Chương 2
Phân loại chi phí
TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TPHCM, KHOA KẾ TOÁN- KIỂM TOÁN
Mục tiêu học tập
•
•
Giải thích được định nghĩa chi phí và đối tượng tính giá thành.
Phân loại được chi phí theo các tiêu thức khác nhau: yếu tố chi phí, theo cách ứng xử của chi
phí; theo đối tượng tính giá thành; và theo thời kỳ xác định kết quả kinh doanh.
•
Trình bày định nghĩa giá thành, phân loại giá thành theo các tiêu chuẩn khác nhau.
Nội dung
•
•
Khái niệm chi phí, phân loại chi phí.
Khái niệm giá thành và phân loại giá thành.
Chi phí
Chi phí là khoản tiêu hao của các nguồn lực
sử dụng cho một mục đích và được
biểu hiện bằng tiền
Các nguồn lực tiêu hao để R&D?
Các nguồn lực tiêu hao để
Các nguồn lực tiêu hao để xử
giao hàng cho khách?
lý chất thải?
Chi phí
•
Đối tượng tính giá thành (cost object): là đối tượng mà doanh nghiệp mong muốn
tính toán chi phí đơn vị.
Trung tâm CSKH
Hoạt động giao hàng
Các sản phẩm
Phân loại chi phí
•
Phân loại theo yếu tố chi phí.
•
Phân loại theo đối tượng tính giá thành: chi phí trực tiếp và chi phí gián tiếp.
•
Phân loại theo cách ứng xử của chi phí: biến phí và định phí.
•
Phân loại theo thời kỳ xác định kết quả kinh doanh: chi phí sản phẩm và chi
phí thời kỳ.
Phân loại theo yếu tố chi phí
•
Phân loại theo cách này cho biết được tổng sinh phí phát sinh ban đầu theo yếu tố để làm căn
cứ lập kế hoạch và kiểm soát chi phí phát sinh mà không chú ý đến địa điểm phát sinh chi phí.
•
Chủ yếu cho mục đích báo cáo bên ngoài, và ít phục vụ cho quyết định quản trị nội bộ.
Ví dụ:
Chi phí nguyên vật liệu
Chi phí nhân công
Chi phí khấu hao
Chi phí dịch vụ mua ngoài
Chi phí khác
Phân loại theo đối tượng tính giá thành
•
Đối tượng tính giá thành, đối tượng chịu chi phí (cost object): là đối tượng mà doanh nghiệp
mong muốn tính toán chi phí đơn vị.
•
Dùng để nhận diện và tập hợp những chi phí liên quan đến đối tượng tính giá thành gồm: biến
phí và định phí.
Trung tâm CSKH
Hoạt động giao hàng
Các sản phẩm
Phân loại theo đối tượng tính giá thành
Chi phí trực tiếp
Chi phí gián tiếp
Là
Là chi phí không thể dễ dàng tính trực tiếp
chi phí dễ dàng tính trực tiếp cho đối
cho cho đối tượng tính giá thành.
tượng tính giá thành.
Phòng studio
Chi phí gì?
Chi phí gì?
Bài giảng ONLINE của ĐH Mở
Giảng viên
Chi phí gì?
NV studio
Chi phí trực tiếp và chi phí gián tiếp
Đậu nành
Sữa
Chi phí gì?
Chi phí gì?
Dây chuyền Sữa chua
Dây chuyền Sữa đậu nành
Chi phí gì?
Bộ phận bảo trì
Phân loại theo cách ứng xử của chi phí
•
Cách phân loại này giúp DN nhận diện và hiểu được dự thay đổi của chi
phí theo mức độ hoạt động.
•
Biến phí: là chi phí mà tổng số của nó sẽ thay đổi
với sự thay đổi của mức độ hoạt động.
Phân loại theo cách ứng xử của chi phí
•
Định phí: là chi phí mà tổng số của nó
không thay đổi khi mức độ hoạt động
thay đổi.
