Tuần 25. Tóm tắt văn bản thuyết minh

TÓM TẮT VĂN BẢN
THUYẾT MINH
Trịnh Khánh Linh
Lớp:10C2


I. YÊU CẦU CỦA VIỆC TÓM TẮT VĂN
BẢN THUYẾT MINH
1. Hiểu được yêu cầu về tóm tắt văn bản thuyết
minh:

 Tóm tắt VBTM: Trình bày ngắn gọn,
rành mạch, chính xác những ý chính của
văn bản cần tóm tắt, nhưng nội dung
vẫn phải trung thành với văn bản gốc.
2. Biết cách vận dụng những thao tác cơ bản để
tóm tắt văn bản thuyết minh.


II. Mục đích
• Hiểu, ghi nhớ và nắm vững những nội
dung chính của văn bản.
• Giới thiệu với người khác về đối tượng
thuyết minh một cách ngắn gọn, dễ hiểu.


III. Cách thức tóm tắt
• Xác định mục đích, yêu cầu tóm tắt.
• Đọc kĩ văn bản, nắm vững đối tượng thuyết
minh, xác định ý chính.
• Ghi lại những câu mang ý chính (ý thể hiện nội

dung cơ bản) đồng thời lược bỏ lời giải thích,
ý liên tưởng, ví dụ, sự việc được liệt kê…
• Trình bày lại bằng lời của mình về nội dung
văn bản dựa theo các ý chính đã xác định.


IV. So sánh
Tóm tắt văn bản thuyết minh

Tóm tắt văn bản tự sự

Giống nhau: Hình thức rút gọn văn bản, viết lại những ý chính theo
lời văn của mình, giúp người đọc dễ nhớ, dễ hiểu.
*Mục đích: Nhận thức được đối
tượng thuyết minh.
*Cách thức:
Dựa vào định nghĩa, dữ liệu,
thông số, số liệu, nhận định…
để thuyết minh về đối tượng.

*Mục đích: nắm được nội dung
văn bản.
*Cách thức:
Đọc văn bản, xác định nhân vật
chính, đặt nhân vật chính trong
mối quan hệ với nhân vật khác và
diễn biến của các sự việc (dựa
vào sự việc và nhân vật).
*Tóm tắt theo 2 cách: theo cốt
truyện và theo nhân vật chính.

V. Luyện tập

Bài 1: Đọc văn bản và thực hành tóm tắt
theo hướng dẫn


Văn bản gồm 3 đoạn.
a. Ghi lại những câu mang ý chính của từng đoạn:
- Đoạn 1: “Đâu là điểm tựa của đức tin duy trì sự
trường tồn của nhân loại ?”.
- Đoạn 2: “Cô-péc-ních bác bỏ quan điểm Trái đất là
trung tâm vũ trụ, xé tan bức màn đen của đêm dài
trung cổ, đưa loài người sang thời kì Phục hưng.”
- Đoạn 3: “Anh-xtanh đã làm đổ vỡ nền móng của
khoa học cổ điển bằng lập luận khoa học, phủ
nhận sự tồn tại của chất ête, và do đó phủ nhận
luôn cả hai cái tuyệt đối của khoa học cổ điển
(không gian tuyệt đối và thời gian tuyệt đối) bằng
Thuyết tương đối bất hủ của mình.


Anh-xtanh

Cô-péc-ních


b. Diễn đạt thành văn bản tóm tắt
“Đâu là điểm tựa của đức tin duy trì sự trường tồn

của nhân loại ?”. Đó là vấn đề then chốt day dứt nhân
loại, cũng là cơ sở của mọi nền văn minh và văn hóa.
Cô-péc-ních bác bỏ quan điểm Trái đất là trung tâm
vũ trụ, phủ nhận các nhận thức mê tín, đưa loài người
sang thời kì Phục hưng.
Anh-xtanh phủ nhận các chân lí khoa học tuyệt đối
của khoa học cổ điển là không gian tuyệt đối và thời
gian tuyệt đối, mở đầu thời đại của chân lí tương đối,
một thời đại văn hóa mới.


Bài 2: Tóm tắt phần Tiểu dẫn của bài “Phú
sông Bạch Đằng”.


* Văn bản tóm tắt:
Trương Hán Siêu làm quan dưới bốn đời vua
Trần, vốn nổi tiếng là người tài đức.
Bài “Phú sông Bạch Đằng” là một trong những
bài phú viết bằng chữ Hán, hay vào bậc nhất nước
ta thời trung đại. Bài phú vừa chứa chan lòng tự
hào dân tộc, vừa đọng một nỗi đau hoài cổ và có tư
tưởng triết lí sâu sắc.
Bài phú viết theo lối cổ phú.


Bài học đến đây là kết thúc
Cám ơn cô và các bạn đã theo dõi !