Dai cuong he tuan hoan tim

HÖ tuÇn hoµn


Mục tiêu bài học

1. Nắm đợc những kiến thức đại cơng của hệ tuần hoàn.
2. Mô tả đợc các đặc điểm giải phẫu của tim.
3. Kể tên đợc các động mạch lớn của cơ thể.
4. Mô tả đợc các hệ tĩnh mạch của cơ thể.


i. đại cơng về hệ tuần hoàn
ii. tim
iii. Các động mạch chính của cơ thể
iv. Các hệ tĩnh mạch của cơ thể


I. §¹i c¬ng vÒ hÖ tuÇn hoµn

1. CÊu t¹o chung cña hÖ tuÇn hoµn
2. C¸c vßng tuÇn hoµn
3. TuÇn hoµn thai nhi


I. đại cơng về hệ tuần hoàn

1. Cấu tạo chung của hệ tuần hoàn
- Tim
- Các mạch máu:

Mạch bạch huyết

Hạch bạch huyết

+ Động mạch
+ Tĩnh mạch
+ Mao mạch

Tĩnh mạch

Động mạch

- Hệ bạch huyết
+ Các cấu trúc sinh bạch cầu
Hạch bạch huyết

Tim

Mô dạng bạch huyết
+ Mạch bạch huyết
Mao mạch
Mô dạng bạch huyết

Cấu tạo chung của hệ tuần hoàn


I. đại cơng về hệ tuần hoàn

1.1 Các mạch máu
- Động mạch:
+ Dẫn máu từ tim đến cơ quan

Động mạch

+ Thành dày (nhiều cơ trơn)
- Tĩnh mạch
+ Dẫn máu từ cơ quan về tim

Mao mạch

+ Thành mỏng (ít cơ trơn)
+ 1 số có van (chi dới)
- Mao mạch
Tĩnh mạch

+ Nối ĐM và TM
+ Thành rất mỏng (1 lớp tế bào)
+ ở các mô (trao đổi chất)

Các loại mạch máu


I. đại cơng về hệ tuần hoàn

1.2 Hệ bạch huyết
- Các hạch bạch huyết
VD: các hạch ở bẹn
- Các mô dạng bạch huyết

Tuyến ức

Hạch bạch huyết
ống ngực

Tỳ

VD: tỳ, tuyến ức, tuỷ xg
- Các mạch bạch huyết
VD: ống ngực

Tuỷ xơng

Mạch
bạch huyết

Cấu tạo
hạch bạch huyết

Các hạch bạch huyết ở bẹn

Hệ bạch huyết


I. đại cơng về hệ tuần hoàn

2. Các vòng tuần hoàn
2.1 Vòng tuần hoàn hệ thống

ĐM chủ
TM chủ

ĐM phổi
Các TM phổi

Tâm thất trái ĐM chủ

Mao mạch (Cơ quan)

Tâm nhĩ phải Các TM chủ (trên,dới)

Mao mạch
phổi
Tâm nhĩ trái
Tâm thất trái

2.2 Vòng tuần hoàn phổi
Tâm thất trái ĐM phổi

Mao mạch (Phổi)

Tâm nhĩ trái Các TM phổi

Mao mạch
(Cơ quan)
Tâm thất phải
Tâm nhĩ phải

Các vòng tuần hoàn


I. đại cơng về hệ tuần hoàn

3. Tuần hoàn thai nhi
- Đặc điểm
+ Các mạch máu liên hệ với mẹ:
TM rốn (đến thai)
ĐM rốn (về mẹ)

ĐM chủ

ống thông ĐM

ĐM phổi
Lỗ gian nhĩ
TM chủ dới
ống thông TM

TM cửa

+ Các lối rẽ tắt:
Lỗ gian nhĩ
ống thông ĐM
(ĐM chủ và ĐM phổi)

TM rốn
Rốn
ĐM rốn

ống TM
(TM chủ và TM cửa)
- Sau khi sinh:

+ Hố bầu dục
+ Các dây chằng (ĐM, TM, tròn)

Bánh rau

Tuần hoàn thai nhi


II. Tim

1. VÞ trÝ, h×nh thÓ ngoµi vµ liªn quan
2. H×nh thÓ trong
3. CÊu t¹o
4. M¹ch vµ thÇn kinh cña tim


iI. tim

1. Vị trí, hình thể ngoài và liên quan
1.1 Vị trí
- Trong lồng ngực:
+ Giữa hai phổi
+ Trên cơ hoành
+ Sau tấm ức-sờn
- Trục của tim hớng:
+ Ra trớc
+ Xuống dới
+ Sang trái
Tim

