp 11 Bài 1: Điện tích, định luật Cu-lông
KIẾN THỨC CƠ BẢN
1. Sự nhiễm điện của các vật. Điện tích. Tương tác điện.
a) Sự nhiễm điện của các vật.
Khi cọ xát như vật như thanh thủy tinh, thanh nhựa, mảnh vải polietilen,... vào dạ
hoặc lụa... thì những vật đó có thể hút được những vật nhẹ như mẩu giấy, sợi
bông... Ta nói rằng những vật đó đã bị nhiễm điện.
Thí dụ :
+ Cọ xát thủy tinh vào lụa, kết quả là thủy tinh và lụa đều bị nhiễm điện.
+ Vật dẫn A không nhiễm điện. Khi cho A tiếp xúc với vật nhiễm điện B thì A
nhiễm điện cùng dấu với B.
+ Cho đầu A của thanh kim loại AB lại gần vật nhiễm điện C, kết quả đầu A tích
điện trái dấu với C và đầu B tích điện cùng dấu với C.
b. Điện tích. Điện tích điểm
Vật bị nhiễm điện còn gọi là vật mang điện, vật tích điện hay vật chứa điện tích.
Điện tích điểm là một vật tích điện có kích thước rất nhỏ so với khoảng cách tới
điểm mà ta xét. Điện tích điểm là điện tích được coi như tập trung tại một điểm.
c. Tương tác điện. Hai loại điện tích
+ Các điện tích hoặc đẩy nhau, hoặc hút nhau (Hình 1.1). Sự đầy nhau hay hút
nhau giữa các điện tích đó là tương tác điện.

+ Có hai loại điện tích là điện tích dương (+) và điện tích âm (-).
Các điện tích cùng loại (cùng dấu) thì đẩy nhau, các điện tích khác loại (khác
dấu) thì hút nhau.

Thư viện đề thi thử lớn nhất Việt Nam


+ Hai lực tác dụng vào hai điện tích là hai lực trực đối, cùng phương, ngược chiều,
độ lớn bằng nhau và đặt vào hai điện tích.

2. Định luật Cu-lông. Hằng số điện môi.
a) Định luật Cu-lông.
Năm 1785, Cu-lông, nhà bác học người Pháp, lần đầu tiên lập được định luật về sự
phụ thuộc của lực tương tác giữa các điện tích điểm (gọi tắt là lực điện hay lực Culông) vào khoảng cách giữa chúng.
Lực hút hay đẩy giữa hai điện tích điểm có phương trùng với đường thẳng nối hai
điện tích điểm đó, có độ lớn tỉ lệ thuận với độ lớn của hai điện tích và tỉ lệ nghịch
với bình phương khoảng cách giữa chúng (Hình 1.2).
TRẢ LỜI CÁC CÂU HỎI
1. Điện tích điểm là gì ?
Giải.
Điện tích điểm là một vật tích điện có kích thước rất nhỏ so với khoảng cách
tớiđiểm mà ta xét. Các điện tích cùng dấu thì đẩy nhau. Các điện tích khác dấu
thì hút nhau..
2. Phát biểu định luật Cu-lông.
Bài làm.

3. Lực tương tác giữa các điện tích khi đặt trong một điện môi sẽ lớn hơn hay
nhỏ hơn khi đặt trong chân không ?
Giải.
Lực tương tác giữa các điện tích khi đặt trong một điện môi sẽ nhỏ hơn ε hay nhỏ
hơn khi đặt trong chân không. (ε là hằng số điện môi )
4. Hằng số điện môi của một chất cho ta biết điều gì?
Hằng số điện môi của một chất cho biết khi đặt các điện tích trong chất đó thì lực
tác dụng giữa chúng sẽ giảm đi bao nhiêu lần so với khi đặt chúng trong chân
không.

Thư viện đề thi thử lớn nhất Việt Nam


5. Chọn câu đúng.

Khi tăng đồng thời độ lớn của hai điện tích điểm và khoảng cách giữa chúng lên
gấp đôi thì lực tương tác giữa chúng.
A. tăng lên gấp đôi.
B. giảm đi một nửa.
C. giảm đi bốn lần.
D. không thay đổi.
Hướng dẫn giải.
Đáp án D.
Áp dụng công thức
, khi tăng đồng thời độ lớn của hai điện tích điểm
và khoảng cách giữa chúng lên gấp đôi thì lực tương tác giữa chúng sẽ không thay
đổi.
6. Trong các trường hợp nào sau đây, ta có thể coi các vật nhiễm điện là các
điện tích điểm ?
A. Hai thanh nhựa đặt cạnh nhau.
B. Một thanh nhựa và một quả cầu đặt cạnh nhau.
C. Hai quả cầu nhỏ đặt xa nhau.
D. Hai quả cầu lớn đặt gần nhau.
Hướng dẫn giải.
Đáp án C.
7. Nêu điểm giống nhau và khác nhau giữa định luật Cu-lông và định luật vạn
vật hấp dẫn.
Hướng dẫn giải.
Hai định luật giống nhau về hình thức phát biểu cũng như biểu thức toán học, và
đều tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách nhưng khác nhau về nội dung (một
định luật nói về lực cơ học, còn định luật kia nói về lực điện). Các đại lượng vật lí
tham gia vào hai định luật đó có bản chất khác hẳn nhau.
8. Hai quả cầu nhỏ mang hai điện tích có độ lớn bằng nhau, đặt cách nhau
10cm trong chân không thì tác dụng lên nhau một lực là 9.10-3N. Xác định
điện tích của hai quả cầu đó.

Thư viện đề thi thử lớn nhất Việt Nam


Hướng dẫn giải.
Áp dụng công thức

, trong đó ta biết :

F = 9.10-3N, r = 10.10-2m ε =1. Ta biết |q1| = |q2| = q.
Từ đó ta tính được :

= ± 10-7 C.

Thư viện đề thi thử lớn nhất Việt Nam