Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nước của UBND huyện đông anh

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

NGUYỄN HỮU CƢỜNG

QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG
HẠ TẦNG GIAO THÔNG TỪ NGUỒN VỐN
NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC CỦA UBND HUYỆN ĐÔNG ANH

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

Hà Nội – 2017


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------------------NGUYỄN HỮU CƢỜNG

QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG
HẠ TẦNG GIAO THÔNG TỪ NGUỒN VỐN
NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC CỦA UBND HUYỆN ĐÔNG ANH

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN HỒNG SƠN
XÁC NHẬN CỦA

XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ

CÁN BỘ HƢỚNG DẪN

CHẤM LUẬN VĂN

Hà Nội – 2017


LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên là

:Nguyễn Hữu Cƣờng

Sinh ngày

:10/07/1979

Nơi sinh

: Đông Anh - Hà Nội

Học viên lớp

: QH-2015-E.CH(QLKT1-K24)

Ngành học

: Quản lý kinh tế

Khoa

: Kinh tế Chính trị

Mã số

: 15055083

Tôi xin cam đoan:
Luận văn Thạc sỹ Quản lý kinh tế: “Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao
thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nước của UBND huyện Đông Anh”là do
chính tôi thực hiện dƣới sự hƣớng dẫn của PGS.TS. Nguyễn Hồng Sơn.
Các số liệu, tài liệu, dẫn chứng mà tôi sử dụng trong luận văn do chính tôi thu thập,
xử lý mà không có sự sao chép không hợp lệ nào.
Hà Nội, ngày 10 tháng 10 năm 2017
Học viên

Nguyễn Hữu Cƣờng


LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian qua, để hoàn thành chƣơng trình đào tạo cao học và bản luận
văn này, bên cạnh những nỗ lực của bản thân tác giả đã nhận đƣợc sự quan tâm,
động viên, giúp đỡ tận tình của các thầy cô, gia đình và bạn bè trong suốt quá trình
học tập, công tác.
Tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành tới:
- Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Hồng Sơn
- Các thầy, cô giáo trong Ban Giám hiệu, Khoa Kinh tế Chính trị, Phòng Đào

tạo - Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội.
- Lãnh đạo, cán bộ công chức, viên chức UBND huyện Đông Anh, Ban Quản
lý dự án huyện Đông Anh.
- Các cơ quan hữu quan, các nhà khoa học, gia đình, đồng nghiệp, bạn bè đã
giúp đỡ và cung cấp tài liệu cho tôi trong quá trình thực hiện luận văn.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng để hoàn thành Luận văn bằng tất cả sự tâm
huyết và năng lực của bản thân, tuy nhiên Luận văn không tránh khỏi những thiếu
sót, tác giả rất mong nhận đƣợc những ý kiến đóng góp quý báu của các thầy cô và
bạn đọc để tác giả có thể hoàn thiện tốt hơn luận văn của mình.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày 10 tháng 10 năm 2017
Tác giả

Nguyễn Hữu Cƣờng


TÓM TẮT LUẬN VĂN
Tên luận văn: “Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn
ngân sách nhà nước của UBND huyện Đông Anh”.
Tác giả: Nguyễn Hữu Cƣờng
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế.
Bảo vệ năm: 2017.
Giáo viên hƣớng dẫn: PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn
Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu:
 Mục đích nghiên cứu:
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý dự án đầu tƣ để đề xuất
phƣơnghƣớng và cácgiải pháp nhằm hoàn thiện công tác quảnlý dự án đầu tƣ xây
dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc của UBND huyện Đông
Anh – Thành phố Hà Nội.
 Nhiệm vụ nghiên cứu:

Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ
tầng giao thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc. Đánh giá thực trạng, tìm ra
những hạn chế, tồn tại và nguyên nhân trong công tác quản lý dự án đầu tƣ xây
dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc của UBND huyện Đông
Anh. Cuối cùng, luận văn đề xuất một số giải pháp kiến nghị nhằm hoàn thiện trong
công tác quản lý dự án.
Những đóng góp mới của luận văn:
Luận văn đã hệ thống hóa lý luận cơ bản về quản lý dự án hạ tầng giao
thông; Phân tích thực trạng công tác quản lý dự án của UBND huyện Đông Anh;
Phân tích các hạn chếvà nguyên nhân. Kết quả quan trọng của luận văn là đƣa ra
đƣợc một số giải pháp nhằm hoàn thiện, nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý
dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông trong giai đoạn hiện nay.


MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................ i
DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................................... ii
DANH MỤC HÌNH .................................................................................................. iii
PHẦN MỞ ĐẦU .........................................................................................................1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ
LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG HẠ
TẦNG GIAO THÔNG TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC CỦA
CHÍNH QUYỀN CẤP HUYỆN .................................................................................5
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu: .........................................................................5
1.2. Cơ sở lý luận về quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông từ nguồn
vốn NSNN. ..................................................................................................................6
1.2.1. Khái niệm và những vấn đề cơ bản về quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ
tầng giao thông ........................................................................................................6
1.2.2. Nội dung quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn
NSNN ....................................................................................................................11

1.2.3. Các tiêu chí đánh giá công tác quản lý dự án..............................................20
1.2.4. Các nhân tố tác động ảnh hƣởng đến quản lý dự án ...................................23
1.3 Kinh nghiệm thực tiễn của một số huyện ngoại thành Hà Nội trong việc quản lý
dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông và bài học rút ra cho huyện Đông Anh ..25
1.3.1. Kinh nghiệm thực tiễn của một số huyện ngoại thành Hà Nội trong việc
quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông ...............................................25
1.3.2. Bài học rút ra cho huyện Đông Anh ...........................................................26
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ............................29
2.1. Quy trình nghiên cứu .........................................................................................29
2.2. Các nguồn số liệu ...............................................................................................29
2.3. Các phƣơng pháp nghiên cứu trong đề tài .........................................................29
2.3.1. Phƣơng pháp luận nghiên cứu: ....................................................................29


