NHỮNG DÀN Ý CHI TIẾT VĂN NGHỊ LUẬN XÃ HỘI TƯ TƯỞNG ĐẠO LÝ

MỤC LỤC
DÀN Ý KHÁI QUÁT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI VỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO LÝ........................................................ 2
DÀN Ý CHI TIẾT MỘT SỐ ĐỀ NGHỊ LUẬN XÃ HỘI VỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO LÝ ....................................... 3
ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ LÒNG BIẾT ƠN .................................................................................................................. 3
ĐỀ: NGHỊ LUẬN XÃ HỘI VỀ HẠNH PHÚC .......................................................................................................... 5
ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ SỰ ĐOÀN KẾT ................................................................................................................... 7
ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ TINH THẦN LẠC QUAN.................................................................................................... 10
ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ Ý CHÍ, NGHỊ LỰC ............................................................................................................. 12
ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ ƯỚC MƠ ......................................................................................................................... 14
ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ YÊU THƯƠNG ................................................................................................................. 15
ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ LÒNG KIÊN TRÌ ................................................................................................................ 17
ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ SỰ LIỀU LĨNH................................................................................................................... 18
ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ LÒNG NHÂN ÁI................................................................................................................ 19
ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ LÒNG YÊU NƯỚC ............................................................................................................ 20
ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ LÒNG NHÂN ÁI................................................................................................................ 23

DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 1


DÀN Ý KHÁI QUÁT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI VỀ TƯ TƯỞNG
ĐẠO LÝ
a. Mở bài:
- Dẫn dắt vào vấn đề cần nghị luận
- Nêu vấn đề cần nghị luận ra ( trích dẫn)
- Phải làm gì về vấn đề đưa ra nghị luận (có tính chuyển ý)
b. Thân bài:
* Bước 1: Giải thích tư tưởng, đạo lí cần bàn luận (…).
Tùy theo yêu cầu đề bài có thể có những cách giải thích khác nhau:
- Giải thích khái niệm, trên cơ sở đó giải thích ý nghĩa, nội dung vấn đề.

Giải thích nghĩa đen của từ ngữ, rồi suy luận ra nghĩa bóng, trên cơ sở đó giải thích ý
nghĩa, nội dung vấn đề.
- Giải thích mệnh đề, hình ảnh trong câu nói, trên cơ sở đó xác định nội dung, ý nghĩa
của vấn đề mà câu nói đề cập.
* Lưu ý: Tránh sa vào cắt nghĩa từ ngữ ( theo nghĩa từ vựng).
* Bước 2: Phân tích và chứng minh những mặt đúng của tư tưởng, đạo lí cần bàn
luận (…)
Bản chất của thao tác này là giảng giải nghĩa lí của vấn đề được đặt ra để làm sáng tỏ
tới cùng bản chất của vấn đề. Phần này thực chất là trả lời câu hỏi: Tại sao? (Vì sao?)
Vấn đề được biểu hiện như thế nào? Có thể lấy những dẫn chứng nào làm sáng tỏ?
* Bước 3: Bình luận, đánh giá (bàn bạc, mở rộng, đề xuất ý kiến…):
- Đánh giá vấn đề: Nêu ý nghĩa của vấn đề, mức độ đúng – sai, đóng góp – hạn
chế của vấn đề.
- Phê phán, bác bỏ những biểu hiện sai lệch có liên quan đến vấn đề đang bàn luận
(…)
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 2


- Mở rộng vấn đề
* Bước 4: Rút bài học nhận thức và hành động
- Từ sự đánh giá trên, rút ra bài học kinh nghiệm trong cuộc sống cũng như trong học
tập, trong nhận thức cũng như trong tư tưởng, tình cảm, …( Thực chất trả lời câu hỏi:
từ vấn đề bàn luận, hiểu ra điều gì? Nhận ra vấn đề gì có ý nghĩa đối với tâm hồn, lối
sống bản thân?...)
- Bài học hành động - Đề xuất phương châm đúng đắn, phương hướng hành động cụ
thể
( Thực chất trả lời câu hỏi: Phải làm gì? …)
c. Kết bài:

- Khẳng định chung về tư tưởng, đạo lí đã bàn luận ở thân bài (…)
- Lời nhắn gửi đến mọi người (…)

DÀN Ý CHI TIẾT MỘT SỐ ĐỀ NGHỊ LUẬN XÃ HỘI VỀ TƯ
TƯỞNG ĐẠO LÝ
_____________________________________________________________________

ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ LÒNG BIẾT ƠN
I.
Mở bài:
- Từ xa xưa, ông bà ta đã có câu “Uống nước nhớ nguồn”. Ấy chính là một câu
nói dạy bao thế hệ về lòng biết ơn. Lòng biết ơn là một đức tính cao quý và đẹp của
con người và vốn là truyền thống văn hóa cao đẹp đã được bao đời thế hệ cha ông gìn
giữ và phát huy. Nhưng, tại sao lòng biết ơn lại cao quý và tại sao đức tính ấy đã được
lưu truyền bao đời nay? Đó có lẽ là những câu hỏi chúng ta đã từng đặt ra.
II.
Thân bài:
1. Giải thích:
- Biết ơn là lối ứng xử tốt dẹp khi ta ghi nhớ và trân trọng những gì mình nhận
được từ người khác. Lòng biết ơn sự thể hiện sự biết ơn của mình đối với những
thành quả lao động do cha ông để lại. Nó còn là cơ sở khẳng định phẩm chất
của con người
2. Biểu hiện của người có lòng biết ơn:
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 3


- Vâng! Biết ơn tức là ta luôn ghi nhớ công ơn của họ vào trong lòng mình
- Luôn mong muốn đền áp công ơn của những người đã giúp đỡ mình

- Luôn có thái độ đúng mực tôn trọng đối với người mình mang ơn lòng biết ơn
thể hiện ở chỗ cho và nhận
3. Tại sao phải có lòng biết ơn? (Dẫn: Quả thật biết ơn chính là nét đjep trong
lối đi nhân xử thế)
- Vì đó là nghĩa cử, truyền thống tốt đẹp của ông cha ta từ bao đời xưa.
- Lòng biết ơn là một tình cảm cao đẹp và thiêng liêng của mỗi con người, là tấm
lòng sâu sắc, lớn lao giữa người với người.
- Mỗi công việc chúng ta thành công không phải tự nhiên mà có, dù lớn hay nhỏ
cũng có sự giúp đỡ của ai đó, vậy nên ta cần phải có lòng biết ơn.
4. Hành động: (dẫn: Biết ơn không chỉ là nói suông, cần thể hiện bằng hành động
thì nó mới thực sự ý nghĩa. Ngày nay, sự biết ơn được thể hiện trên nhiều mặt,
nhiều khía cạnh, đâu đâu ta cũng thấy được lòng biết ơn luôn hiển hiện khắp
nơi.)
- Mỗi người đều có những cách biểu hiện lòng biết ơn, thành kính theo cách
riêng, có thể ngay trong lời nói, hay ở cử chỉ, hành động, hay chỉ là ánh mắt của
mình. Chỉ cần bạn có tâm thì ở bất kì biểu hiền nào cũng đều đáng quý, đáng
trân trọng
- Là học sinh, chúng ta ….
5. Dẫn chứng:
- Văn thơ: “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, “Ai ơi bưng bát
cơm đầy/ Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần” (những người nông dân một
nắng hai sương đem thành quả dâng cho đời)…
- Mỗi năm, đất nước Việt ta đều có những ngày tưởng nhớ công lao của mọi
người: Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, ngày thương binh liệt sĩ 27/7,… và cả
những cuộc tìm kiếm những mộ anh hùng vô danh về với người thân của họ,
chúng ta cũng luôn thăm hỏi, tặng quà, tọa công việc cho những người thương
binh, mẹ Việt Nam anh hùng,.. Ấy chẳng phải là một minh chứng cho ta thấy
lòng biết ơn đang ở khắp nơi hay sao?
- Và hơn hết, trong mỗi con người chúng ta ai đều cũng luôn mang trong mình
lòng biết ơn đối với đấng sinh thành, công ơn dưỡng dục,… của cha mẹ. (Nêu

ra những cực khổ của cha mẹ, sự hi sinh,…) Cha mẹ sống trên đời chỉ với một
ước mong con cái hạnh phúc, lớn khôn, là người có ích,… và họ sẽ vui biết
mấy. Là một đứa con, chỉ cần nụ cười trên đôi môi cha mẹ bạn sẽ thấy hạnh
phúc biết nhường nào, tại sao ngay lúc này bạn không thực hiện nó?
6. Mở rộng – phê phán:
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 4