Ví dụ 3
Công ty sản xuất xe đạp Martin
mua tay cầm với giá 52đ/cái để lắp
cho mỗi chiếc xe
Tổng chi phí tay cầm của Martin
là bao nhiêu khi sản xuất
1.000 xe đạp?
Ví dụ 4
Tổng chi phí tay cầm của Martin
là bao nhiêu khi sản xuất
3.500 xe đạp?
Chi phí thuê nhà xưởng của Martin là
94.500 đ/năm.
Hãy tính chi phí cố định cho mỗi xe ở
Mức sản xuất: 1.000 xe và 3.500 xe.
Ví dụ 5
Hãy tính tổng chi phí sản xuất và
chi phí đơn vị ở
mức sản xuất: 1.000 xe và 3.500 xe?
Biến phí và định phí
Phạm vi phù hợp
Phạm vi phù hợp là phạm vi mà tổng định phí không thay đổi.
Khi vượt ra khỏi phạm vi này thì tổng định phí sẽ thay đổi.
Giả định rằng chi phí thuê nhà xưởng của Martin là 94.500
một năm để sản xuất trong phạm vi từ 1.000 to 5.000 xe.
Phạm vi phù hợp của Martin?
Phạm vi phù hợp của công ty Martin
120000
100000
Định phí
80000
60000
40000
20000
0
94.500
0
1000
2000
3000
4000
5000
Sản lượng sản xuất
6000
Biến phí và định phí
Chi
Chiphí
phíhỗn
hỗnhợp
hợpbao
baogồm
gồmcác
cácyếu
yếutốtốđịnh
địnhphí
phívà
vàbiến
biếnphí.
phí.
Phương pháp cực đại, cực tiểu
Chênh lệch chi phí giữa mức hoạt động
cao nhất và thấp nhất
Biến phí đơn vị
=
Chênh lệch giữa mức độ hoạt động cao
nhất và thấp nhất
Ví dụ 6
Công ty ABC đã ghi nhận mức sản xuất và chi phí bảo trì trong 2 tháng như sau:
Hãy xác định biến phí đơn vị, định phí và viết phương trình chi phí hỗn hợp.
Phân loại theo thời kỳ xác định kết quả kinh doanh
•
Giúp DN xác định được kết quả kinh doanh của một kỳ trong
mối tương quan giữa số lượng sản phẩm sản xuất và tiêu thụ.
•
Theo cách phân loại này, chi phí bao gồm: chi phí sản phẩm
và chi phí thời kỳ.
Phân loại theo thời kỳ xác định kết quả kinh doanh
•
Chi phí sản phẩm: là chi phí liên
quan đến sản xuất sản phẩm.
•
Chúng được ghi nhận vào tài sản
khi phát sinh và cấu thành nên giá
trị hàng tồn kho.
Bảng CĐKT - Hàng tồn kho
Chi phí sản phẩm
Chi phí
NVLTT
Chi phí
Chi phí
+
NCTT
+
Chi phí
Chi phí
cơ bản
chuyển đổi
SXC
Tổng chi phí
=
sản xuất
Chi phí sản phẩm và chi phí thời kỳ
•
Chi phí thời kỳ: là chi phí được ghi
nhận khác biệt với thời kỳ ghi nhận chi
phí sản phẩm.
•
Chúng được ghi nhận trên báo cáo kết
quả hoạt động kinh doanh ngay khi
chúng phát sinh.
Báo cáo KQKD
Chi phí sản phẩm và chi phí thời kỳ
Doanh nghiệp dịch vụ
Doanh nghiệp dịch vụ cung cấp các dịch vụ hay sản
phẩm vô hình cho khách hàng.
Chi phí sản phẩm và chi phí thời kỳ
Báo cáo KQKD
Bảng CĐKT
Doanh thu
Trừ
CP NVLTT
CPNCTT
CPSXC
Dịch vu
Giá vốn
dỡ dang
dịch vụ
Hoàn thành
= LN gộp
Trừ
Chi phí
thời kỳ
LN thuần