tiểu luận môn lịch sử báo chí

HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
KHOA PHÁT THANH – TRUYỀN HÌNH

TIỂU LUẬN
MÔN: LỊCH SỬ BÁO CHÍ
ĐỀ TÀI:
“ TÌM HIỂU MỘT CƠ QUAN BÁO CHÍ NƯỚC NGOÀI/ MỘT TẬP ĐOÀN
TRUYỀN THÔNG/ MỘT HÃNG TIN ”

Giảng viên: TS. Phạm Thị Thanh Tịnh
Sinh viên: Khổng Thị Hồng
Mã sinh viên: 35.21.026
Lớp: Báo mạng điện tử K35

HÀ NỘI, THÁNG 10-2016

1


MỤC LỤC
Trang
LỜI MỞ ĐẦU

1. KHÁI QUÁT
1.1 Tống quan về báo chí ở Singapore……………………….

4

1.2 Sự ra đời và phát triển…………………………………....

4

1.3 Nhân sự…………………………………………………….

6

1.4 Đặc điểm chung của báo…………………………………..

8

2. HOẠT ĐỘNG…………………………………………………….

8

3. PHÂN TÍCH MỘT SẢN PHẨM………………………………..

10

3.1 Về hình thức……………………………………………………………

13

3.2 Về nội dung……………………………………………………………..

14

4. PHƯƠNG PHÁP LÀM BÁO HIỆN ĐẠI CỦA THE STRAITS TIMES 14
4.1 Mô hình tòa soạn hội tụ………………………………………………..

15

4.2 Cấu trúc của mô hình tòa soạn hội tụ………………………………...

16

4.3 Nguyên tắc hoạt động………………………………………………….

16

5. KINH NGHIỆM RÚT RA

17

5.1 Ưu điểm của The Straits Times………………………………………

17

5.2 Mở rộng vấn đề…………………………………………………………

18

6. VẤN ĐỀ ĐẶT RA CHO BÁO CHÍ NƯỚC TA

19

TƯ LIỆU THAM KHẢO

22

2

LỜI MỞ ĐẦU
Những tiến bộ vượt bậc của công nghệ thời đại làm cho hoạt động của báo chí và
truyền thông có nhiều lợi thế. Người làm báo, làm truyền thông sẽ có nhi ều sẽ có nhi ều
thuận lợi hơn trong việc đáp ứng đa dạng nhu cầu của công chúng. Hoạt động báo chí ngày
nay không chỉ đơn thuần là cung cấp thông tin, mà đòi hỏi sự tương tác cao, có sự đo lường
hiệu quả của hoạt động báo chí truyền thông.
Hầu hết từ trước đến nay các tòa soạn báo được xây dựng theo mô hình truyền thống,
tức có sự tách biệt giữa các ban, không phát huy được tổng hợp các nguồn nhân lực cũng
như sức mạnh của đa phương tiện.
Tòa soạn hội tụ không chỉ giảm thiểu được nguồn nhân lực, chi phí mà còn phát huy
được các loại hình truyền thông mới. Và Singapore là một trong số những nước đi đầu vè áp
dụng mô hình tòa soạn hội tụ ở Châu Á.
Singapore có 2 tập đoàn báo chí truyền thông lớn: Media Corporation và Singapore Press
Holding Corporation, quản lý hhafu hết các hoạt động báo chí truyền thông trong cả nước. Đóng
vai trò là nguồn cung câp tin cho một số nước trong khu vực Châu Á: Hồng Kông, Malaysia,
Indonesia, Philippin,…
Singapore Press Holding Corporation (SPHC) là tập đoàn có thế mạnh về báo in. Sở hữu 14
nhật báo và hơn 6 tạp chí thời trang, thể thao. Có khoảng 2,8 triệu lượt người đọc hàng ngày.
The Straits Times là tờ nhật báo tiếng anh hàng đầu của SPH, đã được phục vụ độc
giả trong hơn một thế kỷ. Ra mắt vào ngày 15/7/1845, thông tin về toàn di ện các tin t ức
thế giới, tin tức Đông Á, Đông Nam Á , tin tức về trong nước, tin tức thể thao, tin t ức tài
chính và cập nhật lối sống làm cho The Straits Times báo được đông đảo công chúng đọc tại
Singapore.
Bài tiểu luận trên đây sẽ góp phần làm rõ phần nào về lịch sử quá trình hình thành,
phương thức hoạt động mô hình tòa soạn của The Straits Times cũng như đưa ra ý kiến
đánh giá và bài học kinh nghiệm cho báo chí Việt Nam. Mặc dù đã có nh ững cố g ắng nh ất
định nhưng sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong cô và các bạn những người cũng
quan tâm đến đề tài này đóng góp ý kiến để được hoàn thiện hơn nữa.