2.3.2. Phƣơng pháp thu thập tài liệu: ....................................................................30
2.3.3. Phƣơng pháp phân tích, xử lý số liệu: .........................................................32
2.3.4. Phƣơng pháp so sánh, tổng hợp: .................................................................32
2.3.5. Phƣơng pháp dự báo: ..................................................................................32
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG HẠ
TẦNG GIAO THÔNG TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC CỦA
UBND HUYỆN ĐÔNG ANH ..................................................................................33
3.1.Khái quát về huyện Đông Anh, đặc điểm bộ máy quản lý dự án và hệ thống hạ
tầng giao thông của huyện Đông Anh hiện nay ........................................................33
3.1.1. Giới thiệu khái quát về huyện Đông Anh ...................................................33
3.1.2. Mô hình quản lý dự án ................................................................................34
3.1.3. Tổng quan về hệ thống hạ tầng giao thông của UBND huyện Đông Anh
hiện nay .................................................................................................................37
3.1.4. Tổng quát về các dự án xây dựng hạ tầng giao thông giai đoạn 2010-2016......38
3.2. Thực trạng quản lý dự án xây dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn NSNN của
UBND huyện Đông Anh giai đoạn 2010-2016. ........................................................39

3.2.1. Lập dự án đầu tƣ, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tƣ .............................39
3.2.2. Quản lý đấu thầu .........................................................................................40
3.2.3. Tổ chức giám sát thực hiện dự án ...............................................................41
3.2.4. Kết thúc, nghiệm thu, bàn giao và đánh giá dự án ......................................52
3.3. Kết quả, hạn chế và nguyên nhân trong công tác quản lý dự án đầu tƣ xây dựng
hạ tầng giao thông củaUBND huyện Đông Anh trong thời gian qua. ......................53
3.3.1. Kết quả đạt đƣợc .........................................................................................53
3.3.2. Các hạn chế trong công tác quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao
thông của UBND huyện Đông Anh ......................................................................55
3.3.3. Nguyên nhân của các hạn chế .....................................................................56
CHƢƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƢ
XÂY DỰNG HẠ TẦNG GIAO THÔNG TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ
NƢỚC CỦA UBND HUYỆN ĐÔNG ANH ............................................................58


4.1. Định hƣớng phát triển hạ tầng giao thông trên địa bàn huyện Đông Anh giai
đoạn 2017 -2020 ........................................................................................................58
4.1.1. Các căn cứ để xây dựng định hƣớng phát triển hạ tầng giao thông trên địa
bàn huyện Đông Anh giai đoạn 2017 -2020: ........................................................58
4.1.2. Dự báo những thuận lợi và khó khăn ..........................................................58
4.1.3. Mục tiêu định hƣớng đầu tƣ công trung hạn giai đoạn 2017-2020:...........60
4.2. Một số giải pháp hoàn thiện quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông
từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc của UBND huyện Đông Anh .............................61
4.2.1. Nâng cao chất lƣợng quy hoạch, quản lý quy hoạch và tuân thủ quy hoạch
trong xây dựng hạ tầng giao thông ........................................................................61
4.2.2. Nâng cao chất lƣợng công tác kế hoạch hóa nguồn vốn đầu tƣ theo kế
hoạch trung hạn và phân kỳ hàng năm. .................................................................62
4.2.3. Khai thác mọi nguồn lực, thu hút nguồn vốn đầu tƣ, giảm gánh nặng cho
đầu tƣ công ............................................................................................................63
4.2.4. Đẩy nhanh tiến độ trong công tác giải phóng mặt bằng .............................64

4.2.5. Hoàn thiện công tác quản lý ........................................................................64
4.2.6. Hoàn thiện tổ chức và nâng cao chất lƣợng bộ máy quản lý dự án chuyên
nghiệp ....................................................................................................................67
4.2.7. Tăng cƣờng công tác đánh giá, kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm trong việc
sử dụng vốn ngân sách nhà nƣớc ..........................................................................68
KẾT LUẬN ...............................................................................................................70
TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................71


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT

Ký hiệu

Nguyên nghĩa

1

DADT

Dự án đầu tƣ

2

GPMB

Giải phóng mặt bằng

3

GTVT

Giao thông vận tải

4

HĐND

Hội đồng nhân dân

5

HTGT

Hạ tầng giao thông

6

NSNN

Ngân sách nhà nƣớc

7

QLDA

Quản lý dự án

8

UBND

Ủy ban nhân dân

i


DANH MỤC CÁC BẢNG

STT

Bảng

1

Bảng 3.1

2

Bảng 3.2

2

Bảng 3.2

Nội dung
Tổng hợp dự án hoàn thành giai đoạn 2010-2016và
định hƣớng đến 2020
Phân bổ vốn đầu tƣ xây dựng mới hạ tầng giao

thông trên địa bàn huyện Đông Anh
Tổng hợp công tác giải ngân dự án hạ tầng giao
thông trên địa bàn huyện Đông Anh

