SKKN Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi trực quan hấp dẫn cho trẻ 5 6 tuổi làm quen với toán

Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Mục lục
Phần I: Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
2. Mục đích nghiên cứu.
3. Đối tượng nghiên cứu.
4. Phạm vi nghiên cứu
5. Phương pháp nghiên cứu
Phần II: Nội dung
1. Cơ sở lý luận để thực hiện đề tài.
2. Thực trạng.
a. Thuận lợi
b. Khó khăn
c. Mặt mạnh, mặt yếu
d. Nguyên nhân
3. Giải pháp, biện Pháp
a. Mục tiêu của giải pháp biện pháp
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
c. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
4. Kết quả
III. Kết luận, kiến nghị
1. Kết luận
2. Kiến nghị

1


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo dục học mầm non ( tập 1.2) Đào thanh Âm – NXB Đại học Quốc gia Hà Nội
1997
2. Toán và phương pháp hình thành biểu tượng toán cho trẻ mẫu giáo. Đinh Thị NhungNXB Đại Học Quốc gia Hà nội 2000
3. Phương pháp hình thành biểu tượng toán sơ đẳng cho trẻ mầm non.TS. Đỗ Thị Minh
Liên – NXB Đại học sư phạm 2003
4. Tâm lý học trẻ em lứa tuổi Mầm non. Nguyễn Thị Ánh tuyết – NXB giáo dục 1994

2


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Phần I: Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
Những năm gần đây Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm đến ngành Giáo dục và
Đào tạo, vì Giáo dục và Đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của đất nước, của
toàn dân. Giáo dục mầm non cũng là bộ phận quan trọng của hệ thống giáo dục quốc
dân, trong sự nghiệp đào tạo thế hệ trẻ. Vì thế hệ trẻ là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình
là tương lai của đất nước.
Trẻ em là những Mầm non là tương lai của đất nước, đất nước có giàu mạnh,
phồn vinh là nhờ vào thế hệ trẻ. Chính vì vậy phải chăm sóc giáo dục trẻ thật tốt ngay
từ khi trẻ còn ở độ tuổi mầm non, người giáo viên Mầm non cần phải trang bị cho trẻ
những kiến thức ban đầu thông qua các hoạt động và qua các môn học như khám phá
khoa học, làm quen với tạo hình, làm quen văn học, chữ cái, thể dục, âm nhạc, làm quen
với toán, qua các môn học trẻ được “Học mà chơi, chơi mà học”. Từ đó dần hình thành
lên yếu tố nhân cách ban đầu của trẻ và cũng từ đó trẻ được tiếp cận với những kiến
thức từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó. Thông qua các môn học giúp cho trẻ phát
triển một cách toàn diện về năm mặt giúp trẻ có một hành trang vững vàng, một tâm thế

tự tin để bước vào lớp một.
Như chúng ta đã biết “ Mẫu giáo tốt mở đầu cho nền giáo dục tốt” GDMN là bậc
học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, sự đổi mới của chương trình giáo dục
mầm non cần tạo ra sự tiếp nối có hiệu quả, chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ vào học lớp 1.
Trong các hoạt động giáo dục trẻ ở trường Mầm non, hoạt động vui chơi là một
trong những hoạt động chủ đạo, song hoạt động học tập được thể hiện qua các giờ hoạt
động chung có chủ đích, đó là hoạt động cung cấp chủ yếu hệ thống kiến thức cần trang
bị cho trẻ. Vậy tổ chức sử dụng đồ dùng vào các tiết học như thế nào để trẻ lĩnh hội các
kiến thức một cách đơn giản nhưng hiệu quả nhất, tôi luôn trăn trở và đặt câu hỏi làm
thế nào để cho trẻ em nhanh chóng tiếp cận với các hoạt động nhất là môn làm quen với
toán một cách thiết thực nhất và ghi nhớ lâu nhất, cuối cùng tôi đã tìm cho mình một
giải pháp đó là đề tài “Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi trực quan hấp
dẫn cho trẻ 5 -6 tuổi làm quen với toán ”

