Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4
MỤC LỤC
A. TÊN ĐỀ TÀI ……………………………...……………………….………...2
B. PHẦN MỞ ĐẦU……………………………...…………………..…. ………2
..
I. Lí do chọn đề tài………………………………………………....……..……...2
II. Mục đích nghiên cứu…….……………………………....………..…………..3
III. Đối tượng nghiên cứu ……………………………………………………….4
IV. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm …………………………………….……...4
V. Phương pháp nghiên cứu……………………...………. …….……….……....4
..
VI. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu...…….……...………………..…………....4
C. PHẦN NỘI DUNG………………………...…………………..…………….5
I. Hiện trạng……………………………...…………………………..…………..5
II. Giải pháp …………………………………….......………..……….................6
III. Kết quả………….………………………………………….………….........11
D. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.......………...………………………………12
Tài liệu tham khảo .……………………………………...….…..…………...14
Giáo viên: Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng
Trường Tiểu học Hướng
1
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4
A. TÊN ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH LỚP 4
B. PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lí do chọn đề tài
1.1. Cơ sở lí luận
Kĩ năng sống là khả năng làm chủ bản thân của mỗi người, khả năng ứng
xử phù hợp với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó tích cực
trước các tình huống của cuộc sống. Có thể nói kỹ năng sống chính là nhịp cầu
giúp con người biến kiến thức thành thái độ, hành vi và thói quen tích cực, lành
mạnh. Người có kỹ năng sống phù hợp sẽ luôn vững vàng trước những khó
khăn, thử thách; biết ứng ứng xử, giải quyết vấn đề một cách tích cực và phù
hợp; họ thường thành công hơn trong cuộc sống, luôn yêu đời và làm chủ cuộc
sống của chính mình. Ngược lại người thiếu kỹ năng sống thường bị vấp váp, dễ
bị thất bại trong cuộc sống.
Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là rất cần thiết, giúp các em rèn
luyện hành vi có trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, cộng đồng và Tổ quốc;
giúp các em có khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống của cuộc sống,
xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với gia đình, bạn bè và mọi người, sống tích cực,
chủ động, an toàn, hài hoà và lành mạnh. Vì thế, ngày nay trên thế giới rất nhiều
trường tiểu học luôn chú trọng đến việc nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng
sống cho học sinh. Ở Việt Nam, để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện thế
hệ trẻ đáp ứng nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước, đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế và nhu cầu phát triển của người học,
giáo dục phổ thông đã và đang được đổi mới mạnh mẽ theo bốn trụ cột của giáo
dục thế kỉ XXI mà thực chất đó là cách tiếp cận kĩ năng sống đó là: học để biết,
học để làm, học để tự khẳng định mình và học để cùng chung sống.
1.2. Cơ sở thực tiễn
Tiếp tục thực hiện nghị quyết 40/2008/CT-BGDĐT ngày 22 tháng 7 năm
2008 của Bộ giáo dục và đào tạo về việc phát động phong trào thi đua: "Xây
dựng trường học thân thiện học sinh tích cực" trong đó nội dung: Rèn luyện
kĩ năng sống cho học sinh phù hợp với lứa tuổi của học sinh.
Căn cứ nhiệm vụ năm học 2016 - 2017 của ngành, của trường về việc chú
trọng: Rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh thông qua điểm Nhấn “Tăng cường
xây dựng văn hóa học đường, giáo dục kĩ năng sống cho học sinh”.
Học sinh sống trong xã hội phát triển cần phải được trang bị những kỹ năng
thích hợp để hòa nhập với cộng đồng, với xu thế toàn cầu hóa. Đối với học sinh,
đặc biệt là học sinh bậc tiểu học cần phải được giáo dục một số giá trị sống, rèn
luyện kỹ năng sống. Giáo dục giá trị sống, rèn luyện kỹ năng sống càng trở nên
cấp thiết đối với thế hệ trẻ, bởi vì các em là những chủ nhân tương lai của đất
nước. Lứa tuổi học sinh là lứa tuổi đang hình thành những giá trị nhân cách,
giàu ước mơ, ham hiểu biết, thích tìm tòi, khám phá song còn thiếu hiểu biết sâu
Giáo viên: Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng
Trường Tiểu học Hướng
2
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4
sắc về xã hội, còn thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lôi kéo, kích động,…Vì vậy,
việc giáo dục giá trị sống cho thế hệ trẻ là rất cần thiết.