ii

Trang
39

40

52


DANH MỤC HÌNH

STT

Hình

1

Hình 3.1

Nội dung
Mô hình hoạt động của Ban QLDA

iii

Trang

34


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài:
Trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc và hội nhập quốc tế,
việc đầu tƣ xây dựng các công trình hạ tầng giao thông đảm bảo cung cấp cơ sở vật
chất, hạ tầng kỹ thuật là rất quan trọng.
Đông Anh là huyện ngoại thành ở phía Đông Bắc Thủ đô Hà Nội, cách trung
tâm Thủ đô 15 km theo đƣờng quốc lộ 3 (Hà Nội - Thái Nguyên) với tổng diện tích
tự nhiên là 18.213,9 ha, có 24 đơn vị hành chính trong đó có 23 xã và 1 thị trấn.
- Phía Bắc, Đông Bắc giáp huyện Sóc Sơn (Hà Nội);
- Phía Đông giáp huyện Gia Lâm (Hà Nội) và huyện Từ Sơn, huyện Yên
Phong (Bắc Ninh);
- Phía Tây giáp huyện Mê Linh, Hà Nội;
- Phía Nam giáp quận Tây Hồ và quận Bắc Từ Liêm (Hà Nội).
Đông Anh là đầu mối giao thông nối liền Thủ đô Hà Nội với các vùng công
nghiệp, các khu trung tâm kinh tế, dịch vụ lớn phía Bắc và Đông Bắc của nƣớc ta bởi
quốc lộ 2, quốc lộ 3, quốc lộ 18, Quốc lộ 3 mới đoạn Hà Nội - Thái Nguyên, cùng
tuyến đƣờng sắt đi các tỉnh phía Bắc và đƣờng thuỷ. Nhƣ vậy Đông Anh có nhiều ƣu
thế về vị trí, tiềm năng và thế mạnh có khả năng thu hút đầu tƣ, chuyển dịch cơ cấu
kinh tế, cơ cấu cây trồng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của huyện.
Trong thời gian qua, Đông Anh cùng với Thủ đô có nhiều điều kiện thuận lợi
để phát triển kinh tế, xã hội nhƣ Việt Nam hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu
rộng tạo ra nhiều thời cơ phát triển mới, thúc đẩy tiến trình công nghiệp hóa, hiện
đại hóa; Thủ đô đƣợc mở rộng; Qui hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030 và
tầm nhìn đến 2050 đƣợc Chính phủ phê duyệt; Các quy hoạch phân khu đô thị trên
địa bàn huyện Đông Anh đƣợc phê duyệt, công bố và bàn giao.
Về cơ sở hạ tầng đã đầu tƣ xây mới, cải tạo, nâng cấp đồng bộ các công trình
hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội... từng bƣớc đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân,

góp phần đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế - xã hội của huyện.

1


Trên địa bàn huyện Đông Anh- Thành phố Hà Nội, ngoài các nguồn vốn
FDI-vốn đầu tƣ trực tiếp từ nƣớc ngoài, vốn từ các cá nhân, tổ chức, doanh
nghiệp(nguồn vốn xã hội hóa)… thì nguồn vốn từ ngân sách nhà nƣớc là nguồn vốn
chủ yếu để đầu tƣ xây dựng, duy trì hoạt động cơ sở hạ tầng giao thông. Tuy nhiên
hiện nay ngân sách nhà nƣớc chỉ đáp ứng một phần nhu cầu đầu tƣ xây dựng cơ bản
các công trình giao thông trên địa bàn huyện Đông Anh. Việc quản lý nhà nƣớc nói
chung và của huyện Đông Anh nói riêng trong lĩnh vực đầu tƣ xây dựng hạ tầng
giao thông còn nhiều hạn chế,bất cập: một số luật pháp,chính sách,cơ chế chƣa phù
hợp,chồng chéo,thiếu và không đồng bộ;tình trạng buông lỏng quản lý dẫn đến lãng
phí,thất thoát vốn của Nhà nƣớc,làm suy giảm chất lƣợng các công trình,dự án giao
thông có vốn đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách n hà nƣớc; Còn có hiện tƣợng
chồng lấn quy hoạch giữa quy hoạch vùng, quy hoạch ngành và các quy hoạch chi
tiết, các quy hoạch không thực hiện theo một lộ trình đồng bộ dẫn đến ảnh hƣởng
rất nhiều đến tiến độ chuẩn bị, triển khai, thực hiện dự án, công tác quản lý quy
hoạch chƣa đƣợc quan tâm đúng mức;Chất lƣợng của các hồ sơ dự án đầu tƣ, hồ sơ
thiết kế chƣa cao, chƣa phù hợp với thực tế dẫn đến phải điều chỉnh lại thiết kế, dự
toán ảnh hƣởng đến tiến độ thi công, chất lƣợng công trình và tăng vốn đầu tƣ. Đơn
vị tƣ vấn, các cán bộ quản lý dự án, thẩm định dự án lơ là, thiếu trách nhiệm không
tiến hành kiểm tra, đối soát hiện trƣờng để phát hiện các sai sót; Công tác quản lý
chất lƣợng chƣa đƣợc quan tâm đúng mức nhƣ: quản lý chất lƣợng nguồn vật liệu,
quy trình thi công,quản lý chất lƣợng tổng thể, chất lƣợng bán thành phẩm, kiểm tra
giám sát sau thi công nên một số công trình sau khi đƣa vào sử dụng một thời gian
ngắn phải tiến hành sửa chữa; Còn tồn tại việc chậm hoàn thành dự án theo tiến độ
yêu cầu: Ngoài các yếu tố khách quan nhƣ công tác giải phóng mặt bằng, điều kiện thời
tiết, nguồn vốn đầu tƣ... thì Chủ đầu tƣ và Ban QLDA chƣa kịp thời đôn đốc, chỉ đạo

quyết liệt nhà thầu trong công tác tập trung các nguồn lực để đẩy nhanh tiến độ thi
công; Còn lơ là trong công tác kiểm tra, giám sát tiến độ để đƣa ra các biện pháp điều
chỉnh kịp thời;Công tác GPMB tuy đã có nhiều cố gắng nhƣng vẫn chƣa đáp ứng
yêu cầu tiến độ triển khai các dự án, nhất là các công trình trọng điểm. Một số địa
phƣơng, đơn vị chƣa tập trung cho công tác GPMB, còn buông lỏng, đùn đẩy, né

2


tránh, thiếu tránh nhiệm. Các chế độ chính sách, đền bù hỗ trợ giải phóng mặt bằng
của nhà nƣớc vẫn chƣa đáp ứng đƣợc nhu cầu của nhân dân;Công tác kiểm tra, giám
sát việc thực hiện các biện pháp an toàn lao động, vệ sinh môi trƣờng trên các công
trƣờng thi công chƣa đƣợc chặt chẽ, thƣờng xuyên, liên tục và còn mang tính hình
thức; Trình độ của một bộ phận cán bộ tham gia quản lý dự án còn thấp, không
đồng đều và chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu nhiệm vụ, hạn chế trong công tác học tập
nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ...
Trƣớc thực trạng mang tính cấp thiết đó, nhằm nâng cao hiệu quả đầu
tƣ,chống thất thoát,lãng phí,dàn trải,nợ tồn đọng vốn đầu tƣ xây dựng cơ bản, đẩy
nhanh tiến độ thi công và nâng cao chất lƣợng công trình bằng việc nâng cao hiệu
quả công tác quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông là mộtvấn đề rất thiết
thực cấp báchcả vềlýluận vàthực tiễn. Là cán bộ viên chức đang làm việc tại UBND
huyện Đông Anh, tôi chọn đề tài “ Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao
thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nước của UBND huyện Đông Anh” làm đề tài
luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý kinh tế.
Câu hỏi nghiên cứu:
- Thực trạng và những hạn chếtrong quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao
thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc của UBND huyện Đông Anh hiện nay?
- Giải pháp nào để hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng
giao thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc của UBND huyện Đông Anh trong
các giai đoạn tiếp theo?

