de thi chon hsg cap truong mon dia ly khoi 12 thpt chuyen le quy don 15162

onthionline.net
SỞ GD & ĐT NINH THUẬN
TRƯỜNG THPT CHUYÊN LÊ QUÝ ĐÔN

ĐỀ CHÍNH THỨC
(Đề thi gồm 1 trang)

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG
LỚP 12 . NĂM HỌC: 2012 - 2013

MÔN:
ĐỊA LÝ
Thời gian: 180 phút (không kể thời gian phát đề )
Ngày thi: 14/10/2012

Câu 1 (3,5 điểm).
Cho biết Alechxandria (Ai Cập) có tọa độ địa lí [ 280 50’Đ; 30029’B]. Vào lúc chính ngọ, Mặt Trời
soi thẳng xuống đáy một cái giếng thật sâu tại Atxuan ( Ai Cập). Cùng ngày tại Alechxandria người ta
trồng một cây cột vuông góc với mặt đất. Vào lúc 12h trưa người ta thấy bóng của cây cột hợp với tia
sáng Mặt Trời một góc 820 58’.
a) Xác định tọa độ địa lí của Atxuan biết tại Alechxandria lúc Mặt Trời lên cao nhất thì giờ địa
phương tại Atxuan là 12h 17ph cùng ngày. (2 điểm)
b) Cùng ngày tính góc nhập xạ lúc 12h trưa tại các địa điểm sau: Hà Nội (21002’B); Bacu (400B);
Henxinki (600 B); Xao Paolo (23027’N); Kito (00); Canbera (35039’N). ( 1,5 điểm).
Câu 2 (1,5 điểm)
Tại sao cùng xuất phát từ cao áp chí tuyến nhưng gió Mậu dịch nói chung khô và ít gây mưa còn
gió Tây ôn đới lại ẩm và gây mưa nhiều?
Câu 3 (5,0 điểm)
Cho bảng số liệu sau
SỐ DÂN THÀNH THỊ VÀ TỈ LỆ DÂN THÀNH THỊ NƯỚC TA TỪ 1985-2003
Năm

1985
1990
1995
2000
2003
Số dân thành thị (nghìn người) 11360,0 12880,3 14938,1
18771,9
20869,5
Tỉ lệ dân thành thị (%)
18,97
19,51
20,75
24,18
25,80
a. Lập bảng thống kê số liệu dân số cả nước, dân số nông thôn ở nước ta qua các năm theo bảng
trên.
b.Vẽ biểu đồ về dân số nước ta phân theo thành thị và nông thôn. Nhận xét số dân thành thị, số dân
nông thôn, tỉ lệ dân thành thị và nông thôn qua các năm.
Câu 4 (3,0 điểm)
a. Nêu vai trò, đặc điểm của ngành sản xuất nông nghiệp.
b. Tại sao ở nước ta hiện nay, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp là nhiệm vụ chiến lược hàng đầu?
Câu 5 (3,0 điểm). Dựa vào Atlat Địa lý Việt Nam và kiến thức đã học, em hãy trình bày đặc điểm tự
nhiên của miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ.
Câu 6 (4,0 điểm).
a. Trình bày khái quát về Biển Đông. Biển Đông ảnh hưởng như thế nào đến khí hậu nước ta?
b. Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa ảnh hưởng như thế nào đến hoạt động sản xuất và đời sống
của con người? (Cho ví dụ cụ thể).
-------------------Hết-----------------------Chú ý:
* Thí sinh được sử dụng Atlas Địa lý Việt Nam.
* Giám thị không giải thích gì thêm.

1


onthionline.net
SỞ GD & ĐT NINH THUẬN
TRƯỜNG THPT CHUYÊN LÊ QUÝ ĐÔN

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG
LỚP 12 . NĂM HỌC: 2012 – 2013

ĐÁP ÁN CHÍNH THỨC
(Đáp án gồm 3 trang)

HƯỚNG DẪN CHẤM
(KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI 12 . MÔN ĐỊA LÍ – NĂM HỌC: 2012 – 2013)
ĐIỂM
NỘI DUNG
a) Vào lúc chính ngọ, Mặt Trời soi thẳng xuống đáy một cái giếng thật sâu tại
Câu 1 Atxuan ( Ai Cập). Mặt Trời đang lên thiên đỉnh tại Atxuan.
(3,5
Alechxandria có vĩ độ là 300 29’ B và có góc nhập xạ là 82 058’ Mặt Trời đang lên
điểm) thiên đỉnh tại Bắc bán cầu. Vĩ độ của Alechxandria lớn hơn 23 027’ nên áp dụng công
thức:
ho = 90o - (φ - α ) thế các số liệu vào công thức ta có
82058’ = 900 - (30029’ – α)  α = 23027’.
2,0
Vậy Mặt Trời đang lên thiên đỉnh tại 23027’ B. Atxuan có vĩ độ 23027’ B.
0
Alechxandria có kinh độ 28 50’ Đ là 12h. Atxuan là 12h 17ph cùng ngày. Vậy tại
Atxuan nhanh hơn 17ph

