Tuần 23. Đây thôn Vĩ Dạ

Kiểm tra bài cũ
Em hãy nối hai cột tác giả và tác phẩm
sao cho phù hợp
A.Xuân Diệu

1. Tràng giang

B.Thạch Lam

2. Đây thôn Vĩ Dạ

C.Huy Cận

3. Hai đứa trẻ

D.Hàn Mặc Tử

4. Vội vàng

A- 4; B-3 ; C -1; D - 2


Trêi hìi lµm sao cho
khái ®ãi
Giã tr¨ng cã s½n lµm
sao ¨n
Lµm sao giÕt ®îc ngêi
trong méng

*

I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả Hàn Mặc Tử (1912 - 1940)
a). Cuộc đời
- Tên thật là Nguyễn Trọng Trí, sinh trưởng
trong một gia đình công giáo nghèo ở Quảng
Bình.
- Ông từng sống ở Qui Nhơn, học ở Huế và
làm việc tại Sở Đạc điền Bình Định
- Năm 1936, ông mắc bệnh phong -> ảnh
hưởng khá sâu sắc tới hồn thơ của Hàn Mặc
Tử


Chiếc gường Hàn đã nằm vật vã với những cơn đau, làm thơ
và trút hơi thở cuối cùng ngày 11-11-1940 (tuổi 28).





Chân dung Hàn Mặc Tử (1912 - 1940)


b) Sự nghiệp
- Là một trong những nhà thơ có sức sáng
tạo mạnh mẽ nhất của phong trào Thơ
mới
- Tác phẩm: “Gái quê” (1936); “Thơ Điên”

(1938), “Xuân như ý”, “Thượng thanh
khí”, “Cẩm châu duyên” (kịch thơ - 1939)
…..


- Đặc điểm thơ Hàn Mặc Tử:
+ Diện mạo phức tạp, bí ẩn
+ Hồn thơ vừa trong trẻo, tinh khiết vừa đau
đớn, quằn quại hướng về cuộc đời trần thế.
=> Một thi sĩ tài hoa, bạc mệnh.


2. Tác phẩm Đây thôn Vĩ Dạ
a) Xuất xứ:
Rút từ tập Thơ Điên (1938), sau đổi
thành Đau thương
b) Hoàn cảnh sáng tác:
- Khi Hàn Mặc Tử đã lâm bệnh nặng
- Bài thơ được khơi nguồn cảm hứng:
+ Từ bức bưu ảnh mà Hoàng Cúc gửi tặng
+ Từ tình yêu, kỉ niệm với xứ Huế - một
vùng đất thơ mộng


c). Thôn
Vĩ Dạ
c). Địa
danh Vĩ Dạ
Thôn nhỏ bên bờ sông Hương, nổi tiếng với nhà vườn
xinh xắn, cảnh trí tươi đẹp, bến sông thơ mộng

õy thụn V D
Hn Mc T
Sao anh không về chơi thôn
Vĩ ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới
lên
Vờn ai mớt quá xanh nh ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ
điền
Gió theo lối gió mây đờng mây
Dòng nớc buồn thiu hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng
đó
Có chở trăng về kịp tối nay?
Mơ khách đờng xa khách đờng


II. Đọc - Hiểu văn bản
1. Khổ thơ đầu
Sao anh không về chơi thôn Vĩ ?
* Câu thơ mở đầu Sao anh không về chơi thôn Vĩ ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
- Hình thứcVườn
câu hỏi
từ “Sao
anh…?”
aitu
mướt

quá
xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.
+

Lời của một cô gái thôn Vĩ

Trách cứ nhẹ nhàng, mời
mọc chân thành, tha thiết
Từ “về chơi”: mối quan hệ
gần gũi, chân tình giữa anh
– thôn Vĩ – cô gái.


+ Lời

tự vấn của Hàn Mặc Tử

Gợi nhắc đầy nhớ thương
Từ “không về”: khẳng định chắc
chắn không thực hiện được
Niềm xót xa, day dứt, nuối
tiếc

- 6/ 7 thanh bằng: âm hưởng bâng khuâng, man mác
gợi suy tư, hoài niệm, giãi bày tâm trạng
Câu thơ mở đầu là khát khao mãnh liệt về thôn Vĩ.
Khơi nguồn cảm cảm xúc cho toàn bài.

