DSpace at VNU: Các kết quả phát triển và ứng dụng mô hình ba chiều (3D) thủy nhiệt động lực học biển ven và nước nông ven bờ Quảng Ninh

TAP CHÍ KHOA HỌC DHQ G H N. KHTN & CN. t XIX. Nc1. 2003

CÁC KẾT QUẢ PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG MÔ HÌNH BA CHIÊU
VÀ NƯỚC NÔNG VEN BỜ QUẢNG NINH
Đ in h V ăn ư u

Khoa Khi tượng Thủy văn & Hải dương học
Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội
1. Hệ các phương tr ìn h
M ô h ìn h t h u ỷ n h iệ t d ộ n g lực cỉược p h á t t r iể n v à ứ ng d ụ n g t r ê n cơ sở m ỏ h ìn h
do P h ò n g n g h iê n cứ u đ ịa * t h u ỷ d ộ n g lực (G H E R ) dưới sự c h ỉ đ ạ o củ a g iá o sư N ih o u l
(B e c k e rs , 1996). M ỏ G H E R dã được đã ứ n g d ụ n g th à n h cô n g tr o n g 10 n ă m g ầ n đ â y
tr o n g n g h iê n cứu h o à n lư u các b iể n v e n , t r o n g đỏ có B iể n D ò n g (Đ ề t à i K H C N 0 6 -0 2 ,
2 00 0, Đ in h V ă n Ư u và n n k , 2 0 0 0 ). N h ữ n g q u á t r ì n h m à m ô h ìn h n à y tậ p t r u n g g iả i
q u y ế t th u ộ c k h á i n iệ m vể “ th ờ i t iế t b iể n ” bao gồm

các q u y m ô từ h o à n lư u c h u n g

to à n b iể n đến q u y m ô t r u n g b ìn h . V iệ c sử d ụ n g hệ các p h ư ơ n g t r ì n h n h iệ t- th u ỷ
đ ộ n g lự c lấ y t r u n g b ìn h th e o th ò i g ia n ta cho p h é p tá c h r iê n g các q u á t r ì n h để
n g h iê n cứ u. Đ ô i với các q u á t r ì n h đã b ị lo ạ i t r ừ do q u y mô n h ỏ hơn q u y m ỏ lấ y t r u n g
b ìn h , người ta sử d ụ n g các sơ đồ th a m sô" h o á th ô n g q u a các p h ư ơ n g t r ì n h , t h a m số

bổ s u n g .

Hệ các p h ư ơ n g t r ì n h cơ b á n của m ô h ìn h gồm các phư ơ n g t r ì n h c h u y ê n đ ộ n g và
liê n tụ c , các phư ơ n g t r ì n h t r u y ề n n h iệ t và k h u y ế c h tá n m u ô i d ã được b iê n d ổ i th e o
các p h é p x ấ p x ỉ B o u s s in e s q v à tự a t h u ỷ t ĩn h .
C ác b iế n củ a hộ p h ư ơ n g t r ì n h gồm : vectơ v ậ n tố c V » n h iệ t độ T , độ m u ô i s , áp

suất g iá đ ịnh q , đ ộ n g năng r ỏ i k và tản mát n ă n g lượng rôi e.

T r ê n cơ sờ n à y , c ù n g vớ i phư ơ ng t r ì n h cân b ằ n g n ă n g lư ợ n g r ô i v à sơ đồ th a m
sô hoá r ỏ i q u y m ô vừ a , hệ các p h ư ơ n g t r ì n h cơ b ả n th e o G H E R có d ạ n g sau:

( 1)

V.v = 0

(2)

(3)

(4)

108


Các hét quà p h á i triển và ú n g (lung m ô h ì n h ...

109

’

ni

-— + \ ' . \ k = ự

Ả

(1

/ĩỉ

p£
/;
— 4 v .Ụ ỉ; = — (

â

k

(5)

âx.

/

ã>
_0
,
- j - + r |jr - /,/;)♦ —
A ,
rtr.

-/2 A

k y1V

-Ị,

(k

(6)
â(

3

r o n g đó:
r

V aẽ,

-

_

õ

+ t;_, -r— +
cx I

â
- â
s ẽ , Jz - + ẽ 1 —

^3

<3tị

«c2

r = ỉ7 + liyơy : v ậ n tố c ;

6= - -

- g = A(7\S) : độ nổi;
A>

/?

