Bài 4. Liên kết các đoạn văn trong văn bản

LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN


Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi:
?Có những cách nào để trình bày nội dung cho một đoạn văn?
Trả lời:
- Những cách trình bày đoạn văn:
+ Diễn dịch: câu chủ đề nằm ở đầu đoạn văn.Các câu tiếp khai
triển ý làm sáng tỏ nội dung câu chủ đề.
+ Quy nạp: câu chủ đề nằm ở cuối đoạn văn....
+ Song hành: Các câu có ý nghĩa ngang nhau cùng làm sáng tỏ cho
chủ đề của đoạn văn.


TiÕt 17

VĂN

LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN

I.T¸c dơng cđa viƯc liªn
kÕt c¸c
®o¹n
v¨n
TRONG
VĂN
BẢN
trong v¨n b¶n
VD1:

Tríc s©n trêng lµng mÜ lÝ dµy ®Ỉc nh÷ng
ngêi. ngêi nµo ¸o qn còng s¹ch sÏ, g¬ng
mỈt còng vui t¬i vµ s¸ng sđa.
Lóc ®i ngang qua lµng Hoµ An bÉy chim
quyªn víi th»ng Minh , t«i cã ghÐ l¹i trêng
mét lÇn. LÇn Êy trêng ®èi víi t«i lµ mét n¬i
xa l¹. T«i ®i chung quanh c¸c líp ®Ĩ nh×n
qua cưa kÝnh ®Ĩ nh×n mÊy b¶n ®å treo
trªn têng. T«i kh«ng cã c¶m tëng nµo kh¸c lµ
nhµ trêng cao r¸o vµ s¹ch sÏ h¬n c¸c nhµ
trong lµng.


I.Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn
trong văn bản
VD2:
Trớc sân trờng làng mĩ lí dày đặc
những ngời. ngời nào áo quần cũng sạch sẽ,
gơng
cũng vui tơi và sáng sủa.
Trớc mặt
đó mấy
hôm
Trớc đó mấy hôm, lúc đi ngang qua làng
Hoà An bẫy chim quyên với thằng Minh , tôi
có ghé lại trờng một lần. Lần ấy trờng đối với
tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các
lớp để nhìn qua cửa kính để nhìn mấy
bản đồ treo trên tờng. Tôi không có cảm t
ởng nào khác là nhà trờng cao ráo và sạch sẽ

hơn các nhà trong làng.


TiÕt 17.

VĂN

LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN
TRONG VĂN BẢN

II. C¸ch liªn kÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n

1.Dïng tõ ng÷ ®Ĩ liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n
VDa.
B¾t
B¾t®Çu
®Çu lµ t×m hiĨu. T×m hiĨu ph¶i
lµ bµi v¨n vµo hoµn c¶nh lÞch sư cđa nã.
®Ỉt
ThÕ lµ cÇn ®Õn khoa häc lÞch sư, lÞch sư
d©n téc, cã khi c¶ lÞch sư thÕ giíi.
Sau kh©u t×m
hiĨu
Sau lµ
kh©u t×m hiĨu lµ kh©u c¶m thơ.
HiĨu ®óng bµi v¨n ®· tèt. HiĨu ®óng còng
b¾t
®ÇuhƯ
thÊy
nãkªhay, nhng cha ®đ

-> Quan
liƯt


LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. C¸ch liªn kÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n
1.Dïng tõ ng÷ ®Ĩ liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n
VDb.
Tríc ®ã mÊy h«m, lóc ®i ngang qua lµng
Hoµ An bÉy chim quyªn víi th»ng Minh, t«i
cã ghÐ l¹i trêng mét lÇn. LÇn Êy trêng ®èi
víi t«i lµ mét n¬i xa l¹.T«i ®i chung quanh
c¸c líp ®Ĩ nh×n qua cưa kÝnhmÊy b¶n ®å
treo trªn têng. T«i kh«ng cã c¶m tëng nµo
kh¸cNh
lµ ng
nhµ trêng cao r¸o vµ s¹ch sÏ h¬n c¸c
nhµ trong lµng.

TiÕt 17.

Nhng lÇn nµy l¹i kh¸c. Tríc m¾t t«i
lµng MÜ LÝ tr«ng võa xinh x¾n võa oai
nghiªm nh c¸i ®×nh lµng Hoµ Êp. S©n nã
-> Quan hƯ ®èi lËp


II. Cách liên kết đoạn văn trong văn bản
1.Dùng từ ngữ để liên kết các đoạn văn

VDc.
Trớc sân trờng làng mĩ lí dày đặc
những ngời. ngời nào áo quần cũng sạch sẽ,
gơng mặt cũng vui tơi và sáng sủa.
Trớc đó mấy hôm,lúc đi ngang qua làng
Hoà An bẫy chim quyên với thằng Minh , tôi
có ghé lại trờng một lần. Lần ấy trờng đối
với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh
các lớp để nhìn qua cửa kính để nhìn
mấy bản đồ treo trên tờng. Tôi không có
cảm tởng nào khác là nhà trờng cao ráo và
sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
-> đó: là đại
từ