2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu:
2.1. Mục tiêu nghiên cứu:
Đề xuất phƣơnghƣớng và cácgiải pháp nhằm hoàn thiện công tác quảnlý dự án
đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc của UBND
huyện Đông Anh.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Luận văn có nhiệm vụ nghiên cứu là hệ thống hóa về tổng quan tình hình nghiên
cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông từ

3


nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc.Kinh nghiệm thực tiễn của một số huyện ngoại thành và
bài học rút ra cho huyện Đông Anh trong việc quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng
giao thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc của chính quyền cấp huyện.
- Đánh giá thực trạng quản lý dự án đầu tƣ xây dựng dự án hạ tầng giao thông
trong những năm vừa qua của UBND huyện Đông Anh.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ
tầng giao thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc của UBND huyện Đông Anh
trong giai đoạn tiếp theo.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu:
3.1. Đối tượng nghiên cứu:Quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông từ
nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc của UBND huyện Đông Anh.
3.2. Phạm vi nghiên cứu:
3.2.1. Về không gian: Huyện Đông Anh, Hà Nội.
3.2.2. Về thời gian: Từ năm 2010 đến năm 2016 và dự báo đến 2020.
3.2.3: Về nội dung: Hoạt động quản lý các dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao
thông do UBND huyện Đông Anh làm chủ đầu tƣ và đƣợc giao cho Ban quản lý
dự án trực thuộc Huyện thực hiện. Về cơ bản khi nghiên cứu về quản lý dự án hai
chủ thể này là một.

4. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn có kết
cấu gồm 4 chƣơng, cụ thể nhƣ sau:
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và một số vấn đề lý luận về quản lý
dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nước
của chính quyền cấp Huyện.
Chương 2: Phương pháp và thiết kế nghiên cứu.
Chương 3: Thực trạng quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông từ
nguồn vốn ngân sách nhà nước của UBND huyện Đông Anh.
Chương 4: Một số định hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý dự án đầu tư
xây dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn NSNN của UBND huyện Đông Anh.

4


CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, MỘT SỐ VẤN ĐỀ
LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG HẠ
TẦNG GIAO THÔNG TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC CỦA
CHÍNH QUYỀN CẤP HUYỆN
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu:
Quản lý dự án đầu tƣ là một lĩnh vực đã có nhiều công trình nghiên cứu và đã
đƣợc công bố dƣới nhiều hình thức khác nhau nhƣ: sách chuyên khảo, luận văn tiến sĩ,
thạc sĩ, các bài viết đăng tải trên các tạp chí chuyên ngành. Có 2 nhóm nghiên cứu chủ
yếu liên quan đến đề tài luận văn gồm: Nhóm các nghiên cứu về quản lý dự án và
nhóm các nghiên cứu về quản lý sử dụng vốn ngân sách nhà nƣớc, cụ thể nhƣ:
Cuốn sách “Quản trị dự án hiện đại” của tác giả Nguyễn Văn Dung, nhà xuất
bản Tài Chính, năm 2010; cuốn sách đã đề cập thiết lập các mục tiêu và giới hạn của
dự án, các phƣơng pháp để kiểm soát và duy trì dự án theo quỹ đã cam kết. Tác giả chỉ
dừng lại ở nghiên cứu chi phí thực hiện dự án, chƣa nghiên cứu các nội dung khác của
quản lý dự án.

Cuốn sách “Quản trị dự án nhìn từ góc độ nhà nước, nhà đầu tư, nhà tư vấn,
nhà thầu” của tác giả Nguyễn Xuân Hải, nhà xuất bản Xây dựng, năm 2002; cuốn
sách đã nghiên cứu cụ thể quản lý dự án từ mọi góc nhìn của các bên có quyền lợi,
nghĩa vụ và trách nhiệm có liên quan trực tiếp. Từ nghiên cứu của tác giả, có thể áp
dụng đƣa ra các kiến nghị, đề xuất phù hợp nhất, đảm bảo quyền và lợi ích cho các
bên trực tiếp liên quan đến dự án đầu tƣ xây dựng công trình, đảm bảo hiệu quả dự
án đầu tƣ, nâng cao chất lƣợng quản lý dự án đầu tƣ.
Mặc dù có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến công tác quản lý dự án
đầu tƣ sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc,tuy nhiên có ít các nghiên cứu
chuyên sâu về hoạt động quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông từ vốn
ngân sách nhà nƣớc trên địa bàn huyện Đông Anh-Thành phố Hà Nội. Với đặc thù
là huyện ngoại thành của Thủ đô, tập trung dân cƣ đông đúc trong điều kiện quy
hoạch phát triển trọng điểm của Hà Nội đƣợc mở rộng về phía Bắc sông Hồng đặt

5


ra nhu cầu rất lớn về phát triển mạng lƣới giao thông mang tính hiện đại, đồng bộ
và có định hƣớng tƣơng lai cho sự phát triển kinh tế-xã hội của huyện Đông Anh.
UBND huyện Đông Anh với chức năng chính là cơ quan quản lý nhà nƣớc về hệ
thống hạ tầng giao thông trên địa bàn Huyện, đồng thời là chủ đầu tƣ các dự án đầu tƣ
xây dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc trên địa bàn huyện
Đông Anh để từng bƣớc đáp ứng nhu cầu giao thông vận tải trong hiện tại và tƣơng lai.
Luận văn sẽ tập trung nghiên cứu giải quyết những vấn đề lý luận cơ bản về quản
lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc
của UBND huyện Đông Anh, đánh giá thực trạng hoạt động quản lý dự án để từ đó đề
xuất các giải pháp hoàn thiện. Các công trình, sách, tài liệu đã nhắc đến ở trên có giá
trị tham khảo, đƣợc kế thừa có chọn lọc trong quá trình nghiên cứu luận văn.
1.2. Cơ sở lý luận về quản lý dự án đầu tƣ xây dựng hạ tầng giao thông từ
nguồn vốn NSNN.

