Bài 26. Luyện tập lập luận giải thích

NGỮ VĂN 8
Giáo viên: Chế Thị Kim Thủy


Kiểm tra bài cũ
H: Em hãy nêu các bước làm bài văn lập luận giải thích?
Dàn bài của bài văn lập luận giải thích gồm mấy phần?
Nêu nội dung của từng phần?
+Trả lời:
Muốn làm bài văn lập luận giải thích thì phải thực hiện các bước:
+ Tìm hiểu đề và tìm ý
+ Lập dàn bài
+ Viết bài
+ Đọc lại và sửa chữa
Dàn bài của bài văn lập luận giải thích gồm 3 phần:
- MB: Giới thiệu vấn đề cần giải thích và gợi ra phương hướng
giải thích.
- TB: Lần lượt trình bày các nội dung giải thích. Cần sử dụng các
cách lập luận giải thích phù hợp.
- KB: Nêu ý nghĩa của điều cần giải thích đối với mọi người.


Tiết 108-Tập làm văn:

LUYỆN TẬP LẬP LUẬN GIẢI THÍCH

Đề bài: Một nhà văn có nói: “Sách là ngọn
đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người”.
Hãy giải thích nội dung câu nói đó.
Tìm ý liên quan
Nội

dung
cầnđề
giải
Thể loại
vàđề
vấn
đến
bài? cần
Bước 1: Tìm hiểu đề, tìm ý
thích
trong
phần
giải
thích
của
đề bài
-Thể loại : Giải thích NHIỆM VỤ CỦA TIẾT HỌC:
thântrên?
bài là gì?
-Nội dung: Tầm quan trọng của sách với con
Cho
đềtônvăn
lập luận giải thích, lần lượt
người ->
Ngợi ca
vinh sách.
đèn sáng bất diệt là như thế
Bước 2: Lập
dàn
bài đề văn theo 4 -Ngọn

tìm
hiểu
bước:
nào?
-Giải thích ý nghĩa của câu nói:
a/ Mở bài: - Dẫn dắt+vào
vấn
đề:
Hướng
vào
Tìm
hiểu
đề
và
tìm
ý
-Vì
sao
nói sách
ngọn
đèncâu
sáng
vai trò của sách.
- Giải thích
cơ sởlàchân
lí của
nói.
bất
diệt?
+ thích,

Lậptrích
dàn
- Nêu vấn đề cần giải
dẫn bài
câu nói.
- Giải thích sự vận dụng câu nói
b/ Thân bài :Trình bày
nội bài
dung giải thích -Vì sao nói đến sách ta luôn nghĩ
+ các
Viết
* Giải thích ý nghĩa của câu nói:
đến trí tuệ con người?
+tuệ
Đọc
và hoa
sửa chữa
- Sách chứa đựng trí
- tinhlại
túy, tinh
-Tìm dẫn chứng cho thấy sách là
sự hiểu biết của nhân loại.
ngọn đèn sáng bất diệt?
- Sách là ngọn đèn sáng bất diệt: Soi đường -Tìm câu nói khác để hiểu sâu vấn
đưa con người ra khỏi chốn tối tăm của sự
đề?
không hiểu biết, và ngọn đèn ấy không bao
-Tình cảm thái độ của con người
giờ tắt.
đối với sách?

=> Sách là nguồn sáng bất diệt được thắp
…
lên từ trí tuệ của con người.