Trong giai đoạn hiện nay, Việt Nam đang hội nhập với các nước trên thế
giới từng bước phát triển vươn lên, những mặt tốt của xã hội được phát triển
mạnh song những vấn đề mặt trái của xã hội cũng xuất hiện nhiều ảnh hưởng
đến sự tồn tại, phát triển của mỗi tập thể, cá nhân trong đó có một bộ phận là trẻ
em. Trong thực tế hiện nay kỹ năng xử lí tình huống của các em rất hạn chế, mỗi
khi gặp các tình huống trong thực tế lúng túng thì có khi không biết xử lý thế
nào? Bên cạnh việc học các môn văn hoá nếu trẻ được chú ý giáo dục đạo đức,
được rèn kĩ năng sống biết phân biệt cái tốt, cái xấu, biết từ chối cám dỗ, biết
ứng xử, biết tự quyết định đúng trong một số tình huống thì chính trẻ sẽ là người
tác động tốt đến gia đình, xã hội.
Vậy, làm thế nào để chúng ta nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống
cho học sinh? Câu hỏi này đã làm tôi trăn trở để tìm ra một số biện pháp góp
phần vào thực hiện mục tiêu giáo dục con người phát triển toàn diện về đức, trí,
thể, mỹ trên cơ sở tiếp thu được các kỹ năng sống đầy đủ. Chính vì vậy tôi đã
mạnh dạn lựa chọn đề tài nghiên cứu sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp
nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 4”.
II. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho
học sinh.
Kiểm nghiệm các giải pháp để thấy được hiệu quả của các đề xuất đưa ra.
Xử lí kết quả thực nghiệm.
III. Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
nhằm giúp học sinh ý thức được giá trị của bản thân trong mối quan hệ xã hội;
giúp học sinh hiểu biết về thể chất, tinh thần của bản thân mình; có hành vi, thói
quen ứng xử có văn hóa, hiểu biết và chấp hành pháp luật…
IV. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm
Học sinh lớp 4B Trường Tiểu học Hướng Phùng.
V. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Khảo sát thực tế học sinh: Qua hai đợt (đầu năm và cuối học kì 1)
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp thực hành.
- Phương pháp trò chuyện.
- Phương pháp phân tích và tổng hợp.
- Phương pháp thực nghiệm.
- Phương pháp thống kê số liệu.
VI. Phạm vi, kế hoạch nghiên cứu
6.1. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng
sống cho học sinh lớp 4 của các giáo viên chủ nhiệm nhằm hình thành nhân
cách, kĩ năng xử lí, thích ứng của các em học sinh.
Giáo viên: Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng
Trường Tiểu học Hướng
3
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4
6.2. Kế hoạch nghiên cứu
Kế hoạch này được tiến hành từ tháng 9/2016 đến tháng 3/2017.
Giáo viên: Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng
Trường Tiểu học Hướng
4
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4
C. PHẦN NỘI DUNG
I. Hiện trạng
Hướng Phùng là một xã vùng sâu vùng xa còn nhiều khó khăn thuộc vùng
núi phía bắc của huyện Hướng Hóa. Nơi đây, bao gồm những đối tượng học sinh
xuất thân từ nhiều thành phần khác nhau: Con em người Vân Kiều, người
Kinh….Hoàn cảnh gia đình của các em học sinh cũng mỗi người một vẻ. Hiện
nay, trên địa bàn xã Hướng Phùng còn có những gia đình cha mẹ nghiện cờ bạc,
rượu chè, nhiều gia đình thiếu hiểu biết hoàn toàn phó mặc việc dạy dỗ trẻ cho
nhà trường... Điều đó ảnh hưởng vô cùng lớn tới tâm hồn trẻ, tới sự phát triển
nhân cách của trẻ. Cũng có những gia đình có điều kiện kinh tế, quá chiều
chuộng con dẫn đến trẻ thiếu sự sáng tạo, luôn ỷ lại, phụ thuộc vào người lớn;
Bên cạnh đó, hầu hết nền kinh tế của mỗi gia đình thường dựa vào ngành trồng
trọt, chăn nuôi, vì vậy phụ huynh thường đi làm từ sáng sớm đến tối khuya mới
về nhà. Do đó, việc giáo dục, chỉ bảo con em mình còn chưa được quan tâm
thường xuyên, còn thờ ơ và mang tính chất giao phó tất cả cho nhà trường, thầy
cô. Trong khi đó, thời gian đến lớp thì thời lượng chủ yếu tập trung vào việc dạy
dỗ kiến thức như: Nghe, nói, đọc, viết, tính toán… cho các em mà không ít giáo
viên đã lãng quên đi việc giáo dục cho các em những kĩ năng sống cần thiết như:
kỹ năng thích ứng; kỹ năng chia sẽ, lắng nghe; kỹ năng xử lí tình huống; kỹ
năng giao tiếp… và nhiều kỹ năng cần thiết khác nữa.
