MỘT SÔ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CHO TRẺ MẪU GIÁO 34 TUỔI

“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

ĐỀ TÀI
MỘT SÔ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CHO TRẺ MẪU GIÁO 3-4 TUỔI

I. MỞ ĐẦU
- LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
“Môi trường sạch sẽ, con người khỏe mạnh”: “Vì môi trường xanh, sạch đẹp”.
Đó là thông điệp mà ai ai cũng hiểu và rễ nhận thấy.
Nhưng môi trường, cũng đang là một vấn đề đang là mối quan tâm của toàn cầu,
ở những năm gần đây xã hội càng phát triển thì đi theo nó có nhiều việc con người
cần phải làm. Trong đó vấn đề vệ sinh môi trường - an toàn thực phẩm cũng là chủ
đề cần thiết và cấp bách trong cuộc sống thường ngày. Mọi người, mọi nhà mọi tổ
chức cá nhân đều phải có trách nhiệm bảo vệ môi trường sinh thái ở mọi lúc, mọi
nơi, trong gia đình, ở công sở, nơi công cộng…Đặc biệt là trong khối các nhà
trường và nhất là ở trường mầm non bởi ở đây các cháu trong độ tuổi còn nhỏ, chưa
có đủ nhận thức và hiểu biết về vệ sinh môi trường xung quanh trẻ.
Trẻ em là hoa của cuộc sống, là hạnh phúc của mỗi gia đình và là mùa xuân của xã
hội. Thật vậy “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”. Mấy ai lớn lên và trưởng thành,
dù là giáo sư, tiến sĩ hay danh nhân…mà lại không có một khoảng thời thơ ấu ở
tuổi mầm non trong vẻ hồn nhiên, ngây thơ hứa hẹn một tương lai tươi sáng tràn
đầy nhựa sống.
Trẻ em ở lửa tuổi mầm non rất cần được sự quan tâm chăm sóc ân cần của gia
đình và xã hội, mỗi chúng ta nên tự hỏi: ta đã giành những gì quý giá nhất, tốt nhất,
ưu tiên nhất cho trẻ thơ?

Năm học 2016 - 2017

1

“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

Đầu tư cho chăm sóc giáo dục mầm non theo mục tiêu đào tạo giáo dục trẻ
toàn diện cả về thể chất và trí tuệ đó là cả một quá trình cực kỳ quan trọng và bền
bỉ trong sự hình thành nhân cách con người mới. Coi trọng đúng mức việc chăm
sóc bảo vệ sức khoẻ của trẻ ,đảm bảo cho trẻ được sống trong môi trường trong
sạch, lành mạnh, đó là giúp cho trẻ có khả năng chống đỡ các loại bệnh tật, tạo điều
kiện cho trẻ phát triển cả về mặt sức khỏe và tâm lý
Chính vì thế trẻ em không chỉ cần được quan tâm về dinh dưỡng, trí tuệ mà cần
quan tâm hơn về điều kiện môi trường – vệ sinh sạch sẽ trong mọi lĩnh vực thì các
cháu mới có đủ sức khỏe tốt để học tập trưởng thành. Đó là một trong những điều
kiện để những mầm non tương lai của chúng ta phát trển một cách bền vững.
Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ trong trường mầm non không phải là
một môn học mè nó được lồng ghép, tích hợp một cách phù hợp trong tất cả các
hoạt động từ khi đón tre đến khi trả trẻ. Giúp trẻ biết đợưc một số kiến thức cơ bản
về môi trường và giúp hình thành ở tre những thói quen, hành vi, thái độ tốt về môi
trường. Từ những mục tiêu quan trọng đó tôi luôn luôn trăn trở làm thế nào để trẻ
của lớp mình đạt được một kết quả thực sự. Vì vậy tôi đã chọn đề tài "Một số biện
pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 3 - 4
tuổi"
- MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
* Đối với trẻ - Giúp trẻ hiểu biết được môi trường rất quan trọng đối với đời sống
của trẻ, biết được môi trường sạch sẽ con người khỏe mạnh, trẻ biết bảo vệ môi
trường không vứt rác bừa bãi, không ngắt lá bẻ cành, biết trồng nhiều cây xanh để
làm đẹp cho môi trường
* Đối với cô

Năm học 2016 - 2017

2


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

Giúp giáo viên lựa chọn phương pháp, hình thức để giáo dục trẻ biết bảo vệ
môi trường một cách tốt nhất ở mọi lúc mọi nơi
- ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Lớp mẫu giáo 3 - 4 tuổiTrường mầm non Xuân thành
- PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
+ Phương pháp trò chuyện.
+ Phương pháp quan sát.
+ Phương pháp nêu tình huống cho trẻ giải quyết.
+ Phương pháp thực hành.
+ Phương pháp làm thí nghiệm.
+ Xem băng hình.
+ Sử dụng trò chơi