Tiết 108-Tập làm văn:

LUYỆN TẬP LẬP LUẬN GIẢI THÍCH

Đề bài: Một nhà văn có nói: “Sách là ngọn
đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người”.
Hãy giải thích nội dung câu nói đó.
Bước 1: Tìm hiểu đề, tìm ý
-Thể loại : Giải thích
-Nội dung: Tầm quan trọng của sách với con
người -> Ngợi ca tôn vinh sách.
Bước 2: Lập dàn bài

* Giải thích cơ sở chân lí của câu nói:
Chỉ có những cuốn sách nào có giá trị mới
là ngọn đèn sáng bất diệt:
+ Sách ghi lại những hiểu biết quý giá nhất
trong sản xuất, trongchiến đấu, trong các
mối quan hệ xã hội.
+ Những hiểu biết được sách ghi lại có ích
cho mọi thời đại, truyền lại cho các đời
sau.

a/ Mở bài: - Dẫn dắt vào vấn đề: Hướng vào
* Giải thích sự vận dụng câu nói:

vai trò của sách.
- Nêu vấn đề cần giải thích, trích dẫn câu nói. - Phải chăm đọc sách.
b/ Thân bài :Trình bày các nội dung giải thích - Chọn sách để đọc.
- Tiếp nhận ánh sáng trí tuệ trong sách và
* Giải thích ý nghĩa của câu nói:
vận dụng trong cuộc sống.
- Sách chứa đựng trí tuệ - tinh túy, tinh hoa
c/ Kết bài:
sự hiểu biết của nhân loại.
- Sách là ngọn đèn sáng bất diệt: Soi đường - Khẳng định, chốt lại vấn đề: vai trò, tầm
đưa con người ra khỏi chốn tối tăm của sự quan trọng của sách đối với đời sống con
không hiểu biết, và ngọn đèn ấy không bao người.
- Liên hệ bản thân.
giờ tắt.
Bước 3: Viết bài:
=> Sách là nguồn sáng bất diệt được thắp
lên từ trí tuệ của con người.


Tiết 108-Tập làm văn:

LUYỆN TẬP LẬP LUẬN GIẢI THÍCH

Đoạn văn phần Mở bài

Đoạn văn phần Kết bài

Đã từ lâu, sách là món ăn tinh
thần không thể thiếu trong cuộc
sống của con người. Sách là kho

tàng lưu giữ khối kiến thức khổng
lồ của nhân loại được tích lũy qua
mấy ngàn năm. Sách là chiếc chìa
khóa vàng mở cửa tòa lâu đài
tráng lệ chứa vô vàn điều kì diệu.
Nhận định về giá trị của sách, một
nhà văn có nói: “ Sách là ngọn đèn
sáng bất diệt của trí tuệ con
người”. Câu nói đó có ý nghĩa như
một chân lí khẳng định vai trò quan
trọng của sách, đồng thời là lời
khuyên mọi người nên tạo cho
mình thói quen đọc sách.

Hàng ngàn năm qua, con
người đã sáng tạo ra sách và
ham mê đọc sách. Xưa kia, đọc
sách chỉ là đặc quyền của một số
ít người. Ngày nay, thú đọc sách
là của mọi người. Trong thời đại
khoa học phát triển mạnh mẽ,
xuất hiện nhiều phương tiện học
tập và giải trí hiện đại nhưng
không thể thay thế được vai trò
của sách. Sách vẫn tiếp tục phát
huy khả năng kì diệu của nó. Và
một điều chắc chắn là nền văn
minh của nhân loại sẽ dần tàn lụi
nếu không có sách.

Hướng dẫn về nhà:
- Học bài, nắm chắc các bước làm bài văn lập luận giải thích.
- Viết hoàn chỉnh các luận điểm của phần Thân bài theo dàn ý đã lập.
- Viết bài Tập làm văn số 6-Văn lập luận giải thích
*Đề: Ca dao có câu:
“ Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng”.
Hãy tìm hiểu người xưa muốn nhắn nhủ điều gì qua câu ca dao đó.
- Chuẩn bị bài sau: Đọc thêm: Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội
Châu.
+ Tìm hiểu tác giả, hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm.
+ Đọc kĩ văn bản, xác định giọng đọc.
+ Tìm hiểu bố cục của văn bản.
+ Tìm hiểu hai nhân vật: Va-ren và Phan Bội Châu.