HAI ĐỨA TRẺ
Tiết 37: Đọc văn
HAI ĐỨA TRẺ
-Thạch Lam-
I. ĐỌC - TÌM HIỂU CHUNG:
1. TÁC GIẢ:
THẠCH LAM
(1910 – 1942)
2. Tác phẩm
a. Xuất xứ:- In trong tập “Nắng trong vườn” xuất bản
năm 1938.
Tiêu biểu cho phong cách truyện ngắn Thạch Lam.
b. Đọc- Bố cục:
+ Phần 1: Từ đầu -> dần về phía làng: Bức tranh phố
huyện lúc chiều muộn.
+ Phần 2: Tiếp theo -> mơ hồ không hiểu: Bức tranh
phố huyện lúc đêm về.
+ Phần 3: Còn lại: Bức tranh phố huyện lúc đoàn tàu
đêm đi qua.
Truyện ngắn Hai đứa trẻ đăng báo Ngày nay số ra ngày
7/8/1938
II. Đọc- Hiểu chi tiết
1. Bức tranh phố huyện lúc chiều muộn
10
Phố huyện Cẩm Giàng khi xưa
Phố huyện Cẩm Giàng ngày nay
Tiết 38:Đọc văn
HAI ĐỨA TRẺ
-Thạch Lam-
2. Bức tranh phố huyện lúc đêm tối
a. Bức tranh thiên nhiên cảnh vật
15
Tối hết cả, con đngng thăm thẳm
ra sông, con đng qua chợ về nhà, các ngõ
vào làng lại càng sẫm đen hơn nữa. Giờ
chỉ còn ngọn đèn con của chị Tí, và cả cái
bếp lửa của bác Siêu, chiếu sáng một vùng
đất cát; trong cửa hàng, ngọn đèn của Liên,
ngọn đèn vặn nhỏ, tha thớt từng hột sáng lọt
qua phên nứa
( trang 98)
… “Vòm trời hàng ngàn ngôi sao ganh nhau lấp lánh ,lẫn với
vệt sáng của những con đom đóm bay là là trên mặt đất hay
len vào những cành cây . An và Liên lặng người ngước mắt
nhìn các vì sao để tìm sông Ngân Hà và con vịt theo sau ông
Thần Nông. Vũ trụ thăm thẳm bao la đối với tâm hồn hai đứa
trẻ như đầy bí mật và xa lạ và làm mỏi trí nghĩ ,neenchir một
lát hai chị em lại cúi nhìn về mặt đất , về quầng sáng thân mật
chung quanh ngọn đèn lay động trên chõng hàng của chị Tí .
Về phố huyện một chấm lửa khác nhỏ và vàng lơ lửng đi
trong đêm tối, mất đi rồi lại hiện ra ….” (Trang 98)
Hình ảnh bóng tối
Hình ảnh ánh sáng
- Đường phố và các ngõ chứa đầy
bóng tối
- Khe sáng lọt ra từ những cánh cửa
khép hờ trong phố
- Tối hết cả con đường thăm thẳm
ra sông
-Ánh sáng của sao và vệt sáng của
đom đóm
- Quầng sáng thân mặt quanh ngọn
- Các ngõ vào làng lại càng sẫm đen
đèn chị Tí
hơn nữa
- Chấm lửa nhỏ và vàng từ bếp
Bóng tối đậm đặc – bao phủ
phở bác Siêu
khắp phố huyện
- Từng hột sáng lọt qua phên nứa
Ánh sáng thưa thớt ,yếu ớt bị
bóng tối nuốt chửng
Thủ pháp tương phản
Bóng tối
Khiến ánh
sáng thêm
leo lét
Ánh sáng
Khiến bóng
tối thêm
dày đặc
Ánh sáng biểu tượng cho những kiếp người nhỏ bé nhé vô
danh,leo lét trong bóng tối mênh mông của xã hội cũ . Bóng tối
bao trùm cả phố huyện có ý nghĩa tượng trưng cho cuộc sống tàn
tạ quẩn quanh ,bế tắc của những con người trong xã hội cũ.
b. Bức tranh cuộc sống
- Gánh phở bác Siêu: món quà xa xỉn với người dân phố huyện
Đối diện với nguy cơ thất nghiệp
- Mẹ con chị Tí : Tối nào cũng dọn hàng đợi khách trong ế ẩm
- Gia đình bác xẩm :
Gia tài: Đàn bầu, 1 manh chiếu ,một cái thau sắt trắng
Kiếm sống dựa vào tình thương của người dân phố huyện
Cuộc sống khó khăn ,chặt vật
- Chị em Liên : • Tối nào cũng ngồi trên cái chõng giữa cái tối
của quang cảnh xung quanh
• Phải trông coi cửa hàng trong sự ế ẩm
Cuộc sống tù túng quẩn quanh và bế tắc , nhịp sống cứ lặp đi lặp
lại tẻ nhạt buồn chán.
- Chi tiết “ Chừng ấy con người trong bóng tối…..của họ”
Ánh lên khát vọng ,ước mơ về tương lai tươi sáng
Tình thương của Thạch Lam: thông cảm, lắng nghe được
những khát vọng nhỏ bé của những kiếp người bé nhỏ.
c.Tâm trạng của Liên:
- Cảm thông với cảnh ế ẩm của chị Tý, bác Siêu và gia đình bác xẩm
- Sống lâu trong bóng tối, cái khổ Liên quen dần với bóng tối , với
cái khổ
- Sống trong bóng tối Liên khao khát ánh sáng, tìm ánh sáng từ mọi
phía
- Hai chị em luôn hoài niệm về quá khứ xa xưa,êm đềm ở Hà Nội
Tâm hồn Liên yên tĩnh hẳn, có những cảm giác mơ hồ
không hiểu
Phố huyện khi đêm về
Thiên nhiên
Bóng tối mênh mông, dày đặc.
Ánh sáng nhỏ bé, yếu ớt
biểu tượng về cuộc sống
Cuộc sống con người
Quẩn quanh, tù túng, đơn điệu,
mệt mỏi. Ước mơ mờ mịt, xa
xăm nhưng vẫn ánh lên vẻ đẹp
Tâm trạng Liên
Buồn mơ hồ, khó hiểu trước cuộc sống
buồn tẻ, vô vị, khắc khoải đợi chờ.