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cở sở lý luận:
Như chúng ta đã biết môi trường đang bị hủy hoại nghiêm trọng gây nên sự
mất cân bằng sinh thái, tài nguyên bị cạn kiệt môi trường bị ô nhiễm bởi khói bụi
và rác thải. Sự thiếu hiểu biết của con người là một trong những nguyên nhân cơ
bản gây nên sự ô nhiễm và suy thoái môi trường. Vì vậy “Giáo dục bảo vệ môi
trường là một vấn đề cấp bách có tính toàn cầu và là vấn đề có tính xã hội sâu sắc
cần được giáo dục cho con người ngay từ tuổi ấu thơ ”
Đảng, nhà nước và Bộ GD & ĐT đã đưa ra nhiều nghị quyết, chỉ thị về công tác

bảo vệ môi trường, trong đó: Ngày 17-10- 2001 Thủ Tướng Chính phủ ký quyết

Năm học 2016 - 2017

3


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

định 1363/ QĐ/TTg về đưa các nội dung bảo vệ môi trường vào hệ thống giáo dục
quốc dân.
Năm 2005 Luật “Bảo vệ môi trường”được ra đời và chỉ thị số 29 của Ban bí
thư trung ương về việc tiếp tục đẩy mạnh thực hiện nghị quyết số 41 của Bộ chính
trị (khóa IX) về bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước
Ngày 21- 04-2006 Vụ GDMN, Bộ GD & ĐT đã có công văn hướng dẫn thực
hiện chỉ thị của Bộ trưởng Bộ GD & ĐT về viêc “Tăng cường công tác giáo dục
bảo vệ môi trường(GDBVMT) trong trường Mầm non giai đoạn 2010-2015”. Điều
đó cho ta thấy tầm quan trọng của công tác GDBVMT cho trẻ nói riêng và của
toàn xã hội nói chung.
Là người ươm mầm xanh cho đất nước, tôi thấy GDBVMT cho trẻ trong
trường mầm non là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng. Nhiều chương trình khoa
học đã nghiên cứu và chứng minh : “Nhân cách con người được hình thành tương
đối đầy đủ trong những năm đầu tiên của cuộc đời”.
Bác Hồ muôn vàn kính yêu của chúng ta cũng đã từng nói : “Dạy trẻ như trồng cây
non, trồng cây non được tốt thì sau này cây lên tốt”.
Do đó việc đưa nội dung GDBVMT vào cho trẻ Mầm non là một việc làm
đúng đắn. Song để tìm ra phương pháp, hình thức để thực hiện nội dung GDBVMT
cho trẻ đạt hiệu quả là một nhiệm vụ không dễ, đòi hỏi người giáo viên Mầm non

Năm học 2016 - 2017

4


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

phải thực sự có tâm huyết với nghề, có sự hiểu biết về môi trường và thực trạng
môi trường ở Việt Nam hiện nay.
Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ Mầm non là cung cấp những kiến thức sơ
đẳng về môi trường phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ nằm tạo ra thái độ,
hành vi đúng của trẻ đối với môi trường xung quanh.
Để đảm bảo cho con người được sống trong một môi trường lành mạnh thì
việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được hình thành và rèn luyện từ rất sớm, từ
lứa tuổi mầm non giúp trẻ có những khái niệm ban đầu về môi trường sống của bản
thân mình nói riêng và con người nói chung là rất cần thiết. Từ đó biết cách sống
tích cực với môi trường nhằm bảo vệ sự phát triển lành mạnh của cơ thể và trí tuệ.
Việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ Mầm non là một hoạt động mang
tính giáo dục cao, nó đòi hỏi chúng ta phải nhạy bén, linh hoạt tận dụng nguồn
nguyên liệu thải bỏ để biến chúng thành những đồ dùng dạy học, đồ chơi cho trẻ
một cách đơn giản nhưng sinh động, thể hiện rõ nét sự sáng tạo và ý tưởng phong
phú qua mỗi sản phẩm. Xuất phát từ những trăn trở ấy tôi đã xây dựng kế hoạch tổ
chức cũng như biện pháp để hoạt động này mang đến hiệu quả nhất định.
2.2 Thực trạng vấn đề nghiên cứu:
1.Thực trạng:
Vào đầu năm học 2016 -2017 tôi được BGH nhà trường phân công trực tiếp
đứng lớp mẫu giáo bé ( 3-4 tuổi), với tổng số cháu là 39 cháu, trong đó có 20 cháu

Năm học 2016 - 2017

5


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

nam và 19 cháu nữ. Các cháu đi học thường xuyên đầy đủ. Bước vào thực hiện tôi
thấy có những thuận lợi và khó khăn như sau:
a. Thuận lợi
+ Trường Mầm non Xuân Thành nằm ở địa bàn trung tâm của xã, nên rất thuận
tiện cho việc đưa đón con đi học của các bậc phụ huynh
+ Năm học 2014-2015 trường được sự quan tâm của Phòng giáo dục ,của lãnh
đạo địa phương và phụ huynh học sinh nên đã xây dựng được ngôi trường đạt
chuẩn Quốc gia. Một ngôi trường khang trang sạch đẹp, có đủ các phòng học và
sân chơi thoáng mát rộng rãi cho trẻ hoạt động.
+ Ban giám hiệu nhà trường năng nổ, nhiệt tình trong công việc, luôn luôn
động viên giúp đỡ chị em đồng nghiệp hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao
+ Đội ngũ giáo viên trong nhà trường có trình độ đạt chuẩn 100 % và trên
chuẩn 60%, giáo viên có nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy và luôn đoàn kết giúp
đỡ nhau. Điều đó đã giúp tôi học hỏi được nhiều điều ở đồng nghiệp .
+ Nhà trường liên tục tổ chức các tiết dạy mẫu có chú trọng tích hợp GDBVMT
cho trẻ để giáo viên dự giờ rút kinh nghiệm.
+ Bản thân tôi luôn tận dụng những nguồn nguyên vật liệu thải bỏ để có thể
biến chúng thành những dụng cụ học tập và đồ chơi đơn giản giúp trẻ được học,
được khám phá và khắc sâu kiến thức.
b. Khó khăn :
Bên cạnh những mặt thuận lợi trên thì tôi cũng gặp không ít những khó khăn
như sau:

+ Đa số trẻ đã bị ảnh hưởng bởi những thói quen không tốt với môi trường của
người lớn xung quanh trẻ .
+ Tổng số học sinh nam nhiều hơn số học sinh nữ
Năm học 2016 - 2017

6


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

+ Các đồ dùng học tập của trẻ như tranh ảnh, mô hình chưa đẹp, vì thế chưa gây
được sự chú ý của trẻ .
+ Tài liệu tham khảo của giáo viên còn hạn chế .
+ Người dân ở địa phương chủ yếu làm nghề nông, nên ít có thời gian và điều kiện
chăm lo cho việc học của con, vì thế giáo viên cũng gặp khó khăn trong công tác
phối hợp với phụ huynh.
2. Kết quả của thực trạng:
Trước khi tiến hành áp dụng “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục
bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”. Tôi đã tiến hành khảo sát tình hình
thực tế ở lớp tôi, qua khảo sát thực tế tôi thấy rằng : trẻ chưa đạt được mục tiêu cơ
bản của chuyên đề, tỉ lệ trẻ có những hành vi, thái độ tham gia bảo vệ môi trường
còn rất ít và không thường xuyên.
Ví dụ 1:
Khi trẻ ăn kẹo, nếu trẻ nhìn thấy cô đang quan sát mình thì trẻ sẽ vứt vỏ vào
thùng rác còn nếu không thấy cô quan sát thì trẻ sẵn sàng vứt vỏ vào một góc nào
đấy hoặc vứt ra sân trường.
Từ ví dụ trên ta có thể nghĩ ngay rằng trẻ chưa có ý thức tự giác bảo vệ môi
trường xung quanh mình, do trẻ chưa được sự chú ý giáo dục một cách thường
xuyên và đúng phương pháp, trẻ chưa nắm được kiến thức cơ bản về môi trường,

chưa hiểu được hành vi vứt rác bừa bãi ra sân trường sẽ làm cho môi trường trường
học mất vệ sinh, cô và các cháu sẽ bị ảnh hưởng đến sức khỏe và ảnh hưởng đến
người khác, mà ở đây đơn giản trẻ chỉ biết rằng: Cô giáo không cho vứt rác ra sân
trường mà phải vứt vào thùng rác, vì thế khi có cô quan sát thì trẻ thực hiện còn nếu
không thấy cô quan sát thì thôi.
Ví dụ 2:
Năm học 2016 - 2017

7


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

Trẻ thường xuyên để đồ dùng cá nhân lộn xộn, không đúng quy định. Mỗi khi
đánh răng trẻ xả nước bừa bãi, vặn vòi chảy lớn và chơi đùa với nước, không biết
bảo vệ cây và không thích thú với việc chăm sóc cây.
Lý do của những thực tế trên tôi nghĩ rằng: một phần trẻ bị ảnh hưởng bởi
những thói quen và hành vi gây ô nhiễm môi trường của gia đình và cộng đồng
xung quanh trẻ. Và một nguyên nhân quan trọng đó là giáo viên chưa thực sự chú ý
giáo dục trẻ, từ đó chưa tìm ra được phương pháp GDBVMT cho trẻ đạt hiệu quả.

Kết quả khảo sát cụ thể như sau:
Tổng
số trẻ
39

Trẻ có những kiến thức ban đầu về

Số trẻ có thói quen, hành vi, thái

môi trường sống của con người.

độ tham gia bảo vệ môi trường.

SL

TL

SL

TL

20

51,3%

21

53,8%

Từ tình hình thực tế đó, tôi mạnh dạn đưa ra một số giải pháp nhỏ nhằm nâng
cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi.
2.3. Các giải pháp và cách tổ chức thực hiện:
1. Tự bồi dưỡng nghiên cứu
Để giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ đạt kết quả cao thì điều trước tiên tôi
phải chịu khó tìm tòi, nghiên cứu tài liệu để nắm vững mục tiêu của chuyên đề,
nắm vững đặc điểm nhận thức của trẻ ở lớp mình, tìm ra phương pháp, hình thức
thực hiện trên trẻ đạt hiệu quả. Ngoài ra tôi còn thường xuyên đọc tài liệu tham
khảo đã đăng trên tạp trí giáo dục Mầm non và tham dự đầy đủ các buổi chuyên đề

của của phòng GD tổ chức để tiếp thu kiến thức và học hỏi kinh nghiệm về chăm
sóc giáo dục trẻ nói chung và giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ trong trường

