Bài 14. Người kể chuyện trong văn bản tự sự

Kiểm tra bài cũ
Thế nào là đối thoại ? Độc thoại và độc thoại nội
tâm nội tâm ?
Đối thoại ,độc thoại và độc thoại nội tâm có gì giống và
khác nhau ?


Đáp án
Câu 1
- Đối thoại là hình thức đối đáp trò chuyện qua lại
giữa hai hoặc nhiều người
- Độc thoại là lời của một người nào đó nói với chính
mình hoặc nói với một ai đó trong tưởng tượng .
-Độc thoại nội tâm là lời độc thoại nhưng không được
nói ra thành lời và không có gạch đầu dòng


ỏp ỏn
Cõu 2

* Đối thoại, độc thoại:
-Giống nhau:+Là những phát ngôn..

+Thờng có gạch đầu dòng ở những lợt
thoại.
-Khác nhau: Độc thoại không hớng về chủ
đề giao tiếp, không hớng về một ai

+Độc thoại nội tâm diễn ra trong suy
nghĩ của nhân vật và không phát ra

thành lời..

+Đối thoại hớng về chủ đề giao tiếp.


TIẾT 70

NGƯỜI KỂ CHUYỆN TRONG VĂN
BẢN TỰ SỰ
I. Vai trò của người kể chuyện trong văn bản tự sự


Đọc đoạn văn sau:
-Trời ơi , chỉ còn có năm phút !
Chính là anh thanh niên giật mình nói to ,giọng cười nhưng đầy tiếc
rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau ,rồi trở vào liền ,tay cầm một cái làn .
Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy .Cô gái cung đứng lên , đặt lại chiếc
ghế , thong thả đi đến chỗ bác già .
- Ô ! Cô còn quên chiếc mùi xoa đây này !
Anh thanh niên vừa vào , kêu lên . Để người con gái khỏi trở lại bàn ,
anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô
gái . Cô kĩ sư mặt đỏ ửng , nhận lại chiếc khăn và quay vội đi .
- Chào anh. – Đến bậu cửa , bỗng nhà họa sĩ già quay lại chụp lấy tay
người thanh niên lắc mạnh . – Chắc chắn rồi tôi Sẽ trở lại . Tôi ở với
anh ít hôm được chứ ?
Đến lượt cô gái từ biệt . Cô chìa tay ra cho anh nắm , cẩn trọng ,rõ
ràng , như người ta cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay . Cô
nhìn thẳng vào mắt anh – những người con gái sắp xa ta , biết không
bao giờ gặp ta nữa , hãy nhìn ta như vậy .
- Chaò anh .

I. Vai trò của người kể chuyện trong văn bản tự sự

Dấu
hiệutrích
cho ta
biết
các nhân
vật
này
không
phải
Ở
đoạn
ai
là
người
kể
về
các
nhân
vật
và
sự
Kể
về
phút
chia
tay

giữa
người
họa
sĩ
,cô
gái
với
BaChính
nhân
vật
là
nhận
được
xét
kể
của
không
người
có
xưng
kể
chuyện
tên
và
về
xưng
anh
tôi
Những
câu

“
giọng
cười
nhưng
đầy
tiếc
rẻ
”,
việc thanh
trên
? niên
Người kể giấu Là
mặtngười
không
xuất
hiện?trong đoạn trích
anh
kể
chuyện
niên
và
suy
nghĩ
của
anh
“những người
gái
sắp
ta
không

?thanh
Đoạncon
trích
kể
vềxa
ai
và,biết
về việc
gìta? bao giờ
gặp ta nữa , hay nhìn ta như vậy ”… là nhận xét
của người nào , về ai ?


I. Vai trò của người kể chuyện trong văn bản tự sự
- Trong văn tự sự ngoài hình thức kể theo ngôi thứ
nhất xưng tôi còn có hình thức kể theo ngôi thứ ba

- Người kể giấu mình nhưng có mặt ở khắp mọi nơi
trong văn bản
-Người kể chuyện dường như biết hết mọi việc
,mọi hành động , tâm tư tình cảm của các nhân vật
? Vậy trong văn tự sự ngoài hình thức kể theo ngôi
?
Kể
theo
ngôi
thứ
ba
có
đặc

điểm
gì
?
Đoạn
văn
này
kể
theo
ngôi
thứ
mấy
?
thứ nhất còn có hình
thức
theo ngôi thứ mấy ?
Ngôi
thứkểba


I. Vai trò của người kể chuyện trong văn bản tự sự
- Trong văn tự sự ngoài hình thức kể theo ngôi thứ
nhấtxưng tôi còn có hình thức kể theo ngôi thứ ba
- Người kể giấu mình nhưng có mặt ở khắp mọi nơi
trong văn bản
-Người kể chuyện dường như biết hết mọi việc ,mọi
hành động , tâm tư tình cảm của các nhân vật

-Người kể chuyện có vai trò dẫn dắt người đọc đi vào câu
chuyện : Giới thiệu nhân vật và tình huống ,tả người và tả cảnh
vật,

