Bài 18. Ông đồ

Ông đồ


ThÞt

C©y

mì,

nªu,

da

Trµng

hµnh,

ph¸o

c©u

b¸nh

®èi

chng

®á/

xanh.

BÀI 17:

TIẾT 65:

VĂN BẢN:
Ông đồ

Vũ Đình Liên


TIẾT 65

ÔNG ĐỒ
Vũ Đình Liên

I/ ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH
1/ TÁC GIẢ

(1913 – 1996)

- Quê gốc Hải Dương nhưng sống ở Hà Nội. Ông là nhà thơ, nhà dịch

Nêu những hiểu biết của em về
tác giả Vũ Đình Liên?

thuật, nhà giáo.
Bài thơ được sáng tác vào thời gian
- Ông thuộc thế hệ đầu của các nhà thơ trong phong trào “Thơ mới”

nào? Thuộc thể thơ gì? Phương thức biểu
đạt?

- Hồn thơ: “Hai nguồn thi cảm chính trong thơ Vũ Đình Liên là lòng
thương người và niềm hoài cổ”(Hoài Thanh).
2/ TÁC PHẨM
- Hoàn cảnh: Viết 1936, là bài thơ nổi tiếng nhất của ông. Bài thơ là
nỗi niềm hoài cổ da diết của tác giả.
- Thể thơ: ngũ ngôn.
- Phương thức biểu đạt: biểu cảm kết hợp miêu tả và tự sự.

(1913 – 1996)


TIẾT 65

ÔNG ĐỒ
Vũ Đình Liên

I/ ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH
1/ TÁC GIẢ
2/ TÁC PHẨM
3/ ĐỌC - GIẢI NGHĨA TỪ


Ông đồ


TIẾT 65

ÔNG ĐỒ
Vũ Đình Liên

I/ ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH
1/ TÁC GIẢ
2/ TÁC PHẨM
3/ ĐỌC - GIẢI NGHĨA TỪ
4/ BỐ CỤC:
- Khổ 1- 2: Hình ảnh ông đồ thời đắc.
- Khổ 3- 4: Hình ảnh ông đổ thời tàn.
- Khổ 5: Ông đồ vắng bóng và nỗi niềm của
tác giả.
Tìm bố cục của bài thơ?


TIẾT 65

ÔNG ĐỒ
Vũ Đình Liên

I/ ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH
II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
1/ Khổ thơ 1 - 2
- “Hoa đào”- “Ông đồ”: hình ảnh sóng đôi.
- Cặp từ: “Mỗi…lại”: sự xuất hiện đều đặn liên tục.

Công việc của ông đồ được giởi thiệu như
Ông đồ xuất hiện trong hoàn cảnh nào?
thế nào? Tác giả dùng biện pháp nghệ thuật gì
Cặp từ “mỗi…lại” cho ta biết điều gì?

để ca ngợi tài năng của ông?
Trước tài năng đó, thái độ của mọi
người đối với ông như thế nào?

Ông đồ là hình ảnh không thể thiếu khi tết đến, xuân về.
Qua hai khổ thơ đầu, em có suy nghĩ và nhận
- Công việc: + “Bày mực tàu giấy đỏ”
+ “Thảo…phượng múa …bay”
Nghệ thuật so sánh: nét chữ đẹp, có hồn, sinh động.
Ông góp phần làm đẹp cho cuộc đời, một nét đẹp văn hoá truyền thống của
dân tộc.
-Thái độ mọi người: mến mộ, khâm phục.
* Thời kỳ vàng son đắc ý của ông đồ.

xét gì ?


THỜI KỲ VÀNG SON ĐẮC Ý CỦA ÔNG ĐỒ


TIẾT 65

ÔNG ĐỒ

I/ ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH

Vũ Đình Liên

II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
1/ Khổ thơ 1 - 2

Đọc
Sokhổ
sánh
thơ
khổ
3-4,thơ
sự3-4
chuyển
với hai
đoạn
khổđược
thơ đầu
Nỗi buồn vắng khách của ông đồ thể

2/ Khổ thơ 3 – 4
- “Nhưng”: trái ngược

thể để
hiện
thấy
bằng
sựtừ
biến
nào?
đổiÝxảy
nghĩa
ra cùng
của nó?
với thời
hiện qua hình ảnh thơ nào?Phân tích để làm

gian. Những biến đổi đó là gì? Tốc độ biến
nổi bật điều đó?

Mốc thay đổi, một xu thế buồn.

đổi
như
nào?
Phân
tích
cáithế
hay
của câu thơ:
Hình dung của em về ông đồ từ lời thơ:

- Thời gian, nhân vật, cảnh vật không đổi.

