Tuần 13. Tóm tắt văn bản tự sự (dựa theo nhân vật chính)

Ôn tập kiến thức cũ – Lớp 8

Thế nào là tóm tắt tác phẩm tự sự?
Cách tóm tắt văn bản tự sự?
Tóm tắt tác phẩm tự sự cần đảm
bảo những yêu cầu gì?
Mục đích tóm tắt văn bản tự sự ?


TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ

Khái
niệm
Tóm tắt văn
bản tự sự là
dùng lời văn
của mình
trình bày một
cách ngắn
gọn nội dung
chính ( sự
việc tiêu biểu
và nhân vật
quan trọng)
của văn bản
đó

Cách tóm
tắt
- Đọc kĩ để hiểu

đúng chủ đề của
văn bản
- Xác định nội
dung chính cần
tóm tắt.
- Sắp xếp nội dung
đó theo một trình
tự hợp lí.
- Viết thành văn
bản tóm tắt.

Yêu
cầu
Văn bản
tóm tắt
cần phản
ánh trung
thành nội
dung của
văn bản
được tóm
tắt

Mục
đích
Giúp
người đọc,
người
nghe dễ
dàng nắm

được nội
dung
chính của
văn bản


Cho
biết
thế
nào
là
nhân
vật
chính
? Vai
trò
của
nhân
vật
chính
trong
văn
bản
tự
sự?

Nhân vật chính là nhân vật
xuất hiện liên tục từ đầu
đến cuối văn bản.
Có vai trò trung tâm trong việc tạo ra

mối quan hệ giữa nhân vật ấy với
nhân vật khác và với các sự kiện trong
văn bản.Nhờ có nhân vật chính mà tư
tưởng chủ đề, quan niệm của tác giả
được bộc lộ trong văn bản.



I. Mục đích, yêu cầu tóm tắt tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính.
1. Định nghĩa


SO SÁNH HAI VĂN BẢN TÓM TẮT
1
Vua Hùng thứ mười tám có người
con gái đẹp tên là Mị Nương. Nhà
vua muốn kén một chàng rể xứng
đáng. Sơn Tinh và Thuỷ Tinh
cùng một lúc đến cầu hôn. Cả hai
người đều có tài, vua Hùng không
biết gả con cho ai, bèn ra điều
kiện thách đố để dễ bề lựa chọn.
Sơn Tinh thắng cuộc, cưới Mị
Nương rồi đưa về núi. Thuỷ Tinh
tức giận dâng nước đánh Sơn
Tinh nhưng bị thua. Từ đó hằng
nămThuỷ tinh dâng nước đánh
Sơn Tinh nhưng đều thất bại.

2

Thủy Tinh là một vị thần, chàng hô
mưa, mưa tới chàng gọi gió, gió
về.Chàng tới xin cầu hôn Mị
Nương con gái của Vua Hùng thứ
mười tám, nhưng chàng đã gặp
Sơn Tinh cũng là một vị thần có
tài có sức như chàng. Vua Hùng
bèn ra lời thách đố bằng lễ vật.
Chàng đã đến nộp lễ sau Sơn Tinh
nên không lấy được Mị Nương,
chàng tức giận dâng nước đánh
Sơn Tinh nhưng bị thua. Từ đó
hằng năm chàng dâng nước đánh
sơn tinh nhưng đều thất bại.


I. Mục đích, yêu cầu tóm tắt tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính.
II.1.Cách
tắt :văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính
Địnhtóm
nghĩa
Tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân
vật chính là viết hoặc kể lại một cách
ngắn gọn những sự việc cơ bản xảy ra
với nhân vật đó.
2. Mục đích :
Giúp người đọc, người nghe nắm vững
tính cách và số phận của nhân vật, góp
phần đi sâu tìm hiểu và đánh giá tác
phẩm

