Tuần 22. Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn

HƯNG ĐẠO ĐẠI VƯƠNG
TRẦN QUỐC TUẤN
Trích Đại Việt sử kí toàn thư – Ngô Sĩ Liên


I.Giới thiệu
1. Tác giả
- Ngô Sĩ Liên (? - ? ), quê ở Hà Tây
- 1442 đỗ tiến sĩ, giữ nhiều chức vụ quan trọng
- Nhà biên soạn lịch sử thời trung đại


2. Tác phẩm

Trang bìa cuốn “Đại Việt sử kí toàn thư”



2. Tác phẩm
- Là bộ chính sử lớn của Việt Nam thời trung
đại, gồm 2 phần, 15 quyển, hoàn tất 1479
- Thể loại: tác phẩm lịch sử (sử biên niên)
- Nội dung: Ghi chép lịch sử nước ta từ thời
Hồng Bàng đến thời Lê Thái Tổ lên ngôi
- Giá trị: sử học và văn học
-> Thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ


3. Đoạn trích
- Tập 2, quyển 6, sách Đại Việt sử kí toàn thư
- Bố cục: 3 phần

+ “Từ đầu … giữ nước vậy”: Kế sách giữ
nước
+ “Quốc Tuấn là…vào viếng”:
Tấm lòng trung nghĩa của Trần Quốc Tuấn
+ Phần còn lại: Công lao, uy tín của Trần
Quốc Tuấn


II. Đọc hiểu văn bản
1. Phẩm chất của Hưng Đạo Đại Vương
Trần Quốc Tuấn
a. Một vị tướng anh hùng đầy tài năng mưu lược:
- Kế sách giữ nước:
+ Tùy thời mà có sách lược phù hợp, binh
linh hoạt

pháp chống giặc cần

+ Toàn dân đoàn kết một lòng
+ “Khoan thư sức dân” là thượng sách giữ nước
-> Tài tình, tầm nhìn sáng suốt, xa rộng


a. Một vị tướng anh hùng đầy tài năng
mưu lược:
- Lập nhiều công lớn thời Trùng hưng, tiếng
vang đến giặc Bắc
- Biết chiêu hiền đãi sĩ, tiến cử người hiền tài
- Phòng xa việc hậu sự
 không chỉ có tầm nhìn xa trông rộng, tài

năng mưu lược thâm sâu, mà còn có tấm lòng
thương dân, trọng dân của một vị tướng nhân
đức cao cả


b. Tấm lòng trung quân ái quốc
- Hết lòng lo tính kế sách giúp vua giữ nước an dân

- Khi buộc phải lựa chọn, TQT đã đặt
trung lên trên hiếu, nợ nước trên thù
nhà: Lời cha dặn trước lúc lâm chung
“Con mà không vì cha ... không nhắm
mắt được” -> “QT ghi ... không cho là
phải”


b. Tấm lòng trung quân ái quốc
- Thái độ, hành động đối với những người thân:
+ “Cảm phục đến khóc”, “khen ngợi” Yết Kiêu,
Dã Tượng
+ “Ngầm cho là phải” với lới của Hưng Vũ
Vương
+ “Rút gươm kể tội”, “định giết” Quốc Tảng,
không cho Quốc Tảng nhìn mặt sau khi mất


b. Tấm lòng trung quân ái quốc

 Có tư tưởng đúng đắn, cao cả;
trung nghĩa với vua,với nước;

thẳng thắn, chân thành và nghiêm
khắc trong giáo dục con cái


c. Đức độ lớn lao của một nhân cách lớn:
- Thương dân, trọng dân, chăm lo cho dân
- Vô tư, khiêm tốn: được vua trọng đãi
cho quyền phong tước nhưng “chưa bao giờ
phong tước cho một người nào” -> vẫn “kính
cẩn giữ tiết làm tôi”
- Soạn sách dạy bảo tướng sĩ đạo trung
- Được thần thánh hóa thành bất tử


c. Đức độ lớn lao của một nhân cách lớn:

 Trần Quốc Tuấn là một mẫu mực
của vị tướng toàn tài, toàn đức,
được nhân dân ngưỡng mộ
và cả quân giặc cũng phải kính


Đền Trần- Nam Định

Đền Trần – Bảo Lộc


Đền Kiếp Bạc - Hải Dương

Đền Trần – TP Hồ Chí Minh

Tượng Hưng Đạo đại vương
tại thành phố Hồ Chí Minh

Tượng đồng thờ Hưng Đạo đại vương
tại đền Kiếp Bạc


2. Nghệ thuật
a. Nghệ thuật khắc họa nhân vật:
- Đặt nhân vật trong tình huống thử thách và
nhiều mối quan hệ để làm nổi bật phẩm chất
-> Khắc họa nhân vật lịch sử đậm nét, sống
động
- Chọn lọc những chi tiết đặc sắc khắc họa
tính cách nhân vật


2. Nghệ thuật
b. Nghệ thuật kể chuyện:
- Mạch lạc, khúc chiết, mạch chuyện tiếp
nối lôgic
- Sinh động hấp dẫn
- Đan xen lời kể với lời nhận xét khéo léo
-> nghệ thuật kể chuyên điêu luyện, đạt
hiệu quả cao, tạo hứng thú cho người
đọc

III. Tổng kết
Bằng nghệ thuật kể chuyện hấp
dẫn, những chi tiết chọn lọc và xúc
động, đoạn trích khắc họa đậm nét
hình ảnh Trần Quốc Tuấn, một nhân
cách vĩ đại, bất tử trong lòng dân
tôc


Chân thành cảm ơn Thầy Cô
cùng các em học sinh