Năm học 2016 - 2017

8


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

Mầm non nói riêng. Trong mỗi bài dạy, mỗi hoạt động trong ngày hoặc ngày hội
ngày lễ đều có thể tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ nhưng phải lựa chọn
nội dung tích hợp một cách hợp lý, không nặng quá về nội dung tích hợp nhưng
cũng không bỏ sót cơ hội có thể tích hợp GDBVMT cho trẻ vào các hoạt động. Do
đó tôi luôn luôn phải nghiên cứu tài liệu, nghiên cứu nội dung của từng hoạt động,
từng chủ đề để lựa chọn nội dung, hình thức, biện pháp và thủ thuật để kết hợp giáo
dục bảo vệ môi trường cho trẻ đạt hiệu quả.
. Lập kế hoạch chọn nội dung GDBVMT cho trẻ theo chủ đề
Giáo dục bảo vệ môi trường không phải là một môn học mà nó là một nội
dung được tích hợp vào tất cả các hoạt động trong ngày theo chủ đề. Vì thế giáo
viên cần chọn nội dung GDBVMT cho trẻ theo từng chủ đề khác nhau sao cho phù
hợp với nội dung của chủ đề đó, nhằm tạo ra mối quan hệ chặt chẽ giữa nội dung
tích hợp với nội dung chính của từng hoạt động. Giáo viên cần lập kế hoạch của cô
và kế hoạch của trẻ ở đầu mỗi chủ đề .
Ví dụ 1: Chủ đề “Thế giới thực vật”
a. Kế hoạch của cô: GV cần cung cấp cho trẻ những nội dung GDBVMT như
sau:
+ Hướng dẫn trẻ cách gieo hạt, trồng cây để tạo môi trường xanh sạch đẹp cho lớp.
Cô giáo cho trẻ hiểu cây xanh rất có ích cho con người, làm giảm ô nhiễm môi

trường, giảm bụi, cây cảnh trồng để trang trí tạo ra cảnh đẹp.
+Trẻ biết được cây cần ánh sáng, nước, không khí, đất ...
+ Cây cần được sự chăm sóc của con người.
+ Cây cho bóng mát, cây có tác dụng điều hòa và làm sạch không khí, giữ cho đất
khỏi bị trôi khi mưa bão.
+ Cây còn là nơi ở của động vật.
Năm học 2016 - 2017

9


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

+ Cây cối đang bị chặt phá vì thế rừng đang bị thu hẹp, những nguy hiểm xảy ra khi
rừng bị tàn phá.
+ Cần phải bảo vệ rừng và cây xanh, những biện pháp chăm sóc cây và bảo vệ rừng.
b. Kế hoạch của trẻ:
+ Cô và trẻ cùng chăm sóc cây ở góc thiên nhiên .
+ Tham gia trồng cây cùng cô giáo và bố mẹ.
Ví dụ 2: Chủ đề “Giao Thông”:
+ Trẻ biết được các phương tiện giao thông có động cơ làm ô nhiễm môi trường
+ Phương tiện giao thông thải ra khói, bụi (ô tô, xe máy, tàu hỏa…)
+ Tiếng ồn của các động cơ, tiếng còi xe.
+ Các phương tiện giao thông trở hàng cồng kềnh gây tắc ngẽn giao thông.
+ Trẻ chơi không đúng chỗ cũng làm tắc ngẽn giao thông.
+ Làm thế nào để giảm bớt ô nhiễm do giao thông gây ra:
- Không vứt rác xuống đường xuống sông.
- Khuyến khích mọi người sử dụng phương tiện giao thông công cộng.
+ Tiết kiệm trong sinh hoạt: cô và trẻ làm đồ dùng đồ chơi, các phương tiện giao

thông bằng các phế liệu.
Từ kế hoạch trên giáo viên có thể dễ dàng chọn nội dung giáo dục bảo vệ môi
trường tích hợp vào các hoạt động trong ngày hoặc ngày hội ngày lễ, sao cho phù
hơp mà không sợ bị quên nội dung hoặc tích hợp không phù hợp với nội dung
chính của mỗi hoạt động.
. Phương pháp tích hợp GDBVMT cho trẻ vào các hoạt động trong ngày.
Các hoạt động trong ngày của trẻ được diễn ra từ khi đón trẻ đến khi trả trẻ.
Đây là thời gian chính mà giáo viên sử dụng để kết hợp giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ.
Năm học 2016 - 2017

10


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

Trong từng hoạt động chúng ta đều có thể tích hợp nội dung GDBVMT. Tuy
nhiên chúng ta không nên tham quá về nội dung tích hợp mà quên mất nội dung
chính của từng hoạt động. Điều quan trọng giáo viên phải đào sâu suy nghĩ linh
hoạt xây dựng từng hoạt động trong ngày một cách tỉ mỉ, tích hợp nội dung
“chuyên đề ” một cách hợp lý.
Giáo viên phải đưa ra mục tiêu GDBVMT chung cho một ngày dựa vào nội
dung đã lập ở đầu chủ đề, sau đó lựa chọn nội dung tích hợp GDBVMT cho từng
hoạt động sao cho phù hợp.
Sau đây tôi xin được đưa ra một ví dụ tích hợp GDBVMT vào một số hoạt
động trong ngày mà tôi đã thực hiện với trẻ ở lớp tôi:
Ví dụ : Với Chủ Đề: “Giao thông”.
* Mục tiêu:
+ Trẻ biết được các phương tiện giao thông có động cơ gây ô nhiễm môi trường:

Các phương tiện giao thông thải ra khói bụi, tạo ra tiếng ồn.
+ Trẻ biết giúp cô làm các phương tiện giao thông từ các nguyên liệu phế thải
+ Trẻ hiểu được một số việc làm của cô và trẻ nhằm bảo vệ môi trường: Cất dọn đồ
dùng, đồ chơi ngăn nắp, không vứt rác tùy tiện, làm đồ chơi từ nguyên vật liệu phế
thải, không nói quá to, tiết kiệm trong sinh hoạt và học tập (ăn cơm không làm rơi
vãi, cơm thừa dồn lại để nhà bếp nuôi lợn, không xả nước bừa bãi, vặn vòi nước lại
khi không dùng nữa khi học bài biết giữ gìn đồ dùng, tiết kiệm hồ khi học tạo hình
hoặc làm đồ dùng cùng cô)
* Tiến hành các hoạt động trong ngày:
a. Đón Trẻ , Thể dục sáng
- Giáo viên đến sớm mở cửa thông thoáng phòng học

Năm học 2016 - 2017

11


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

- Quan sát nhắc nhở trẻ cất đồ dùng cá nhân gọn gàng đúng nơi quy định, ăn quà
sáng vứt rác đúng vào thùng rác.
- Thể dục sáng nhắc trẻ không nói quá to, không nô đùa, xô đẩy nhau.
b. Trò Chuyện sáng
Cô và trẻ trò chuyện: Bố mẹ đưa các con đi học bằng phương tiện giao thông gì?
Khi được bố mẹ đưa đi trên đường các con thấy có những loại phương tiện giao
thông nào ?
Ô tô, xe máy chạy trên đường thường xả ra khói, bụi làm không khí bị ô nhiễm.
Vì thế khi đi trên đường các con phải làm thế nào để không hít phải khói, bụi? (phải
đeo khẩu trang )

c. Hoạt động chung: Môn: Tạo hình “Cắt dán ô tô”
- Cô hướng dẫn trẻ sử dụng sách báo cũ để tiết kiệm giấy do phụ huynh ủng hộ để
cắt hình vuông, chữ nhật, hình tròn tạo thành ô tô.
- Cô nhắc trẻ bôi hồ đủ dính, không bôi nhiều để tiết kiệm hồ.
- Nhắc nhở trẻ không nói quá to tránh gây tiếng ồn.
- Khi hết giờ trẻ cất đồ dùng gọn gàng đúng nơi quy định.
* Cô nhận xét sản phẩm và giải thích cho trẻ hiểu: hôm nay các con đã biết tiết
kiệm giấy khi cắt dán, tiết kiệm hồ khi dán, không làm ồn, cất đồ dùng gọn gàng
đúng quy định, tức là các con đã làm được những việc tốt giúp tham gia bảo vệ môi
trường rồi đấy.
d. Hoạt động ngoài trời
- Tôi cho trẻ quan sát một số PTGT chạy trên đường qua hàng rào nhà trường để trẻ
nhìn thấy khói xả ra từ xe máý, ô tô, nghe tiếng còi xe, nhìn thấy bụi bay lên sau
khi xe chạy qua.

Năm học 2016 - 2017

12


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

- Đàm thoại với trẻ: điều gì gây ô nhiễm môi trường khi ô tô, xe máy chạy trên
đường ?
Khi đi trên đường các con phải làm gì để không hít phải khói bụi ? (đeo khẩu
trang).

e. Vệ sinh trước khi vào lớp
Tôi nhắc trẻ rửa tay sạch sẽ trước khi vào lớp, trước khi trẻ rửa tay tôi hỏi trẻ:

làm thế nào để tiết kiệm nước? (vặn vòi nước vừa phải, rửa xong phải vặn vòi nước
lại, không khoát nước hoặc đùa nghịch với nước ...) Vì sao phải tiết kiệm nước?
(tiết kiệm nước là giúp tham gia bảo vệ môi trường )
g. Hoạt động góc
Đây là hoạt động mà trẻ được thể hiện sự hiểu biết và thể hiện kỹ năng của
mình vì thế tôi luôn luôn chú ý tổ chức tốt hoạt động này, đặc biệt chú ý lồng gép
GDBVMT cho trẻ, tạo cho trẻ nhiều góc mở để trẻ được thể hiện hết khả năng của
mình, đây cũng là thời cơ để tôi quan sát những hành vi mà trẻ thể hiện trong khi
chơi, từ đó kịp thời uốn nắn cũng như khích lệ trẻ kịp thời.
Vào những buổi hoạt động chiều tôi hoặc mọi lúc mọi nơi tôi hướng dẫn trẻ
cách chơi ở các góc, đồng thời luôn nhắc nhở trẻ trong khi chơi không nói quá to,
không quăng ném đồ chơi. Tôi giúp trẻ hiểu rằng nếu nói quá to sẽ làm ảnh hưởng
đến các bạn khác, không quăng ném đồ chơi vì như vậy có thể sẽ làm cho các bạn
bị đau, còn làm cho đồ chơi chóng bị hỏng, đó cũng là những hành vi không tốt đối
với môi trường. Sau khi chơi tôi rèn cho trẻ biết cất đồ chơi gọn gàng, đúng nơi quy
định và giải thích cho trẻ hiểu rằng biết sống gọn gàng ngăn nắp cũng là một hành
vi tốt giúp tham gia bảo vệ môi trường.
Ví dụ 2: góc tôi chọn để tích hợp nội dung GDBVMT như sau:

Năm học 2016 - 2017

13


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

+ Góc học tập: - cho trẻ xem tranh và phân biệt những hàng vi tốt, xấu đối với
môi trường. (tranh vứt rác xuống ao hồ, tranh đi ô tô, xe máy, tranh đi bộ, tranh
quét đường ...)

- Làm sách về các phương tiện giao thông. Trẻ biết cắt các PTGT từ sách báo cũ,
biết bôi hồ vừa phải để tiết kiệm hồ
+ Góc nghệ thuật: trẻ làm các phương tiện giao thông từ các vỏ hộp sữa, trang trí
thêm bánh xe, cửa cắt bằng lá cây.
Khi kết thúc buổi chơi tôi nhận xét sản phẩm của trẻ và giúp trẻ hiểu rằng: các
con làm đồ chơi từ những vật liệu phế thải như vỏ hộp sữa, lá cây khô, sách báo cũ
là các con đã làm được những việc tốt giúp tham gia bảo vệ môi trường.
h. Giờ ăn
Nhắc nhở trẻ tiết kiệm thức ăn: ăn hết xuất, cơm rơi nhặt vào đĩa đựng cơm rơi
để nhà bếp nuôi lợn. Trẻ ăn xong biết cất bát thìa gọn gàng đúng nơi quy định.
Trẻ đánh răng lau miệng sạch sẽ, cô nhắc trẻ biết tiết kiệm nước, không vặn vòi
nước lớn, dùng xong vặn vòi nước lại .
i. Giờ ngủ
- Trẻ biết phải ngủ đủ thời gian, trong giờ ngủ không nói chuyện, khi ngủ dậy biết
giúp cô cất gối gọn gàng.
k. Hoạt động chiều
- Trẻ vệ sinh lau bàn ghế, đồ dùng đồ chơi trong lớp học: tôi chia trẻ thành 4 nhóm
mỗi nhóm làm một việc theo hình thức thi đua, trước khi thực hiện tôi nhắc trẻ đeo
khẩu trang để tránh bụi, dùng khăn ẩm để lau.
- Cô và trẻ làm đồ dùng đồ chơi từ nguyên vật liệu phế thải.
- Sau khi thực hiện xong nhắc trẻ thu dọn đồ chơi, đồ dùng nguyên vật liệu gọn gàng.

Năm học 2016 - 2017

14


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

- Sau mỗi việc trẻ làm tôi đều giải thích cho trẻ hiểu ý nghĩa của mỗi việc làm đó.
Vệ sinh lớp học giúp cho cô và các con được sử dụng những đồ dùng sạch sẽ, làm
cho không khí trong lớp học được trong lành, không có bụi bẩn, như vậy sẽ giúp
cho cô và các con được khỏe mạnh. Làm đồ dùng đồ chơi từ những nguyên vật liệu
phế thải là một việc làm có ý nghĩa bảo vệ môi trường vì cô con mình đã tiết kiệm
được nguyên liệu và góp phần giảm bớt đi lượng rác thải rất lớn đang thải ra môi
trường. Trẻ hiểu được từng việc làm của mình sẽ là động cơ để trẻ thể hiện những
hành vi giúp tham gia bảo vệ môi trường.
l. Hoạt động nêu gương - trả trẻ
Cô động viên khen ngợi trẻ hoàn thành tốt công việc cô giao, có những hành
vi tốt đối với môi trường và xứng đáng nhận được phiếu bé ngoan. Đồng thời cô
cũng nhắc nhở nhẹ nhàng những trẻ có hành vi chưa tốt hoặc chưa hoàn thành
nhiệm vụ cô giao.
Trên đây là ví dụ về biện pháp tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường vào các
hoạt động trong một ngày của chủ đề “giao thông”, nhưng tùy vào từng hoạt động
cụ thể, tùy vào từng chủ điểm khác nhau mà giáo viên lựa chọn nội dung tích hợp
sao cho phù hợp và nhẹ nhàng để đạt được kết quả tốt nhất .
Giáo viên có thể sử dụng kết hợp hoặc luân phiên nhau các hình thức, phương
pháp , biện pháp vào các nội dung GDBVMT cho trẻ như :
+ Phương pháp trò chuyện.
+ Phương pháp quan sát.
+ Phương pháp nêu tình huống cho trẻ giải quyết.
+ Phương pháp thực hành.
+ Phương pháp làm thí nghiệm.
+ Xem băng hình.
Năm học 2016 - 2017