 17ph ≈ 40 14’ góc.  Kinh độ của Atxuan là : 28050’ + 4015’ = 330 05’Đ.
Vậy tọa địa lí của Atxuan [ 330 05’Đ; 23027’B].
b) Góc nhập xạ tại các địa điểm khác cùng ngày là:
Hà Nội: h0 = 900 – (230 27’ – 21002’) = 870 35’.
Bacu:
h0 = 900 – ( 400 - 230 27’) = 730 27’.
1,5
Henxinki: h0 = 900 – (600 - 230 27’) = 530 27’.
0
0
0
0
Xao Paolo: h0 = 90 – (23 27’ + 23 27’) = 43 06’.
Kito:
h0 = 900 – 230 27’ = 660 33’.
Canbera: h0 = 900 – (230 27’ + 35039’) = 300 54’.
(Tính đúng mỗi địa điểm cho 0,25đ)

CÂU

Câu 2 - Nguyên nhân chủ yếu là do sự tăng giảm nhiệt độ của các khu vực gió thổi đến. Ta
(1,5
biết nhiệt độ không khí càng cao không khí càng có khả năng chứa đựng nhiều hơi
điểm) nước. Ví dụ 1m3 không khí ở nhiệt độ 20 0 C có thể chứa được 17,32g hơi nước, nếu 0,5
tăng lên 300 C nó có thể chứa tới 30g hơi nước nên nhiệt độ càng tăng hơi nước càng
tiến xa độ bão hòa và ngược lại. (0,5đ)
- Gió Mậu dịch thổi từ chí tuyến về xích đạo theo thướng Đông Bắc là chủ yếu, gió
này vốn mang khối không khí khô thổi về vùng có nhiệt độ trung bình năm cao nên 0,5
tính chất của khối khí gần như không thay đổi mấy nên gió này có tính chất gần như
khô. (0,5đ)

- Gió Tây ôn đới cũng xuất phát từ áp cao chí tuyến nhưng thổi về khu vực ôn đới 0,5
theo hướng Tây Nam, vậy gió này thổi về khu vực có khí hậu lạnh hơn, nên sức chứa
hơi nước giảm theo nhiệt độ, hơi nước trong không khí nhanh chóng đạt tới độ bão
hòa, vì thế gió Tây ôn đới luôn ẩm ướt và gây mưa. (0,5đ)

1


onthionline.net
Câu 3
(5,0
điểm)

a) SỐ DÂN THÀNH THỊ VÀ TỈ LỆ DÂN THÀNH THỊ NƯỚC TA TỪ 1985-2003
Năm
Số dân nông thôn (người)
Số dân cả nước (người)
1985
48.524.027
59.884.027
1990
53.138.664
66.018.964
1995
57.052.743
71.990.843
2000
58.862.095
77.633.995
2003

60.020.034
80.889.534
(Tính đúng mỗi ô, mỗi năm cho 0,25đ nhưng không quá 2,0đ)
b)Vẽ biểu đồ cột đôi hoặc cột chồng thể hiện dân số thành thị và dân số nông thôn.
Vẽ đúng, đủ, chính xác. Nếu thiếu - 0,25đ/ý
*Nhận xét
- Do qui mô dân số nước ta tăng nên số dân thành thị và số dân nông thôn tăng liên
tục từ 1985-2003. (Dẫn chứng số liệu)
- Số dân thành thị tăng từ 1985-2003 ít hơn số dân tăng lên ở vùng nông thôn. (Dẫn
chứng số liệu)
- Tỉ lệ dân thành thị ngày càng tăng, tỉ lệ dân nông thôn ngày càng giảm. (Dẫn
chứng số liệu)
- Ở nước ta số dân nông thôn vẫn cao hơn số dân thành thị. (Dẫn chứng số liệu)

Câu 4 Vai trò, đặc điểm của ngành sản xuất nông nghiệp.
(3,0
* Vai trò
điểm) Nông nghiệp theo nghĩa rộng bao gồm nông-lâm-ngư nghiệp
Sản xuất nông nghiệp không những cung cấp lương thực, thực phẩm cho con người,
đảm bảo nguồn nguyên liệu cho các ngành công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng và
công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm mà còn sản xuất ra những mặt hàng có
giá trị xuất khẩu, tăng thêm nguồn thu ngoại tệ.
* Đặc điểm
- Đất trồng là tư liệu sản xuất chủ yếu và không thể thay thế: Sản xuất nông nghiệp
cần thường xuyên duy trì và nâng cao độ phì cho đất, sử dụng đất hợp lí và tiết
kiệm…
- Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là cây trồng, vật nuôi. Vì vậy, việc hiểu biết và
tôn trọng các quy luật sinh học, quy luật tự nhiên là một đòi hỏi quan trọng trong quá
trình sản xuất nông nghiệp.
- Sản xuất nông nghiệp có tính mùa vụ, cần thiết phải xây dựng cơ cấu nông nghiệp