3


THE STRAITS TIMES
1. KHÁI QUÁT
1.1 Tống quan về báo chí ở Singapore
Singapore là quốc gia đa dân tộc, báo chí ra bằng nhiều thứ tiếng. Tiếng Anh là ngôn ngữ
phổ thông nên báo chính đều ra bằng Tiếng Anh. Đây là nước có nền báo chí phát triển nhất
ASEAN: trung bình 1.000 người dân có hơn 220 bản nhật báo. Cả nước có 8 nhật báo. Singapore
sử dụng 4 ngôn ngữ báo chí là Tiếng Anh, Trung, Indonesia, Philippin.
Singapore có 2 tập đoàn báo chí truyền thông lớn: Media Corporation và Singapore Press
Holding Corporation, quản lý hhafu hết các hoạt động báo chí truyền thông trong cả nước. Đóng
vai trò là nguồn cung câp tin cho một số nước trong khu vực Châu Á: Hồng Kông, Malaysia,
Indonesia, Philippin,…
Singapore Press Holding Corporation (SPHC) là tập đoàn có thế mạnh về báo in. Sở hữu 14
nhật báo và hơn 6 tạp chí thời trang, thể thao. Có khoảng 2,8 triệu lượt người đọc hàng ngày. Các
tờ báo nổi tiếng hàng ngày là: The Straits Times (Tin tức tổng hợp hàng ngày); Streats (phát miễn
phí hàng ngày); The New Paper (nổi tiếng với phóng sự thể thao và tin tức vui chơi giải trí).
Một số tạp chí của tập đoàn này được xuất bản ở Hồng Kông, Indonesia, Malaysia.
Hiện nay SPHC vẫn đang chiếm ưu thế với sản phẩm báo in. The Straits Times của SPHC
được bầu chọn là thiết kế đẹp nhất châu Á, có uy tín bởi tính chính xác và chọn lọc thông tin.
Ngoài tin tức cập nhật, tờ này còn nổi tiếng với bài bình luận, phân tích tình hình trong nước và
quốc tế. Đây là tờ lâu đời nhất Đông Nam Á (15-7-1845), được yêu thích Singapore với lượng đọc
1,23 triệu người.

1.2 Sự ra đời và phát triển
The Straits Times ra đời vào ngày 15 tháng 7 năm 1845 với tên gọi The Straits Times and
Singapore Journal of Commerce khi Singapore nằm dưới sự cai trị của thực dân Anh. Sau khi
Singapore tách ra khỏi Malaysia, báo The Straits Times tập trung hơn vào bản thân đảo Singapore,
tại Malaysia ra đời một ấn bản riêng là New Straits Times.

4


Tờ The Straits Times đã được một ngưỡi Mỹ tên Catchick Moses nghĩ ra. Catchick Moses .
Người bạn của Moses , Martyrose Apcar , đã có ý định để bắt đầu một tờ báo địa phương , nhưng
gặp khó khăn về tài chính . Để thực hiện ước mơ của bạn mình , Moses đã tiếp nhận và bổ nhiệm
Robert Carr Woods là biên tập viên. Qua nhiều lần đổi tên, đổi chủ, hiện tờ báo thuộc sở hữu của
tập đoàn Singaprore Press Holdings ( đây là một tập đoàn truyền thông ở Sigapore, bao gồm các
lĩnh vực như In ấn, Internet, các phương tiện truyền thông mới, phát thanh, truyền hình, các
phương tiện truyền thông ngoài trời)
Vào ngày 15 tháng 7 năm 1845 , The Straits Times đã được đưa ra một tờ báo tám trang
hàng tuần , được xuất bản 7 Quảng trường thương mại bằng cách sử dụng báo chí vận hành bằng
tay . Phí thuê bao sau đó là Sp . $ 1,75 mỗi tháng . Vào tháng 9 năm 1846, ông đã bán tờ báo ấy
cho Robert woods vì nó không đem lại lợi nhuận.
Vào ngày 20 Tháng 2 năm 1942 , năm ngày sau khi người Anh đầu hàng Nhật Bản , The
Straits Times được biết đến như là Shonan Times và The Syonan Shimbun . Thay đổi này cho đến
ngày 05 tháng chín năm 1945 , khi Singapore trở lại cai trị của Anh
Ngày 1/1/1994, trang mạng www.StraitsTimes.com ra đời.
The Straits Times là một nhật báo khổ rộng tiếng Anh, được xuất bản tại Singapore, có chủ
sở hữu là Singapore Press Holdings (SPH). The Straits Times là thành viên của Mạng tin tức Châu
Á (Asia News Network). Đây là tờ báo lâu đồi nhất và cũng có doanh số bán cao nhất nước, trong
đó ấn bản chủ nhật Sunday Times có lượng lưu hành đến gần 481.700 bản (số liệu 8/2015)
Có 20 chi nhánh khắp nơi trên thế giới.
Sức mạnh quan trọng The Straits Times là trong vùng phủ sóng rộng khắp tin tức bên
ngoài Singapore. Với 20 văn phòng tại các thành phố lớn trên thế gi ới, Các phóng viên
Straits Times đưa tin tức thế giới với độc giả trên một nhật báo hàng ngày tại Singapore,
giúp họ đánh giá cao sự kiện thế giới từ góc độ Singapore. Tin tức chất lượng, chiều sâu
phân tích, bình luận ảnh hưởng lớn và những câu chuyện nóng hổi xảy ra đột biến
( breaking news) được sản xuất để cung cấp cho độc giả các thông tin hấp dẫn về các sự
kiện ở Singapore, khu vực, và xa hơn nữa.