- Biết ơn đúng cách: Lòng biết ơn phải được xuất phát từ tấm lòng chân thành,
không phải vì biết ơn để lấy danh, lấy tiếng, không phải chỉ tặng vật chất mà
tấm lòng chẳng hề muốn điều đó.
- Phê phán: Trên thực tế vẫn còn nhiều mảng tối, tồn tại nhiều tệ nạn như phá
hủy nơi cổ kính, bia mộ, con cái đuổi cha mẹ, đánh đạp cha mẹ, làm lơ, phản
bội với những người đã giúp đỡ mình, những người thể hiện lòng biết ơn một
cách “máy móc”, chỉ để lấy danh tiếng,… (Kết đoạn: thật buồn và đáng tiếc
làm sao! Chúng ta cần lên án, phê phán điều này. Thử nghĩ mà xem, thế giới
này chẳng còn lòng biết ơn chân thành, những con người luôn nhớ đến công ơn
của người khác thì thật…)
III. Kết bài:
- Khẳng định lại vấn đề: Vâng! Biết ơn chính là nét đẹp, bản sắc, đạo lý, truyền
thống ngàn đời nay của dân tộc.
- Hãy cùng gìn giữ, sống biết ơn,…

ĐỀ: NGHỊ LUẬN XÃ HỘI VỀ HẠNH PHÚC
I.

Mở bài:
- Dẫn dắt vào bài, trích dẫn đề bài (nếu đề bài có ý kiến, thơ), (chọn thơ ca, tục ngữ,

danh ngôn,…)
(Hạnh phúc là ý nghĩa, là mục đích của cuộc sống, là sự cố gắng và kết thúc của
một đời người – Aristotle)
- Giới thiệu vấn đề
- Chuyển ý (nên sử dụng câu nghi vấn: Hạnh phúc là gì? Có lẽ mỗi người trong chúng
ta đều đã từng đặt câu hỏi như vậy. Người ta có thể cảm nhận được hạnh phúc nhưng
để mô tả nó 1 cách rõ ràng thì không phải là điều đơn giản.
II. Thân bài:
a) Giải thích hạnh phúc là gì? Biểu hiện ?
- (Khó có thể diễn tả rõ được khái niệm hạnh phúc là gì. Bởi, …) Hạnh phúc là một
trạng thái, cảm xúc của con người. Và vì nó là cảm xúc nên mỗi người sẽ có một
chuẩn mực khác nhau về hạnh phúc.
- Nhưng đơn giản, ta có thể định nghĩa hạnh phúc là trạng thái tâm lí vui vẻ, thanh
thản khi ta đặt được hoặc thỏa mãn điều mà ta mong muốn.
- Đôi khi nó là hạnh phúc lớn lao như vừa đạt được điều lớn lao trong cuộc sống ,
nhưng đôi khi hạnh phúc đơn giản cũng chỉ là niềm xúc động khi nhận được một
lời động viên, an ủi.
- Hạnh phúc chỉ là những thứ đơn giản gần gũi, đang hiện diện ở trước mắt chúng ta
như đơn giản là nhìn thấy mâm cơm của mẹ sau những giờ học tập mệt nhọc. Hay
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 5


-

-

-

-

-

-

-

đơn giản chỉ là niềm vui khi được cắp sách đến trường, được gặp bè bạn, được
ngồi trong lớp với chiếc quạt trần đều đặn quay, với tiếng phấn, tiếng giáo viên
giảng bài,....
(Có thể thêm: Với tôi, hạnh phúc là khi ba mẹ tôi khỏe mạnh, khi tôi nấu một món
ăn ngon và được mọi người khen, khi tôi cô đơn thì gia đình vỗ về,… Còn bạn thì
sao?)
b) Phân tích chứng minh
Chúng ta hạnh phúc không phải ở lời nói, hành động của người khác. Ta hạnh
phúc hay không hạnh phúc điều đó phụ vào cái nhìn, suy nghĩ của bản thân về
cuộc sống mình hiện có
Hạnh phúc không xuất phát từ bên ngoài, từ vật chất, hay từ môi trường tạo nên
mà nó xuất phát từ chính thái độ của chúng ta. Như Aristotle đã từng nói: “Hạnh
phúc có được phụ thuộc vào chính bản thân chúng ta”
Hạnh phúc là khi chúng ta cảm thấy hài lòng về cuộc sống hiện có, nhưng điều đó
không có nghĩa là sống không phấn đấu, không lý tưởng và mục tiêu.
Chúng ta cũng cần có những mục tiêu, những đích đến để phấn đấu, để đạt được
nhưng những mục tiêu mà mình đạt ra cũng phải phù hợp với năng lực của bản
thân.
Hạnh phúc là niềm vui khi bạn đạt được những thành công trong công việc, hạnh
phúc là khi sự cố gắng, sự sáng tạo của bạn được công nhận.
Đối với một con người hạnh phúc, họ sẽ luôn cảm thấy vui vẻ, hài lòng với những
gì mình có. Họ sẽ nhìn nhận thế giới bằng con mắt tích cực, không đố kị, ghen

ghét trước những thứ người khác có mà mình không có. Và khi ấy họ sẽ được mọi
người xung quanh quý mến và nể phục.
Khi hạnh phúc bạn sẽ yêu đời, yêu những gì xảy ra xung quanh mình vì khi ấy bạn
sẽ cảm thấy cuộc sống này ý nghĩa, thật đáng để sống, đáng để cảm nhận.
Chúng ta chính là những nghệ sĩ đệm đàn, lúc nốt trầm, lúc nốt bổng, vì vậy, tại
sao không tạo nên một bản nhạc hạnh phúc cho cuộc đời mình.
Hạnh phúc! Vâng, đó có lẽ là điều mà trong chúng ta ai cũng mong muốn có được.
Nhưng, đừng cứ ngồi đó mà chờ hạnh phúc đến. Hãy tạo ra cơ hội để bản thân
mình hạnh phúc…
c) Mở rộng, phê phán
Hạnh phúc không phải là sự ích kỉ, cái cá nhân, dù nó là do tinh thần tạo ra nhưng
đừng biến nó thành sự ích kỉ cá nhân, vì lúc đó nó không còn đơn giản là sự hạnh
phúc nữa.

DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 6


- Đừng giữ và biến những cái tưởng chừng là hạnh phúc không phải của mình thành
của mình. Thứ hạnh phúc đó có thể chỉ là chớp nhoáng lướt qua bạn, bạn níu giữ
thì nó sẽ không còn là hạnh phúc nữa
- Đừng chạy theo đồng tiền, vật chất mà đánh mất hạnh phúc của mình. Cũng đừng
ganh đua theo đuổi những hạnh phúc của người khác để rồi lãng quên đi hạnh
phúc hiện có của mình.
- Hạnh phúc chính là hãy sống vì người khác, hãy chia sẽ niềm vui của mình cho
người khác. Như Oprah Winfrey đã nói: “Hạnh phúc mà bạn nhận được tỷ lệ
thuận với yêu thương bạn cho đi”
- Chúng ta có hạnh phúc, chúng ta cảm thấy tự hào về điều đó nhưng đừng để nó
biến thành sự đề cao quá mức, quá chìm đắm vào nó vì lúc đó chúng ta sẽ đánh

mất đi giá trị thật sự của hạnh phúc.
III. Kết bài:
- Khẳng định lại vấn đề
- Bài học nhận thức và hành động của bản thân
Tư liệu tham khảo :
1. Hạnh phúc có được phụ thuộc vào chính bản thân chúng ta – Aristotle
2. Hạnh phúc là ý nghĩa, là mục đích của cuộc sống, là sự cố gắng và kết thúc của
một đời người – Aristotle
3. Hạnh phúc của cuộc đời phụ thuộc vào những suy nghĩ tích cực của chúng ta –
Marcus Aurelius
4. Bất cứ ai hạnh phúc, sẽ làm người khác hạnh phúc – Anne Frank
5. Hạnh phúc không phải từ những điều mà ta nhận được, mà từ những điều mà ta
cho đi – Ben Carson

ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ SỰ ĐOÀN KẾT
I. Mở bài: (Gợi ý: Tục ngữ có câu: “Đoàn kết thì sống, chia rẽ thì chết”. Qua mấy
ngàn năm lịch sử, dân tộc ta đã chứng minh đó là một chân lí vô cùng đúng đắn.
Đoàn kết đã trở thành một truyền thống quý báu của dân tộc ta từ xưa đến nay.)
II. Thân bài:
1. Giải thích:
- Đoàn kết là sự hợp tác chung tay góp sức để kết thành một khối thống nhất về cả tư
tưởng lẫn hành động nhằm thực hiện một mục đích chung, đem lại lợi ích vì sự
phát triển của tập thể. Đoàn kết là một truyền thống tốt đẹp của nhân dân ta, thể
hiện qua sự tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau bằng những hành động cụ thể, nhất là
những khi gặp hoạn nạn, khó khăn.
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 7

2. Biểu hiện:
- Khi đất nước có giặc ngoại xâm, toàn thể đân tộc đoàn kết, đồng lòng chống giặc
cứu nước, bảo vệ nền độc lập và chủ quyền dân tộc. Họ đã không ngần ngại gian
khổ, hi sinh, quyết tâm chống giặc cứu nước. Trải qua mấy nghìn năm lịch sử, tinh
thần ấy không ngừng lớn mạnh trở phẩm chất cao quý của dân tộc ta.
- Khi đất nước hòa bình, tinh thần đoàn kết thể hiện trong những hành động chung
tay xây dựng tổ quốc, khắc phục những khăn của đất nước sau chiến tranh, từng
bước khôi phục nền kinh tế, xây dựng cuộc sống văn hóa tốt đẹp, xã hội phồn vinh,
hạnh phúc.
- Trong bối cảnh ngày nay, tinh thần ấy một lần nữa được khẳng định mạnh mẽ.
Hành động chung tay góp sức ủng hộ, giúp đỡ đồng bào miền trung vượt qua bão
lũ, giúp đỡ cho đời sống ngư dân sau thảm họa ô nhiễm môi trường biển ở Hà
Tĩnh, cùng người nông dân giải quyết tiêu thụ nông sản, chuyển đổi quy trình sản
xuất, nâng cao hiệu quả lao động…từng bước đưa nước ta tiến lên sánh ngang với
các cường quốc năm châu.
3. Tại sao:
- Tại sao đoàn kết lại có sức mạnh to lớn như vậy? Nó kết hợp được nhiều người,
mỗi người một ưu điểm riêng mà người khác không có, nên khi tất cả họ đồng tâm
cùng làm một công việc thì công việc ấy sẽ được chia ra tùy theo khả năng mà mỗi
người có thể. Vậy nên, thành công nằm trong tầm tay của họ.
- Sự kết hợp ấy sẽ tạo nên sức mạnh to lớn giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn, rào
cản vật chất cũng như tinh thần, đem lại kết quả tốt đẹp cho cuộc sống.
- Đoàn kết chung với nhau không có nghĩa là nhất thiết phải chọn được người toàn
diện. Và nhấn mạnh rằng mỗi cá nhân sẽ khó đi đến thành công nếu không có sự
kết hợp, nên sự đoàn kết mang chúng ta đến gần nhau hơn để dễ dàng giúp đỡ lẫn
nhau. Thế nên, sự bền vững của tinh thần đoàn kết cũng có vai trò quan trọng trong
tập thể, xã hội.
- Ngoài ra, để đoàn kết được thì mỗi người phải biết cảm thông, quan tâm, chia sẻ,
giúp đỡ lẫn nhau và phấn đấu hết mình. “Một người vì mọi người, mọi người vì
một người” chứ không được ỷ lại cho người khác.

- Đoàn kết là sức mạnh to lớn. Sức mạnh ấy là sự tổng hợp tài năng, tinh hoa, trí tuệ
của mỗi cá nhân để giải quyết mọi việc một cách nhanh chóng. Bởi một cá nhân dù
tài năng đến đâu cũng không thể đạt được mục đích nếu không có sự giúp sức của
nhiều người.
4. Dẫn chứng:
- Ông cha ta đã đúc kết ra những câu tục ngữ như “Một cây làm chẳng nên non, Ba
cây chụm lại nên hòn núi cao.”
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 8


- Khi máy bay MH370 của Malaysia gặp nạn, phía Việt Nam ngay lập tức đã có
những hành động cứu trợ: Việt Nam đã sử dụng 3 máy bay vận tải AN26, 2 máy
bay tuần thám CASA C-212, 1 thủy phi cơ, 3 trực thăng, 7 tàu tham gia tìm kiếm
và một số tàu máy bay hậu cần sẵn sằng cho tình huống xấu. Tàu của Việt Nam
gồm tàu của hải quân và cảnh sát biển. Tình đoàn kết, hữu nghị giữa các quốc gia
trên thế giới, đồng thời thể hiện truyền thống “thương người như thể thương thân”
tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.
- Trong thảm họa sóng thần năm 2012, người dân Nhật vẫn bình tĩnh, ứng phó,
người dân bình tĩnh đứng xếp hàng nhận viện trợ, không có nạn hôi của xảy ra, các
cửa hàng giảm giá bán để giúp đỡ đồng bào. Tinh thần đoàn kết cao độ, sự nhận
thức sâu sắc mối quan hệ giữa các nhân và tập thể đã giúp người Nhật đứng dậy từ
thảm họa, được cả thế giới khâm phục.
5. Mở rộng - Phê phán:
- Mở rộng: phân biệt đoàn kết với chia bè kết phái (Chớ có hiểu lầm…)
- Trong xã hội còn có nhiều người không có tinh thần đoàn kết. Họ sống cá nhân, ích
kỉ, chỉ biết đến lợi ích bản thân, sống thờ, ơ vô cảm, không quan tâm đến cộng
đồng. Họ thường tách mình ra khỏi tập thể, né tránh những trách nhiệm chung.
Những người như thế thật đáng chê trách.

- Trong khi rất nhiều mạnh thường dùng tìên quyên góp làm từ thiện thì một bộ phận
người lại tiêu tiền vào những mục đích lí do vô bổ, ăn chơi sa đọa.
- Những kẻ như vậy đáng bị xã hội lên án và phê phán.
6. Hành động:
- Biết đặt lợi ích chung lên cao nhất.
- Tinh thần đoàn kết chỉ có khi con người biết quan tâm, cảm thông lẫn nhau.
- Phát huy tinh thần đoàn kết trong cộng đồng, xã hội, tập thể, xây dựng khối đại
đoàn kết vững mạnh cùng hướng đến lợi ích chung, phát huy cao tinh thần tập thể.
- ...
III. Kết bài:
- Quả thật! Tinh thần đoàn kết tạo ra một sức mạnh vô cùng lớn! …
- Tinh thần đoàn kết là một trong những giá trị tinh thần quý báu của dân tộc ta. Phải
biết đoàn kết để cùng bảo về nền hòa bình dân tộc và xây dựng đất nước ngày càng
phồn vinh, hạnh phúc.
- Là học sinh chúng ta phải biết quan tâm, giúp đỡ bạn bè, phát huy cao tinh thần
đoàn kết trong tập thể để xây dựng tập thể vững mạnh. Biết phấn đấu trong học tập,
rèn luyện nhân cách trong sáng, bản lĩnh vững vàng trở thành người hữu ích mai
nay đêm sức mình xây dựng quê hương đất nước.

DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 9


ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ TINH THẦN LẠC QUAN
I. Mở bài:
- Dùng thơ,ca,ca dao,tục ngữ,danh ngôn để dẫn vào bài (Gợi ý: Chớ vì nghẹn một
miếng mà bỏ bữa bỏ ăn, /chớ vì ngã một lần mà chân không bước. Non cao cũng
có đường trèo /Đường dù hiểm nghèo cũng có lối đi.)
- Giới thiệu vấn đề nghị luận

- Chuyển ý
II. Thân bài:
1. Giải thích :
a. Lạc quan là gì ?
- Lạc quan là một trạng thái cảm xúc tích cực, trong hoàn cảnh khó khăn, tưởng
chừng như không còn lối thoát, con người vẫn còn 1 niềm tin, hi vọng về 1 ngày
mai tương sáng, tương lai tốt đẹp, luôn suy nghĩ mọi chuyện một cách tích cực.
- Lạc quan là yêu đời, xem đời là đáng sống, cho dù trên đường đời gặp phải lắm
cảnh éo le, phiền muộn và gian truân, hoặc phải đụng lắm điều tiêu cực trong xã
hội
- Lạc quan cũng là tin tưởng vào sức bản thân mình có thể đạt được những mục tiêu
chính đáng mình đặt ra, mặc dầu có thể thất bại nhiều phen
- Con người lạc quan là con người biết tự vượt lên chính mình, vượt lên những phản
ứng nóng giận, bực tức tự nhiên, những ganh tị
b. Biểu hiện: Người lạc quan là người :
- Luôn tin tưởng vào công việc, luôn nhìn về tương lai với cách nhìn tốt đẹp, không
mãi nhìn về quá khứ, luôn tìm kiếm những cơ hội để phát triển trong những khó
khăn.
- Luôn có nét mặt vui tươi hớn hở. Tâm hồn họ lúc nào cũng phong phú rộng mở.
Họ luôn tìm thấy trong mọi sự việc hàng ngày những lí do để vui sống, để sống có
ý nghĩa, có ích. Họ có cách nhìn người bằng cặp mắt bao dung và luôn thấy những
điều tốt đẹp.
- Nhìn đời bằng con mắt tích cực. Họ luôn tìm kiếm những khía cạnh tốt trong bất kỳ
tình huống nào. Người lạc quan biết học hỏi những kinh nghiệm quý giá trong mọi
thất bại. Với họ, khó khăn không phải để cản đường mà là để dẫn đường.
2. Phân tích, chứng minh:
a. Tại sao chúng ta cần phải lạc quan ?
- Tinh thần lạc quan chính là liều thuốc bổ cho sức khỏe: Những người lạc quan
sống vui vẻ, khỏe mạnh, trẻ trung. Họ ít khi bị trầm cảm, hệ thống miễn dịch dẻo
dai và sống lâu hơn. Nếu bị bệnh người lạc quan mau bình phục hơn. Tinh thần

khỏe mạnh giúp người lạc quan cảm nhận được sâu sắc giá trị cuộc sống.
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 10


- Sống lạc quan giúp con người có cách nhìn sáng suốt, trí tuệ minh mẫn, hành động
đúng đắn. Thái độ lạc quan giúp con người nhìn nhận mọi thứ liên quan một cách
rõ ràng hơn.
- Tinh thần lạc quan là sức mạnh tinh thần giúp con người vượt qua khó khăn: tươi
vui, bình tĩnh giải quyết khó khăn, rắc rối, phức tạp hóa đơn giản
- Lạc quan giúp nâng cao hiệu quả công việc. Làm việc với tinh thần lạc quan giúp
con người tự tin, can đảm. Người lạc quan sẵn sàng gánh vác trách nhiệm tích cực
cố gắng hết mình vì công việc.
- Sống lạc quan để đi vào lòng người, tin tưởng con người, cảm hóa con người
- Sống lạc quan để nuôi dưỡng khát vọng vươn tới tương lai
- Trong những cảnh ngộ tưởng chừng như bế tắc, những người bi quan có thể đánh
mất niềm tin và ước mơ, nhưng người lạc quan sẽ là người dũng cảm đi tìm một
lối thoát cho hoàn cảnh bế tắc của mình.
b. Tinh thần lạc quan giúp ích cho chúng ta như thế nào ?
- Sống lạc quan được mọi người tin yêu. Sống vui vẻ sẽ tạo nên môi trường sống gần
gũi thân thiện, được mọi người yêu thương quý trọng. Lạc quan cũng có sức cảm
hóa con người. Họ truyền cho người khác sự tự tin và khả năng tự chủ bản thân
trong mọi hoàn cảnh.
- Cuộc sống của chúng ta sẽ tràn đầy ý nghĩa, sâu sắc
- Phát triển tương lai một cách chủ động và mang một ý nghĩa sâu sắc điều đó đã làm
nên những con người thành công họ không chỉ thành công trong cuộc sống mà còn
thành công trong công việc.
- Thái độ và tinh thần lạc quan là điều quan trọng góp phần tạo nên sự thành công
của con người

c. Dẫn chứng:
- Những người chiến sĩ trên chiến trường (trong " Bài thơ về tiểu đội xe không kính
", ...) , nhờ có tinh thần lạc quan, yêu đời, họ xem thường những khó khăn, khốc
liệt nơi chiến trường, cứ thế tiến về phía trước => họ đã hoàn thành nhiệm vụ, giúp
đất nước có dược sự tự do như ngày hôm nay
- Có những người bị mắc căn bệnh hiểm nghèo, nan y,tật nguyền, luôn lạc quan, yêu
đời, vui vẻ, họ tin tưởng vào 1 tương lai tốt đẹp rằng họ sẽ hết bệnh, họ sẽ được
như những bao người bình thường, họ đã cố gắng chữa bệnh. Và rồi, họ đã chiến
thắng căn bệnh, chiến thắng được số phận nghiệt ngã.
- Những người có hoàn cảnh khó khăn, nghèo khổ vẫn luôn lạc quan, tin tưởng vào
tương lai, công việc của mình, nỗ lực từng ngày kiếm từng miếng ăn
3. Mở rộng, phê phán :
- Hiểu lầm lạc quan sang: thái độ tự an ủi bản thân, tự huyễn hoặc bản thân, tự thôi
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 11


miên bản thân để giúp bản thân dễ dàng chấp nhận, bỏ qua cái thất bại để có thể
mỉm cười sống tiếp. Như vậy, con người sẽ mất chí tiến thủ, sẽ không còn giá trị
sống.
- Lạc quan khác với chủ quan: luôn xem mọi chuyện dễ dàng, không chú tâm, cố
gắng để rồi thất bại, nhiều lần như thế nếu chúng ta không sửa đổi, cải thiện thì sẽ
dần trở thành con người bi quan.
- Những người bi quan: Bi quan làm con người thất vọng, chán nản, buông xuôi mọi
thứ, tê liệt ý chí vươn lên. Vì thế khó thành công trên đường đời và không ai chịu
nổi tính nết của họ.
4. Muốn có được một tinh thần lạc quan vững mạnh, ta cần phải làm gì?
- Nuôi dưỡng những suy nghĩ tích cực, hướng đến làm trong sách tâm hồn. Khi đối
diện với một vấn đề, nếu biết nhìn nhận nó theo chiều hướng tích cực thì sẽ luôn

cảm thấy mọi thứ suôn sẻ, dễ dàng hơn và cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn
- Hãy sống hòa mình với thiên nhiên và kết bạn với những người sống lạc quan để
được bao bọc trong một môi trường vui vẻ, nhộn nhịp, yêu đời
- Không nên tự dằn vặt mình với những thất bại trong quá khứ mà luôn sống lạc
quan để nuôi dưỡng khát vọng vươn tới tương lai.
- Biết cười nhiều hơn nữa và giữ tâm trạng luôn vui vẻ, sống thân thiện với những
người chung quanh.
III. Kết bài:
- Khẳng định vấn đề là đúng đắn và cần thiết
- Nêu bài học nhận thức và hành động của bản thân. (Nếu thiếu đi thái độ sống lạc
quan thì mọi phương diện khác của cuộc sống chúng ta cũng đều bị ảnh hưởng.
Thế thì, còn chần chừ gì nữa mà chúng ta không tự rèn luyện cho mình một thái độ
sống lạc quan ngay trong ngày hôm nay?)

ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ Ý CHÍ, NGHỊ LỰC
I.

Mở bài:
- Cuộc sống không dễ dàng, nói vậy bởi trong đời ai chả có khó khăn, những tình
huống nan giải đánh gục con người.
- Thế nhưng, sự thành công rõ ràng đến với mỗi người mỗi khác, tại sao lại như
vậy?
- Những người thực sự thành công là những người có cái nhìn khác thường, xem
những khó khăn, thử thách như những bậc thang để giúp họ bước đến thành
công. Chìa khóa của những cái nhìn khác lạ ấy nằm ở ý chí, nghị lực của con
người. Vậy, ý chí, nghị lực là gì?

DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 12

II.
1.
2.
3.
4.
-

5.
-

III.
-

Thân bài:
Định nghĩa:
Nghị lực, ý chí là sự quyết tâm vượt qua rào cản, thử thách trong cuộc sống.
Là liều thuốc tinh thần để con người có thêm sức mạnh để làm việc.
Là những động cơ mạnh mẽ nhất không bị khuất phục bởi đoạn đường dốc nào.
Là thứ luôn đồng hành với đam mê, ước mơ, niềm tin về tương lai giúp mang
lại sự thành công.
Biểu hiện của người có ý chí nghị lực:
Không bỏ cuộc trước khó khăn, thử thách.
Luôn luôn có một ước mơ để thực hiện.
Là người không bao giờ tỏ ra lung túng, mất định hướng.
Là người sống có trách nhiệm, không từ bỏ niềm tin.
Là con người mạnh mẽ, không tin vào sự sắp đặt sẵn.
Tại sao phải có ý chí nghị lực? (Vì vạn sự khởi đầu nan)
Sống có ý nghị lực tạo cho ta một tinh thần vững chắc, không thể bị đánh ngã

Cuộc sống muôn ngàn lối rẽ, ý chí, nghị lực là yếu tố quan trọng vô cùng. Nó
như một la bàn dẫ dắt người ta qua cơn hoạn nạn.
Sống có ý chí nghị lực giúp con người rèn luyện được tính kiên định, không dễ
bị khuất phục.
Dẫn chứng:
Văn học: Người có chí thì nên, người có nền thì vững
"Tôi không thất bại. Tôi chỉ là đã tìm ra 10.000 cách không hoạt động" Thomas Edison. Đây là câu nói bất hủ của một nhà khoa học với biết bao phát
minh cho loài người. Trong cuộc đời người đàn ông này, ông đã ít nhất 10.000
lần thất bại trong các phát minh của mình. Nổi tiếng nhất là sợi dây tóc bóng
đèn với hơn 1000 lần thất bại.
Những tấm gương dù tật nguyền hay nghèo khó nhờ có ý chí, nghị lực mà vượt
qua nghịch cảnh, sống tốt đẹp hơn.
Mở rộng, phê phán:
Hiện nay, bên cạnh những người có ý chí nghị lực đáng nể thì một bộ phận
người, nhất là những thanh thiếu niên ỷ lại vào cha mẹ, không có cố gắng, đâm
ra tinh thần yếu ớt, không được vững chãi.
Nguyên nhân có lẽ là do phụ huynh không để con em đi trên đôi chân của mình
và nền giáo dục còn hạn chế về nhiều mặt.
Kết bài:
Khẳng định lại vấn đề: Ý chí nghị lực vô cùng quan trọng trong cuộc sống.

DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 13


- Liên hệ bản thân: Là học sinh, chúng ta nên học hỏi những người có ý chí nghị
lực…

ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ ƯỚC MƠ

Nếu bầu trời tượng trưng cho những ước mơ, những kế hoạch lớn và những cái nhìn
bao quát nhưng toàn diện về bản thân, thì phải chăng những nỗi lo thường nhật đã kéo
tầm mắt của ta xuống dưới mặt đất, để chìm trong một dòng người hối hả, để đối phó
với những chướng ngại vật ngay trước mắt và rồi ta chẳng còn lúc nào để phóng tầm
mắt lên thật xa trên bầu trời, để thấy những ước mơ của ta lớn đến chừng nào. Và thế
là nhiều khi ta quên đi những điều thực sự quan trọng: đó chính là những ước mơ.
Nếu theo đuổi đề tài nghị luận về ước mơ, ta sẽ thấy khái niệm ước mơ thật rộng
lớn. Vậy uớc mơ là gì? Nó chính là những dự định, khát khao mà mỗi chúng ta mong
muốn đạt được trong thời gian ngắn hoặc dài. Ước mơ chính là động lực để mỗi chúng
ta vạch ra phương hướng đường đi để dẫn tới những điều lớn hơn.. Ước mơ cũng
chính là mong muốn được cống hiến sức lực của mình cho xã hội và khi chúng ta đạt
được ước mơ cũng là lúc chúng ta được thừa nhận năng lực của mình.
Vậy ước mơ có ý nghĩa như thế nào với mỗi chúng ta? Có thể nói Ai cũng có ước
mơ. Có thể đó chỉ là những nhu cầu bình thường trong sinh hoạt hằng ngày. Nhưng
cũng có thể đó là những khát khao hướng thượng những kế hoạch dài hơn cho chính
bản thân mình. Thế nên, nó rất quan trọng. Thật vậy, ước mơ chính là điểm xuất phát
quan trọng, là cơ sở đầu tiên để mỗi cá nhân, tổ chức và dân tộc cất cánh. Hơn nữa,
ước mơ còn có ước mơ và hoài bão sẽ giúp cho con người cố gắng và vươn lên trong
cuộc sống. Cuộc sống sẽ tràn ngập những niềm vui và cả những những tiếng cười rộn
rã bởi con người luôn sống có mục đích và họ vươn lên trong mỗi hoàn cảnh mỗi tình
huống nào.. Vả lại, những ước mơ lớn lao sẽ đem lại những thành quả lớn lao, con
người không quản ngại mà cố gắng để đạt được những ước mơ và hoài bão đó.
Và bạn biết đấy, trong cuộc sống của chúng ta, nhờ có ước mơ mà không biết bao
nhiêu người đã thành công và trở nên nổi tiếng. Có lẽ trong số chúng ta ai cũng biết
rằng Hồ Chủ tịch – vị cha già kính yêu của dân tộc đã ước mơ giải phóng dân tộc, đem
lại cuộc sống ấm no, thịnh trị cho dân mình và sẵn sàng cống hiến hết tuổi trẻ vì ước
mong ấy. Kết quả là không những thay đổi cuộc sống của bản thân mà con cho Tổ
quốc và thế hệ sau này. Nhiều nhà tư tưởng lớn, những nhà khoa học cho đến những
người bình dân luôn cố gắng bền bỉ, sáng tạo và nuôi dưỡng ước mơ, thực hiện nó và
để lại những giá trị to lớn cho nhân loại. Nick Vuijic dù không có tay lẫn chân vẫn cố

gắng thực hiện ước mơ trở thành dieexnt huyết gia. Anh đã không ngừng cố gắng vượt
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 14