í/ 2 -=■—+ gXy

*•

+ g

-

5

>.

Pn

/ ’ = 2/2COS/Ì - tầ n số C o r io lis , X

Cơ

,

: á p s u â t gia đ ịn h ; —— =
'

.

b

;

<^3

" các h ệ sô k h u y ế c h t á n r ố i, ự

- hộ s ố n h ớ t rố i,

-

các hệ sô p h i th ứ n g u y ê n 0 ( 1 ) , £ - th ê c ủ a lự c tạ o tr iể u , p - m ậ t độ nước b iể n (p 0 là
g iá t r ị q u y c h iế u c ủ a m ậ t độ).
T h à n h p h ầ n 71° b iể u t h ị v a i tr ò n g u ồ n bổ s u n g n ă n g lư ợ n g r ỏ i do các q u á t r ì n h
q u y IÌ1Ô v ừ a h o ặ c dư ới lư ớ i. H ệ p h ư ơ n g t r ì n h t r ê n đã được á p d ụ n g có h iệ u q u ả cho
v ù n g b iể n v e n với q u y m ô tư ơ n g đ ô i lớ n, tr o n g đó có B iể n Đ ô n g .
N h ằ m m ụ c đ íc h á p d ụ n g ch o v ù n g nước n ô n g v e n bờ và cửa sông , c h ú n g tô i đã
b ổ s u n g vào m ô h ìn h các t h à n h p h ầ n r ố i n g a n g , tr o n g v ê p h ả i c ủ a các phư ơ n g t r ì n h
2 - 6, b ằ n g cách d ư a th ê m các sô' h a n g

ở

- y âỷ

~— ( k <
âc,
âc,

ì = 1*2, K = \ \ Ả - h ê sô" n h ớ t r ô i và

k h u y ế c h tá n rô ì n g a n g d ô i với các đặc tr ư n g tư ơ n g Íín g 1 /, T , s , k, e.
V ế cơ b á n , m ô i tư ơ n g q u a n g iữ a h ệ sô' r ố i th ẳ n g đ ứ n g và hệ sô' rố i n g a n g đã
dược k h ắ n g đ ịn h về m ặ t lí t h u y ế t c ủ n g n h ư th ự c n g h iệ m , c h ú n g cho p h é p xá c đ ịn h

một giá trị tương đối có thổ c h ấ p n h ậ n được trong triển khai trên quy mô lớn. Theo
lí th u y ế t P r a n d t l h ệ s ố n h ớ t r ô i sẽ p h ụ th u ộ c trự c tiế p v à o tầ n s ố M :

à u a 3**1
d X /?

v-t

Đ ố i với hệ sô r ô i n g a n g ta có th ê v iế t:

I I

k—

M =


Đ in h Văn ư u

110

(7)

Đ ố i v ớ i hệ

số n h ó t

rố i

th e o

phương

th ẳ n g

đứng,

căn

cứ

lí

th u y ế t

rố i

K o lm o g o r o v ( M o n in a n d Ia g lo m , 1 9 8 5 ), t a có
V = — ơ * 1 A > [ k ỉm ,

k

là m ậ t d ộ đ ộ n g n ă n g rố i.

T r o n g m ô h ìn h 3 D n ê u t r ê n , k íc h th ư ớ c d à i l m có th ể xá c đ ịn h th ô n g q u a q u y
lu ậ t r ố i ló p b iê n v à ả n h h ư ở n g p h â n tầ n g :
/ m = (1 -R f)ln(xz),
t r o n g đó l n( x 3 )
b iê n IẶ X 3 )

(8)

h à m m ô tả p h â n bô c ủ a q u ã n g đư ờ n g x á o t r ộ n . T h e o l í t h u y ê t r ố i lớp

p h ụ th u ộ c v à o k h o ả n g c á c h t í n h từ đ á y .