Để phù hợp với thời gian và để phục vụ tốt hơn nhiều người đọc khác nhau. The
Straits Times mang phần hàng tuần –
•
•
•

Giáo dục hôm thứ hai
Mind & Body (thứ ba)
kỹ thuật số (thứ tư)
5


•
•
•

Cộng đồng (thứ năm)
Khoa học vào ngày (thứ sáu)
Cũng như xuất bản hai tạp chí sinh viên hàng tuần iN và Little Red Dot để
phục vụ cho độc giả trẻ trong các trường học.

The Straits Times cũng có một sự hiện diện trực tuyến tại www.straitstimes.com Các
trang web có truyện đầu, blog và các bài diễn đàn trực tuyến. phòng tin tức tích hợp của nó
hoạt động 24/7, cung cấp cho độc giả những tin tức khi nó xảy ra trên tất cả các nền tảng,
từ trang web của mình tại www.straitstimes.com Apple và Android ứng dụng truyền thông
xã hội.
The Straits Times là một thành viên của hai mạng truyền thông he Asia News Network
and the Impact Journalism Day alliance of newspapers- và nó đã giành đ ược nhi ều gi ải
thưởng truyền thông quốc tế, bao gồm cả từ Hiệp hội các Nhà xuất bản ở châu Á, Hiệp hội
Báo chí thế giới , Hiệp hội Thái Bình Dương Diện tích báo Publishers '(Panpa), Hội Tin t ức

Thiết kế và WAN-IFRA. sản phẩm được thiết kế lại của mình trên tất cả các nền tảng trong
tháng 7 năm 2015 giành ST 11 giải Á Digital Media, trong đó có trang web t ốt nhất và video
trực tuyến tốt nhất, năm đó.
The Sunday Times là phiên bản chủ nhật của tờ The Straits Times và đã được đưa ra
vào ngày 20 tháng 12, 1931. Cũng giống như The Straits Times, nó được đóng gói v ới những
tin tức mới nhất và các tính năng.

1.3 Nhân sự
•

1 CEO (giám đốc điều hành): là người đứng đầu bộ biên tập, khối biên tâp ở cơ quan, chịu
trách nhiệm cao nhất, đưa ra các định hướng cơ bản, chỉ đạo toàn bộ hoạt động của tờ báo,

•

đảm bảo thực hiện tôn chỉ, mục đích và chịu trách nhiệm về mọi hoạt động của mình.
2 phó giám đốc(.1 chuyên về tiếng Hoa, 1 chuyên về iếng Anh/ tiếng Tamil): là cánh tay
phải của CEO đảm bảo hỗ trợ toàn bộ công việc. Số lượng phó giám đốc phụ thuộc vào quy
mô của tòa soạn, nhiệm vụ chính trị của báo. Hoạt động chính của phó giám đốc chính là
điều khiển hoạt động của tòa soạn khi giám đốc đi vắng, tham gia vào các buổi họp với

•

kiểm toán và trưởng các ban từng mảng của báo
1 kiểm toán làm việc trực tiếp với CEO.

6


•

Dưới là các đơn vị sản xuất chuyên biệt (như tạp chí Bussiness times chuyên về kinh tế ,

•

doanh nghiệp; Straits Times chuyên về tin tức thời sự,...).
Các văn phòng đại diện của báo tại các nước với lượng phóng viên, nhà báo thường
trú đáng kể : là người trực tiếp tiếp nhận thông tin từ khắp nơi trên thế giới sau đó chuyển
về ban biên tập. Nhiệm vụ của phóng viên thường trú: thiết lập mối quan hệ gắn bó giữa cơ
quan báo với địa phương, cơ sở; thu thập thông tin về mọi mặt của địa phương để báo cáo
về cơ quan theo định kỳ để cơ quan có kế hoạch sản xuất thông tin; viết tin bài theo kế

•

hoạch; xây dựng đội ngũ cộng tác viên, thông tin viên.
Ngoài ra còn các bộ phận khác như: kỹ thuật, hành chính, nhân sự, hợp đồng quảng
cáo, SEO….