II. Cách liên kết đoạn văn trong văn bản
1.Dùng từ ngữ để liên kết các đoạn văn
VD d
Bây giờ, khi Bác viết gì cũng đa cho
một số đồng chí xem lại, chỗ nào khó hiểu
thì các đồng chí bảo cho mình sữa chữa.
Nói
Nóitóm
tómlại
lại, viết cũng nh mọi việc khác,
phải có chí, chớ dấu dốt, nhờ tự phê bình và
phê bình mà tiến bộ.
-> Quan hệ tổng kết

II. Cách liên kết đoạn văn trong văn bản
1.Dùng câu nối để liên kết các đoạn
văn
U lại nói tiếp:
Chăn cho giỏi , rồi hôm nào phiên chợ u
mua
giấy
về
bốchuyện
đóng sách
chonữa
mà cơ
đi
ái
dà,
lại
còn
đi
học
học
bên
anh
Thận.
đấy!
ái dà, lại còn chuyện đi học nữa cơ
đấy! Học thích hơn hay là đi chăn
nghé thích hơn nhỉ? Thôi, cái gì làm
một cái thôi. Thế thằng Các nó vừa chăn
trâu vừa đi học đó thì sao.

-


Ghi nhớ:
* Khi chuyển từ đoạn văn này sang đoạn
văn khác, cần sử dụng các phơng tiện liên
kết để thể hiện quan hệ ý nghĩa của
chúng.
* Có thể sử dụng các phơng tiện liên kết
chủ yếu sau:
Dùng từ ngữ có tác dụng liên kết: quan
hệ từ , đại từ , chỉ từ, các cụm từ thể
hiện ý liệt kê, so sánh, đối lập, tổng kết,
khái quát...
-

-

Dùng câu nối


Bài tập 2
Chọn các từ ngữ hoặc câu văn thích hợp ( cho
trong ngoặc đơn) đòên vào chỗ trống ..... để làm
phơng tiện liên kết đoạn văn.
a

Hai bên đánh nhau ròng rã mấy tháng trời, cuối cùng
Sơn Tinh vẫn vững vàng mà sức thuỷ tinh đã kiệt.
Thần nớc đành rút quân.

..... oán nặng thù sâu, hằng năm Thuỷ Tinh làm ma
gió, bão lụt dâng nớc đánh Sơn Tinh.

(từ đó, từ nãy, từ đấy)
b. Trong thời kì quá độ, bên những thành tích tốt
đẹp là chính, vẫn còn sót lại những cái xấu xa của xã
hội cũ nh: tham ô, lãng phí, lời biếng, quan liêu, đánh
con, đập vợ...Đối với những thói xấu đó, văn nghệ
cũng cần phải phê bình rất nghiêm khắc, nhằm làm
cho xã hội ta ngày càng lành mạnh, tốt đẹp hơn.
..... Phải có khen, cũng phải có chê. Nhng khen hay
là chê đều phải đúng mức. Khen quá lời thì ngời đợc


III. Luyện tập
Bài tập 1. Tìm các từ ngữ có tác dụng liên kết
đoạn văn trong những đoạn trích sau và cho
biết chúng chúng chỉ mối quan hệ ý nghĩa
gì?
a.

Giảng văn rõ ràng là khó.
Nói nh vậy để nêu ra một sự thật. Không
phải nhằm hù doạ, càng không phải để làm
ngã lòng.

b.

Buổi sáng hôm nay, mùa đông đột nhiên
đến không báo cho biết trớc. Vừa mới ngày

hôm qua trời hãy còn nắng ấm và hanh, cái
nắng về cuối tháng mời làm nứt nẻ đồng
ruộng, và làm giòn khô những chiếc lá rơi;
Sơn và chị chơi cỏ gà ở ngoài đồng còn
thấy nóng bức, chảy mồ hôi.


3. Viết đoạn văn ngắn
Cái đoạn chò Dậu đánh nhau với
cai lệ là một đoạn tuyệt khéo. Giả
sử vì quá yêu nhân vật của mình
mà tác giả để cho chò Dậu đánh
phủ đầu tên cai lệ chẳng hạn thì
câu chuyện sẽ giảm sức thuyết
phục rất nhiều. Đằng này chò cố
nhẫn nhòn hết mức, chỉ đến khi chò
không thể cam tâm nhìn chồng đang
đau ốm mà vẫn bò bọn chúng hành
hạ thì chò mới vùng lên.
Đó là hành động tự phát của
một người khi bò dồn vào bước
đường cùng,….


III. Hướng dẫn tự học:
1. Tìm và chỉ ra tác dụng của các từ ngữ và câu văn
được dùng để liên kết các đoạn văn trong một văn bản
theo yêu cầu..
2.Về nhà làm lại bài tập 3.
3.Soạn bài Từ

ngữ đòa phương và biệt
ngữ xã hội