Sô R ic h a r d s o n đ ộ n g lự c t r o n g trư ờ n g hợ p n à y , đ ã được b ổ s u n g bở i các n g u ồ n
n ă n g lư ợ n g q u i m ô v ừ a , có th ể v iế t t r o n g d ạ n g s a u :
b

t r o n g dó

N và M

g iả t h i ế t c ủ a

là các tầ n sô B r u n t - V a is a ilia v à P r a n d t l tư ơ n g ứ n g . C h ấ p n h ậ n

K it a ig o r o t x k i ( K it a ig o r o t x k i, 19 7 9 ) v ề lớ p xá o t r ộ n tr ê n c ủ a b iể n , ta có

th ể c h o r ằ n g
f f 0 = f e - v v ) i :V « I Ị | ~ ^ [ r J ,íỊ l D \

D - là k íc h th ư ỏ c đ ặ c t r ư n g c h o đ ộ d à y c ủ a lớ p x á o t r ộ n t r ê n c ủ a b iể n , 1 v à 0 là các
c h ỉ sỏ c h o t h ấ y q u y m ô t h ò i g ia n lấ y t r u n g b ìn h tư ơ n g ử n g q u y m ô rố i.
C á c h ệ sô k h u y ế c h t á n r ố i có th ể được x á c đ ịn h p h ụ th u ộ c v à o h ệ sô n h ố t r ố i

ự v à m ứ c dộ p h â n t ầ n g th ô n g q u á sô R ic h a r d s o n th ô n g lư ợ n g R f (B e c k e rs , 1996):
b

Ẫ
h ~ y j r w

; .

y ~ 1 1 -1 .4
C ủ n g t r ê n cơ sở n g h iê n cứ u sơ đ ồ k h é p k í n r ố i, c h ú n g ta có t h ể t h a y t h ế
p h ư ơ n g t r ì n h t iế n t r i ể n t ả n m á t n ă n g lư ợ n g r ô l € th ô n g q u a tư ơ n g q u a n v ó i m ậ t độ
động năng rô i k .


Các hết q u ả p h á t triển và ứ n g d ư n g mỏ h ìn h

111

akk

(9)
16

\/
với

a

-

(X

, tr o n g dó cxk

2. Các diều kiện biên
T r ê n m ặ t p h â n cách b iê n * k h í q u y ể n , cầ n đ ả m báo t ín h liê n tụ c cùa các th ò n g
lư ợ n g t r a o đ ỏ i từ h a i m ô i trư ờ n g cỏ kè đến sự k h á c b iệ t vê m ậ t độ c ủ a nước và k h ô n g
k h í. T h ô n g th ư ờ n g các th ô n g lư ợ n g n à y đêu do q u á t r ì n h tr a o đ ổ i r ô i q u y ế t đ ịn h :
* Đ ô i với ứ n g s u ấ t rỏ i:

cu
V —7 “ -

r.Xì

= fo

'

( 10 )

D ộ n g n ă n g rò i:

( 11 )
<*X3
- T h ô n g lư ợ n g rố i n h iệ t và m u ô i:

- X y -? -= F > ’
ÓXT,

( 12 )

Đ iể u k iệ n b iê n t r ô n đ á y đ ố i VỚI v ậ n tốc (ứ n g s u ấ t rô i)

" - z â « r*b~v
p() (- p v b Vb
0 Xì

(1 3 )

với C|, • hệ số m a s á t d á y , đ ạ i lư ợ n g n à y có t h ể t í n h th e o q u i lu ậ t p h â n bô lo g a r it
tr o n g lớp b iê n :

c,,= ỈK /( ln ( z b/z„)}'2,
Ỏ đ â y zb là k h o ả n g cách t í n h từ đ á y nơi cỏ v ậ n tốc V = vb> z0 th a m sô n h á m , 20

10 1

- 1 0 2 cm . V iệ c t í n h to á n hệ s ố m a s á t đ á y sẽ được để cập c h i t iế t hơn tr o n g p h ầ n m ô
h ìn h s ổ đặc b iệ t k h i v ậ n tố c \'h được xác d ịn h t ạ i các k h o á n g cá ch k h á c n h a u có th ô
n ằ m tro n g hoặc n g o à i lớp b iê n lo g a r it . K h i có h iệ u ử n g b iế n d ổ i h ư ớ n g v ậ n tố c t r o n g

112

D i n h Ván ư u

lớp biên ta có th ê đưa th ê m hệ sô h iê ụ ch in h R v.ào công thửc (2.17) v à c h u y ể n vẻ
trong d ạn g sau:
h

Tại n h ữ n g nơi m à lớp b iên đáy k h ô n g x ác đ ịn h thi có t h ể lấ y g ầ n đ ú n g C|)^
0 ,02 6.
G iá trị động n ă n g rôi tạ i lớp biên đáy được xác đ ịn h th eo quy lu ậ t rối lớp b iê n ,
trong bài toán n à y lớp b iên đáy được mô p h ỏng th eo đ ịn h lu ậ t lo ga rit. N h ư v ậ y đ ộ n g
n â n g rối có th ể tín h th eo ứ n g s u ấ t rốì đ áy, th e o B lu m b er t and M ello r (1 9 8 7 ) thi mối

tương q u a n này có t h ể viết:
(14)

