Bài 11. Đoàn thuyền đánh cá

( Huy CËn)


I. Đọc và tìm hiểu chung
1.Tác giả :

(1919- 2005). Là nhà thơ đã
nổi tiếng trong phong trào Thơ
mới

2. Tác phẩm:

Bài thơ đợc viết giữa năm 1958,
trong chuyến đi thực tế dài ngày
ở
Ninh.
3.Quảng
Đọc và
giải thích từ

4. Thể thơ

Thơ tự do bảy chữ

5. Bố cục

- Hai khổ thơ đầu: Cảnh đoàn thuyền ra khơi và
tâm trạng của ngời đi biển.
-Bốn khổ thơ tiếp theo: Cảnh đoàn thuyền đánh cá
trên biển.

I. Đọc và tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
1, Cảnh đoàn thuyền ra khơi và tâm trạng
của
ngờiđoàn
đi biển.
* Cảnh
thuyền ra khơi
-Hoàng hôn trên
biển đẹp rực rỡ.

Liên t
ởng, so
-Vũ trụ nh một
sánh,
ngôi nhà lớn,
Sóng đã cài then đêm sập nhân
ngôi nhà vĩ đại
cửa
hoá, n
ấy bớc vào thời
d
kỳ nghỉ ngơi.
Đoàn thuyền ra khơi trong thời điểm biển về
đêm. Cảnh biển vừa đẹp, vừa rộng lại vừa gần
gũi, ấm áp với con ngời.
Mặt trời xuống biển nh
hòn lửa

I. Đọc và tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
1, Cảnh đoàn thuyền ra khơi và tâm trạng
của
ngờiđoàn
đi biển.
* Cảnh
thuyền ra khơi

- Sự gắn kết ba sự vật
* Tâm trạng của ngời đi biển hiện tợng( cánh buồm,
gió khơi, câu hát)=>
tạo ra một hình ảnh
Đoàn thuyền đánh cá lại ra
lạ mà
thật.
khơi
-khoẻ,
óc tởng
tng
phong

phú, bút pháp lãng mạn
Câu hát căng buồm cùng
đa ra một hình ảnh
gió khơi
bất ngờ Câu hát căng
buồmnáo nức, khí

Con ngời ra khơi trong tâm trạng
thế lạc quan phấn khởi và điều đó đã trở thành
sức mạnh cùng gió biển làm căng cánh buồm để


( Huy CËn)


I. Đọc và tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
1, Cảnh đoàn thuyền ra khơi và tâm trạng
của ngời đi biển.
2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên
biển.
* Hình ảnh đoàn thuyền
Thuyền ta lái gió với buồm
trăng
Lớt giữa mây cao với biển
bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng
biển
Dàn đan thế trận lới vây


2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên
* Hình ảnh đoàn thuyền
biển.
Thuyền ta lái gió với buồm
trăng
Lớt giữa mây cao với biển

bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng
biển
Dàn đan thế
Hình ảnh con thuyền đặt
giăng
trong mối quan hệ với: gió,
buồm trăng, mây cao,
biển bằng
=> Không gian mênh mông
nhng con thuyền cũng lớn
lao, kì vĩ.

trận lới vây
- Sử dụng thủ pháp phóng đại và
những liên tởng độc đáo
=> Cuộc đánh cá nh một trận
chiến, trận chiến trên mặt trận
lao động nhằm chinh phục biển
khơi.

Hình ảnh đoàn thuyền tung hoành giữa biển
trời mênh mông và làm chủ cả biển khơi.



2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên
biển.
* Hình ảnh ngời dân chài với công việc đánh
cá trên biển

Ta hát bài ca gọi cá vào
Gõ thuyền đã có nhịp
trăng cao
Sao mờ kéo lới kịp trời
sáng

- Bút pháp lãng mạn cùng
những liên tởng độc đáo
=> Biến công việc nặng nề
thành niềm vui, lòng yêu đờ
chan chứa.
- Tả thực kéo xoăn tay:
kéo lới bằng tất cả sức lực.

Ta kéo xoăn tay chùm cá
nặng
Những ngời dân chài làm việc với niềm hăng hái say
sa của những ngời dân làm chủ đất nớc, họ lao
động với tất cả sức lực trí tuệ, tình yêu biển, yêu
nghề.



2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên
biển.
* Hình ảnh biển cả

- Cá nhụ, cá chim cùng cá
đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen

hồng,
- Cái đuôi em vẫy trăng
vàng choé.

- Các hình
ảnh liệt kê
- Trí tởng tợng
phong phú
- Nghệ thuật
phối sắc đặc
biệt, tài tình

Cá đẹp.
rực rỡ,
lộng lẫy,
huyền
ảo, bầy
cá nh
những
nàng tiên
trong vũ
hội.

- Vẩy
đuôi
Ca
ngợibạc
biển
cả vàng
thanhloé

bình, giàu có => biển là một
rạnghải
đông,
kho
sản phong phú.


3. Cảnh đoàn thuyền
trở về

Câu hát căng buồm cùng gió
khơi
Đoàn thuyền chạy đua cùng
mặt trời
Mặt trời đội biển nhô màu
mới
Mắt cá huy hoàng muôn
dặm phơi.