Bộ máy tổ chức tinh giản, tối ưu hóa nhưng lại vô cùng hiệu quả

7


1.4 Đặc điểm chung của báo
Cách sắp xếp từ ngữ, hình ảnh, bố cục của tờ báo The Straits Times cùng phong cách nghệ
thuật in đã mang lại vẻ bề ngoài đậm chất Anh quốc. Tờ báo luôn chú trọng đến việc đưa tin trong
nước và quốc tế, vì vậy thu hút không chỉ độc giả Singapore mà còn cả đông đảo cộng đồng người
Trung Quốc, Malaysia, Ấn Độ.
The Straits Times có 5 phụ san:
•

•

Asia – tin tức thời sự và hoạt động văn hóa thể thao Châu Á
Home – tin tức và hoạt động trong nước
8


•
•

Life – cuộc sống thường nhật trong nước và quốc tế
The Recruits và Classifield quảng cáo và thông tin nhà đất

Khổ báo và giá tiền

2. HOẠT ĐỘNG
The Straits Times lập ra bộ phận chuyên sản xuất các tin tức hội tụ. Tin tức do nhóm
STOMP sản xuất đăng tải trên www.stomp.com.sg Trang STOMP là biểu hiện rõ nhất của
hội tụ nội dung tin tức: một trang mạng có kết hợp âm thanh và video của truyền hình, có
khả năng tương tác và lưu trữ các trang web.
Mô hình tòa soạn hội tụ giữa báo in và báo mạng điện tử của Straits Times
(Singapore) chuyên sản xuất các tin tức hội tụ qua trang mạng www.stomp.com.sg. Tờ báo
mạng điện tử kết hợp âm thanh và video của truyền hình, có khả năng tương tác và lưu trữ
rất cao. Qua đánh giá của một số chuyên gia, phần lớn các tin tức ở trang này do công chúng
cung cấp. Đây vừa là một cách thức thể hiện mới, đồng thời cũng là loại hình mới trong
việc đưa tin của tòa soạn hội tụ. STOPM nhận tin phản ánh từ độc giả, sau khi kiểm chứng
thông tin, tòa soạn này sẵn sàng đăng những tấm hình do độc giả cung cấp lên trang nhất.

9

Như vậy, với cách làm đó, STOMP đã tận dụng tối đa nguồn cung thông tin từ độc gi ả, độc
giả không chỉ là người tiếp nhận mà còn là người sản xuất, cung cấp thông tin cho tòa soạn.
Mô hình hội tụ STOMP tường thuật các mẩu tin tức mà không thể thấy được ở những
tờ báo truyền thống trong cả nước bởi STOMP lấy nền tảng là báo chí công dân. STOMP
nhận tin phản ánh tin từ độc giả, sẵn sang đăng những hình ảnh do độc giả cung cấp lên
trang nhất. Như vậy, độc giả vừa là người nhận thông tin và cũng là người cung cấp thông
tin.
Văn phòng ở The Straits Times là một khu làm việc mở rộng với trần nhà khá cao và
có đầy đủ các thiết bị hiện đại. Một văn phòng được chia theo các lĩnh vực hoạt động, gồm
các phòng bên ban tin tức, tài chính mỗi ban ngành có một khu vực làm vi ệc riêng nhưng t ất
cả đêu nằm chung ở khu vực lớn. Tờ báo luôn không ngừng cải tiến và làm mới với in ấn
phát hành sao cho kịp xu hướng phát triển phục vụ tối đa lợi ích cho độc gi ả, lấy độc gi ả
làm trung tâm. Có cả 2 phiên bản và báo in và báo mạng, tuy nhiên nh ưng tin t ức nóng h ổi
và độ sâu phân tích chi tiết bao giờ cũng ưu tiên báo in trước ( báo in tr ả phí và là báo chính
của The Straits Times)
-Straits Times lập ra một bộ phận là STOMP chuyên sản xuất các tin tức hội tụ. Các tác phẩm
được đăng tải trên www.stomp.com
-STOMP là một biểu hiện rõ của hội tụ nội dung tin tức: gồm cả hình ảnh, âm thanh, văn bản,
tương tác, lưu trữ.
STOMP là một điển hình cho mô hình báo chí công dân: các tin tức, hỉnh ảnh, video trên trang
điện tử này hầu hết do công chúng cung cấp.
-STOMP có phiên bản cho cả máy tính và điện thoại, phát triển theo xu hướng đa nền tảng.

3. PHÂN TÍCH MỘT SẢN PHẨM
Phân tích một bài báo trên The Straits Times phiên bản báo mạng
Nguồn: />
10

Thailand's King Bhumibol Adulyadej dies, aged 88
( Vua Thái Lan Bhumibol Adulyadej qua đời ở tuổi 88 )
Thể loại: Tin
Đề tài: Thời sự chính trị tổng hợp
Chủ đề: Nhà Vua Thái Lan Bhumibol Adulyadej đã băng hà vào hồi 15 gi ờ 52 ngày 13/10, h ưởng
thọ 88 tuổi. Ông là một trong những vị vua được yêu mến nhất lịch s ử Thái Lan nh ờ h ơn 2.000 d ự
án về phát triển làm thay đổi cuộc sống hàng triệu nông dân nghèo.
3.1 Về hình thức: sử dụng đa phương tiện trong quá trình đưa tin
•

Video ngay sau tít

11


•

Dẫn nhập và chính văn ( text)

•

Tiếp tục đưa video về cuộc đời học tập và làm việc của quốc vương

12


•

Tiếp tục đưa thêm video về hoạt động của người dân ngay sau khi quốc vương băng hà.