1.2.1. Khái niệm và những vấn đề cơ bản về quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ
tầng giao thông
1.2.1.1. Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn NSNN
* Khái niệm:
Dự án đầu tƣ từ NSNN là những dự án sử dụng nguồn vốn cấp phát từ nguồn
NSNN và đƣợc đầu tƣ vào lĩnh vực cụ thể. Từ đó có thể định nghĩa nhƣ sau: Dự án
đầu tư từ nguồn vốn NSNN là tập hợp các hoạt động sử dụng nguồn vốn từ NSNN
để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những đối tượng nhất định trên địa bàn cụ thể
nhằm đạt được mục tiêu trong khoảng thời gian xác định.
Dự án đầu tư hạ tầng giao thông sử dụng nguồn vốn NSNN là tập hợp các
hoạt động sử dụng nguồn vốn từ NSNN để xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo các
công trình, phương tiện, thiết bị hạ tầng giao thông trên địa bàn cụ thể nhằm mục
đích phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ
trong khoảng thời gian xác định.
* Đặc điểm dự án đầu tư hạ tầng giao thông từ nguồn vốn NSNN:
Dự án đầu tƣ hạ tầng giao thông sử dụng vốn NSNN có 2 nhóm đặc điểm cơ
bản: nhóm đặc điểm của một dự án đầu tƣ, nhóm đặc điểm gắn với việc sử dụng

6


vốn NSNN trong đầu tƣ hạ tầng giao thông. Các đặc điểm này chi phối tới việc
quản lý các dự án đầu tƣ.
Nhóm đặc điểm của một dự án đầu tƣ thể hiện ở các điểm sau:
Một là, dự án có tính chu trình và đƣợc thực hiện theo một trình tự chặt chẽ
gồm: ý tƣởng hình thành dự án, chuẩn bị dự án đầu tƣ, thực hiện dự án đầu tƣ, kết
thúc đầu tƣ, bàn giao đƣa vào sử dụng, vận hành các kết quả đầu tƣ và đánh giá kết
thúc dự án.
Hai là, dự án có mục tiêu rõ ràng. Dự án đầu tƣ ngay từ giai đoạn hình thành
phải xác định rõ mục tiêu đầu tƣ. Việc thực hiện dự án nhằm giải quyết đƣợc lợi ích

gì về kinh tế, xã hội, tài chính; ai đƣợc hƣởng lợi từ dự án? Nhƣ vậy, bất kỳ một dự
án đầu tƣ nào đƣợc lập, thẩm định và phê duyệt đều phải bảo đảm tính mục đích.
Ba là, dự án luôn có tính kết quả. Kết quả của các dự án đầu tƣ có thể là các
công trình hay các sản phẩm có tính ứng dụng cụ thể.
Bốn là, về nguồn lực bảo đảm cho dự án. Để dự án đầu tƣ triển khai đạt đƣợc
các mục tiêu đầu tƣ thì cần phải bố trí nguồn lực (nhân lực, vật lực, tài lực) cho dự
án ngay từ giai đoạn đầu tiên đến giai đoạn cuối cùng của chu trình dự án.
Năm là, về chủ thể tham gia dự án. Bất kỳ một dự án đầu tƣ nào đều có sự
tham gia của các chủ thể bao gồm: chủ đầu tƣ, các nhà thầu (xây lắp, tƣ vấn, cung
cấp hàng hóa, dịch vụ), tổ chức tài trợ vốn và các cơ quan quản lý nhà nƣớc.
Sáu là, dự án bao giờ cũng đƣợc tồn tại trong một khoảng thời gian xác định.
Thời gian dài hay ngắn tùy thuộc vào quy mô, mức độ, tính chất của dự án.
Nhóm đặc điểm gắn với việc quản lý và sử dụng nguồn vốn NSNN trong đầu tƣ
hạ tầng giao thông
Một là, quá trình thực hiện dự án từ NSNN phải tuân thủ các nguyên tắc quản
lý và sử dụng NSNN. Nguồn vốn cho các dự án đầu tƣ này là do NSNN cấp phát
trực tiếp nên trong quá trình triển khai thực hiện dự án phải tuân thủ nghiêm ngặt
các quy định về quản lý và sử dụng NSNN theo Luật ngân sách, từ việc bố trí kế
hoạch vốn hàng năm, lập và điều chỉnh kế hoạch vốn, phân bổ vốn, thẩm tra và giao
kế hoạch vốn, thanh quyết toán vốn đầu tƣ.

7


Hai là, việc sử dụng vốn của dự án từ NSNN thƣờng là không có tính hoàn trả
trực tiếp, do chủ yếu đầu tƣ vào kết cấu hạ tầng, đổi mới cơ cấu kinh tế, thúc đẩy
phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng, khả năng thu hồi vốn là rất
thấp hoặc không có khả năng thu hồi vốn trực tiếp. Hiệu quả của các dự án này
chính là hiệu quả về mặt kinh tế, xã hội do các dự án này mang lại. Vì vậy, việc
đánh giá hiệu quả của dự án đầu tƣ từ NSNN đòi hỏi phải đánh giá tác động của dự