Qua thực tế giảng dạy ở lớp 4 tại trường Tiểu học Hướng Phùng, đặc biệt
đối tượng học sinh của lớp tôi vừa học sinh người Kinh và cũng không ít học
sinh Vân Kiều, tôi nhận thấy kĩ năng sống của nhiều học sinh chưa cao. Chỉ một
số học sinh có hành vi, thói quen, kĩ năng tốt. Còn phần lớn các em có nhận xét,
đánh giá về sự việc nhưng chưa có thái độ và cách ứng xử, cách xưng hô chuẩn
mực. Học sinh thể hiện kĩ năng còn đại khái, chưa mạnh dạn thể hiện kĩ năng
của bản thân. Các em còn ngại nói, ngại viết, khả năng tự học, tự tìm tòi còn hạn
chế.
Qua tiến hành khảo sát (lần 1) ở lớp 4B đầu năm học với chủ đề “ Kĩ năng của
em”; kết quả như sau:
Tổng số học
sinh
32
Tổng số học
sinh
32
Kĩ năng tốt
SL
%
4
12,5
Có hình thành kĩ năng
SL
%
10
31,25
Kĩ năng chưa tốt
SL
%
18
56,25
Thực hành thảo luận nhóm
Biết cách lắng nghe,
Chưa biết cách lắng nghe,
hợp tác
không hợp tác
SL
%
SL
%
12
37,5
20
62,5
Giáo viên: Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng
Trường Tiểu học Hướng
5
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4
Tổng số học
sinh
32
Tổng số học
sinh
32
Ứng xử trong giao tiếp với mọi người xung quanh
Biết nói năng lịch sự, biết Chưa biết nói năng lịch sự, xử lí
xử lí tình huống
tình huống hạn chế
SL
%
SL
%
12
37,5
20
62,5
Ứng xử tình huống trong chơi trò chơi tập thể
Biết cách ứng xử hài hòa,
Hay cãi nhau, xô đẩy bạn
khá phù hợp.
khi chơi.
SL
%
SL
%
12
37,5
20
62,5
Kết quả trên cho thấy số học sinh có kỹ năng tốt còn ít. Chính vì vậy mà
việc rèn kỹ năng sống cho học sinh là vấn đề cần quan tâm. Muốn làm tốt công
tác này chúng ta cần phải làm gì? Đây cũng chính là câu hỏi mà tôi cần phải tìm
tòi nghiên cứu.
II. Giải pháp thực hiện
Để nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, mỗi giáo
viên phải hiểu rõ trách nhiệm, mục tiêu cần đạt được nhằm rèn luyện cho học
sinh các kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi thông qua các giải pháp như sau:
2.1. Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên nâng cao nhận thức về kỹ năng sống
Muốn nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, trước tiên
giáo viên phải có nhận thức về những nội dung dạy trẻ, để giúp giáo viên có vốn
kinh nghiệm nhận thức sâu sắc về việc dạy kỹ năng sống cho trẻ thì cần xây
dựng kế hoạch bồi dưỡng cho giáo viên bao gồm:
Cung cấp tài liệu cho giáo viên tham khảo về những hoạt động dạy trẻ kỹ
năng sống.
Tập trung bồi dưỡng cho giáo viên về lý thuyết những nội dung mà trẻ
còn yếu để giáo viên có kiến thức dạy trẻ.