Phần Related Stories ( Những tin liên quan) nhằm cung cấp thêm thông tin cho đ ộc gi ả mu ốn quan
tâm và tìm hiểu chi tiết.

13


Topics:
Cung cấp từ khóa liên quan đến bài như: Thailand, royal families, thai politics
Phần link liên kết để chia sẻ qua mang xã hội như Facebook, Twitter,
Hòm thư bên cạnh nhận Feedback ( phản hồi ) từ chính công chúng
Phần cuối là các tin liên quan.
3.2 Về nội dung:
phân tích 1 tác phẩm báo chí chủ yếu là làm rõ 3 câu h ỏi: tác ph ẩm đó là gì, nói gì và nói nh ư thế
nào.tuy nhiên để phân tích, đào sâu một tác phẩm nào đó có th ể đ ặt tác ph ẩm vào các m ối t ương
quan khác nhau.
điểm nhìn của tác giả: tác giả là một phóng viên thường trú t ại các qu ốc gia đông nam á, mà trong
bài viết này là Thái lan. điểm nhìn ấy xuất phát từ th ực t ế khách quan đó là thông tin t ừ vi ệc qu ốc
vương qua đời.
vai trò của tác giả : tác giả không chỉ là người chứng kiến mà còn phải d ựa vào ngòi bút c ủa mình
biến những điều mắt thấy tai nghe thành thông tin m ột cách c ụ thể đ ến đ ược v ới công chúng. tác
14


giả phải giữ vai trò như cầu nối giữa người đọc và thông tin. độ chính xác thông tin mà công chúng
nhận được sẽ tùy thuộc vào cách tác giả truyền tải.
cách xử lí số liệu: tác giả đưa ra số liệu một cách chính xác, rõ nguồn gốc. Điều đó giúp cho người
đọc tin tưởng bào độ tin cậy của bài báo. tác gi ả không đ ơ thuần ch ỉ ra các s ố ca nhi ễm mà s ố li ệu
sử dụng trong bài hết sức phong phú, phục vụ cho chủ đề c ủa bài vi ết, nh ững s ố li ệu đó không
gây cho người đọc cảm giác thừa thãi mà đó như là một điều cần thiết.
cách khai thác thông tin: từ chính phủ thái lan và hiện thực khách quan mà chính nhà báo ghi l ại

được.
Những thông tin nổi bật của bài báo:
•

Quốc vương trị vì lâu nhất thế giới, Vua Bhumibol Adulyadej c ủa Thái Lan, đã qua đ ời t ại

•

bệnh viện vào thứ năm (13 tháng 10), ở tuổi 88
Thủ tướng Prayuth Chan-ocha, phát biểu trên truyền hình tối thứ Năm, đã tuyên b ố r ằng
tang lễ sẽ kéo dài trong một năm, và cờ sẽ bay r ủ trong 30 ngày. Sẽ không có gi ải trí cho 30

•

ngày tại Thái lan.
Ông cho biết một người thừa kế ngai vàng đã được chỉ định từ năm 1972 và nội các sẽ thông
báo cho Quốc hội. Ông cũng kêu gọi người Thái yêu thương nhau và b ảo v ệ "vùng đ ất c ủa

•

người cha".
Một cuộc họp Quốc hội đặc biệt triệu tập được tổ chức vào cuối ngày th ứ năm, đ ể tìm ra

•

người kế vị ngai vàng
Nhà Vua Bhumibol Adulyadej sinh năm 1927. Theo Hiến pháp Thái Lan, ông được chỉ định
làm Vua vào năm 1946 sau khi anh trai là Nhà Vua Ananda Mahidol băng hà. Sau khi lên ngôi,
ông sang Thụy Sĩ để hoàn tất chương trình chuyên về luật và khoa học chính trị.
Nhà Vua Bhumibol Adulyadej chính thức đăng quang vào năm 1950, là vị quân chủ tr ị vì lâu

nhất thế giới hiện nay. Hầu hết người dân Thái Lan chưa biết đến vị vua nào khác trong
cuộc đời mình

