Tuần 27. Lập dàn ý bài văn nghị luận

.

1


TiÕt 85

LËp dµn ý
bµi v¨n nghÞ luËn


I. Tác dụng của việc lập dàn ý

- Nắm đúng trọng tâm để triển
khai hợp lí, bao quát đợc những
nội dung chủ yếu, tránh đợc
tình trạng xa đề, lặp ý
- Chủ động đợc thời gian làm bài,
phân phối thời gian hợp lí.
- Đảm bảo đợc tính mạch lạc và
cân đối giữa các phần trong bài
3


II. Cách lập dàn ý bài văn nghị luận
1. Tìm ý cho bài văn
Luận đề

Luận điểm 1

Luận điểm 2

Luận điểm n

Luận cứ 1

Luận cứ 1

Luận cứ 1

Luận cứ 2

Luận cứ 2

Luận cứ 2

Luận cứ n

Luận cứ n

Luận cứ n
4


II. Cách lập dàn ý bài văn nghị luận
Ví dụ:

Bàn về vai trò và tác dụng to lớn của sách
trong đời sống tinh thần của con ngời,
nhà văn M.Go-rơ-ki có viết: Sách mở
rộng trớc mắt tôi những chân trời mới

Hãy giải thích và bình luận ý kiến trên.

5


Luận đề
Sách là phơng tiện cung cấp tri thức cho con ngời
giúp cho con ngời trởng thành về mặt nhận thức.
Luận điểm
1
Sách là sản phẩm
tinh
thần kì diệu của
conLuận
ngời
cứ

1 Sách là sản phẩm
tinh thần của con
ngời

2

Sách là kho tri
thức

3 Sách giúp ta vợt
qua

2

Sách mở rộng
những
chân trời mới
Luận cứ

1

Sách giúp ta
hiểu biết
mọi lĩnh vực TN,
2 Là ngờiXH
bạn tâm
tình
gần gũi giúp ta
hoàn
thiện mình về
nhân

3
Cần có thái độ
đúng
đối với sách
và việc đọc sách

Luận cứ
1 Đọc và làm theo
sách tốt, phê
phán
sách có hại
2 Tạo thói quen lựa

chọn
sách, hứng thú đọc
và
học điều hay trong
6
sách


2. Lập dàn ý
Thảo luận
I-Em
Mở hãy
bài:sắp xếp luận điểm, luận cứ đã xác
- Nêuđ
vấn
đề bố cục văn bản (lu ý sử dụng
định
ợc vào
Định
hớng
triển
khai
đề
các- kí
hiệu
đặt
trớc
cácvấn
đề
mục cho rõ ràng

II- Thân bài:
1. Luận điểm 1:
Sách là sản phẩm tinh thần kì diệu của con ngời.
a. Luận cứ 1: Sách là sản phẩm tinh thần của con
ngời.
b. Luận cứ 2: Sách là kho tri thức
b. Luận cứ 3: Sách giúp ta vợt qua thời gian,
không gian
7


2. Luận điểm 2: Sách mở rộng những chân trời mới
a. Luận cứ 1: Sách giúp ta hiểu biết mọi lĩnh vực
tự nhiên, xã hội
b. Luận cứ 2: Sách là ngời bạn tâm tình, gần gũi
giúp ta
hoàn thiện mình về nhân cách.
3. Luận điểm 3: Cần có thái độ đúng đối với sách
và việc
đọc sách.
a. Luận cứ 1: Đọc và làm theo sách tốt, phê phán
sách có
hại.
b. Luận cứ 2: Tạo thói quen lựa chọn sách, hứng
thú đọc
và học điều hay trong sách..
III- Kết luận:
Khẳng định vai trò và tác dụng của sách đối với
con ngời.
8

Dàn ý bài văn nghị luận
Luận cứ 1

Mở bài
Luận điểm 1

Luận cứ 2
Luận cứ n

Thân
bài

Luận điểm 2

Luận cứ 1
Luận cứ n
Luận cứ 1

Luận điểm n

Kết bài

Luận cứ 2
Luận cứ n

9

1
Xác định luận đề
2

3

Mở bài

Tìm luận điểm

Tìm luận cứ

Thân
bài

4
Sắp xếp
luận điểm, luận cứ
5
Triển khai
luận điểm, luận cứ

Kết bài

10


III- Luyện tập

Bài tập 1

Trong một lần nói chuyện với học sinh, chủ tịch Hồ Chí
Minh đã chỉ rõ: Có tài mà không có đức là ngời vô dụng,
có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó.
Theo anh(chị) nên hiểu và vận dụng lời dạy đó của Ngời
nh thế nào?
a. Giải thích khái niệm tài và đức.
b. Có tài mà không có đức là ngời vô dụng.
c. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó.
d. Đức và tài có quan hệ khăng khít với nhau trong mỗi ngời.
đ. Cần phải thờng xuyên rèn luyện, phấn đấu để có cả tài
lẫn đức.

11


Lập dàn ý
I- Mở bài:

- Giới thiệu lời dạy của chủ tịch Hồ Chí
II- Thân bài
Minh
- Định hớng t tởng của bài viết
III- Kết bài:

- Giải thích câu nói của chủ tịch Hồ Chí
Minh
- Lời dạy của Bác có ý nghĩa sâu sắc đối
với việc rèn luyện tu dỡng của từng cá
nhân.

- Cần phải Thờng xuyên rèn luyện phấn
đấu để có cả tài lẫn đức

12


Bài tập 2
Đề bài

I- Mở bài:
anh(chị)
mộtcủa
số bạn
gặp
- Trong
Nêu ýlớp
nghĩa
kháicóquát
câu
tụckhó
ngữ.
khăn
trong
- Nêu
giáđời
trịsống
câunên
tụcchểnh
ngữ mảng học tập.
Các- bạn

đó thờng mợn câu tục ngữ cái khó
Định hớng cách hiểu và vận dụng vào
bó cái
khôn
để tự biện hộ. Theo anh(chị),
cuộc
sống.
nên
hiểu và
vận dụng câu tục ngữ này nh
II- Thân
bài:
thế nào?
1. ý nghĩa câu tục ngữ:
- Giải thích: Cái khó bó cái khôn.
- Nội dung câu tục ngữ : Những khó khăn
trong cuộc sống hạn chế việc phát huy
tài năng, sức sáng tạo của con ngời
13


2. Câu tục ngữ có mặt đúng, mặt cha
đúng:
- Mặt đúng: Sự phát triển chủ quan bao giờ cũng
chịu ảnh hởng tác động của khách quan.
- Mặt cha đúng: Cha đánh giá đúng mức vai trò
của sự nỗ lực chủ quan của con ngời.
3. Bài học:
- Bản lĩnh, ý chí, nghị lực của mỗi con ngời
luôn mang

tính quyết định cho hiệu quả của công
việc.
III- Kết luận:
Khẳng định:
+ Hoàn cảnh khó khăn, ta càng phải quyết tâm
khắc phục.
+ Khó khăn chính là môi trờng rèn luyện bản lĩnh
giúp ta thành công trong cuộc sống.
14
Bài tập


Dàn ý bài văn nghị luận
Luận cứ 1

Mở bài
Luận điểm 1

Luận cứ 2
Luận cứ n

Thân
bài

Luận điểm 2

Luận cứ 1
Luận cứ n
Luận cứ 1

Luận điểm n

Kết bài

Luận cứ 2
Luận cứ n

15