Tuần 15. Quá trình văn học và phong cách văn học

II. PHONG CÁCH VĂN HỌC:
1. Khái niệm:
 Phong cách:
Nét riêng, nét độc đáo về một lĩnh vực nào đó.
 Phong cách văn học:
Là khái niệm chỉ tính độc đáo có ý nghĩa thẩm mĩ
của một hiện tượng văn học như phong cách văn
học của:
• Một thời đại
• Một dân tộc
• Nhà văn
• Tác phẩm
 Phong cách nghệ thuật tác giả:

(Nằm trong k/niệm PC văn học)


 Phong cách nghệ thuật tác giả:

(Nằm trong k/niệm PC văn học)

CÁC NHÓM TRÌNH BÀY: PCNT của 4 tác giả

Tác giả
Phong
cách NT

Nhóm 1

Nhóm 2

Nhóm 3

Nhóm 4

Nguyễn Ái
Quốc-HCM

Tố Hữu

Nguyễn
Tuân

Nam Cao

Cổ điển
Hiện đại

Trữ tình Tài hoa Chân thực, lạnh
lùng, triết lí
chính trị uyên bác

Nhận xét chung về các phong cách trên?
Vậy thế nào là phong cách nghệ thuật nhà văn?


Phong cách nghệ thuật tác giả:
(Nằm trong k/niệm PC văn học)

Là tài nghệ của người nghệ sĩ

trong việc sử dụng ngôn từ nhằm
đem đến cho người đọc cái nhìn
mới mẻ về cuộc sống, con người
thông qua hình tượng nghệ thuật
độc đáo và những phương thức
biểu hiện in đậm dấu ấn cá nhân.


Hiện
thực cuộc
sống
Phản ánh

Nhận thức

Tác
phẩm

Phong cách
nghệ thuật


Yếu tố nào tạo nên phong cách nhà văn?

Yếu tố
tạo nên
phong
cách
nhà văn

Tài năng, cá tính, sở trường

Ảnh hưởng cuộc sống, thời
đại, trào lưu, kiểu sáng tác…


2. Những biểu hiện của phong cách văn học:
•

Khả năng cảm thụ, khám phá
cuộc sống, tạo giọng điệu riêng
trong cảm hứng sáng tác.

•

Có dấu ấn riêng trong việc lựa
chọn, xử lí đề tài, xác định đối
tượng, xác lập vần thơ….

•

Tính thống nhất, bền vững nhưng
triển khai theo hướng đổi mới (đa
phong cách)


Một số nhận xét hay về phong
cách nhà văn
• “Nhà văn không có phép thần thông để vượt
ra ngoài thế giới này, nhưng thế giới này

trong con mắt nhà văn phải có một hình sắc
riêng”.
• “Điển hình nghệ thuật như một người lạ mặt
quen biết”.
• ‘Mỗi tác phẩm phải là một phát minh về hình
thức và một khám phá về nội dung’.


PHẦN LUYỆN TẬP
• Bài 1: Sự khác biệt về đặc trưng của VHLM và
VHHTPP qua Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân) và đoạn
trích Hạnh phúc của một tang gia (Số đỏ- Vũ Trọng
Phụng)
Chữ người tử tù – Nguyễn Tuân

Hạnh phúc của một… Vũ T Phụng

Đề tài tưởng tượng, chi phối xây
dựng nhân vật

Đề tài từ hiện thực, xây dựng những
điển hình

Hướng về quá khứ, tưởng tượng
tình huống éo le, oái oăm

Tái hiện, ghi lại lối sống đồi bại, lố
lăng, vô đạo đức của giới thượng lưu

Huấn Cao có vẻ đẹp lý tưởng: tài

hoa, thiên lương, khí phách, anh
hùng

Sáng tạo một loạt các điển hình để
bóc trần bộ mặt giả dối, để chôn vùi
cả cái XH xấu xa, đen tối đó


• Bài 2: Tìm nét chung trong phong cách thơ của
các nhà thơ mới qua các bài: Vội vàng(Xuân
Diệu), Tràng Giang(Huy Cận), Đây thôn Vĩ
Dạ(Hàn Mặc Tử)




Thảo luận bằng phiếu học tập: Vận dụng kiến
thức văn học điền vào ô trống để làm rõ những biểu hiện PCNT của
Nam cao và Ngô Tất Tố
Đề tài người nông dân nghèo trước CM

Sáng tạo Nam Cao
………………………
………………………
………………………..

Phong cách NT
...............................
……………………..
……………………...

Nét chung
……………………..
……………………
……………….

Phong cách
văn học

Sáng tạo Ngô Tất Tố
…………………………
…………………………
…………………………..

Phong cách NT
…………………………
…………………………
…………………………


Đáp án thảo luận:
Đề tài người nông dân nghèo trước CM

Sáng tạo Nam Cao
Người nông dân mất
quyền làm người

Nét chung
Trăn trở, day dứt
Về cái đói

Phong cách NT
Chi tiết, khái quát, chân
thực, triết lí, trữ tình

Phong cách
văn học

Sáng tạo Ngô Tất Tố
Người nông dân với
cảnh đói thê thảm,
cùng cực
Phong cách NT
Uyên thâm, sâu sắc
gần gũi với
XH nông thôn VN


PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT TIÊU BIỂU:

Chân quê như Nguyễn Bính


PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT TIÊU BIỂU:

Kì dị, thần bí như Chế Lan Viên


PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT TIÊU BIỂU:

Ảo não như Huy Cận


PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT TIÊU BIỂU:

Rộng mở như Thế Lữ


PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT TIÊU BIỂU:

Mơ màng như Lưu Trọng Lư


PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT TIÊU BIỂU:

Thiết tha, băn khoăn, rạo rực như Xuân Diệu


PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT TIÊU BIỂU:

Cuồng nhiệt như Hàn Mặc Tử


PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT TIÊU BIỂU:

Trong sáng như Nguyễn Nhược Pháp


PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT TIÊU BIỂU:

Hùng tráng như Huy Thông


PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT TIÊU BIỂU:

“Các anh hãy học tập
tất cả các nhà văn có
phong cách điêu luyện,
nhưng các anh hãy tìm
lấy nốt nhạc, lời ca cho
riêng mình” (M.Gorki)