Cho các th ô n g lượng n h iệ t và m u ối trao đổi qua đáy b ằ n g 0.
Các điều k iện b iên lỏng dược x â y dự n g th eo n g u y ê n lý đ ả m bảo sự liên k ết
giữa, trong và ngoài m iê n tín h . V iệc sử d ụ n g ph ươ ng ph áp t h ể tích hữ u h ạn cho
phép dễ d à n g hơn việc tr iể n khai dốỉ với cả ha i điểu kiện giử n g u y ê n g iá trị hoặc
th ôn g lượng qua biỗn. V iệc xây dự n g các điều k iệ n b iên cần đ ả m bảo k h ô n g n h ữ n g
tín h liên tục của th ô n g lượng mà có kh ả n ă n g th ể h iệ n m iền n g o à i n h ư m ột hộ tích
cực áp đặt lên hệ tron g hoặc nh ư hệ th ụ đ ộ n g chịu tác động c ủ a h ệ trong. V ấn đê
này sẽ dược trình bày kỹ tro n g mô h ìn h

số.

T rên các biên cứ ng, tương tự n h ư ở đ áy, đôi với các biến vô hướng, các th ô n g
lượng th eo hướng p h á p tu y ế n của các b iến vô hướng đều bị tr iệ t tiê u và cho b ầ n g 0,

còn

dối với vận tốc th ì áp d ụ n g lu ậ t m a s á t biên:
(15)

với

c\) là hệ sô ma sá t.
Tại các cửa sô n g , điều kiện biên r iê n g được áp d ụ n g k h ôn g tu â n thù đ iều kiộn

biên cứng.

3. M ộ t sô k ế t quả ửng d ụ n g và th ử n g h iệ m
Mô hìn h 3D biển v e n đã được ứ ng d ụ n g tron g n g h iê n cứu cấu trúc 3D hoàn lưu
và th u ỷ -n h iệ t độn g lực học B iê n Đ ôn g (Đ inh V ă n Ưu, ỉ)ổ tả i K H C N 0 6 -0 2 , 2000).
Các tác dộng trên m ặ t biển đã dược lấ y th e o H a le m a n e t R o s e n s te in ,

1983 và

O berhuber, 1988 cho phép mô tá tư ơ n g đốỉ hợp lí các trư ờng kh í tư ợ ng b iển khu vực.
Các k ế t quả ứng d ụ n g của mô h ìn h dà cho p h ép mô tả, tính toá n diễn b iế n của các
trường hoàn lưu, n h iệ t độ và độ muôi tr o n g chu trình n ăm do tác đ ộ n g c ủ a quá trình
tương tác b iể n -k h í q u yển .


0

+

*

#

Cóc hét quà phát triẽn và úng dụng mỏ hình
D õ i v ỏ i trư ờ n g h o à n lư u b iể n , k ế t q u ả t r ié n k h a i tr ẽ n ỏ lư ới c h i t iế t 1/4°
k iin h - v ĩ

X

1/4°

(các h ìn h 1 và 2) đã m ộ t m ặ t k h ẳ n g đ ịn h n h ữ n g d ặ c tr ư n g cơ b ả n n h ấ t

q u y m ỏ lớ n củ a chê dộ h o à n lư u d ã được 1I 1 Ô tà trư ớ c đ â y , m ặ t k h á c đả p h á t h iệ n và
I11 Ỏ p h ỏ n g m ộ t cá ch cụ th ể n h iề u c ấ u tr ú c q u y m ô vừ a v à d iễ n b iế n củ a c h ú n g .