Bồi dưỡng cho giáo viên hiểu rõ thế nào là dạy kỹ năng sống. Dạy kỹ
năng sống là dạy cho trẻ những kỹ năng gì? Dạy kỹ năng sống cho trẻ vào thời
điểm nào là hiệu quả nhất. Đặc biệt nhấn mạnh đến những kỹ năng: lao động tự
phục vụ; hợp tác, chia sẻ; giao tiếp, lễ giáo; khám phá, học hỏi; mạnh dạn tự tin.
Kỹ năng sống tự tin: Ngay từ khi đến lớp giáo viên nên tổ chức các hoạt
động học mà chơi, chơi mà học, để các em có thể tự tin hơn trong cuộc sống.
Kỹ năng lao động tự phục vụ: Trẻ ở lứa tuổi Tiểu học còn rất vụng về,
thường ỷ lại vào bố mẹ, thầy cô. Vì thế giáo viên phải dạy cho trẻ kỹ năng tự
phục vụ bản thân trong quá trình học tập, sinh hoạt tập thể…để tạo cho trẻ
những thói quen tốt.
Giáo viên: Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng
Trường Tiểu học Hướng
6
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4
Kỹ năng sống hợp tác: Không chỉ trong việc hợp tác thảo luận nhóm khi
trao đổi bài, mà giáo viên cần giáo dục trẻ biết hợp tác giúp đỡ chia sẽ công
việc. Ví dụ: Sau giờ ăn trưa, trẻ cần giúp nhau sắp xếp bàn ghế để nghỉ trưa…
Chính vì vậy phải có sự hợp tác của các thành viên trong nhóm.
Kỹ năng giao tiếp: Giáo viên cần phải dạy trẻ biết thể hiện bản thân và
diễn đạt ý tưởng của mình cho người khác hiểu. Nếu trẻ cảm thấy thoải mái khi
nói về một ý tưởng hay chính kiến nào đó, trẻ sẽ thấy thích học và sẵn sàng tiếp
nhận những suy nghĩ mới.
Ngoài ra còn rất nhiều kỹ năng khác nữa.
2.2. Lồng ghép giáo dục kĩ năng sống thông qua các hoạt động ngoài giờ lên
lớp
Đây là một loại hình hoạt động quan trọng, không thể thiếu được trong
sinh hoạt tập thể của trẻ em, nhất là học sinh tiểu học và được tổ chức theo các
hình thức như sau:
Tổ chức các hoạt động ngoại khóa nhằm giáo dục cho các em tình yêu
quê hương, đất nước, biết được cội nguồn dân tộc thông qua các mô hình ở
trường học như: Bản đồ Việt Nam; Bức tranh Thánh Gióng; Mô hình địa đạo
Vịnh Mốc; Nhà sàn người Bru-Vân Kiều;…
Tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, vui chơi giải trí, thể dục thể
thao: Đây là một loại hình hoạt động quan trọng, không thể thiếu được trong
sinh hoạt tập thể. Hoạt động này bao gồm nhiều thể loại khác nhau: Hát, múa,
thơ ca, kịch ngắn, nhạc cụ, thi kể chuyện, vui chơi các trò chơi dân gian ở góc
giải trí của nhà trường. Những hoạt động này làm thỏa mãn về tinh thần cho các
em sau những giờ học căng thẳng, góp phần rèn luyện một số phẩm chất như
tính tổ chức, kỉ luật, nâng cao tinh thần trách nhiệm, tinh thần đoàn kết, lòng
nhân ái.