hợp lí: tăng vụ, xen canh, gối vụ, phát triển ngành nghề dịch vụ ở nông thôn để tận
dụng quỹ thời gian.
- Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên: Vì vậy cần đảm bảo các
yếu tố cần thiết như nhiệt độ, ánh sáng, nước, không khí và dinh dưỡng.
-Trong nền kinh tế hiện đại, nông nghiệp trở thành ngành sản xuất hàng hoá. Gắn với
việc hình thành các vùng chuyên môn hoá nông nghiệp và đẩy mạnh chế biến nông
sản để nâng cao giá trị thương phẩm.
* Ở nước ta hiện nay, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp là nhiệm vụ chiến lược hàng
đầu
- Nước ta có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sự phát triển nông nghiệp
- Nước ta là nước đông dân vì vậy nhu cầu lương thực, thực phẩm lớn.
- Phần lớn dân cư nước ta sống ở nông thôn, làm nông nghiệp: Góp phần giải quyết
việc làm, tăng thu nhập và cải thiện dời sống nhân dân.
2

2,0

2,0 đ
0,25
0,25
0,25
0,25

0,5

0,25

0,25
0,25
0,25

0,25

0,25
0,25
0,25


onthionline.net
- Nông nghiệp cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nghiệp và đẩy nhanh quá 0,25
trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
-Tạo nhiều mặt hàng xuất khẩu có giá trị, góp phần tích luỹ vốn cho nền kinh tế…
0,25
Câu 5
(3,0
điểm)

Đặc điểm tự nhiên miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ
Phạm vi
Từ dãy núi Bạch Mã trở vào phía Nam
Địa chất
Cấu trúc địa chất – địa hình phức tạp
Địa hình - Gồm các khối núi cổ, các sơn nguyên bóc mòn, cao nguyên badan
có sườn đông dốc, sườn tây thoải
- Đồng bằng châu thổ sông lớn ở Nam Bộ và đồng bằng ven biển
nhỏ, hẹp ở Nam Trung Bộ
- Bờ biển Nam Trung Bộ khúc khuỷu, nhiều vịnh biển sâu được che
chắn bởi các đảo ven bờ
Khí hậu
- Khí hậu cận xích đạo gió mùa, nền nhiệt cao, biên độ nhiệt năm
nhỏ, phân chia mùa mưa và mùa khô rõ rệt.

- Mùa mưa ở Nam Bộ và Tây Nguyên từ tháng 5 – 10, duyên hải
Nam Trung Bộ từ tháng 9 – 12
Sông
- Hệ thống sông Đồng Nai và sông Cửu Long
ngòi
- Nam Trung Bộ sông ngắn, dốc
Sinh vật

- Rừng gió mùa cận xích đạo với cây họ Dầu, nhiều thú lớn (voi, bò
rừng, hổ…)
- Rừng ngập mặn ven biển có diện tích lớn
Khoáng
- Thềm lục địa tập trung các mỏ dầu có trữ lượng lớn, bôxít có nhiều
sản
ở Tây Nguyên.
Câu 6 Khái quát về Biển Đông
(4,0
- Là vùng biển rộng lớn, với 3,477 triệu km2.
điểm) - Là vùng biển tương đối kín.
- Nằm trong khu vực nhiệt ẩm gió mùa.
6a
Biển Đông ảnh hưởng đến khí hậu nước ta
(1,5)
+Lượng mưa lớn và độ ẩm lớn
+Làm giảm tính khắc nghiệt của thời tiết lạnh khô trong mùa đông, dịu bớt nóng bức
trong mùa hè ( điều hoà khí hậu) .
+Làm cho khí hậu nước ta có tính chất hải dương.
6b
(2,5đ)

* Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp
- Nền nhiệt ẩm cao thuận lợi để phát triển nền nông nghiệp lúa nước, tăng vụ, đa
dạng hoá cây trồng, vật nuôi, phát triển mô hình nông - lâm kết hợp. (ví dụ)
- Khó khăn: lũ lụt, hạn hán, khí hậu thời tiết không ổn định. (ví dụ)
* Ảnh hưởng đến các hoạt động sản xuất khác và đời sống:
- Thuận lợi để phát triển các ngành lâm nghiệp, thuỷ sản, GTVT, du lịch…đẩy mạnh
các hoạt động khai thác xây dựng… vào mùa khô. (ví dụ)
- Khó khăn:
+ Các hoạt động GTVT, du lịch, CN khai thác… chịu ảnh hưởng trực tiếp của sự
phân mùa khí hậu, chế độ nước sông. (ví dụ)
+ Độ ẩm cao gây khó khăn cho quản lý máy móc, thiết bị, nông sản. (ví dụ)
+ Các thiên tai như: mưa bão, lũ lụt hạn hán và diễn biến bất thường như giông, lốc,
mưa đá, sương muối, rét hại, khô nóng… gây ảnh hưởng lớn đến đời sống và sản
xuất. (ví dụ)
3

0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25

0.25

0.25
0.25
0.25
0.25
0.25
0.5
0.5
0.5
0.5
0.25
0.25


onthionline.net
-------------------Hết------------------------

4