15


4. PHƯƠNG PHÁP LÀM BÁO HIỆN ĐẠI CỦA THE STRAITS TIMES
4.1 Mô hình tòa soạn hội tụ
The Straits Times hiện nay đang tiếp tục khẳng định vị thế của mình qua mô hình tòa soạn
hội tụ (triển khai vào khoảng 2007) và nguồn tin có chất lượng cao. Trong năm 2015 tờ báo đã
giành 11 giải thưởng trong đó có 4 giải vàng của Hiệp hội Báo chí thế giới tại các hạng mục khác
nhau ở Giải thưởng Truyền thông Kỹ thuật số khu vực Châu Á.
Tòa soạn hội tụ được hiểu là một mô hình tòa soạn hiện đại, trong đó có sự hợp nhất
giữa các phòng (ban) chuyên môn trong tòa soạn, các phóng viên, biên tập viên cũng như
lãnh đạo cùng làm việc trong một không gian mở trên một mặt phẳng, lấy trung tâm sản
xuất và phân phối tin tức đa phương tiện làm hạt nhân – nơi có thể giúp lãnh đạo tòa soạn
đưa ra chỉ thị nhanh nhất và thống nhất về nội dung đến từng nhân viên trong tòa soạn.
Mô hình tòa soạn hội tụ ở The Straits Time được gọi là mô hình STOMP( Straits Times
online mobile and print) hay còn gọi là mô hình hội t ụ gi ữa báo in và báo m ạng.
Mô hình hội tụ của The Straits Times là mô hình hội tụ tòa soạn 3.0
1. Về hội tụ văn phòng tòa soạn: Đây là mô hình hội tụ tòa soạn đang rất phổ

biến vì nó thể hiện được những ưu điểm vượt trội với văn phòng mang hình
thức không khoảng cách không có bất cứ sự ngăn cách. Khác với mô hình bể cá
trước kia thì ngày nay mô hình tại The Straits Times đã xây d ựng những b ức
tường để có thể thuận lợi cho công việc truyền thông. Hành động này không
chỉ mang đến một không gian làm việc rộng hơn, tăng hiệu quả công việc
nhóm, thông tin truyền tải đến độc giả nhanh chóng dễ dàng hơn nhờ vào sự
tương tác giữa ban báo in và truyền thông kỹ thuật số.
2. Về hội tụ thu nhập tin tức: The Straits Times vô cùng thành công trong sản

xuất “báo chí công dân” nơi mà công chúng vừa là người tiếp nhận thông tin
vừa là người sản xuất thông tin. Tuy nhiên cũng có những mặt hạn chế như:
độc giả cung cấp thông tin sai sự thật, lượng thông tin cò sơ sài, chất lượng
hình ảnh còn kém…Hội tụ nội dung tin tức, STOMP làm rất tốt về hình thức
này. Hầu hết các tin bài trên trang www.stomp.com.sg đều sử dụng đa phương

16


tiện để đưa tin: ngoài bài viết còn có chum ảnh, video, phần bình luận, và hộp
cảm xúc.
3. Về phương thức truyền tin: STOMP sử dụng tối đa công cụ mạng xã hội để

lôi kéo độc giả cung cấp, chia sẻ, phát tán thông tin một cách nhanh chóng ,
rộng rãi.
4.2 Cấu trúc của mô hình tòa soạn hội tụ
Tòa soạn mang cấu trúc không gian văn phòng mở, nơi mà giám đốc ngồi trực tiếp với
phóng viên là người thu thập và tìm kiếm thông tin để hoàn thành bài viết thông qua trao đổi trực
diện nhanh chóng.
Ban biên tập sẽ ngồi ở vị trí trung tâm, xung quanh là các phóng viên.
4.3 Nguyên tắc hoạt động
Tòa soạn hội tụ hoạt động trên nguyên tắc hội tụ các ban truyền thông: báo in và báo mạng. Các tờ
báo sử dụng đa phương tiện như: chữ viết, hình ảnh, âm thanh, đồ họa, bảng biểu để truyền tải
thông tin đến độc giả thông qua nhiều kênh khác nhau như báo in, báo mạng, điện thoại thông
minh.
Những nguyên tắc biên tập nội dung, trình tự làm báo và hệ thống kỹ thuật cần thiết cho mô hình
tòa soạn hội tụ như sau:
Yêu cầu đầu tiên là văn phòng tòa soạn hội tụ. Tòa soạn đa phương tiện được xây dựng xung
quanh một ban siêu biên tập đặt ở trung tâm. Tòa soạn có thể cung cấp thông tin trên nhiều nền
tảng để phục vụ tối đa lượng độc giả tiếp nhận thông tin dù đang làm gì, ở đâu, hay sở hữu

phương tiện kỹ thuật gì.
Tất cả các biên tập viên cao cấp của báo in, báo mạng tphari ngồi lại với nhau trong lúc sản xuất
thông tin để đảm bảo các tin bài chuyên sâu về những vấn đề lớn, kiểm tra đánh giá lại.
Qua đó có thể thấy, muốn làm tốt nội dung hội tụ, phóng viên, biên tập viên của tòa soạn
hội tụ phải là phóng viên “đa năng”, vừa có kỹ năng viết bài, vừa bi ết sử dụng các thiết bị kỹ
thuật cho cơ quan báo chí đa phương tiện.