Phổi phải
Xg sờn
Cơ gian sờn

Cơ hoành

Tim

Vị trí của tim

Xơng ức
Sụn sờn

Cột sống
Xg sờn

Trục của tim

Cơ hoành

Tim trong lồng ngực

Trục của tim


iI. Tim

1.2 Hình thể ngoài và liên quan
- Đỉnh: khoang gian sờn V
đờng giữa đòn trái

- Đáy: rãnh gian nhĩ
Tâm nhĩ phải
Tâm nhĩ trái
- 3 mặt:
+ Mặt hoành (dới)
Rãnh gian thất sau
Rãnh vành
Tâm thất phải
Tâm thất trái

Tâm nhĩ trái
Tâm nhĩ phải

Rãnh gian nhĩ

Rãnh vành
Tâm thất trái
Tâm thất phải
Đỉnh tim

Mặt hoành và đáy tim

Đờng giữa đòn trái

Đỉnh tim

Đối chiếu đỉnh tim


iI. Tim

+ Mặt ức-sờn (trớc):
Rãnh vành
Tâm nhĩ và tiểu nhĩ phải
Tâm nhĩ và tiểu nhĩ trái
Tâm thất phải
Tâm thất trái
Rãnh gian thất trớc
+ Mặt phổi (trái)
Tâm thất trái

Tâm nhĩ trái
Tâm nhĩ phải

Tiểu nhĩ trái

Tiểu nhĩ phải
Tâm thất trái

Rãnh vành

Rãnh gian thất

Tâm thất phải

Đỉnh tim

Mặt ức-sờn

Mặt phổi

Mặt phổi

Mặt hoành


iI. tim

2. Hình thể trong
2.1 Các buồng tim (4)
- Các tâm nhĩ (2)
+ Tâm nhĩ phải:
TM chủ trên
TM chủ dới
Xoang TM vành
Tiểu nhĩ phải
+ Tâm nhĩ trái:
Các TM phổi
Tiểu nhĩ trái
+ Đặc điểm:
Thành mỏng
Bề mặt nhẵn

TM chủ trên

Tiểu nhĩ
phải

Thành tâm nhĩ
Lỗ xoang

TM chủ dới

TM vành

Tâm nhĩ phải

Tiểu nhĩ trái

Các TM phổi
Thành tâm nhĩ

Tâm nhĩ trái


iI. tim

- Các tâm thất:
+ Tâm thất phải:
Thân ĐM phổi
Van thân ĐM phổi
+ Tâm thất trái:
ĐM chủ
Van ĐM chủ
+ Đặc điểm
Thành dày
Bề mặt gồ ghề
Gờ cơ
Cầu cơ

Thân ĐM phổi

Van ĐM phổi
Thành tâm thất phải
Van nhĩ-thất phải
Cầu cơ
Gờ cơ

Tâm thất phải

ĐM chủ
Van ĐM chủ

Van nhĩ-thất trái
Cột cơ

Cột cơ (cơ nhú)

Thành tâm thất trái

Tâm thất trái


iI. tim

2.2 Các vách ngăn
- Vách gian nhĩ
- Vách gian thất
- Các vách nhĩ-thất:
+ Vách nhĩ-thất phải:
Lỗ nhĩ-thất phải
Van nhĩ thất phải (3 lá)

+ Vách nhĩ-thất trái:
Lỗ nhĩ thất trái
Van nhĩ thất trái (2 lá)

Vách gian thất

Vách gian thất

Vách gian nhĩ

Vách gian nhĩ

Van ĐM phổi
Van ĐM chủ
Van nhĩ-thất phải
Van nhĩ-thất trái

Tâm thất trơng

Tâm thất thu


iI. Tim

3. CÊu t¹o
3.1 Ngo¹i t©m m¹c
- Ngo¹i t©m m¹c sîi
- Ngo¹i t©m m¹c thanh m¹c
+ L¸ thµnh
+ L¸ t¹ng

3.2 Néi m¹c
- Lãt mÆt trong buång tim,van

Mµng phæi
(mÐp c¾t)
Ngo¹i t©m m¹c sîi

Ngo¹i t©m m¹c sîi

Ngo¹i t©m m¹c sîi
(®· c¾t)

L¸ t¹ng

L¸ thµnh

Ngo¹i t©m m¹c thanh m¹c


iI. tim

3.3 Cơ tim
- Tế bào cơ tim
Nhánh bào tơng nối các TB
- Bám vào các vòng xơ:
+ Quanh lỗ ĐM phổi
+ Quanh lỗ ĐM chủ
+ Quanh các lỗ nhĩ-thất
- Khối (phiến) cơ tâm nhĩ
Bám vào bờ trên các vòng xơ