qua nghịch cảnh để giờ đây đạt được điều mình mong muốn và thay dổi cả suy nghĩ
của những người trên thế giới. Ấy chẳng phải là minh chứng rõ ràng cho sự thay đổi
khi có ước mơ hay sao?
Cuộc đời thật có quá nhiều ước mơ, có những ước mơ đã trở thành sự thật và cả
những ước mơ mãi mãi chỉ là mơ ước mà thôi. Nhưng chúng ta hãy cảm nhận những
ước mà trong chính con người mình và học cách để nuôi dưỡng nó. Con đường biến
ước mơ thành hiện thực đều phải trải qua ba giai đoạn: Điều đầu tiên và quan trọng
nhất là phải nuôi trong mình một ước mơ, lẽ sống để có động lực phấn đấu và vươn
lên. Tiếp đó, ta luôn có những kế hoạch và dự định để từng bước cụ thể hoá, hiện thực
hoá ước mơ. Muốn làm được điều đó mỗi chúng ta cần tự trang bị cho mình kiến thức
và nền tảng giáo dục vững chắc. Cuối cùng, phải biết kiên trì, nhẫn nại và nỗ lực hết
mình.
Những người không có ước mơ thì sao? Khi ta sống mà không có ước mơ là ta đã
đánh mất mục tiêu sống của mình. Khi cái thế giới màu hồng đó bị đánh mất là phải
đối diện với thực tế lạnh lùng khô khan. Điều đó làm cho con ngươi ta thay đổi theo
chiều hướng tiêu cực. Để một ngày, họ chợt nhận ra họ không còn là chính mình nữa.
Những người không có ước mơ là những người chưa hề suy nghĩ về mục đích sống
của bản thân. Họ chán nản và không tâm huyết về công việc mình đang làm. Những
người cố gắng đạt được mục đích sống trên con đường đời dù gặp nhiều gian nan, trắc
trở nhưng ước mơ luôn là động lực giúp họ đứng lên sau mỗi khó khăn. Còn những
người không có ước mơ thì ngược lại. Họ không có động lực để vượt qua khó khăn và
luôn bằng lòng với những gì họ đang có.
Ước mơ là những thứ quý giá cần có cho mỗi con người trong cuộc sống này, muốn
đạt được thành công mỗi người cần có những ước mơ và hoài bão lớn lao. Mỗi con

người trong cuộc đời này ai ai cũng đều có ước mơ hoài bão của riêng mình, hãy sống
có mực đích và luôn đặt ra mục tiêu hoài bão để có thể thực hiện được những ước mơ
đó của riêng mình “Sống là phải biết ước mơ”.

ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ YÊU THƯƠNG
Trong cuộc sống xã hội hiện đại ngày nay, con người ta chạy theo đồng tiền, của cải
vật chất quá nhiều, khó mà có thể tìm thấy một tình yêu thương chân thành theo đúng
nghĩa của nó. Thế nhưng yêu thương lại vô cùng quan trọng, giống như John
Galsworthy đã nói: “Tình yêu thương không có tuổi tác, không có giới hạn và không
chết đi”.

DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 15


Yêu thương là một trạng thái cảm xúc của con người, đã mang ta vượt qua giới hạn về
địa lý, không gian, tình yêu vẫn không chết đi. Tình yêu vẫn luôn tồn tại ở đó, theo ta
đến mọi nơi, nơi nào có con người, có những ứng xử tốt đẹp với nhau thì tức nơi đó
vẫn còn yêu thương. Tôi dám khẳng định ngày nào sự sống còn ở trái đất này, ngày đó
tình yêu thương vẫn còn tồn tại. Yêu thương thực sự rất quan trọng, Nó là nơi khởi
nguồn của những tình cảm thiêng liêng khác. Vì yêu thương nên mới tha thứ, mới
chấp nhận nhau, mới đồng cảm với nhau. Vì yêu thương nên mới bảo vệ những điều
tốt đẹp xung quanh để giữ mãi chúng qua năm tháng. Vì yêu thương nên mới gầy
dựng, mới tạo nên những mối quan hệ tình cảm khác. Chẳng phải vì yêu thương nên ta
mới sẵn sàng chìa tay cứu giúp, mới an ủi nhau trong lúc khó khăn hay sao? Yêu
thương quả là kỳ diệu, nếu chúng ta ai nấy đều có lòng yêu thương, thế giới sẽ tốt đẹp
hơn rất nhiều. Giống như cách người mẹ nhịn đói, chừa lại phần cơm cho con mình vì
sợ con đói, vì yêu con. Đó là tình mẫu tử. Giống như Bác Hồ cùng những vị lãnh tụ
khác nhớ về Miền Nam, đồng bào mình và lo lắng cho họ. Đó chính là lòng thương

cảm. Vì yêu thương nên Bác mới nghĩ nhiều như vậy, mới sẵn sàng hy sinh và lo lắng.
Giống như ông cha ta thường dạy:
“Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”
Điều đó cũng giúp ta hiểu được yêu thương quan trọng đến nhường nào. Thế nhưng
tiếc thay, vẫn còn tồn tại biết bao nhiêu là con người với trái tim chứa đầy góc tối. Họ
không hề biết yêu thương mà sẵn sàng quăng ánh mắt khinh bỉ cho những người ăn
xin khốn khổ, sẵn sàng cười nhạo trên nổi đau người khác, sẵn sàng đánh đập một đứa
trẻ vô tội... Những người ấy không đáng để nhận tình yêu thương của người khác. Thế
nhưng đáng mừng là những con người ấy chỉ chiếm một số ít trong xã hội. Ta vẫn có
thể bắt gặp một đứa trẻ giúp bà cụ qua đường dù biết trễ học, vẫn dễ dàng thấy bên vệ
đường những thùng trà đá miễn phí hay những chỗ ăn từ thiện ... Đó là một dấu hiệu
đáng mừng, một trong những nền tảng để xã hội ngày càng hướng tới thế giới tràn
ngập màu hồng của yêu thương.
John Galsworthy đã nói đúng. Chúng ta cần phải học cách yêu thương, để yêu thương
và yêu thương đúng cách. Mỗi chúng ta hãy yêu thương thật, nhiều cho bản thân và
cho những người khác, giống như Nguyễn Nhật Ánh đã dịch một câu nói của thi sĩ
người Mĩ:
“Có gì đẹp trên đời hơn thế
Người với người sống để yêu nhau”
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 16


ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ LÒNG KIÊN TRÌ
I.

Mở bài:
- Giới thiệu vấn đề

- Dẫn bằng một câu tục ngữ như: “Có công mài sắt có ngày nên kim”
- Chuyển ý
II.
Thân bài:
1. Giải thích:
- Kiên trì là thái độ sống, làm theo, theo đuổi mục đích mà mình đã đề ra. Đó chính
là sự nỗ lực, cố gắng không ngừng nghỉ, dù có gian nan thử thách nhưng vẫn nhất
quyết làm đến cùng. Lòng kiên trì đối với mỗi người là nhân tố để thành công, để
đạt được mục đích mà mình đặt ra.
2. Tại sao cần phải kiên trì?
- Lòng kiên trì là một đức tính tốt, cần được phát huy, có ý nghĩa lớn quyết định
đến cuộc đời của mỗi con người. Khi chúng ta vạch ra kế hoạch và quyết tâm
theo đuổi nó đến cùng, đó là lòng kiên trì, và chắc chắn chúng ta sẽ đạt được
một kết quả như mong đợi. Có một người bạn có đam mê văn chương, bạn ấy
viết rất nhiều, nhưng gia đình lại phản đối và buộc bạn phải lựa chọn con đường
đi khác. Bạn vẫn kiên trì với ước mơ đó, theo đuổi nó và bây giờ bạn là một nhà
văn trẻ có tên tuổi. Nhờ vào sự kiên trì, quyết tâm theo đuổi đam mê nên bạn đã
thành công. Đây chính là bài học mà nhiều người cần phải học hỏi và rèn luyện.
- Lòng kiên trì không phải rèn luyện trong ngày 1, ngày 2 mà là cả một quá trình.
Mỗi ngày, chúng ta có thể rèn luyện đức tính đó bằng nhiều cách. Bạn kiên
nhẫn làm hết bài tập mà cô giáo giao, đó là một biểu hiện của lòng kiên nhẫn.
Đã hơn 12h đêm nhưng bài toán giải mãi vẫn chưa ra, đừng vội tắt đèn đi ngủ,
bạn hãy kiên nhẫn ngồi thêm chút nữa, biết đâu bạn sẽ tìm ra được đáp án. Sự
thành công của nhiều người hiện nay có được là do năng lực, bản lĩnh, nhưng
yếu tố góp phần không nhỏ chính là sự nỗ lực, cố gắng không ngừng nghỉ. Để
đạt được một thứ gì đó, có thể chúng ta phải đánh đổi nhiều thứ, hi sinh nhiều
thứ. Đó là cái giá, nhưng bản thân mình hài lòng với việc đó, cũng không uổng
phí.
3. Dẫn chứng:
- Hẳn nhiều người còn nhớ thầy Nguyễn Ngọc Kí – một người bị liệt cả hai tay