* Ba câu sau
nắng mới
mớilên
lên
-Nhìn
Nhìnnắng
nắng hàng
hàng cau
cau nắng
Vườn
mướt quá xanh
ngọc
+ Động
từ ai
nhìn:
Khépnhư
lại hiện
thực, mở ra cõi
hoàichữ
niệmđiền
Lá trúc che ngang mặt
Cảnh quê thôn Vĩ đã sống dậy mãnh liệt
bằng hồi ức, kỉ niệm trong lòng thi nhân.

+ Nhịp thơ 1/ 3 / 3 và điệp từ “nắng” làm bừng sáng
không gian hồi tưởng, nghe như một tiếng reo vui.


- Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
+ Nắng thôn Vĩ

là “nắng mới lên”: trong trẻo, mát
lành, tinh khiết

rất
tươihàng
vì sương
Là sáng,
“nắngrất
(trên)
cau” còn
đọng đẫm trên lá cau, thân cau thôn Vĩ
Tô đậm vẻ đẹp mới mẻ, tinh khôi, tươi sáng,
chan hoà của nắng thôn Vĩ.


- Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
+

Đại từ ai: phiếm chỉ

ám chỉ

Vườn thôn Vĩ nửa gần nửa xa, vừa ám ảnh nhớ
thương vừa day dứt nuối tiếc
+

Mướt:

Gợi vẻ mượt mà, mỡ màng, loáng nước

của cây lá
“mướt quá” vừa cực tả vẻ non tơ, tươi tốt, đầy
sức sống của khu vườn vừa như một tiếng reo
ngỡ ngàng, ngạc nhiên, say đắm.


+

Hình ảnh so sánh “ Vườn ….xanh như ngọc”: Màu
xanh trong trẻo, tươi sáng, long lanh
Vẻ đẹp bình dị mà cao sang, thanh khiết của vườn
tược thôn Vĩ dưới nắng mới
Không gian tinh thần vô giá đối với Hàn Mặc Tử


- Lá trúc che ngang mặt chữ điền

Gương mặt người thôn
Vĩ - đầy đặn, phúc hậu,
khả ái.
Con người thấp thoáng
sau tre trúc -> Vẻ đẹp
kín đáo, dịu dàng

Gương mặt của
nhà thơ
Thi nhân hình dung mình
trở về thôn Vĩ -> Gợi sự
trái ngang, trắc trở

- Thiên nhiên và con người hài hoà trong vẻ đẹp dịu

dàng, kín đáo
- Sản phẩm của một khát vọng, một tâm hồn đầy mặc
cảm về thân phận


Bức tranh thôn Vĩ đẹp, tươi sáng, trong
trẻo, đầy sức sống, hài hoà giữa thiên
nhiên và con người.
Vĩ Dạ chính là gương mặt của cuộc đời
khao trở về với cuộc đời.
tình yêu cuộc sống trần thế tha thiết.

Khát


Bài tập 1:

A.
B.
C.

D.

Theo anh/ chị, thôn Vĩ Dạ có ý nghĩa như thế
nào đối với Hàn Mặc Tử ?
Là vùng đất Hàn Mặc Tử từng gắn bó - nơi có
người con gái mà Tử từng yêu tha thiết
Là không gian tinh thần thiêng liêng - một cõi

đi về trong tâm tưởng Hàn Mặc Tử
Là gương mặt của cuộc đời- một cuộc đời mà
Hàn Mặc Tử hằng khao khát chiếm lĩnh, tôn
vinh, thờ phụng
Ý kiến khác.

Cả A, B và C


Bài tập 2:
Trong khổ thơ mở đầu, anh chị ấn
tượng với câu thơ nào nhất ? Vì sao ?


Hướng dẫn học bài

- Học thuộc lòng bài thơ Đây thôn Vĩ
Dạ
- Phân tích khổ thơ 2, 3.