Tổ chức các hoạt động xã hội: Biết quyên góp chia sẽ, ủng hộ những hoàn
cảnh khó khăn. Phối hợp với bộ phận Đoàn –Đội tổ chức tìm hiểu các di tích
văn hóa lịch sử trên địa bàn, đến thăm bà mẹ Việt Nam anh hùng, dâng hương ở
bia tưởng niệm vào các ngày lễ trọng đại…
Các hoạt động này góp phần hình thành cho các em kỹ năng mạnh dạn, tự
tin trước đám đông. Xác định được tầm quan trọng của hoạt động này nhà
trường đã thường xuyên tổ chức vào các buổi chào cờ đầu tuần, sinh hoạt lớp,
giao lưu câu lạc bộ…Từ đó đã tạo một sân chơi lành mạnh giúp các em có điều
kiện bộc lộ năng lực, kỹ năng sống, sự hiểu biết, khả năng ứng xử tình huống,
kỹ năng nhận xét đánh giá, nhận thức đúng sai, kỹ năng tự bảo vệ rèn luyện bản
thân, kỹ năng làm việc hợp tác, ứng xử nhanh nhẹn linh hoạt văn minh lịch sự,
rèn luyện nhân cách, giáo dục đạo đức lối sống, hòa nhập tập thể…
2.3. Rèn kĩ năng sống qua việc đổi mới các phương pháp dạy học tích cực
Giáo viên: Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng
Trường Tiểu học Hướng
7
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4
Để hình thành những kiến thức và rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh
qua các môn học, người giáo viên cần phải vận dụng nhiều phương pháp dạy
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh như: thực hành giao tiếp,
trò chơi học tập, phương pháp nêu và giải quyết vấn đề, phương pháp tổ chức
hoạt động nhóm, phương pháp hỏi đáp,…Thông qua các hoạt động học tập,
được phát huy trải nghiệm, rèn kĩ năng hợp tác, bày tỏ ý kiến cá nhân, đóng vai,
…học sinh có được cơ hội rèn luyện, thực hành nhiều kĩ năng sống cần thiết.
Trong quá trình dạy học tôi đã sử dụng phương pháp dạy học đổi mới theo
hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Tôi thường tổ
chức cho học sinh thực hiện các hoạt động học tập phong phú, đa dạng như: kể
chuyện theo tranh; quan sát tranh ảnh, băng hình, tiểu phẩm; phân tích, xử lí tình
huống; chơi trò chơi, đóng tiểu phẩm, múa hát, đọc thơ, vẽ tranh,…Sử dụng
nhiều phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực như: học theo nhóm, đóng vai,
trò chơi,…Và chính thông qua việc sử dụng các phương pháp, kĩ thuật dạy học
tích cực đó, học sinh đã được tạo cơ hội để thực hành, trải nghiệm nhiều kĩ năng
sống cần thiết, phù hợp với lứa tuổi. Đó là lối sống lành mạnh, các hành vi ứng
xử phù hợp với nền văn minh xã hội. Lối sống, hành vi như gọn gàng, ngăn nắp,
nói lời đẹp, chăm sóc bố mẹ, ông bà, hợp tác, giúp đỡ, chia sẻ với bạn…Các em
làm việc tích cực, vui vẻ, tự mỗi em nói được tiếng nói, suy nghĩ của mình với
bạn bè, với thầy cô một cách tự tin mạnh dạn.
2.4. Giáo dục kỹ năng sống thông qua công tác chủ nhiệm lớp
Mỗi thầy giáo, cô giáo muốn hoàn thành nhiệm vụ của người giáo viên
chủ nhiệm trước hết phải có tình yêu thương con người, có sự độ lượng, bao
dung, đồng thời phải hiểu về tâm lí lứa tuổi. Giáo viên chủ nhiệm cần am hiểu
và biết cách tổ chức giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Vậy để giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh thông qua công tác chủ nhiệm lớp thì mỗi người giáo
viên chủ nhiệm cần:
Tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua các hình thức
dạy học, qua các giờ sinh hoạt để giáo dục đạo đức và nhân cách cho học sinh.
Xây dựng hành vi giao tiếp giữa “ Thầy với thầy, trò với trò, thầy với trò”,
rèn luyện kỹ năng ứng xử văn hóa, lên án mọi hành vi bạo lực học đường và xã
hội.
Thường xuyên liên hệ với cha mẹ học sinh kịp thời để nắm bắt thông tin,
cùng kết hợp với phụ huynh để rèn cho học sinh kỹ năng ứng xử có văn hóa, rèn
luyện sức khỏe, phòng chống bạo lực.
Nâng cao ý thức tự nguyện, tự giác, tự chủ phát huy tính tích cực trong
việc rèn luyện kỹ năng sống của thầy cô và học sinh.
Tổ chức lớp nên đổi mới: lớp trưởng, lớp phó, tổ trưởng, tổ phó cần thay
đổi để các em biết được những kỹ năng chỉ huy – lãnh đạo cần thiết.
Thực hiện việc động viên, khen thưởng kịp thời.