5. KINH NGHIỆM RÚT RA
5.1 Ưu điểm của The Straits Times

17


Bắt kịp xu hướng hội tụ tin tức (các tin tức có tính nhất quán trên các thể loại in, mạng điện tử, epaper, phát thanh-truyền hình,... Các thể loại báo hỗ trợ lẫn nhau)
•

Tận dụng kỹ thuật số (để hòa cùng xu hướng truyền thông số, truyền thông đa phương tiện

•
•

của thế giới)
Cơ sở vật chất kỹ thuật (cần có cơ quan, văn phòng với thiết kế tòa soạn phù hợp)
Đặt nhu cầu của công chúng lên hàng đầu, thúc đẩy sự tham gia của công chúng (chú trọng

•

tới báo chí công dân).
Đào tạo đội ngũ phóng viên là rất cần thiết. (Có kiến thức, kĩ năng tác nghiệp, kĩ năng
mềm,...)

5.2 Mở rộng vấn đề
•

Mô hình tòa soạn hội tụ tuy có nhiều ưu điểm nhưng cũng là một thách thức, với các cá

•
•

nhân phóng viên và với tòa soạn:
Xu thế mới yêu cầu phóng viên có sự đa năng, nên áp lực cao hơn.
Tòa soạn có thể đối mặt với nguy cơ bão hòa (do các phóng viên có kĩ năng, kiến thức

•

tổng quát nhưng thiếu kĩ năng chuyên sâu => ảnh hưởng tới chất lượng)
So với cách làm báo truyền thống, việc một người phải đảm nhiệm nhiều công việc có thể
dẫn tới hai tình huống: một là sản phẩm tốt hơn, hai là sản phẩm tệ hơn (tính bếp bênh khi
một người ko tập trung cho một công việc)

Về nhân lực
Trước xu thế hội tụ truyền thông không thể cưỡng lại, một nhà báo đa năng ph ải là
người làm được nhiều việc, không chỉ viết cho báo in, báo đi ện t ử mà có th ể s ản xu ất các
sản phẩm truyền thông cho phát thanh và truy ền hình. Đ ặc bi ệt, nh ững nhà báo ho ạt đ ộng
trong các tòa soạn hội tụ cần có sự nhạy bén để xử lý thông tin cho các kênh truy ền thông
khác nhau. Thực tiễn của những tòa soạn hội t ụ trên th ế gi ới cho th ấy, mu ốn xây d ựng
được tòa soạn hội tụ thành công, trước hết cần phải có đội ngũ phóng viên, biên t ập viên
có kỹ năng nghề nghiệp tốt, được đào tạo bài bản, có khả năng s ử d ụng nhi ều thi ết b ị hi ện
đại như máy quay, máy ảnh, máy ghi âm… đồng thời am hi ểu nhi ều loại hình báo chí… Tuy
nhiên, trong bất kỳ điều kiện nào, vẫn không thể thiếu các kỹ năng chuyên sâu nh ư kỹ năng

điều tra, viết chân dung, phỏng vấn, phóng sự, kỹ năng s ử d ụng truy ền thông m ạng xã h ội
trong tác nghiệp.
Biết và làm chủ công nghệ hiện đại
Nhìn từ đời sống truyền thông của Việt Nam có thể thấy, vẫn còn ít nhà báo đ ược đào
tạo để ứng dụng công nghệ mới, như sử dụng các ứng d ụng của máy tính b ảng, đi ện tho ại
18


thông minh… vào hoạt động tác nghiệp. Do đó, muốn xây dựng đ ược tòa so ạn h ội t ụ, c ơ
quan báo chí cũng cần xây dựng được đội ngũ nhân sự chuyên và m ạnh về công ngh ệ thông
tin để phục vụ tốt nhất cho tòa soạn
Về cơ sở hạ tầng
Cơ sở vật chất đầy đủ, hiện đại tạo điều kiện thuận lợi cho các phóng viên hành ngh ề.
Riêng đối với tòa soạn hội tụ, cơ sở vật chất là yếu t ố then chốt đối v ới vi ệc truy ền, phát
thông tin tới công chúng. Việc hiện đại hóa cơ sở vật chất ph ục v ụ cho ho ạt đ ộng báo chí
cũng là một trong những vấn đề đáng quan tâm của các c ơ quan báo chí trong xu th ế h ội t ụ
truyền thông. Mặt khác, các tòa soạn cần có không gian rộng để t ổ ch ức văn phòng theo mô
hình hội tụ. Ngoài ra, tòa soạn cũng phải được trang bị các phương tiện kỹ thuật hiện đại,
bởi nội dung không tách rời kỹ thuật, kỹ thuật tốt sẽ giúp nội dung bứt phá thể hiện sức
mạnh của nó. Điều cũng rất quan trọng là tòa soạn cần xây d ựng h ệ thống b ảo m ật m ạnh
và hiện đại để tránh tin tặc.