ì linh I. Bán đồ d òn g chảy mùa đ ôn g trên m ặt B iể n Đ ông
C ác bộ p h ậ n hoàn lưu cục bộ có kích thước khác n h a u được h ìn h th à n h do một
sô n h ân tỏ m a n g tín h địa ph ươ ng n h ư địa hình, sự ph ân hoá gió h a y xâm nh ập của
các dòng c h à y lỏn v ào biển.
Tại v ù n g d ỏn g bắc biển do k ết quả tương tác giữa d òn g K u rosh io và h oàn lưu
B iển Đ ô n g với mức độ x âm n h ậ p khác nh au của IIƯỚC T hái B ìn h dương vào phần
n a m eo Lusson luôn tồn tại các x o á y ngược chiểu n h a u nằm vê hai ph ía của dòng
x ám n h ậ p c h ín h . N h ữ n g xo á y này được F an g đẫn ra dưới các tên: xoáy th u ậ n tâyn a m Luzon; d ò n g v en tâ y L uzon.
T rên dải gần bớ T ru n g Quốc, bên cạnh d ò n g chảy Q u ả n g Đ ông biên đổi theo
hướng gió th ịn h h à n h trong hai m ù a , dòng cháy ấm bắc B iển Đ ông có hư ớng không
đôi trong cá hai mùa

được xem n h ư phần liên kết rìa ngoài của các xoáy phía bắc

dòng xâm n h ậ p ch ín h từ eo Luzon. Do có gốc x u ấ t p h á t từ v ù n g biển ấm phía nam


D i n h Văn ư u

114

c ủ n g n h ư K u r o s h io n ê n lu ô n có n h iệ t đ ộ nước ấ m hơn và c h íiy ngư ợ c c h iể u g ió t r o n g
m ù a d ỏ n g . T r o n g sự h ì n h t h à n h c ủ a d ò n g c h ả y n à y v a i t r ò củ a đ ịa h ìn h đ á y , tr o n g
đó có sườn lụ c đ ịa T r u n g Q u ố c v à đ ả o H ả i N a m n h ư

bức tư ờ n g n g â n các d ò n g c h ả y

có n g u ồ n gôc k h á c n h a u từ p h ía đ ô n g tớ i tạ o n ê n h iệ n tư ợ n g u ô n d ò n g và tá n g m ực
nước p h ía bò t â y tạ o n ê n d ò n g g r a d ie n t ngược c h iê u gió.

H ì n h 2. B a n đồ d ò n g c h ả y m ù a hè tr ê n m ặ t B iể n Đ ô n g
Do độ s â u c ủ a b iể n k h ô n g lớ n n ê n h o à n lư u t r o n g v ịn h B ắ c B ộ và v ịn h T h á i
L a n được h ìn h t h à n h c h ủ y ế u d ư ó i tá c đ ộ n g c ủ a trư ờ n g g ió t h ịn h h à n h t r ê n m ặ t
b iể n . T u y n h iê n v ớ i sự liê n k ế t tư ơ n g d ô i c h ặ t c h ẽ v ớ i B iể n D ô n g , q u á t r ì n h t r a o đ ổ i
nước q u a cử a v ịn h c ũ n g g á y n ê n t í n h đ a d ạ n g t r o n g p h â n bỏ v à b iế n đ ộ n g c ủ a hoà n
lư u m ù a tr o n g các v ịn h .

T í n h đa d ạ n g n à y còn b ị c h i p h ố i b ở i sự k h á c b iệ t c ủ a quá

t r ì n h tư ơ n g tá c b iể n k h i, c h ủ y ế u là tư ơ n g tá c n h iệ t , t r ẽ n các v ịn h p h ụ th u ộ c vào v ị
t r í đ ịa lý c ủ a c h ú n g .
Đ ặ c đ iể m q u a n t r ọ n g c ủ a h o à n lư u tr o n g v ịn h B ắ c B ộ là sự tồ n t ạ i tr o n g cả
n ă m của d ò n g c h ả y v o n bờ t â y v ịn h . Đ iể u n à y đà được k h ă n g đ ịn h k h ô n g n h ữ n g

Các k ết quả p h á t tricn rà ứ n g d u n g mồ h ì n h
b ằ n g các k(H qu?i p h â n tíc h sô liệ u k h ả o sát từ n h ữ n g n ă m