Giáo viên chủ nhiệm phải thực sự đổi mới phương pháp trong việc thực
hiện công tác chủ nhiệm lớp, tạo điều kiện để học sinh tự rèn luyện.
Giáo viên: Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng
Trường Tiểu học Hướng
8
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4
Vấn đề giáo dục kỹ năng sống cho học sinh còn cần đến vốn sống, tình
thương và nhân cách của người thầy. Học kiến thức ở thầy trước hết là ở tấm
gương sống của thầy. Vì vậy để giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trước hết
“ Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sang tạo” mà ngành
Giáo dục đã phát động.
III. Kết quả thực nghiệm
Qua khảo sát lần 2 ở lớp 4B ( cuối học kì 2) với chủ đề “ Kĩ năng của em”;
kết quả so với đầu năm thì các em tiến bộ rất nhiều. Cụ thể như sau:
Tổng số
học sinh
32
Kĩ năng tốt
SL
%
15
46,8
Tổng số
học sinh
32
Ứng xử tình huống trong chơi trò chơi tập thể
Biết nói năng lịch sự, biết xử Chưa biết nói năng lịch sự, xử
lí tình huống
lí tình huống hạn chế
SL
%
SL
%
32
100%
0
0
Tổng số học
sinh
32
Kĩ năng chưa tốt
SL
%
5
15.6
Thực hành thảo luận nhóm
Biết cách lắng nghe, hợp tác
Chưa biết cách lắng nghe,
không hợp tác
SL
%
SL
%
29
90,62
3
9,38
32
Tổng số
học sinh
Có hình thành kĩ năng
SL
%
12
35,7
Ứng xử tình huống trong chơi trò chơi tập thể
Biết cách ứng xử hài hòa,
Hay cãi nhau, xô đẩy bạn
khá phù hợp.
khi chơi.
SL
%
SL
%
32
100
32
100
Qua việc thực hiện các biện pháp trên, đến qua giữa học kì II, tôi nhận thấy các
em có tiến bộ rõ rệt. Đa số các em đều có ý thức tốt trong việc rèn luyện các kĩ
năng, được thể hiện rõ qua: Việc sinh hoạt hằng ngày trên lớp, trong nhiều nghi
thức lời nói, các em biết vận dụng những lời nói thân thiện vào thực tế, những
lời chào, cảm ơn hay xin lỗi, những yêu cầu, đề nghị lịch sự,... đã trở thành thói
quen được các em vận dụng hằng ngày. Phụ huynh học sinh rất vui mừng phấn
khởi với kết quả này của lớp. Từ đó cho thấy việc nâng cao chất lượng giáo dục
kỹ năng sống cho các em là rất cần thiết, đóng vai trò quan trọng.
Giáo viên: Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng
Trường Tiểu học Hướng
9
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4
D. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. Kết luận
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh không phải là công việc “một sớm,
một chiều” mà đòi hỏi phải có quá trình, kiên nhẫn và bằng cả tâm huyết và ở
mọi lúc, mọi nơi, thực hiện càng sớm càng tốt đối với trẻ em. Việc giáo dục kĩ
năng sống ngay từ lớp nhỏ sẽ rút ngắn thời gian để trang bị cho các em vốn kiến
thức, kĩ năng, giá trị sống để làm hành trang bước vào đời. Chính vì vậy, các
thầy cô giáo tiểu học luôn giữ vai trò vô cùng quan trọng. Vì thế theo tôi để làm
tốt việc rèn kĩ năng sống cho học sinh, mỗi thầy cô giáo cần phải:
Xác định rõ tầm quan trọng của việc rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh.
Nắm vững những đặc trưng về phương pháp và hình thức tổ chức dạy các
kĩ năng giao tiếp, ứng xử vào các môn học và các hoạt động khác.
Tập trung vào việc đầu tư soạn giảng, lồng ghép kĩ năng sống vào các
môn học.
Luôn tạo mọi điều kiện để các em có thể bày tỏ, thể hiện mình, tham gia
tốt các buổi hoạt động ngoại khóa của trường, lớp.
Điều quan trọng là mỗi thầy cô giáo phải rèn cho mình tác phong sinh
hoạt chuẩn mực, phải hết lòng thương yêu, gần gũi với học sinh.