15

“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

+ Sử dụng trò chơi
. Phương pháp phối kết hợp giữa giáo viên và phụ huynh:
Công tác phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một việc làm vô cùng
quan trọng và nó là nhiệm vụ thiết thực đối với từng nhóm lớp. Phối kết hợp giữa
gia đình và nhóm lớp tạo nên sự liên kết giữa giáo viên và cha mẹ trẻ, nhằm hỗ trợ
lẫn nhau trong quá trình chăm sóc - giáo dục trẻ nói chung và giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ nói riêng. Vì thế tôi luôn luôn coi trọng công tác phối kết hợp gữa
giáo viên với phụ huynh trong công tác GDBVMT cho trẻ, giáo viên có thể phối
hợp với phụ huynh một số nội dung như:
+ Chia sẻ giữa giáo viên và phụ huynh những hiểu biết về môi trường. Chia sẻ một
số kiến thức giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ để phụ huynh phối hợp giáo dục
trẻ khi ở nhà.
+ Vận động phụ huynh hỗ trợ các nguyên vật liệu phế thải để làm đồ dùng đồ chơi .
+ Vận động phụ huynh tham gia lao động vệ sinh trường lớp, tham gia trồng cây
cùng với giáo viên và trẻ.
+ Trao đổi trực tiếp với phụ huynh về những hành vi tốt và chưa tốt với môi trường
của trẻ khi ở lớp cũng như ở nhà, từ đó giáo viên có kế hoạch điều chỉnh giáo dục
cho phù hợp.
Thông qua công tác tuyên truyền, vận động này phụ huynh sẽ hiểu rừ hơn tầm quan
trọng của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ không phải chỉ ở phía nhà
trường mà cũn ở gia đình nữa
Muốn thực hiện công tác này có hiệu quả giáo viên cần lập kế hoạch phối hợp
với phụ huynh theo từng chủ điểm .
Ví dụ:

Năm học 2016 - 2017

16


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

Chủ

Nội dung phối hợp

điểm

Hình thức và biện
pháp phối hợp

Kết quả

- Thông báo về nội dung giáo dục - Trao đổi với phụ -

Giáo

bảo vệ môi trường trong chủ điểm huynh qua giờ đón và viên
“Phương tiện giao thông”.

trả trẻ.

đánh giá

PTGT - Khuyến khích phụ huynh tham - Thông báo trên góc kết

quả

gia đóng góp các nguyên vật liệu tuyên truyền giành cho đạt được
phế thải để làm đồ chơi.

phụ huynh .

- Cung cấp cho phụ huynh một số

ở

cuối

chủ điểm

bài thơ, chuyện, bài hát nói về
PTGT và môi trường để phụ huynh
dạy thêm cho trẻ khi ở nhà.
- Thông báo với phụ huynh về nội - Trực tiếp trao đổi với
Thế

dung giáo dục bảo vệ môi trường phụ huynh qua giờ đón

Giới

trong chủ điểm thế giới thực vật.

Thực

- Kêu gọi phụ huynh tham gia vệ - Thông báo trên góc

Vật

sinh trường lớp, trồng cây xanh tuyên truyền giành cho
cùng với giáo viên và trẻ.

trả trẻ hoặc ở gia đình.

- Kết quả
đạt được

phụ huynh .

- Trao đổi với phụ huynh về thái độ - Họp phụ huynh theo
hành vi, sự hiểu biết của trẻ đối với định kỳ.
môi trường khi ở lớp cũng như ở
nhà
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bán
thân, đồng nghiệm và nhà trường.
I. Kết quả

Năm học 2016 - 2017

17


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

Sau khi áp dụng các phương pháp, biện pháp trên vào chuyên đề “Giáo dục

bảo vệ môi trường cho trẻ” tôi thấy:
*.Về bản thân:
- Tôi thấy được tầm quan trọng của chuyên đề “Giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ”
- Rất tâm huyết được truyền thụ những kiến thức về môi trường, cũng như
những thói quen hành vi đối với môi trường cho trẻ.
- Khả năng giao tiếp với phụ huynh được nâng lên.
* Về trẻ
- Trẻ đã có thói quen về hành vi tham gia bảo vệ môi trường, có thái độ độ rõ
ràng đối với những hành vi tốt sấu đối với môi trường.
- Trẻ biết được những kiến thức ban đầu về môi trường và con người, và vì
sao phải tham gia bảo vệ môi trường.
- Trẻ biết được ý nghĩa của từng việc làm của bản thân đối với môi trường
* So sánh với kết quả khảo sát ở trên, tôi thấy khi áp dụng một số biện pháp giáo dục
bảo vệ môi trường cho trẻ được đưa ra thì kết quả được nâng lên rõ rệt:
Kết quả như sau:
Tổng
số trẻ
39

Trẻ có những kiến thức ban đầu về

Số trẻ có thói quen, hành vi, thái

môi trường sống của con người.

độ tham gia bảo vệ môi trường.