3. Yêu cầu :
-Trung thành với văn bản gốc.
- Nêu đầy đủ các đặc điểm và những
sự việc xảy ra với nhân vật chính.


II.Cách tóm tắt văn bản tự sự theo chuyện của nhân vật chính

Xác định nhân vật
chính trong truyện
An Dương Vương
và Mị Châu - Trọng
Thuỷ

Thảo luận
nhóm, thời
gian 7 phút

An Dương Vương
Mị Châu
Trọng THuỷ

Nhóm 1,3:Tìm hiểu và tóm tắt truyện( ADV và MC –
TT) theo chuyện của nhân vật ADV?
Nhóm 2,4: Tìm hiểu tóm tắt truyện theo chuyện
của nhân vật Mị Châu?


Tóm tắt truyện theo nhân vật ADV bằng lời văn của mình

ADV xây loa thành cứ gần xong lại đổ. Mãi sau
nhà vua được ruà vàng giúp trừ yêu quái mới xây
xong thành. Rùa vàng còn cho ADV chiếc vuốt để
làm lẫy nỏ, bắn một phát chết hàng vạn tên giặc,
Trệu Đà thua. Không bao lâu, Đà xin cầu hôn con
gái Mị Châu cho con trai là Trọng Thuỷ, ADV đồng
ý. Trọng Thuỷ đánh tráo nỏ thần về nước. Triệu
Đà quay trở lại đánh Âu Lạc ADV thua trận cùng
con gái chạy ra biển. Được rùa vàng cho biết Mị
Châu là giặc ADV rút gươm chém mị châu rồi
cầm sừng tê bảy tấc theo rùa vàng xuống biển.


Tóm tắt truyện theo nhân vật MC bằng lời văn của mình

•Quy trình tìm hiểu nhân vật cần tóm tắt:
Mị Châu
là con gái ADV. Sau khi ADV xây thành chế
-Xác định
họ tên, cương vị.
nỏ đánh thắng quân Triệu Đà, MC được gả cho
- Xác
định
lờitrai
nói,
hành
động, tâm
trạng
của
Trọng

Thuỷ(
con
Triệu
Đà).Trọng
Thuỷ
tìm cách
đómang
có liên
lấy nhân
cắp nỏvật
thần
vềquan
nướcđến
cho các
cha.nhân
Triệu vật
đà
khác
cũng
các
biến
cốchạy
của về
truyện
đánh
Âu lạc.
Mịnhư
Châu
cùng
cha

phương
nam, trên đường đi MC đã rắc lông ngỗng làm dấu
cho Trọng Thuỷ. Rùa vàng báo cho ADV biết MC
chính là giặc. Trước khi cha chém MC khấn nếu
mình có lòng phản nghịch sẽ hoá thành cát bụi, nếu
một lòng trung hiếu sẽ hoá thành châu ngọc. MC
chết, xác biến thành ngọc thạch.


- Đọc văn bản để xác định nhân vật chính

Cách tóm
tắt văn
bản tự sự
theo
chuyện
của nhân
vật chính

- Chọn các sự việc cơ bản xảy ra với
nhân vật chính và diễn biến của các sự
việc đó.
- Dùng lời văn của mình kể tóm tắt các

hành động, lời nói, tâm trạng của nhân
vật theo diễn biến của các sự việc ( có
thể kết hợp dẫn nguyên văn từ ngữ,
câu trong văn bản gốc).
- Đọc lại văn bản tóm tắt, kiểm tra, sửa
chữa, bổ sung sao cho đáp ứng yêu

cầu

III. Bài học : Ghi nhớ ( SGK / 121).


IV. Luyện tập
* Bài tập 1 và 2 ( SGK/ 121-122)

THẢO LUẬN NHÓM
•TỔ 1 VÀ 2:

So sánh cách tóm tắt và mục đích tóm tắt của hai
văn bản ( 1) và (2).
•TỔ 3 VÀ 4:

Tóm tắt truyện An Dương Vương và Mị Châu – Trọng
Thủy dựa theo nhân vật Trọng Thủy.


