Bài 22. Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu)

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CHÂU THÀNH

BÀI GIẢNG MÔN NGỮ VĂN 8
BÀI 22 – Tiết 90

Giáo viên: Trần Thị Loát

Trường THCS Thái Bình, Huyện Châu Thành – Tỉnh Tây Ninh
Châu Thành ngáy 22 tháng 1 năm 2016


KIỂM TRA MIỆÂNG
• 1. Đọc thuộc lòng bài thơ “Tức cảnh
Pác Bó”. Nêu ý nghĩa bài thơ?
• TL: Bài thơ thể hiện cốt cách, tinh thần Hồ Chí Minh
ln tràn đầy niềm lạc quan, tin tưởng vào sự nghiệp
cách mạng


KIỂM TRA MIỆNG
2. Một văn bản được nhắc đến
với đòa danh: cố đô Hoa Lư,
thành Đại La?
TL: Chiếu dời đô


TIEÁT
90


• I./ Ñoïc –Tìm hieåu chuù

thích.
• 1./ Ñoïc.


Thiên đô chiếu
Xa nhà Thơng đến vua Bàn Canh
năm lần dời đô; nhà Chu đến vua
Thành Vơng cũng ba lần dời đô. Phải
đâu các vua thời Tam đại theo ý riêng
mình mà tự tiện chuyển dời? Chỉ vì
muốn đóng đô ở nơi trung tâm, mu
toan nghiệp lớn, tính kế muôn đời
cho con cháu; trên vâng mệnh trời, d
ới theo ý dân, nếu thấy thuận tiện
thì thay đổi. Cho nên vận nớc lâu
dài, phong tục phồn thịnh. Thế mà
hai nhà Đinh, Lê lại theo ý riêng mình,
khinh thờng mệnh trời, không noi
theo dấu cũ của Thơng, Chu, cứ đóng
yên đô thành ở nơi đây, khiến cho
triều đại không đợc lâu bền, số vận
ngắn ngủi, trăm họ phải hao tốn,
muôn vật không đợc thích nghi. Trẫm
rất đau xót về việc đó, không thể


Huống gỡ thành Đại La, kinh đô cũ của Cao V
ơng: ở vào nơi trung tâm trời đất; đợc cái
thế rồng cuộn hổ ngồi. đã đúng ngôi nam
bắc đông tây; lại tiện hớng nhìn sông dựa

núi. a thế rộng mà bằng; đất đai cao mà
thoáng. Dân c khỏi chịu cảnh khốn khổ
ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong phú
tốt tơi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này
là thắng địa. Thật là chốn tụ hội trọng yếu
của bốn phơng đất nớc; cũng là nơi kinh đô
bậc nhất của đế vơng muôn đời.
Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy
để định chỗ ở. Các khanh nghĩ thế nào?


• 2- Tác giả, tác
phẩm :
• - Lí Công Uẩn( 9741028) tức Lí Thái
Tổ, vò vua khai
sáng triều Lí, là vò
vua anh minh, có
chí lớn và lập
nhiều chiến công .


• Tác phẩm:
• Chiếu: là thể văn do vua dùng để
ban bố mệnh lệnh . Chiếu dời đô
được viết bằng chữ Hán, ra đời gắn
liền với sự kiện lòch sử trọng đại :
thành Đại La (Hà Nội ngày nay) trở
thành kinh đô của nước Đại Việt
dưới triều Lí và nhiều triều đại
phong kiến Việt Nam.

• Bố cục
•(?)
Bài
(*)
3 phần
chiếu
có
Đ1:
Từ đầu…….
thể chia
Không dời đổi
làm mấy
->
Mục
đích
của
phần?
việc
đô.
chínhdời
của
• Đ2:
Tiếp theo ->
mỗi
phần?
muôn
đời: Ca
ngợi đòa thế.

• Đ3: Kết luận.
•
•


II/. Tỡm hieồu vaờn
baỷn:
1/. Noọi dung:


•
•
•
•
•

a/. Lí do dời đô:
*. Sử sách ngày xưa.
- Lòch sử từng có những cuộc dời đô
-Mục đích vì sự phát triển đất nước
-Kết qủa: Đất nước bền vững, phát
triển phồn thònh.
• - Nêu gương- làm cơ sở cho ý tưởng
dời đô.


• *Hiện trạng ngày nay
• -Phê phán triều đại Đinh, Lê
• + Không theo mệnh trời.
• + Không theo cái cũ.

• + Hậu quả không tốt
• -Cở sở thực tế: kinh đô Hoa Lư cũ
không còn phù hợp.


COÁ ÑOÂ HOA LÖ:


• => Quyết đònh dời đô từ Hoa Lư ra thành
Đại La đã được trình bày với các lí lẽ
thyết phục:
• + Việc đònh đô ở các triều đại trong lòch
sử Trung Quốc đã trở thành những sự
kiện lớn .Điều này chứng tỏ đây là một
vấn đề đáng suy nghó và cho thấy bài học
về việc đònh đô có mối liên hệ đặc biệt
với sự hưng thònh của đất nước.


•b. Lợi thế của thành Đại La.
Về lịch sử :Kinh đơ cũ của Cao Vương

Lý do chọn
Đại La
làm kinh
đơ

Trung tâm trời đất: Rồng cuộn, hổ ngồi
Về địa lý
Địa thế rộng mà bằng.

Đất đai cao mà thống.
Dân cư: Khỏi chịu cảnh ngập lụt.
Cảnh vật : Mn vật phong phú tốt tươi.

Xứng đáng là nơi định đơ bền vững mn
đời.

Nơi kinh đơ
bậc nhất của
đế vương
mn đời.


Dấu tích Thăng Long xưa

Hà Nội ngày nay


• b. Lợi thế của thành Đại La.
• * Vò trí đòa lý
• -Trong tâm có núi, có sông,
đất rộng, cao thoáng, tránh
được thiên tai.
• * Vò trí chính trò, văn hoá
• -Đầu mối giao lưu, nơi hội tụ
trọng yếu. Muôn vật rất mực
phong phú tốt tươi.


• 2/ Nghệ thuật:

• Gồm có 3 phần chặt chẽEm
.
hãy
• Giọng văn trang trọng, thểnêu
hiệnlại
suy
nghó, tình cảm sâu sắc của tác giả
về một vấn đề hết sức
quan trọng
những
nét
của đất nước .
chính về
• Lựa chọn từ ngữ có tính chất tâm tình,
nghệ thuật
đối thoại:
• + Là mệnh lệnh nhưng chiếu
dời đô
của văn
không sử dụng hình thức mệnh lệnh.
bản?
• + Câu hỏi cuối cùng làm cho quyết
đònh của nhà vua được người đọc,
người nghe tiếp nhận, suy nghó và
hành động một cách tự nguyện.


Kể tên một số
công trình mó thuật
tiêu biểu thời Lí?

•CHÙA MỘT CỘT


• VĂN MIẾU-


TÖÔÏNG A-DI- ÑAØ CHUØA PHAÄT
TÍCH


3/ Ý nghóa văn bản:
Ý nghóa lòch sử của sự kiện dời
đô từ Hoa Lư ra thành Thăng Long
và nhận thức về vò thế, sự phát
triển đất nước của Lí Công Uẩn.