án một cách toàn diện cả về kinh tế, xã hội, văn hóa và môi trƣờng.
Ba là, dự án đầu tƣ từ NSNN thƣờng có quy mô lớn, phục vụ cho các nhu cầu
chung của Nhà nƣớc về kinh tế, chính trị, xã hội, an ninh, quốc phòng. Các dự án
này thƣờng cần một lƣợng vốn rất lớn nên các tổ chức, cá nhân ngoài Nhà nƣớc
thƣờng không đủ điều kiện về nguồn vốn để tham gia; Vì vậy, Nhà nƣớc phải bố trí
vốn NSNN để thực hiện các dự án đầu tƣ này.
Bốn là, dự án đầu tƣ từ NSNN đáp ứng các mục tiêu trung và dài hạn của Nhà
nƣớc, do đó việc lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tƣ từ NSNN phải trên cơ sở
chiến lƣợc phát triển kinh tế xã hội, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội
trong từng thời kỳ.
Năm là, trong đầu tƣ hạ tầng giao thông hầu hết, chủ đầu tƣ và ngƣời đƣợc thụ
hƣởng kết quả đầu tƣ dự án đầu tƣ từ NSNN không phải là một do vậy thiếu động
cơ để đạt mục tiêu và áp lực kiểm soát, khó xác định trách nhiệm cá nhân. Chủ đầu
tƣ sử dụng nguồn vốn NSNN để đầu tƣ không phải cho mình mà lại chuyển giao
quyền quản lý và sử dụng cho đơn vị khác (ngƣời khác) nên khả năng lãng phí, thất
thoát, tiêu cực là rất lớn nếu không đƣợc kiểm soát chặt chẽ. Đặc điểm này đòi hỏi
trong công tác quản lý dự án phải có quy trình, phƣơng thức kiểm soát chặt chẽ, sử
dụng phƣơng thức quản lý hợp lý.
Sáu là, việc sử dụng nguồn vốn của các dự án đầu tƣ từ NSNN chủ yếu bằng
cơ chế đại diện, ủy quyền: Nhà nƣớc đại diện cho nhân dân quản lý, sử dụng vốn
NSNN (chủ yếu từ nguồn thu thuế của nhân dân); các cơ quan nhà nƣớc ở cấp cao
(Chính phủ, Quốc hội) ủy thác việc quản lý, sử dụng vốn NSNN cho các Bộ,
Ngành, các Tỉnh, Thành phố và tiếp tục phân cấp, ủy quyền cho các đơn vị cấp dƣới

8


thực hiện. Do vậy, đây là một trong những nguyên nhân sâu xa dẫn đến dự án đầu
tƣ từ NSNN dễ bị thất thoát, lãng phí, tham nhũng nếu việc quản lý không tốt.
Bảy là, sản phẩm của dự án hạ tầng giao thông có tính chất đơn chiếc. Mỗi dự

án đều có quy mô, các hạng mục đƣợc thiết kế riêng theo yêu cầu và mục đích sử
dụng của công trình. Mỗi dự án đều có yêu cầu riêng về mặt kỹ thuật, công nghệ,
quy phạm, độ an toàn,... Vì vậy, yêu cầu về quản lý đối với các dự án thuộc lĩnh vực
này là khác nhau đối với các các công trình khác nhau.
Tám là, sản phẩm của các dự án hạ tầng giao thông có tính tổng hợp về khoa
học, kỹ thuật, trong một dự án có rất nhiều hạng mục công trình( đƣờng, cầu, kè, hệ
thống an toàn giao thông...); liên quan mật thiết và có tác động, ảnh hƣởng tới nhiều
ngành, nhiều vùng.
* Chu kỳ dự án đầu tư:
Chu kỳ của dự án đầu tƣ là các giai đoạn mà dự án phải trải qua bắt đầu từ khi
dự án mới chỉ là quy hoạch của Chủ đầu tƣ cho đến khi dự án đƣợc hoàn thành
chấm dứt hoạt động. Chu kỳ của dự án đầu tƣ đƣợc xem xét trên ba khía cạnh: trình
tự công việc, kế hoạch vốn và kết quả theo trình tự của công việc.
1.2.1.2. Quản lý dự án đầu tư sử dụng vốn NSNN
* Khái niệm quản lý dự án đầu tư:
Quản lý dự án là quá trình lập kế hoạch, điều phối thời gian, nguồn lực và
giám sát quá trình phát triển của dự án nhằm đảm bảo cho dự án hoàn thành đúng
thời hạn, trong phạm vi ngân sách đƣợc duyệt và đạt đƣợc các yêu cầu đã định về
kỹ thuật và chất lƣợng sản phẩm dịch vụ, bằng những phƣơng pháp và điều kiện tốt
nhất cho phép.
Quản lý dự án đầu tƣ chính là sự tác động liên tục, có tổ chức, có định hƣớng quá
trình đầu tƣ (bao gồm công tác chuẩn bị đầu tƣ, thực hiện đầu tƣ, kết thúc, đƣa vào
khai thác sử dụng và vận hành kết quả đầu tƣ cho đến khi thanh lý tài sản do đầu tƣ tạo
ra). Quản lý dự án đầu tƣ là sự tác động liên tục, có tổ chức, có định hƣớng và áp
dụng những hiểu biết, kỹ năng, công cụ, kỹ thuật vào hoạt động dự án nhằm đạt
đƣợc những yêu cầu và mục tiêu mong muốn từ dự án.
Quản lý dự án đầu tƣ bao gồm 3 giai đoạn chủ yếu:
9