IV. Luyện tập
* Bài tập 1 ( SGK/ 121-122)

Bản tóm tắt Bản tóm tắt (2)
(1)
Cách
tóm tắt.

Tóm tắt toàn bộ
câu chuyện.

Lựa chọn tóm tắt một
số sự việc, chi tiết
tiêu biểu ( Sự nhầm
lẫn “bố thật” và”bố
giả “ dẫn đến cái
chết cho vợ…)

Mục đích

Giúp người đọc
hiểu và nhớ nội
dung câu chuyện

Dùng làm dẫn chứng
để làm sáng tỏ một ý
kiến. ( Câu chuyện lẽ
ra chấm hết….)


Tóm tắt truyện ADV và MC – TT theo chuyện của nhân vật Trọng Thuỷ
:

Trọng Thuỷ( con trai Triệu Đà) được cha cầu hôn con gái ADV
là Mị Châu ( Sau khi thất bại ở cuộc xâm lược Âu Lạc lần thứ
nhất). Trở thành chồng Mị Châu, Trọng Thuỷ tìm cách dụ dỗ MC
cho xem nỏ thần rồi ngầm làm một cái lẫy nỏ khác thay vào.
Lấy được nỏ thần, TT nói với vợ là về thăm cha, rồi dặn: Tình
vợ chồng không thể lãng quên, nghĩa mẹ cha không thể dứt
bỏ.Nếu trong thời gian ta vắng nhà, 2 nước thất hoà, bắc nam
cách biệt lấy gì làm dấu. Mị Châu đáp: Lấy lông ngỗng rắc làm

dấu. Về nước, TT cùng cha đánh Âu Lạc, cha con MC thất bại
chạy chốn.Trọng thuỷ theo dấu lông ngỗng đuổi đến nơi chỉ
còn thấy xác MC bên bờ biển. TT ôm xác MC về táng ở Loa
Thành. Thương tiếc vợ, khi đi tắm tưởng MC ở dưới giếng liền
lao đầu xuống giếng mà chết.


CỦNG CỐ - DẶN DÒ
* Tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính.

Khái
niệm

Cách tóm tắt

Mục đích

Yêu cầu

* Dặn dò :
T
óm nội
tắtdung bài
Đọc
văn bản để xác
Giúp người
Trung thành
-Học
học.
định

chính Tấm
đọc,
với văn
bản
-văn
Làmbản
bài tập : Tổ
1 vànhân
3 tómvật
tắt chuyện
Cámngười
dựa theo nhân
vật Tấm.
tự sự dựa Tổ 2 và 4 tóm tắt truyện Tấm nghe
nắm
gốc.
Cám dựa
theo nhân
vật Cám.
Chọn các sự việc cơ
theo
nhân
vững tính
Nêu đầy đủ
-Chuẩn
bị viết bản
bài số
3 : ra với nhân
xảy
vật chính

cách
số bài
các
đặc
+ Vậnvật
dụng
kiến thức,
kĩ năng
và rút
kinhvà
nghiệm
làm
văn số 2
chính
và diễn
biến
là
điểm và
để viết
viết một bàicủa
văncác
tự sự
một đó.
yếu tố hư phận
cấu. của
sựcóviệc
hoặc kể+ Nắm vững đặc điểm văn tự sự, các
nhân
những
sự tự

yếuvật,
tố cấu thành
văn bản
lại
góp phần đi việc xảy ra
- Dùng lời văn của
sự. một
cách ngắn mình kể tóm tắt các
sâu tìm hiểu
+ Ôn cách lập dàn ý, cách chọn sự việc, chi tiết tiêuvới
biểunhân
trongvật
bài
gọn
và đánh giá chính.
hành
động,
lời
nói,
văn tự sự.
những sự tâm trạng của nhân
tác phẩm
việc cơ
vật theo diễn biến của
bản xảy
các sự việc ( có thể
ra với
kết hợp dẫn nguyên
nhân vật
văn từ ngữ, câu trong

đó.
văn bản gốc).