1960 m à còn được mỏ

p h ỏ n g b á n g k ế t q u ả m ô h ìn h hoá lìì). B ên c ạ n h h o à n lư u t r o n g d ạ n g x o á y th u ậ n nêu
tr ô n , các k ê t q u ả n g h iê n cứu th ự c n g h iệ m c ù n g n h ư m ô h ìn h hoá đ ể u ch o th ấ y sự
h iệ n d iệ n của m ộ t x o á y n g h ịc h trẽ n v ù n g b iể n p h ía bắ c v ịn h t r o n g m ù a hè. C ác b ả n
dồ h o à n lư u v ịn h B a c B ộ dược th ỏ h iệ n tr o n g A t la s Q u ố c g ia (1 9 9 5 ), d ự a t r ê n cơ sơ
p h â n tíc h sỏ liệ u k h á o sá t.
N g u y ê n n h â n h ìn h th à n h bức tr a n h h o à n lư u t r o n g m ù a h è t r ê n v ịn h B ắ c Bộ
được m ô ta tr ê n đ â y có th ẻ lý g iả i b n n g sự p h ả n hoá v ề h ư ớ n g g ió t r ê n v ịn h (ỉo h o ạ t
d ộ n g k ế t hợp củ a á p th ấ p bắc D ô n g D ư ơng và d ả i h ộ i t ụ n h iệ t đớ i- V ớ i h ư ớ n g g ió
t h ịn h h à n h đ õ n g -n a m từ B ạ ch L o n g V ỹ đ ế n H á i P h ò n g , Q u ả n g N in h , sự h ìn h th à n h
h a i x o á y đỏi lậ p d ấ u n a m h a i p h ía bac và n a m

h o à n to à n k h ẳ n g đ ịn h v a i t r ò củ a g ió

t r o n g m ù a hè. T r o n g m ù a d ỏ n g , sự xâ m n h ậ p c ủ a d ò n g c h ả y B iể n Đ ô n g góp p h ầ n
là m t ã n g cường đ ò n g c h à y d i về p h ía n a m v e n bờ p h ía t â y v ịn h .
M ỏ h ìn h 3 D nước n ô n g ve n b iể n đà được á p d ụ n g n g h iê n cử u h o à n lư u dư tạ i
k h u vực nước n ô n g v e n bò có đ ịa h ìn h phứ c tạ p c ủ a b iể n Q u ả n g N in h .
C ác k ế t q u ả t h u được đã p h ả n á n h bức t r a n h h o à n lư u d ư k h á p h ù hợp với đ ịa
h ìn h và các trư ờ n g g iỏ tr o n g n ă m . C ác h ìn h 3 và 4 là v í (iụ vê k ê t q u ả t í n h ch o 2
t h á n g d ạ c tr ư n g m ù a (lô n g v à m ù a hè củ a v ù n g v e n bờ Q u ả n g N in h .

H ì n h 3. H o à n lư u dư tầ n g m ặ t tr o n g th á n g 2 th e o k ế t q u ả m ô h ìn h
t ạ i v ù n g b iể n ve n bờ Q u ả n g N in h

D inh Vãn ư u

116

C ác k ế t q u ả t r iể n k h a i m ô h ìn h cho 12 th á n g t r o n g n ă m đã m ô tả d iề n b iế n
c ủ a h o à n lư u dư t r o n g c h u k ì n ă m với sự c h u y ể n đ ổ i các trư ờ n g g ió t r o n g h a i m ù a .
N h ìn c h u n g m ứ c độ ổ n đ ịn h c ủ a h o à n lư u th e o m ù a k h á cao. N h ữ n g k ế t q u ả n à y có
th ể sử d ụ n g g iả i q u y ế t các b à i to á n v ậ n c h u y ể n v à la n t r u y ề n các c h ấ t ô n h iễ m t r o n g
v ù n g n g h iê n cửu.

H ì n h 4. H o à n lư u dư tầ n g m ặ t tr o n g th á n g 8 th e o k ế t q u ả IT1 Ô h ìn h
t ạ i v ù n g b iể n ven bờ Q u ả n g N in h
V iệ c t í n h to á n c h i t i ế t p h â n b ố v ậ n tốc n g a n g th e o độ s â u , c ù n g v ỏ i k h ả n ă n g
lự a c h ọ n sơ đồ t ín h ứ n g s u ấ t đ á y k h á c n h a u đã cho p h é p đ ư a ra g iá t r ị v ậ n tố c tr o n g
lớp b iê n đ á y h a y ứ n g s u ấ t r ấ t c ầ n t h iế t cho các b à i to á n v ậ n c h u y ể n t r ầ m t íc h và ỏ
n h iễ m tr o n g b iể n .
C ả m ơ n . B à i b á o h o à n th à n h với sự hỗ trợ củ a C h ư ơ n g t r ì n h n g h iê n cứ u cơ b ả n , đề
t à i 731 701
T à i liệ u th a m k h ả o

1.

B e c k e rs

J - M .,

U s e r m a n u a l o f th e

GHER

3D p r im itiv e

e q u a t io n

m o d e l.