Sống, học tập, lao động là những vấn đề thiết yếu mà tôi luôn cố gắng để
ươm mầm cho thế hệ trẻ. Bởi trẻ em là hạnh phúc của gia đình, tương lai của đất
nước, là lớp người kế tục sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc, là nhân tố để
cây đời mãi mãi xanh tươi. Việc chăm sóc và giáo dục trẻ em, bồi dưỡng trẻ em
trở thành công dân tốt của đất nước là một công việc vô cùng quan trọng mà mỗi
giáo viên chúng ta phải cùng có trách nhiệm.
Trẻ em trong lứa tuổi tiểu học rất hồn nhiên, ngây thơ. Vốn kiến thức, vốn
kinh nghiệm sống của các em mới có rất ít. Vì vậy muốn đạt được mục tiêu giáo
dục phát triển toàn diện của nhà trường, các thầy cô giáo cần phải kiên trì, nhiệt
tình, có tâm huyết với nghề, bên cạnh kiến thức về chuyên môn nghiệp vụ,
người giáo viên phải có vốn kiến thức tâm lý học, hiểu được tâm sinh lý của trẻ.
Từ đó sẽ tìm ra được những phương pháp hiệu quả để giáo dục trẻ. Việc dạy
“chữ” cần luôn song hành với việc dạy “ làm người”, và phải được xuất phát
ngay từ những tình huống, những việc làm nhỏ nhất trong cuộc sống thực tế của
học sinh.
II. Kiến nghị
Qua thực tế nghiên cứu, tôi có một số kiến nghị sau:
Giáo viên: Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng
Trường Tiểu học Hướng
10
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4
Về phía nhà trường: Theo phương châm giáo dục hiện nay là: “Học để
biết, học để chung sống, học để tự khẳng định mình” nên nhà trường cần phát
động phong trào này hơn nữa dưới nhiều hình thức.
Về phía phụ huynh: Trước hết là cần hiểu rõ tầm quan trọng của việc rèn
luyện kĩ năng sống cho con em, tạo một chỗ dựa vững chắc để trẻ chia sẻ, bày
tỏ, luôn phối kết hợp với nhà trường trong việc giáo dục và rèn luyện cho các
em, theo dõi mọi biểu hiện của trẻ để có sự giáo dục cho phù hợp.
Trên đây là những suy nghĩ của tôi về việc nghiên cứu một số biện pháp
nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 4. Tôi rất mong
được nhận sự giúp đỡ, góp ý bổ sung của Ban giám hiệu nhà trường, các cấp
quản lý giáo dục và giáo viên đồng nghiệp để bản sáng kiến của bản thân có
được những kinh nghiệm bổ ích có thể áp dụng cho các năm học sau.
Hướng Phùng, ngày 30 tháng 3 năm 2017
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.
( Ký và ghi rõ họ tên)
Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Giáo viên: Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng
Trường Tiểu học Hướng
11
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lớp 4
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. />2. Ngô Thị Tuyên. Cẩm nang Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học. Nhà xuất bản
Giáo dục Việt Nam, 2010.
3. Hoàng Hà Bình – Lê Minh Châu – Phan Thanh Hà – Bùi Phương Nga – Trần Thị Tố Oanh –
Phan Thị Thu Phương – Đào Vân Vi. Giáo dục kĩ năng sống trong các môn học ở tiểu học, 2010.
4. Đặng Quốc Bảo – Nguyễn Thị Bảy – Bùi Ngọc Diệp – Bùi Đức Thiệp – Ngô Thị Tuyên.
Cẩm nang xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực. Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam,
2009.
5. Ngô Thị Tuyên. Hoạt động ngoài giờ lên lớp. Sản phẩm đề tài cấp bộ, 2008.
6. Nguyễn Minh Thuyết – Nguyễn Thị Hạnh – Đỗ Việt Hùng – Bùi Minh Toán – Nguyễn Trại.
Tiếng việt 4 ( tập 1, 2). Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
7. Bùi Phương Nga – Lương Việt Thái. Khoa học 4. Nhà xuất bản Giáo dục.
8. Lưu Thu Thủy – Nguyễn Việt Bắc – Nguyễn Hữu Hợp – Trần Thị Tố Oanh. Đạo đức 4.
Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
9. />
Giáo viên: Nguyễn Thị Thảo Nguyên
Phùng
Trường Tiểu học Hướng
12