SL

TL

SL

TL

33

84,6%

37

94,8%

* Với đồng nghiệp và nhà trường Qua kết quả trên các đồng nghiệp cũng thấy
rằng sáng kiến cũng đã được chị em đưa vào áp dụng cho các lớp khác ,được ban

Năm học 2016 - 2017

18


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

giám hiệu nhà ghi nhận những thành quả đã đạt được sau khi sáng kiến kinh
nghiệm đã đưa ra bản thân tôi

3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.
- KẾT LUẬN

Có thể nói rằng hiện nay môi trường trên thế giới và ở Việt Nam đang bị ô
nhiễm nặng nề. Nguyên nhân chính là do sự thiếu hiểu biết và thiếu ý thức của con
người gây nên. Vì vậy giáo dục bảo vệ môi trường nói chung và giáo dục bảo vệ
môi trường cho trẻ mầm non nói riêng có vai trò rất quan trọng
Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ Mầm non nhằm cung cấp cho trẻ những
hiểu biết ban đầu về môi trường sống của bản thân nói riêng và của con người nói
chung, biết cách sống tích cực với môi trường, có thái độ, kỹ năng, hành vi tốt
trong bảo vệ môi trường. Để thực hiện tốt mục tiêu này, trong quá trình nghiên cứu
tôi đã rút ra một số kinh nghiệm sau:
+ Tích hợp các nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào các hoạt động trong ngày
một cách linh hoạt, phù hợp để đạt được kết quả tốt nhất mà không ảnh hưởng đến
nội dung chính của các hoạt động khác
+ Các nội dung giáo dục bảo vệ môi trường phải được thực hiện thường xuyên và
lặp đi lặp lại trong các hoạt động và mọi lúc mọi nơi để tạo cho trẻ có thói quen,
hành vi, thái độ, bảo vệ môi trường ngay từ bé.
+ Khéo léo, linh hoạt tuyên truyền để tạo được sự ủng hộ, giúp đỡ của phụ huynh.
+ Nghiên cứu tài liệu và xây dựng nội dung,biện pháp thực hiện cũng như xây dựng
kế hoạch tuyên truyền với phụ huynh một cách khoa học, có hệ thống.
Năm học 2016 - 2017

19


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

+ Sử dụng các loại đồ dùng, tranh ảnh ... phải sinh động hấp dẫn .
+ Luôn luôn khích lệ trẻ giúp trẻ hiểu được ý nghĩa của mỗi việc trẻ làm đối với
môi trường.
+ Giáo viên phải linh hoạt trong việc lồng ghép, tích hợp nội dung GDBVMT vào việc

giảng dạy trong các hoạt động hàng ngày, ở mọi lúc, mọi nơi đối với từng chủ đề.
+ Giáo viên luôn tạo cho trẻ tâm thế vui thích, thoải mái để phát huy ở trẻ sự sáng
tạo, tích cực chủ động.
+Sưu tầm các loại tranh ảnh, đồ dùng, đồ chơi về giáo dục bảo vệ môi trường cho
trẻ quan sát và thực hành.
+ Đi sâu rèn nề nếp thói quen cho trẻ
+ Nhiệt tình trong công tác giảng dạy, luôn yêu nghề, mến trẻ.
+ Học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp, tham khảo ý kiến cấp trên, nghiên cứu tài
liệu có liên quan để nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ.
Từ những nghiên cứu của bản thân và kết quả thực nghiệm trên, tôi thấy rằng
việc đưa ra một số biện pháp nâng cao chất lượng chuyên đề: Giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ mẫu giáo, là phù hợp và thiết thực.
- KIẾN NGHỊ
+ Đề nghị phòng giáo dục tăng cường hỗ trợ các tài liệu tập san, để GV nghiên cứu,
áp dụng vào giảng dạy.
+ Hỗ trợ thêm kinh phí để mua sắm trang thiết bị, đồ dùng dạy học .
+ Phòng Giáo dục nên thường xuyên tổ chức các giờ dạy mẫu để chúng tôi được
học hỏi, trau dồi kinh nghiệm cho việc tổ chức hoạt động giáo dục lồng ghép
chuyên đề.
Năm học 2016 - 2017

20


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

+ Tổ chức các hội thi cụm để phổ biến các sáng kiến kinh nghiệm điển hình cho các
giáo viên khác có cơ hội học tập, đúc rút kinh nghiệm và áp dụng sáng tạo vào các
trường lớp của mình.

+ Tổ chức hội thi GD bảo vệ môi trường cho trẻ lứa tuổi mầm non.
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của cá nhân tôi nhằm nâng cao chất lượng
giáo dục bảo vệ môi trường đối với trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi. Kính mong nhận được
sự quan tâm góp ý của ban giám hiệu nhà trường, của hội đồng khoa học ngành và
lãnh đạo cấp trên để phương pháp giáo dục trẻ của tôi đạt kết quả tốt hơn.
- TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Nghị quyết số 05-NQ/TU, ngày 18/08/2016.
- Nghị quyết số 05-NQ/TU, Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh về tăng cường sự lãnh đạo
của Đảng đối với công tác bảo vệ môi trường đến năm 2020.
- Thực hiện kế hoạch hành động số 32/KH_UBND. Thực hiện nghị quyết sự lãnh
đạo của Đảng với công tác bảo vệ môi trường đến năm 2020.
- Một số sách báo, tập san về bảo vệ môi trường dành cho trẻ mầm non.
Cuối cùng tôi xin trân trọng cảm ơn./
Người thực hiện

Hà Thị Thư

Năm học 2016 - 2017

21


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”

Năm học 2016 - 2017

22