“Lá vàng
rơingồi
trênđấy,
giấy
“Ông
đồ vẫn
- Sự biến đổi từ từ: mọi người hững hờ, dửng dưng, lạnh lùng…
+ “Giấy đỏ buồn…nghiên sầu”: nhân hoá
Nỗi buồn xót xa thấm vào sự vật.
- Ông đồ:già nua, buồn trơ trọi, lạc lõng, cô đơn.
+ “Lá vàng”: tàn tạ
Ẩn dụ, tả cảnh
+ “Mưa bụi”:ảm đạm, thê lương

ngụ tình

Sự tàn tạ, suy sụp của nền Nho học. Mưa ngoài trời cũng là mưa trong
lòng người.

bay.”?
hay.”?

Ngoài
giời
mưakhông
bụi
Qua
đường
ai


TIẾT 65

ÔNG ĐỒ

I/ ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH

Vũ Đình Liên

II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
1/ Khổ thơ 1 - 2
Ông đồ rơi vào tình cảnh:
2/ Khổ thơ 3 – 4

*Diễn tả bước thăng trầm của nền nho học nước ta ở buổi giao thời.
Thời thế thay đổi, quan niệm của con người cũng thay đổi. Con người

“Còn duyên kẻ đón người đưa

Hết duyên đi sớm về trưa một

mình”.

đã lạnh lùng từ chối một giá trị văn hoá được coi là cổ truyền, và tình
cảnh ông đồ hết sức đáng thương.

CÂU HỎI THẢO LUẬN
Ông đồ bị cuộc đời lãng quên có phải vì ông hết
tài năng không? Sự đối lập hai hình ảnh ông đồ ở
khổ thơ 3-4 và khổ thơ 1-2 cho em cảm nhận gì ?


TIẾT 65

ÔNG ĐỒ

I/ ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH

Vũ Đình Liên

II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
1/ Khổ thơ 1 - 2

Năm nay đào lại nở,

2/ Khổ thơ 3 – 4

xưa.

3/ Khổ thơ 5

đâu bây giờ?

-

Giống nhau: đều xuất hiện “ hoa đào nở”

-

Khác nhau:

Không thấy ông đồ

Những người muôn năm cũ

Hồnn ở

+ Khổ 1: “Lại thấy ông đồ già”
+ Khổ 5: “Không thấy ông đồ xưa”
Thiên nhiên vẫn tồn tại, đẹp đẽ và bất biến; con người thì trở thành
xưa cũ, vắng bóng.
Kiểu kết thúc đầu cuối tương ứng, chặt chẽ làm nổi bật chủ đề.

Em có nhận xét gì về

cách mở đầu và

cách kết thúc bài thơ? Tác dụng?


TIẾT 65

ÔNG ĐỒ

I/ ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH

Vũ Đình Liên

II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
1/ Khổ thơ 1 - 2

Năm nay đào lại nở,

2/ Khổ thơ 3 – 4

xưa.

3/ Khổ thơ 5

đâu bây giờ?

Không thấy ông đồ

Những người muôn năm cũ

Hồnn ở

- “Những người muôn năm cũ”: các nhà nho và những người
thuê viết thời đó.
- “Hồn” ở đây còn là linh hồn của nét sinh hoạt văn hoá truyền
thống của người Việt Nam.

“ Những người muôn năm cũ “ là ai? Hai
câu thơ cuối dùng để hỏi hay bộc lộ cảm

* Tâm trạng nhà thơ: Nỗi day dứt, tiếc nhớ, thương xót ngậm
ngùi của tác giả đối với những nhà nho danh giá một thời;
thương tiếc những giá trị tinh thần tốt đẹp nay bị lãng quên.

xúc?


TIẾT 65

ÔNG ĐỒ

I/ ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH

Vũ Đình Liên

II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
III/ TỔNG KẾT
1/ Nghệ thuật
Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài

- Thể thơ ngũ ngôn phù hợp với lối kể chuyện và diễn tả tâm tình.

thơ?

- Kết cấu đầu cuối tương ứng chặt chẽ.
- Ngôn ngữ, hình ảnh trong sáng, bình dị nhưng hàm súc, đầy ám
ảnh, giàu sức gợi.
2/ Nội dung
Bài thơ thể hiện sâu sắc tình cảnh đáng thương của ông đồ và
niềm cảm thương , nuối tiếc của tác giả đối với một lớp người , một nét
văn hoá truyền thống tốt dẹp của dân tộc.
* GHI NHỚ (sgk)

Trình bày giá trị nội dung của bài thơ?


III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật.
- Thể thơ ngũ ngôn.
- Kết cấu đầu cuối tơng ứng.
- Ngôn ngu gian dị mà cô đọng
- Sử dụng phép nhân hoá.
2. Nội dung.
Thể hiện sâu sắc tinh cnh đáng thơng của ông đồ, qua đó toát lên lòng cm th
ơng chân thành trớc một lớp ngời đang tàn tạ và nỗi nhớ tiếc cnh cũ ngời xa của tác
gi.


Hãy phát biểu cảm nghĩ của
em về hinh ảnh ông đồ trong

bài thơ


VÒ nhµ

N¾m néi dung bµi, häc
thuéc phÇn ghi nhí.

 So¹n bµi: Hai chò

Never see you again