đưacứ
ra vào
các nhận
, đánh
giá về
điều được
kể
Căn
chủxét
thể
đứng
ranhững
kể chuyện
( không

? Căn cứ vào đâu để xác định người kể biết hết mọi

? Người
chuyện
trong
tự
sự
cóđối
vaitượng
trò gì ,?
xuất
hiện kể
trong
vănchuyện
bản

) , văn
căn
cứ
vào
?
điểm nhìn , lời văn


II .LUYỆN TẬP


Bài tập 1. Đọc đoạn văn sau :
Xe chạy chầm chậm …Mẹ tôi cầm nón vẫy tôi , vài giây sau, tôi đuổi
kịp .Tôi thở hồng hộc , trán đẫm mồ hôi, và khi trèolên xe, tôi ríu cả
hai chân lai. Mẹ tôi vừa kéo tay tôi , xoa đầu tôi hỏi ,thì tôi òa lên khóc
rồi cứ thế nức nở . Mẹ tôi cũng sụt sùi theo :
- Con nín đi ! Mợ đã về với các con rồi mà .
Mẹ tôi lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho tôi rồi xốc nách tôi lên xe .
Đến bấy giờ tôi mới kịp nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như
cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi .Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi
sáng với đôi mắt trong và nước da mịn , làm nổi bật màu hồng của hai
gò má . Hay tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cái hình
hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thưở còn sung túc ?
Tôi ngồi trên đệm xe , đùi áp đùi mẹ tôi ,đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi
,tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man
khắp da thịt . Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh
xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường.
Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ , áp mặt vào bầu sữa nóng
của người mẹ , để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, và gãi
rôm ở sống lưng cho , mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng .

bài tập 2 a

- người kể chuyện trong đoạn trích là nhân vật tôi –
ngôi thứ nhất – chú bé trong cuộc gặp gỡ cảm động với
mẹ mình sau những ngày xa cách
- Ưu điểm : Giup cho người kể dễ đi sâu vào tâm tư tình cảm, miêu tả
được những diễn biến tâm lí tinh vi ,phức tạp đang diễn ra trong tâm
hồn nhân vật tôi.
Ngôi
? Người
này
kể chuyện
cómiêu
ưu tảđiểm
trong
đoạn
trích
chế
gì
aisocủa
? với
Ngôi
ngôi
thứ
- Hạn
chếkể: Không
được và
diễnhạn

biến
nộilà
tâm
nhân
vật “
người
quátI ?
không cao , lời văn trần thuật dễ nhàm
kể
mấy
ở mẹ”
đoạn
? ,tính
vănkhái
mục
chán ,đơn điệu.


Bài tập 2b
Tham khảo người kể là cô kĩ sư:
Nghe tiếng chang trai kêu to : “Trời ơi , chỉ còn có năm phút !” và
sau đó là một giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ ,tôi cũng cảm thấy giật
mình, bâng khuâng ..Tôi chợt nhớ câu nói của ai đó : “cái gì đến sẽ
đến ! ” . Cuộc chia tay của chúng tôi đã đến rồi đấy ư ? Sao nhanh thế
? Tôi và chàng trai kia đã nói gì được với nhau đâu ? Và cả nhà họa sĩ
già đáng kính nữa ! …
Bỗng chang trai chạy ra nhà sau , rồi trở lại ngay với một cái làn
trên tay. Nhà họa sĩ già tặc lưỡi đứng dậy .Tôi cũng đứng lên , chợt
cảm thấy lúng túng , bèn đưa tay đặt lại chiếc ghế , rồi thong thả đi
đến chỗ nhà họa sĩ . Đúng lúc ấy , chàng trai kêu lên :

- Ô ! Cô còn quên chiếc mùi xoa đây này !
Tôi nhẹ nhàng quay lại , nhưng dường như không muốn để tôi phải
khó nhọc trở lại cái bàn , chàng trai đã nhanh chân bước tới , cầm
chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách , đi tới chỗ tôi đang
đứng và trả tận tay cho tôi . Tôi thực sự bối rối , mặt nóng bừng ,nhận


lại chiếc khăn và quay lại chụp lấy tay chàng trai , lắc mạnh :
- Chào anh! Chắc chắn rồi tôi sẽ trở lạ !Tôi ở với anh ít hôm được chứ ?
Tôi cũng lặng lẽ bước tới chỗ chang trai , chìa bàn tay của mình ra
trước mặt anh . Anh nắm lấy bàn tay của tôi , bóp nhẹ .Hình như anh hơi
run thì phải ? Và không hiểu sao ,tôi cũng cảm thấy lòng mình xốn xang
,hồi hộp lạ lùng ? Tôi nhìn thẳng vào mắt anh ,không nói … Anh cung im
lặng nhìn tôi… Nhưng dường như chúng tôi đã nói với nhau tất cả .. Tôi
bóp nhẹ bàn tay rắn roircuar anh , thì thầm :
- Chào anh …


Chân thành cảm
ơn các thầy cô
giáo và các em học
sinh đã giúp tôi
hoàn thành bài
giảng hôm nay.