nhưng với lòng kiên nhẫn, thầy đã làm được mọi việc như một người bình
thường. Không chỉ vậy, thầy nay đã trở thành một thầy giáo mẫu mực, là tấm
gương về nghị lực sống và lòng kiên nhẫn với nhiều người.
- Và gần hơn nữa là tấm gương của chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong những tháng
bôn ba hải ngoại, Bác Hồ đã kiên trì học hỏi, chịu cực khổ, làm mọi việc để
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 17


không ngừng học tập và làm Cách Mạng. Nhờ có sự phấn đấu bền bỉ, lòng hiếu
học và ý chí vượt qua mọi gian nguy, Bác đã tìm ra con đường cứu nước và lãnh
đạo dân tộc ta dành lại độc lập, tự do
4. Mở rộng - Phê phán:
- Tuy nhiên, lòng kiên trì hiểu theo nghĩa tích cực không có nghĩa là cố chấp đến
cùng. Cố chấp cũng là kiên nhẫn, nhưng cố chấp vì điều không nên thì thật
không đáng. Bởi vậy, lòng kiên trì nên dùng đúng lúc, đúng chỗ thì cuộc đời
của mỗi người mới có thể hạnh phúc và thành công được.
- Bên cạnh những người có đức tính kiên trì thì vẫn còn tồn tại không ít người
thiếu kiên nhẫn, cả thèm chóng chán, nhanh gục ngã. Thành công đến không dễ
dàng, nếu từ bỏ mọi thứ một cách nhanh chóng thì chúng ta sẽ không nhận lại
được điều gì. Đối với tuổi trẻ thì thường hay nhanh chán, nhanh bỏ cuộc. Cần
phải rèn luyện đức tính này để sau này mỗi người có thể tự lập và đứng vững
trên đôi chân của mình.
III. Kết bài:
- Khẳng định lại vấn đề (Lòng kiên trì thực sự rất quan trọng đối với nhiều người.
Chúng ta cần phải có kế hoạch để rèn luyện nó từng ngày. Chắc chắn rằng mục
đích mà mình vạch ra khi có lòng kiên nhẫn sẽ nhanh chóng đi đến đích

ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ SỰ LIỀU LĨNH

Mở bài:
- Giới thiệu vấn đề
(“Sẽ chẳng bao giờ bạn băng qua được vực thẳm nếu bạn không dám đặt chân lên sợi
dây thừng bắt ngang qua vực đó” – Khuyết danh)
II.
Thân bài:
1. Giải thích:
- Liều lĩnh: là bất chấp nguy hiểm, hậu quả xảy ra để thực hiện một việc nào đó.
- Theo văn học, liều lĩnh được hiểu như một sự dấn thân, dám đối mặt với những
thách thức, dám trải nghiệm để thành công
 Sống “liều lĩnh” thực chất là lối sống bản lĩnh, mạnh mẽ, dám ước mơ, hành
động, dấn thân  Đây chính là lý tưởng sống đẹp của tuổi trẻ
2. Bàn luận:
a) Tại sao trong cuộc sống cần có sự liều lĩnh?
- Cần liều lĩnh để nắm bắt cơ hội, để khẳng định bản thân.
- Cần liều lĩnh phá vỡ các giới hạn, phá vỡ các định kiến để tìm kiếm các giá trị cá
nhân, tạo ra các giá trị mới mẻ.
I.

DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 18


Liều lĩnh đồng nghĩa với dũng cảm, cho con người sức mạnh vượt qua khó khăn,
vượt qua nghịch cảnh.
- Liều lĩnh để có dũng khí đấu tranh, với cái xấu xa, cái phi nghĩa, bảo vệ cuộc
sống.
b) Liều lĩnh mang đến giá trị gì cho bản thân mỗi con người?
- Liều lĩnh vượt qua định kiến để chấp nhận bản thân mình, sống thật là chính mình,

con người sẽ tìm được hạnh phúc (người phụ nữ trong xã hội phong kiến vượt lên
định kiến để khẳng định giá trị bản thân…)
- Liều lĩnh giúp đỡ mọi người và chấp nhận những khó khăn và rủi ro mang lại, con
người sẽ nhận được niềm vui sẻ chia, một lương tâm thanh thản (anh hùng bắt
cướp ở Sài Gòn, các bạn trẻ dấn thân đến các vùng sâu, vùng xa để cống hiến,…)
- Liều lĩnh ước mơ, khát vọng và thực hiện khát vọng, con người sẽ tạo ra những sự
đột phá…(việc thử nghiệm máy bay, việc du hành vũ trụ,…)
- Liều lĩnh đương đầu với khó khăn, con người sẽ trưởng thành.
3. Mở rộng:
- Cần phân biệt “liều lĩnh” với “liều mạng”: bản lĩnh sống nên bao giờ cũng phải
gắn với trí tuệ, với sự cân nhắc kĩ càng trước khi hành động  “liều lĩnh” thực
chất là chấp nhận hy sinh để bảo vệ, gìn giữ những giá trị chân - thiện - mỹ.
- Sự liều lĩnh của một người phải đảm bảo không ảnh hưởng xấu đến người khác,
không chà đạp lên các giá trị văn hóa ngàn đời.
4. Phê phán:
- Những kẻ nhút nhát, nhu nhược, đớn hèn, sợ hãi mọi thứ.
- Những kẻ bạt mạng: bất chấp tất cả để đạt được tham vọng bản thân.
5. Liên hệ bản thân
- Thấu hiểu giá trị của bản thân mình, chấp nhận bản thân và dám sống thật.
- Dũng cảm, gan dạ, sẵn sàng đấu tranh cho chính nghĩa.
- Có năng lực trí tuệ, vốn sống, kinh nghiệm.
- Có sự hiểu biết về các giá trị đạo đức.
- Có tinh thần trách nhiệm cao, với cá nhân và với cả cộng đồng.
III.
Kết bài:
- Khẳng định lại vấn đề
- Liên hệ bản thân
-

ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ LÒNG NHÂN ÁI

I. Mở bài: giới thiệu lòng nhân ái
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 19


- Trong kho tàng ca dao tục ngữ của dân tộc ta có câu “ thương người như thể
thương nhân”, một câu nói đến lòng yêu thương con người. cuộc sống xã hội ngày của
của chúng ta, nhịp sống hối hả đã khiến con người trở nên lạnh lung và thờ ơ với mọi
người xung quanh hơn. Cuộc sống càng hối hả thì chúng ta nên càng yêu thương nhau
hơn. Để làm rõ vấn đề này chúng ta cùng đi tìm hiểu về lòng nhân ái.
II. Thân bài: nghị luận về lòng nhân ái
1. Giải thích thế nào là lòng nhân ái:
- Nhân là con người
- Ái là thương, yêu
- Nhân ái là lòng thương yêu con người
- Là sự đối xử tốt với mọi người xung quanh và là thước đo nhân cách mỗi con người.
2. Chứng minh lòng nhân ái:
- Trong cuộc sống có những người yêu thương giúp đỡ người khác
- Coi trọng và giữ gìn nhân phẩm của một người nào đó cũng là yêu thương họ
- Sự đùm bọc, bảo vệ người khac
- Ví dụ về lòng nhân ái:
+ Quyên góp ủng hộ dồng bào lũ lụt
+ Thầy cô giáo lên miền núi dạy học
+ Yêu thương giúp đỡ bạn trong lúc khó khan
+ Giusp đỡ cụ già, giúp đỡ người tàn tật,….
3. Hiện trạng lòng nhân ái hiện nay:
- Có nhiều người vẫn thờ ơ sống k quan tâm người khác
- Họ chỉ nghĩ đến bản thân họ, không quan tâm người khác ra sao
III. Kết bài: nêu cảm nghĩ của em về lòng nhân ái

- Lòng nhân ái là một dạo đức tốt đẹp
- Chúng ta nên yêu thương và giúp đỡ người khác, yêu thương và giúp đỡ người khác
cũng là yêu thương giúp đỡ chính bản thân mình.

ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ LÒNG YÊU NƯỚC
I. Mở bài
Dẫn dắt từ truyền thống yêu nước của dân tộc ta được gìn giữ và phát triển qua nhiều
thế hệ

DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 20


Đặt ra câu hỏi: Liệu tinh thần yêu nước xưa và nay có thay đổi, có khác biệt hay
không.
II. Thân bài
Giải thích về lòng yêu nước


Lòng yêu nước là tình yêu đối với quê hương, đất nước, là hành động, là không
ngừng nỗ lực để xây dựng và phát triển đất nước.



Lòng yêu nước là một tình cảm thiêng liêng, cao quý của mỗi người dành cho
đất nước mình.
Biểu hiện của lòng yêu nước

Lòng yêu nước thời chiến



Thời kì chiến tranh

– Đứng lên, cầm súng ra chiến trường để chiến đấu chống lại kẻ thù. Không ngại khó
khăn, gian khổ mà xông lên giành độc lập cho dân tộc.
– Ở hậu phương thì không ngừng tăng gia sản xuất, chắt chiu lương thực, thực phẩm
để chi viện cho chiến trường
– Lòng yêu nước ở giai đoạn này là một tình cảm quyết liệt mà mạnh mẽ
– Lấy ví dụ, lòng yêu nước thể hiện qua một số câu nói nổi tiếng như: “Giặc đến nhà
thì đàn bà cũng đánh” hay “quyết tử cho tổ quốc quyết sinh”.
– Các tấm gương hi sinh anh dũng cho độc lập dân tộc: Võ Thị Sáu, Kim Đồng,
Nguyễn Văn Thạc…
– Sức mạnh của lòng yêu nước vô cùng lớn, như Bác Hồ đã nói: “Lòng yêu nước có
thể nhấn chìm bè lũ bán nước và cướp nước”
Lòng yêu nước chân thành


Thời kỳ hòa bình

– Thể hiện ở nhưng hoạt động nhằm hướng tới con đường Xã hội chủ nghĩa . Với
mong muốn mang lại cuộc sống no đủ, đầm ấm cho nhân dân và sự phát triển bền
vững.
– Thể hiện trong công việc và trong cuộc sống. Là không ngừng nỗ lực để góp phần
đưa đất nước sánh vai với các cường quốc trên thế giới.
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 21



Ngoài ra, lòng yêu nước còn thể hiện qua những tình cảm giản dị, gần gũi: tình
yêu gia đình, tình yêu thiên nhiên, tình yêu thương giữa con người với con
người…



Lòng yêu nước còn là niềm trăn trở trước những vấn đề của đất nước, dùng
hành động thực tế để giải quyết những vấn đề đó.



Lòng yêu nước còn được thể hiện ở lòng tự hào dân tộc: biểu hiện cụ thể qua
các áng thơ văn ngợi ca tinh thần ngoan cường của dân tộc; các bảo tang lưu giữ
những kỷ vật khắc ghi chiến công của các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh vì độc lập,
tự do cho dân tộc.

- Lòng yêu nước thời bình
Vai trò của lòng yêu nước


Là bệ đỡ tinh thần cho con người: là nguồn cảm hứng bất tận cho các nghệ sĩ;
giúp đồng bào luôn vững tâm tiến bước (Kiều bào luôn hướng về tổ quốc; Con
người khi về già đều muốn trở về nơi chôn rau cắt rốn). Chính lòng yêu nước đã
bồi dưỡng tâm hồn những con người nước Việt trở nên vững vàng, mạnh mẽ
trong hành trình sống khắc nghiệt.



Là động lực giúp con người sống có trách nhiệm hơn với gia đình, quê hương,
đất nước, cộng đồng hay đơn giản nhất là đối với chính bản thân mình.
Trách nhiệm của thế hệ trẻ Việt Nam đối với Đất nước
Lòng yêu nước không phải là lời nói suông mà phải được thể hiện bằng
hành động cụ thể:



Không ngừng nỗ lực học tập, rèn luyện, trau dồi đạo đức để trở thành con người
đủ sức, đủ tài.



Nghiêm túc, tự giác thực hiện các chính sách pháp luật của nhà nước, các nội
quy, quy định của nhà trường, cơ quan công tác…



Lao động tích cực, hăng hái, làm giàu một cách chính đáng



Bảo vệ môi trường, bảo vệ động vật…



Dũng cảm đấu tranh chống lại cái ác, cái xấu.



…

III, Kết bài


Khẳng định lòng yêu nước của mỗi công dân Việt Nam



Kêu gọi mọi người hãy quên đi sự ích kỷ bản thân, “cái tôi” cá nhân để cùng
hướng về tổ quốc

DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 22




“Đừng hỏi tổ quốc đã làm gì cho ta mà phải hỏi ta đã làm gì cho tổ quốc hôm
nay”

ĐỀ: NGHỊ LUẬN VỀ LÒNG NHÂN ÁI
A, Mở bài:
-Giới thiệu được vấn đề nghị luận lòng dũng cảm
-Lòng dũng cảm được hiểu là một trong những đức tính vô cùng cần thiết và đáng quý
ở mỗi con người. Dù ở nơi đâu khi làm bất cứ việc gì con người cũng đều cần đến
lòng dũng cảm.
B, Thân bài:
+ Giải thích được dũng cảm là gì : Dũng cảm là không sợ nguy hiểm, khó khăn. Người

có lòng dũng cảm là người không run sợ, không hèn nhát, dám đứng lên đấu tranh
chống lại cái xấu, cái ác, các thế lực tàn bạo để bảo vệ công lí đứng về phía chính
nghĩa.
+ Khẳng định và chứng minh: Dũng cảm là phẩm chất tốt đẹp của con người ở mọi
thời đại:
– Trong lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam ( lấy dẫn
chứng)
– Ngày nay: trên mặt trận lao động sản xuất, đấu tranh phòng chống tội phạm ( nêu
một vài tấm gương tiêu biểu của chiến sĩ cảnh sát, bộ đội…).
– Trong cuộc sống hàng ngày: cứu người bị hại, gặp hoạn nạn, …
+ Mở rộng, liên hệ thực tế ngày nay: Liên hệ tình hình biển Đông hiện nay( đang là
vấn đề không chỉ của nước ta mà còn là vấn đề của cả thế giới), lòng dũng cảm của
các chiến sĩ cảnh sát biển luôn luôn được nêu cao vẫn đang ngày đêm bám biển bảo vệ
chủ quyền của dân tộc.
+ Phê phán: Những người quan niệm sai, nhầm tưởng lòng dũng ảm với hành động
liều lĩnh, mù quáng, bất chấp công lí. Cần phê phán những người hèn nhát, bạc nhược
không dám đấu tranh, không dám đương đầu với khó khăn thử thách để vươn lên trong
cuộc sống và lúc nào cũng ỷ laị vào người khác.
DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 23


+ Bài học nhận thức và hành động của bản thân được rút ra.
Liên hệ bản thân đã dung cảm trong những việc gì…
Rèn luyện tinh thần dũng cảm từ việc làm nhỏ nhất trong cuộc sống hàng ngày nơi gia
đình, nhà trường như dám nhận lỗi khi mắc lỗi, dũng cảm chỉ khuyết điểm của bạn
Trách nhiệm của tuổi trẻ trong việc rèn luyện lòng dũng cảm, phát huy truyền thống
quý báu của dân tộc
C, Kết bài:

– Khẳng định lại vấn đề nghị luận một lần nữa
Khi cuộc sống ngày càng khó khăn và để tồn tại và sinh tồn con người phải đối diện
với rất nhiều thử thách, gian nan mà không ai có thể đoán biết được lúc nào thì nó sẽ
đến. Nếu như chúng ta không có đủ nghị lực và nếu không có lòng dũng cảm, chúng ta
sẽ rất khó có được sự thành công trong cuộc sống. Dũng cảm chính là một phẩm chất
mà chúng ta có thể bồi dưỡng thông qua rèn luyện và cố gắng hoàn thiện bản thân
mình hơn.

DÀN Ý CHI TIẾT NGHỊ LUẬN XÃ HỘI – 123 DOC.ORG | TÀI LIỆU HỌC VÀ THI

Page 24