BẢO TỒN TRÙNG TU CHÙA MỘT CỘT

ĐỨC

Chùa Một Cột - Kiến trúc văn hóa độc đáo lâu đời
1.MỞ ĐẦU:
Tọa lạc ở phố Chùa Một Cột (quận Ba Đình - Hà Nội), ngay gần Bảo tàng Hồ Chí
Minh, cùng với Khuê Văn Các, Chùa Một Cột là một trong những di tích lịch sử
văn hóa lâu đời, là biểu tượng của Thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến.

Chùa Một Cột

Chùa Một Cột có kiến trúc độc đáo với kết cấu hình vuông, nằm trên một trụ đá,
phía trên gồm một hệ thống những thanh gỗ tạo thành bộ khung sườn kiên cố đỡ
cho ngôi chùa dựng bên trên, giống như một đóa hoa sen vươn thẳng lên từ mặt
hồ.


GIÁ TRỊ CỦA CHÙA MỘT CỘT:
- Chùa Một Cột được nhiều người coi là niềm tự hào của dân tộc, thậm chí
coi đó như một biểu tượng gắn với sự tồn tại của bản sắc văn hóa dân tộc.
- Là di tích lịch sử văn hóa lâu đời, mang đậm linh hồn của đô thành Thăng
Long xưa.
- Ngày 10/11/2012, tại Faridabad (Ấn Độ), Tổ chức Kỉ lục châu Á đã xác
nhận Chùa Một Cột là "Ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất châu Á", sau
nửa thế kỉ ngôi chùa được xếp hạng Di tích Lịch sử kiến trúc nghệ thuật
quốc gia (1962), sau 6 năm chùa được ghi danh trong sách kỉ lục Guiness
Việt Nam "Ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất Việt Nam".

LÝ DO TRÙNG TU:
a. LỊCH SỬ TRÙNG TU:
Chùa Diên Hựu được vua Lý Thái Tông cho khởi công xây dựng vào tháng
Mười Âm lịch năm 1049. Năm 1106 (57 năm sau), chùa được vua Lý Nhân

Tông cho trùng tu mở rộng, trở thành một quần thể kiến trúc lớn. Đến đầu
thời Trần, năm 1249, chùa tiếp tục trải qua một lần trùng tu và vẫn được
giữ nguyên kiến trúc. Sau thời kỳ Trung Hưng của nhà Lê, cùng với sự suy
tàn của viên lâm, chùa hư hỏng dần.
Theo ghi chép của Phạm Đình Hổ thì chùa Diên Hựu lúc đó lợp bằng tranh
tre, ao sen hoang tàn, hành lang đổ nát, chỉ còn cây cột, trên đỉnh cột có tòa
lầu nhỏ, trong thờ tượng Phật Quan Âm nghìn mắt nghìn tay và một cây cầu
vồng lợp mái cong phía trước.
Đến năm Ất Sửu niên hiệu Gia Long (1805), dấu tích kiến trúc thời Lý của
chùa Một Cột gần như không còn. Theo sách Lịch sử Thủ đô Hà Nội (Trần
Huy Liệu chỉ biên- NXB Sử học, 1960) thì chùa tiếp tục được trùng tu vào
khoảng những năm 1840-1850 dưới thời Nguyễn, không rõ lần trùng tu này
ra sao. Đến ngày 11-9-1954, trước khi rút khỏi Hà Nội, thực dân Pháp đã
cho đặt mìn, phá chùa, khi đó "chùa chỉ còn lại cây cột đá với mấy cây xà".
Chùa Diên Hựu- Một Cột ngày hôm nay được phục dựng vào năm 19541955 do KTS Nguyễn Bá Lăng thiết kế theo nguyên mẫu cũ. Từ đó cho đến
nay, chùa cũng đã qua nhiều lần tu sửa vào các năm 1977, 1988, 1997. Đợt


tu bổ chùa gần đây nhất là năm 2010 nhân kỷ niệm 1.000 năm Thăng LongHà Nội.

b. LÍ DO TRÙNG TU:
- Do ảnh hưởng của thời tiết như mưa dột, ngập lụt gây mất mĩ quan di tích.
- Tường bao quanh xây bằng sân gạch, đường bằng xi măng không tương
xứng là một công trình kiến trúc độc đáo.
- Thấm dột phần giao mái,bật thang, lang can, điều kiện ăn ở cho tăng ni nhà
chùa xuống cấp trầm trọng.
- Cảnh quan xung quanh chùa quá đơn điệu và tệ hại.
- Lộn xộn trong việc quy hoạch các phần phụ trợ với phần chùa chính.
- Thừa thải không gian sử dụng.
- Điều kiện vệ sinh không đáp ứng đủ tiêu chuẩn.