Lập kế hoạch: Đây là giai đoạn xây dựng mục tiêu, xác định những công việc
cần đƣợc hoàn thành, nguồn lực cần thiết để thực hiện dự.
Điều phối thực hiện dự án: Đây là quá trình phân phối nguồn lực bao gồm tiền vốn,
lao động, thiết bị và đặc biệt quan trọng là điều phối và quản lý tiến độ thời gian
Giám sát: Là quá trình theo dõi kiểm tra tiến trình dự án, phân tích tình hình
thực hiện, báo cáo hiện trạng và đề xuất biện pháp giải quyết những vƣớng mắc
trong quá trình thực hiện. Các giai đoạn của quá trình quản lý dự án hình thành một
chu trình năng động từ việc lập kế hoạch đến điều phối thực hiện và giám sát, sau
đó phản hồi cho việc tái lập kế hoạch dự án.
* Mục tiêu của quản lý dự án:
Mục tiêu cơ bản của quản lý dự án là hoàn thành các công việc dự án theo
đúng yêu cầu kỹ thuật và chất lƣợng, trong phạm vi ngân sách đƣợc duyệt và theo
tiến độ thời gian cho phép.
* Vai trò của quản lý dự án:
Công tác quản lý dự án có những tác dụng chủ yếu sau:
- Quản lý, điều hành dự án đi đúng mục tiêu đã đề ra.
- Liên kết tất cả các hoạt động, các công việc của dự án.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho việc liên hệ thƣờng xuyên, gắn bó giữa các
nhóm dự án với khách hàng và các nhà cung cấp đầu vào cho dự án.
- Tăng cƣờng sự hợp tác giữa các thành viên và chỉ rõ trách nhiệm của các
thành viên tham gia dự án.
- Tạo điều kiện phát hiện sớm những khó khăn, vƣớng mắc nảy sinh và điều
chỉnh kịp thời trƣớc những thay đổi hoặc điều kiện không dự đoán đƣợc.
- Tạo ra sản phẩm và dịch vụ có chất lƣợng cao, đáp ứng đúng tiến độ và tiết
kiệm chi phí.
* Mô hình quản lý dự án đầu tư:
Có nhiều mô hình tổ chức quản lý dự án, căn cứ vào điều kiện năng lực của cá
nhân, tổ chức và yêu cầu của dự án, có thể chia hình thức tổ chức quản lý dự án
thành 2 nhóm chính là hình thức thuê tƣ vấn quản lý dự án (gồm mô hình tổ chức

10


theo hình thức chủ nhiệm điều hành dự án và mô hình chìa khóa trao tay) và hình
thức chủ đầu tƣ trực tiếp quản lý dự án.
*. Những căn cứ lựa chọn mô hình quản lý dự án đầu tƣ
Để lựa chọn mô hình quản lý dự án cần dựa vào những nhân tố cơ bản nhƣ quy
mô dự án, thời gian thực hiện, công nghệ sử dụng, độ bất định và rủi ro của dự án,
địa điểm thực hiện dự án, nguồn lực và chi phí cho dự án, số lƣợng dự án thực hiện
trong cùng thời kỳ và tầm quan trọng của nó. Ngoài ra cũng cần phân tích các tham
số quan trọng khác là phƣơng thức thống nhất các nỗ lực, cơ cấu quyền lực, mức độ
ảnh hƣởng và hệ thống thông tin.
1.2.2. Nội dung quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông từ nguồn vốn
NSNN
Hiện nay có nhiều cách tiếp cận và các quan niệm khác nhau về nội dung quản
lý dự án đầu tƣ, trong luận văn này đề cập đến 2 quan điểm cơ bản:
Quan điểm thứ nhất, hoạt động quản lý dự án đầu tƣ gồm 9 lĩnh vực cần đƣợc
thực hiện là: lập kế hoạch tổng quan, quản lý phạm vi, quản lý thời gian, quản lý chi
phí, quản lý chất lƣợng, quản lý nhân lực, quản lý thông tin, quản lý rủi ro, quản lý
hợp đồng và hoạt động mua bán.
Quan điểm thứ hai, nội dung hoạt động quản lý dự án theo chu kỳ, theo đó
quản lý dự án đầu tƣ đƣợc chia thành 4 giai đoạn: giai đoạn xây dựng ý tƣởng, giai
đoạn phát triển, giai đoạn thực hiện và giai đoạn kết thúc.
Trên cơ sở kế thừa ƣu điểm của các cách tiếp cận trên, và theo trình tự hoạt
động quản lý dự án xây dựng hạ tầng giao thông hiện nay, luận văn tiếp cận nội
dung quản lý dự án theo trình tự thời gian bao gồm: lập dự án đầu tƣ; thẩm định dự
án đầu tƣ và ra quyết định đầu tƣ; lập kế hoạch thực hiện dự án đầu tƣ; quản lý đấu
thầu; công tác giám sát và kiểm soát thực hiện dự án; kết thúc, nghiệm thu, bàn giao
và quyết toán dự án.
1.2.2.1. Lập dự án đầu tư

Quá trình lập dự án đầu tƣ đƣợc tiến hành qua 3 giai đoạn: nghiên cứu các cơ
hội đầu tƣ, nghiên cứu tiền khả thi, nghiên cứu khả thi.

11


*. Giai đoạn nghiên cứu cơ hội đầu tư
Đây là giai đoạn đầu tiên trong việc hình thành ý tƣởng về một dự án đầu tƣ,
ngƣời ta còn gọi đây là giai đoạn nghiên cứu cơ hội đầu tƣ. Mục đích của giai đoạn
này là để trả lời câu hỏi có hay không cơ hội đầu tƣ, phải đƣợc dựa vào các căn cứ
khoa học, đó là:
- Chiến lược phát triển kinh tế xã hội, văn hóa của cả nước, của từng vùng
lãnh thổ, chiến lược phát triển sản xuất kinh doanh, dịch vụ của ngành,..
- Nhu cầu thực tế của xã hội đối với sản phẩm, dịch vụ cụ thể
- Tiềm năng sẵn có và có thể khai thác để thực hiện dự án.
- Những kết quả và hiệu quả sẽ đạt được khi thực hiện dự án đầu tư.
Giai đoạn này nếu đƣợc thực hiện đầy đủ sẽ là nền tảng cho giai đoạn nghiên
cứu tiền khả thi, là giai đoạn chuẩn bị những tài liệu, những thông tin tham khảo
cho giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi.
*. Giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi.
Mục đích nghiên cứu tiền khả thi nhằm loại bỏ các dự án bấp bênh (về thị
trƣờng, về kỹ thuật), những dự án mà kinh phí đầu tƣ quá lớn, mức sinh lợi nhỏ,
hoặc không thuộc loại ƣu tiên trong chiến lƣợc phát triển kinh tế - xã hội. Nội
dung nghiên cứu tiền khả thi bao gồm các vấn đề sau đây:
- Nghiên cứu về sự cần thiết phải đầu tƣ, các điều kiện thuận lợi và khó khăn.
- Dự kiến quy mô đầu tƣ, hình thức đầu tƣ.
- Phân tích, lựa chọn sơ bộ về công nghệ, kỹ thuật và các điều kiện cung cấp
vật tƣ thiết bị, nguyên liệu, năng lƣợng, dịch vụ, hạ tầng.
- Phân tích, lựa chọn sơ bộ các phƣơng án thực hiện.
- Xác định sơ bộ tổng mức đầu tƣ, phƣơng án huy động các nguồn vốn, khả

năng hoàn vốn và trả nợ, thu lãi.
- Tính toán sơ bộ hiệu quả đầu tƣ về mặt kinh tế xã hội của dự án.
- Xác định tính độc lập khi vận hành, khai thác của các dự án thành phần hoặc
tiểu dự án.