- Khối (phiến cơ tâm thất
Bám vào bờ dới các vòng xơ

Nhánh bào tơng

TB cơ tim

Tế bào cơ tim
Vòng xơ quanh lỗ ĐM chủ
Vòng xơ quanh lỗ ĐM phổi

Khối cơ
tâm thất
Vòng xơ quanh
lỗ nhĩ-thất trái
Vòng xơ quanh lỗ nhĩ-thất phải

Khối cơ tâm thất


iI. Tim

3.4 HÖ thèng dÉn truyÒn cña tim
- Nót xoang nhÜ (t©m nhÜ)
- Nót nhÜ-thÊt (t©m thÊt)
- Bã nhÜ-thÊt
+ Trô ph¶i
Nót xoang nhÜ
+ Trô tr¸i

Bã nhÜ-thÊt
Trô ph¶i

Nót nhÜ-thÊt

HÖ thèng dÉn truyÒn cña tim
Trô tr¸i

Trô tr¸i cña bã nhÜ-thÊt


iI. tim
§M vµnh tr¸i
Nh¸nh mò

§M chñ lªn
§M vµnh ph¶i

TM vµnh tr¸i

4. M¹ch vµ thÇn kinh cña tim

§M vµ TM

4.1 M¹ch
- §éng m¹ch: t¸ch tõ §M chñ lªn
+ §M vµnh tr¸i
+ §M vµnh ph¶i
- TÜnh m¹ch
+ Xoang TM vµnh

gian thÊt tríc

Nh×n tõ tríc

TM vµnh tr¸i

§M vµnh ph¶i

Xoang TM vµnh

§M vµ TM
gian thÊt sau

Nh×n tõ sau-díi


iI. Tim

4.2 Thần kinh
- Hệ thống dẫn truyền tại tim
- Hệ thống TK tự chủ
+ Giao cảm (tim đập nhanh)
+ Đối giao cảm (tim đập chậm)
Đám rối tim

Đám rối tim
Các sợi giao cảm
Hạch giao cảm

Nút xoang nhĩ

TK tự chủ chi phối tim
Bó nhĩ-thất

Trụ phải bó nhĩ-thất

Nút nhĩ-thất

Hệ thống dẫn truyền của tim


IIi. Các động mạch lớn của cơ thể

1. ĐM chủ
2. Các ĐM ở ngực
3. Các ĐM ở bụng
4. Các ĐM ở chậu hông
5. Các ĐM ở đầu-cổ
6. Các ĐM ở chi trên
7. Các ĐM ở chi dới


iIi. Các động mạch lớn của cơ thể

1. ĐM chủ
- ĐM chủ lên

ĐM cảnh chung phải

- Cung ĐM chủ

ĐM dới đòn phải
ĐM dới đòn trái

+ Thân ĐM cánh tay đầu

Thân ĐM

ĐM cảnh chung phải

Cánh tay đầu

ĐM dới đòn phải

ĐM cảnh chung trái

Cung ĐM chủ

ĐM chủ lên

+ ĐM cảnh chung trái
+ ĐM dới đòn trái
- ĐM chủ xuống

ĐM chủ ngực
ĐM chủ bụng

+ ĐM chủ ngực
+ ĐM chủ bụng

ĐM chậu

ĐM chậu

chung phải

chung trái

ĐM chậu chung phải
ĐM chậu chung trái
ĐM chủ


iIi. Các động mạch lớn của cơ thể

2. Các ĐM ở ngực
- Từ ĐM chủ ngực
+ 9 cặp ĐM gian sờn sau
+ Các ĐM phế quản phải và trái
+ ĐM hoành trên (2)
+ Các nhánh thực quản trên
- Từ nguồn khác
+ Các ĐM gian sờn sau
(từ ĐM dới đòn)

ĐM gian sờn sau
(từ ĐM dới đòn)

ĐM chủ ngực

ĐM phế quản trái
ĐM gian sờn sau

ĐM gian sờn sau
Các nhánh thực quản
ĐM chủ ngực
ĐM gian sờn sau
ĐM gian sờn trớc

ĐM ngực trong
(ĐM dới đòn)

Các ĐM của ngực


iiI. Các động mạch lớn của cơ thể

3. Các ĐM ở bụng
Các nhánh của ĐM chủ bụng
- ĐM thân tạng

ĐM thân tạng

- Các ĐM thận
- ĐM sinh dục
+ Nam: ĐM tinh hoàn

ĐMMTTT

ĐM thận

ĐM sinh dục

ĐM chủ bụng

+ Nữ: ĐM buồng trứng

ĐMMTTD

- ĐM mạc treo tràng trên
- ĐM mạc treo tràng dới

Các ĐM lớn ở bụng