U n iv e r s it y o f L ie g e , 1996.
2.

J - M B e c k e rs , D in h V a n U u , D o a n V a n Bo,

N ih o u l, M ô h ì n h 3 c h iể u (31))

s in h t h á i- t h u ỷ đ ộ n g lự c v à ứ n g d ụ n g t ạ i các k h u vự c cửa s ô n g v e n bò V iệ t N a m ,


Các hết q u ả p h á t triển và ứ n g (ItỉỉìỷỊ m ó h ỉn h
K ý y ể u H ộ i th á o q u ơ c t ế v ề c ơ h ọ c c h ấ t r ủ n , c h á t lỏ n g , c ả u tr ú c oà tư ơ n g t á c , N h a
t r a n g , th á n g 8 2 0 0 0 , t r a n g 3 9 0 -3 9 7 .

D é tà i K H C N 0 6 - 0 2 , 2 0 0 0 ( D in h V ã n ư u , chủ t r ì ) , N g h iê n cử u cấu tr ú c ba c h iế u
(3 D ) lìo à n lu u và n h iệ t m u ô i lỉiể n Đ ô n g và các ứ n g d ụ n g , B áo cáo tổ n g k ế t dể tà i
th u ộ c C hư ơ ng t r i n h B iê n K H C N 0 6 , g ia i đoạ n 1 9 9 6 -2 0 0 0 .

1

H e l l e m a n , s . , a n d R o s e n s t e i n M . f N o r m a l m o n t h l y w i n d s t r e s s o v e r t h e w o rl d
oce a n w ith e r r o r e s tim a te s , J . P h y s . O c e a n o g r 1 3 (1 9 8 3 ), pp. 1093-1 104.

5.

K it a ig o r o t s k ii s . A ., Rc vievv o f th e th e o rie s o f w in d - m ix e d la y e r d e e p e n in g , In
J . C . N ih o u l ( E d ito r ) , M a r in e F o r e c a s tin g , E ls e v ie r, A m s te r d a m , 1979, p p .1 -3 3 .

6.

M onin A. s . a iu l O z m i(lo v K. V .

Turbulence

in th e

Ocean, R ie de l, Dordrecht,

1985, 2 4 7 p.
7.

O b e r h u b e r J. M ., A n a t ỉ a s b a s e d o n th e 'C O D A S ' clcita sety R ep. 15, M a x -P la n c k In s t. f i r M o te o ro l., H a m b u r g , G e rm a n y , 1988.

VNU JO U R N A L OF SCIENCE Nat ■Sci

& Tech . T XIX, N ,J, 2 0 0 3 _____

PRELIMINARY R ESƯ L TS OF DEVELOPM ENT A ND APPLICATION
OF THE TH R E E -D IM E N SIO N A L (3D) THERMO-HYDRODYNAMIC
MODEL F O R COASTAL A ND SHALLOW WATER SEAS
D in h V an ưu

Department of Hvciro Meteoroìogy and Ocecinology

College of Science, VNU
T h r e e - c ỉim e n s io n a l (3 D ) th e r m o h y d r o d y n a m ic p r im it iv e e q u a tio n (P E ) m o d e l
w a s a p p lie d to in v e s tig a t e 3 D t h e n n o h a lin e a n d c ir c u la t io n s t r u c t u r e o f th e B ie n
D o n g Sea. T h e t u r b u le n c c

closure schom a was developed for Coastal shallovv and

e s tu a r in e rc g io n .
In th e m a th o m a tic a l

m o d e l th e

a c c o rd in g to P r a n d tl th e o r y : »' I

h o r iz o n ta l tu r b u le n c e

•) =

* w h e re A / = <

te rm s w a s in c lu d e d
I
^ Un ^ Ui'

o /ỉ õ xp d Xp

2

In th e n u m e r ic a l m o d e l th e m ix in g le n g l,n is c o n s id e re d d e p e n d a n t o f th e
h o r iz o n ta l g r id size.

T h e d e v e lo p e d

m odel

is a b le

to a p p ly fo r th o

C o a s ta l s h a llo w

vvater a n d

e s tu a r in e a re a v v ith c o m p le x o f th o to p o g r a p h y a n d m o rc fin e g r id siz e . T h e m o d e l
w as

s u c c e s s íu lly

c o n d itio n s .

a p p lie d

to

Q uang

N in h

sea

re g io n

w it h

r e v e r s in g

n ionsoo n