6. VẤN ĐỀ ĐẶT RA CHO BÁO CHÍ NƯỚC TA
Hội tụ truyền thông, đặc biệt là hội tụ tòa soạn trong báo chí đang dần tở thành một xu thế
tất yếu ở khắp các nước trến thế giới trong đó có Việt Nam để đáp ứng thói quen tiếp nhận thông
tin đa dạng từ phia công chúng. Cũng giống như việc thay từ khổ báo rất lớn đến lớn và vừa thâm
chí là nhỏ để phục vụ độc giả trên tàu hỏa, xe bus những người cần kích thước báo nhỏ để đọc ở
những nơi chật hẹp. Màu sắc trang báo cũng cần dược in bắt mắt hơn, rõ nét hơn. Thông tin được
cập nhật đồng bộ trên các nền tảng như: báo in, báo mạng, truyền hình, phát thanh và cả báo di
động…

Văn phòng tòa soạn hội tụ khng còn mới trên thế giới, tuy nhiên vẫn chưa được áp dụng
rộng rãi ở Việt Nam, bởi để xây dựng tòa soạn hội tụ cần phải đầy đủ cả 3 yếu tố: nhân lực
( chuyên nghiệp), cơ sở vật chất ( đầy đủ ), công nghệ- kỹ thuật ( cập nhật, hiện đại). Tiềm lực về
kinh tế còn hạn hẹp do được nhà nước bao cấp nên quá trình đổi mới từ báo chí theo mô hình
truyền thống sang hiện đại còn gặp nhiều khó khăn. Nhưng trong thời gian tới, khi mà hàng loạt
các cơ quan báo chí được tự chủ tài chính, vừa làm báo vừa tham gia kinh doanh trên chính sản
phẩm truyền thông của mình sẽ là điều kiện thuận lợi để phát triểu mô hình tòa soạn hội tụ này.
19


Về báo in: Nội dung báo cần được sản xuất ở cả dưới dạng báo mạng điện tử, phát hành
dưới môi trường mạng để phục vụ cho báo in, nhằm tăng lượng độc giả, lượng thu nhập cho chính
tòa soạn và không bị tụt hậu so với các cơ quan báo chí khác.
Phát thanh- truyền hình: Các loại PTTH phát triển dựa vào sự phát triển của công nghệ hạ
tầng truyền thông và công nghệ thiết bị đầu cuối vì vậy cần đa dạng các phương thức truyền
phát( vệ tinh, truyền hình cap, truyền hình Internet, truyền hình di động). Chuẩn phát thiết bị đầu
cuối.
Tại Việt Nam, VnExpress đã trở thành tờ báo tiên phong mở lối cho việc vận hành tòa
soạn hội tụ và đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Tính chất hội tụ của tờ báo không
chỉ được thể hiện qua môi trường, không gian làm việc mà còn thể hiện qua các yếu tố căn
cơ như hội tụ về nội dung tin tức, phương thức tác nghiệp của nhà báo hay sự tương tác
mật thiết với công chúng. Tất cả giúp cho VnExpress tiếp tục giữ vững vị thế của tờ báo
điện tử Tiếng việt được nhiều người ưa chuộng nhất. Cách sắp xếp lại bộ máy sao cho mối
quan hệ đa chiều và tính tương tác giữa các bộ phận, phóng viên trong tòa soạn đảm bảo
linh hoạt, rõ ràng.
Yêu cầu đặt ra cần thiết phải có đào tạo và chọn lựa phóng viên thích hợp với tác
nghiệp đa phương tiện. Những người làm việc trong tòa soạn tích hợp trước nhất phải có
tư duy hội tụ, không chỉ viết cho báo in, báo điện tử mà có thể sản xuất các sản phẩm
truyền thông cho phát thanh và truyền hình; phải được đào tạo để có thể ứng dụng, làm
chủ các thiết bị công nghệ mới, đặc biệt là các thiết bị di động và thiết bị cầm tay (ghi âm,

quay phim, xử lý kỹ thuật cơ bản, truyền phát dữ liệu….). Trong công việc, phóng viên cũng
được đòi hỏi vừa linh hoạt, sáng tạo, song phải phát huy tối đa tinh thần cộng tác, làm vi ệc
theo nhóm, có sự nhạy bén để xử lý thông tin cho các kênh truyền thông khác nhau.

20


TƯ LIỆU THAM KHẢO
•
•
•
•

Lịch sử báo chí thế giới – TS. Phạm Thị Thanh Tịnh – NXB Chính trị - Hành chính 2011
Báo chí thế giới và xu hướng phát triển – TS. Đinh Thị Thúy Hằng – NXB Thông tấn 2008
Trang web chính thức của Nhật báo The Straits Times
/>loc=0&id=148679323811286842643265797841786277956 Luận văn Thạc sĩ báo chí học của La

•

Thị Hoàn ( Học viện Báo chí và tuyên truyền)
/>
21