12


*. Giai đoạn nghiên cứu khả thi
Đây là bƣớc sàng lọc lần cuối cùng để lựa chọn đƣợc dự án tối ƣu. Sản phẩm
cuối cùng của nghiên cứu khả thi là báo cáo nghiên cứu khả thi hay dự án đầu tƣ.
Nội dung chủ yếu của báo cáo này bao gồm:
- Những căn cứ để xác định sự cần thiết phải đầu tƣ.
- Lựa chọn hình thức đầu tƣ.
- Chƣơng trình sản xuất và các yếu tố phải đáp ứng.
- Các phƣơng án địa điểm cụ thể phù hợp với quy hoạch xây dựng.
- Phƣơng án giải phóng mặt bằng, kế hoạch tái định cƣ.
- Phân tích lựa chọn phƣơng án kỹ thuật, công nghệ.
- Các phƣơng án kiến trúc, giải pháp xây dựng, thiết kế sơ bộ của các phƣơng
án đề nghị lựa chọn, giải pháp quản lý và bảo vệ môi trƣờng.
- Xác định rõ nguồn vốn, khả năng tài chính, tổng mức đầu tƣ và nhu cầu vốn
theo tiến độ, phƣơng án hoàn trả vốn đầu tƣ.
- Phƣơng án quản lý khai thác dự án và sử dụng lao động .
- Phân tích hiệu quả đầu tƣ.
- Các mốc thời gian chính thực hiện đầu tƣ.
- Kiến nghị hình thức quản lý thực hiện dự án.
- Xác định chủ đầu tƣ.
- Mối quan hệ và trách nhiệm của các cơ quan liên quan đến dự án.
Trong lĩnh vực hạ tầng giao thông trong giai đoạn nghiên cứu khả thi ngoài các
tài liệu thu thập đƣợc còn phải tiến hành các công tác khảo sát, thăm dò, điều tra

thực tế( đo đạc sơ bộ địa hình, thăm dò sơ bộ địa chất, điều tra thủy văn...) để lấy tài
liệu nghiên cứu, lập dự án.
Hồ sơ báo cáo nghiên cứu khả thi( dự án đầu tƣ) này sẽ đƣợc trình lên cấp quản lý
có thẩm quyền để thẩm định và phê duyệt cho phép thực hiện dự án nếu đủ điều kiện.
1.2.2.2. Thẩm định dự án đầu tư và ra quyết định đầu tư
Thẩm định dự án đầu tƣ nhằm xác định tính khả thi của dự án đầu tƣ và
thƣờng bao gồm những nội dung cơ bản sau:

13


*. Thẩm định khía cạnh pháp lý của dự án
- Sự phù hợp của dự án với quy hoạch phát triển kinh tế xã hội, quy hoạch phát
triển ngành, quy hoạch xây dựng.
- Xem xét tƣ cách pháp nhân và năng lực chủ đầu tƣ.
- Thẩm định sự phù hợp của dự án đầu tƣ với các văn bản pháp quy của nhà
nƣớc, các quy định, chế độ khuyến khích ƣu đãi.
- Thẩm định nhu cầu sử dụng đất, tài nguyên, khả năng giải phóng mặt bằng.
* Thẩm định khía cạnh thị trường của dự án
Xem xét tính đầy đủ, tính chính xác trong từng nội dung phân tích nhu cầu thị
trƣờng về sản phẩm của dự án:
+ Kết luận khái quát về mức độ thỏa mãn nhu cầuthị trƣờng tổng thể về sản
phẩmcủa dự án.
+ Kiểm tra tính hợp lý trong việc xác định thị trƣờng mục tiêu của dự án.
+ Đánh giá sản phẩm của dự án.
+ Đánh giá cơ sở dữ liệu, các phƣơng pháp phân tích, dự báo cung cầu thị
trƣờng về sản phẩm của dự án.
+ Xem xét khả năng cạnh tranh, chiếm lĩnh thị trƣờng về sản phẩm của dự án.
* Thẩm định khía cạnh kỹ thuật
- Thẩm định sự cần thiết của dự án: xác định mức độ cấp thiết của dự án đối

với ngành và đối với nền kinh tế; xem xét sự phù hợp của dự án với quy hoạch phát
triển ngành, lãnh thổ, quy hoạch xây dựng đô thị, nông thôn.
- Thẩm định quy mô của dự án: thẩm định mức độ phù hợp giữa quy mô dự án,
công suất sử dụng với khả năng chấp nhận sản phẩm của thị trƣờng, với khả năng đáp
ứng vốn, máy móc thiết bị cũng nhƣ khả năng quản lý dự án của các nhà quản lý.
- Thẩm định công nghệ và trang thiết bị: Đánh giá mức độ phù hợp của công
nghệ, thiết bị mà dự án lựa chọn, xác định rõ căn cứ lựa chọn công nghệ, máy móc
thiết bị, mức độ đảm bảo về chuyển giao công nghệ, lắp đặt, bảo hành chạy thử, phụ
tùng thay thế.
- Thẩm định phƣơng án địa điểm xây dựng: kiểm tra mức độ thuận tiện về
nguồn nguyên liệu, hệ thống giao thông, cơ sở hạ tầng, diện tích đất sử dụng;

14