3. Cảnh đoàn thuyền
trở về
Câu hát căng buồm với gió
khơi
Đoàn thuyền chạy đua cùng
mặt trời
Mặt trời đội biển nhô màu
mới
Khổ thơ cuối Mắt
hô cá

Dòng
đầu
đ
huy thơ
hoàng
muôn
ứng với khổ thơ
ợc lặp lại với dòng
dặm phơi.
đầu tạo hai cảnh thơ ở khổ đầu.
xứng.
Tiếng hát xuất
đối
Biểu hiện
hiện suốt bài thơ :
nhịp tuần hoàn
khúc ca lao động
của vũ trụ.
đầy hứng thú

- Sử dụng nhân hoá,
hoán dụ và cách nói
khoa trơng.
=>Cảnh tợng thiên
nhiên kỳ vĩ, con ngời
chạy đua cùng thời
gian.

Đoàn thuyền trở về trong khung cảnh một ngày mới
bắt đầu, con ngời chạy đua với thời gian, tranh thủ

thời gian để lao động và đã thu đợc thành quả to
lớn.




I. Đọc và tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
1, Cảnh đoàn thuyền ra khơi và tâm trạng
của ngời đi biển.
2, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên
biển.
3, Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về
III. Tổng kết, ghi nhớ


Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá
- Xây dựng hình ảnh lãng mạn bằng trí tởng tợng phong
-phú
Âm hởng khoẻ khoắn, hào hùng, bay bổng
- Gieo vần linh hoạt, vần trắc đan xen vần bằng
Cảnh lao động của
Cảnh đoàn thuyền
đoàn thuyền trên
-trở
Khung
về cảnh thiên
-Đoàn thuyền
tung
biển

nhiên kỳ vĩ.
hoành làm chủ biển
- Con ngời chạy
-khơi.
Ngời dân chài làm
đua với thời gian.
việc hăng hái, khoẻ
-Thành quả của lao
khoắn,
say
s
a.
- Biển là một kho hải
động, niềm vui của
sản phong phú, đa
con ngời.
dạng.
-Nhiều hình ảnh tráng lệ, thể hiện sự hài hoà giữa thiên
nhiên
- Bộcvà
lộ ng
niềm
ời lao
vui,
động.
niềm tự hào của tác giả trớc đất nớc
và cuộc sống.
Cảnh đoàn
thuyền ra
- Biểnkhơi

về đêm
đẹp, rộng, gần
gũi, ấm áp.
- Con ngời náo
nức lạc quan,
phấn khởi.

Ghi nhớ


Đoàn thuyền đánh cá lấy thời điểm xuất phát khác với lệ th
ờng, lúc mặt trời lặn và trở về trong ánh bình minh chói lọi.
Khung cảnh trên biển khi mặt trời tắt không nặng nề tối tăm
mà mang vẻ đẹp của thiên nhiên tạo vật trong quy luật vận
động tự nhiên của nó. ở đây tôi đã miêu tả tạo vật với cảm
hứng vũ trụ. Nếu trớc Cách mạng, Vũ trụ ca còn buồn thì
bây giờ vui, trớc là tách biệt, xa cách với cuộc sống thì hôm lại
gần gũi với con ngời. Bài thơ của tôi là một cuộc chạy đua giữa
con ngời và thiên nhiên, và con ngời đã chiến thắng. Tôi coi
đây là khúc ca tráng, ca ngợi con ngời trong lao động với tinh
thần làm chủ, với niềm vui. Bài thơ cũng là sự kết hợp giữa
hiện thực và lãng mạn. Chất hiện thực của khung cảnh lao
động trên biển cả khi vùng biển đã về ta. Và chất lãng mạn thì
cũng không cần phải tởng tợng nhiều. ở giữa khung cảnh trời
biển cao rộng đó, với gió, với trăng rồi bình minh và nắng
hồng, và đặc biệt là sức lao động đều mang chất lãng mạn
bay bổng: Thuyền ta lái gió với buồm trăng, Đoàn thuyền
chạy đua cùng mặt trời. Cảm hứng và hình ảnh ấy rất
thích hợp với lao động trên biển. Tôi nghĩ rằng trong khung
cảnh đó cũng không thể viết khác đi. Bài thơ kết thúc bằng

hình ảnh đẹp của một ngày mới khi đoàn thuyền đánh cá trở
về, các khoang thuyền đầy ắp cá. Mở đầu bài thơ là hình


III.Luyện tập

1, Câu thơ Dàn đan thế trận lới vây
giăng
cóđánh
ý nghiã
gì?
A- Cuộc
cá là
một cuộc du thuyền
B- Cuộc đánh cá bắt đầu diễn ra sôi nổi hào
hứng
C- Cuộc đánh cá diễn ra nh một trận đánh, lao
động thực sự là chiến đấu.
D- Đợcthơ
đánh
cá biện
ngoài pháp
biển khơi
một
thú
2, Nhà
dùng
tu từlàgì
để
cavui

ngợi
biển trong hai câu thơ sau?
Biển cho ta cá nh lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta từ thuở nào
A- Nhân hoá và ẩn dụ
dụ và so sánh

C- Hoán

B- Nhân
hoá
và so
sánh
3, Phân
tích
khổ
đầu
hoặc khổ cuối Dbàiẩn dụ
và hoán dụ


Hớng dẫn về nhà

- Học thuộc lòng bài thơ Đoàn thuyền
đánh cá
- Phân tích cảnh thiên nhiên và cảnh lao
động của ngời dân chài trên biển.
- Son bi: Tng kt t vng( T tng thanh... Phộp
tu t t vng)
- Tp lm th tỏm ch

Xin tr©n träng


1

t

2
3
4
5
6

®i

7
8

c h i

r u y
t «
¬ c
t h
t a
ª n t
®«

n h h

9
10

l

i

ª
n
l
¬
t
i
n

n
h
ª
t
h
c
g
u
g i

ª n t

k i

ª u

h ©n
c
h
c h i
a n d i
¬ n g