2.NỘI DUNG:
A.CHƯƠNG 1:
GIÁ TRỊ CỦA QUÁ TRÌNH TRÙNG TU:
- Chùa Một Cột là niềm tự hào to lớn của người dân Hà Nội. Với nét đẹp độc
đáo trong kiến trúc. Dựa trên hình tượng bông sen để xây dựng ngôi chùa.
Đó là điểm ấn tượng mà không một nơi nào có được. Là ngôi chùa thanh
tịnh giữa lòng thủ đô bộn bề sôi động. Là điểm dừng chân lý tưởng cho
những người muốn thư giãn để tâm hồn được tĩnh lại một chút. Trùng tu và
bảo tồn Chùa Một Cột là trùng tu và bảo tồn biểu tượng cho sự phát triển
văn hóa, tôn giáo của người Việt, kiến trúc mang giá trị lịch sử to lớn, niềm
tự hào của người dân Việt Nam.
- Giải quyết được tình trạng ngập úng và cảnh quan khu vực.


PHƯƠNG HƯỚNG TRÙNG TU:
Theo đánh giá của đơn vị tư vấn thiết kế thì hiện trạng công trình phần kết cấu
gỗ còn khá tốt. Hạng mục xuống cấp ở chùa Một Cột cần phải tu bổ chính là
bậc thang xây gạch vồ và lan can thành bậc, bị phong hóa mài mòn do thời
gian. Phần móng lan can và móng của bậc lên do thời gian dài ngâm trong
nước, các mạch vữa đã bị long, lõm, tạo thành các khe trú ẩn của các sinh vật
trong hồ. Một trong những điều khiến nhiều người quan tâm là khả năng tiêu
thoát nước mỗi khi mưa lớn tại chùa, tuy nhiên sau quá trình cải tạo vào năm
2010, hệ thống thoát nước đã cơ bản được đảm bảo, không còn tình trạng úng
ngập mỗi khi mưa to.
Trong quá trình tu bổ vẫn sẽ giữ nguyên cốt nền sân hiện nay. Các hạng mục
chính gồm: Tu bổ tôn tạo tòa Tam Bảo và nhà Tổ, nhà mẫu, Tam quan với hình
thức kiến trúc như nguyên trạng. Hạ giải, làm mới hệ móng, tường bao, thay
thế các cấu kiện gỗ đã mục hỏng, lợp lại mái ngói mũi hài... Hạng mục được
xây mới duy nhất là nhà Tăng ở phía sau, bên phải của Tam Bảo. Nhà Tăng

được xây với vật liệu cùng hình thức kiến trúc truyền thống, đảm bảo phù hợp
với cảnh quan chung của chùa. Bên cạnh đó, lần tu bổ này cũng chú trọng đến
việc phòng chống mối mọt, chống ẩm mốc, chống cháy nổ. Đối với Liên Hoa


đài, việc tu bổ được tiến hành cẩn trọng các hạng mục, các cấu kiện gỗ hư
hỏng sẽ được thay thế. Tận dụng tối đa ngói cũ, nếu thiếu thì thay thế bằng
ngói phục chế nguyên mẫu.
Vấn đề được đặt lên hàng đầu trong Dự án Tu bổ tôn tạo chùa Diên Hựu- Một
Cột là chất lượng công trình, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về trùng tu di
tích. Tổng kinh phí trên 18 tỷ đồng, từ 2 nguồn vốn ngân sách và xã hội hóa.


1. YÊU CẦU TRÙNG TU:
. Tôn tạo hạ tầng kỹ thuật, ưu tiên số một.
. Đảm bảo cảnh quan không gian không bị phá vỡ khi tôn tạo.
. Tu bổ vẫn giữ nguyên các giá trị gốc.