3


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

2. Mục tiêu nhiệm vụ của đề
Nhằm nâng cao chất lượng giáo dục lứa tuổi mầm non, việc sử dụng đồ dùng
cho các môn học nhất là môn làm quen với toán đối với trẻ rất quan trọng. Vì nhờ việc
sử dụng đồ dùng phù hợp với trẻ thì trẻ mới tri giác trọn vẹn phần kiến thức mà trẻ cần
biết, từ đó hình thành những biểu tượng toán học sơ đẳng cho trẻ 5 -6 tuổi một cách
chính xác, trẻ biết đếm thành thạo, biết so sánh, phân loại, xác định cao thấp, dài ngắn,
to nhỏ...và dùng từ chính xác như thời gian, không gian nhằm phát huy được tính tích
cực của trẻ.
3. Đối tượng nghiên cứu.
- Trẻ 5 – 6 tuổi. trường mẫu giáo Sao Mai
4. Phạm vi nghiên cứu

- Địa điểm: Trường Mẫu giáo Sao Mai
- Trong các hoạt động chung, hoạt động góc và các hoạt động khác.
5. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp trực quan thực hành.
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lí luận
Đồ chơi là một nhu cầu rất thiết thực với trẻ trong cuộc sống hàng ngày không
thể thiếu được. Đồ chơi đẹp sẽ tạo cho trẻ một cơ hội tìm hiểu khám phá tốt trong trí óc
của trẻ, đặc biệt là nó sẽ tác động tích cực tới các giác quan, khuyến khích cho trẻ phát
huy được trí tưởng và các kỹ năng khác. Ở lứa tuổi trẻ mầm non luôn có nhu cầu với đồ
chơi mới, thích khám phá các đồ chơi mới. Để thỏa mãn được nhu cầu của trẻ bản thân
tôi là giáo viên mầm non tôi luôn tìm tòi để tọa ra những thứ đồ dùng, đồ chơi phù hợp
với nội dung bài dạy và các hoạt động vui chơi hàng ngày. Ngay từ tuổi ấu thơ trẻ đã
được tiếp xúc với ông, bà, cha mẹ. ... Và các sự vật hiện tượng xung quanh, tất cả
những cái trẻ nhìn thấy đều ảnh hưởng đến nhận thức của trẻ, từ đó trẻ có được những
khái niệm đơn giản nhất về thế giới xung quanh có nhu cầu muốn tìm tòi, khám phá về
4


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

tính chất, đặc điểm của sự vật hiện tượng, tập hợp các số lượng, hình dạng, màu sắc,
kích thước, vị trí, sắp xếp của chúng trong không gian.
Trong quá trình học tập của trẻ, các môn học đều góp phần quan trọng vào việc
phát triển toàn diện của trẻ, trong đó đồ dùng đồ chơi góp phần cung cấp kiến thức và
hình thành nhân cách cho trẻ ngay từ khi trẻ ở độ tuổi mẫu giáo. Trong đó môn làm
quen với toán là một môn quan trọng nhất vì bộ môn này đòi hỏi cần có độ chính xác
cao. Vì trẻ ở độ tuổi mẫu giáo như một tờ giấy trắng nên trẻ nhớ nhanh mau quên,

nhiệm vụ của giáo viên là phải hình thành cho trẻ các biểu tượng về toán, cung cấp
những kỹ năng cơ bản nhất của môn học như đếm số lượng, so sánh, phân loại, hình
dạng kích thước...vì vậy trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động có sáng tạo nhất để trẻ
có thể vận dụng vào trong thực tế.
2. Thực trạng
a. Thuận lợi- khó khăn
+ Thuận lợi:
Năm học 2014 – 2015 được sự phân công của ban giám hiệu nhà trường tôi chủ
nhiệm lớp lá 5 - 6 tuổi, học theo chương trình mầm non mới, với sĩ số là 22 trẻ. 100%
trẻ sống ở thôn Echair là vùng đặc biệt khó khăn, các cháu đều rất ngoan ham học, cha
mẹ học sinh cũng biết được nhu cầu của con em mình ở độ tuổi học Mầm non và hiểu
tầm quan trọng của việc đưa con em mình đến trường.
Về cơ sở vật chất phòng học mới xây dựng đẹp cuốn hút trẻ tới trường, được sự
quan tâm của lãnh đạo trường đã đáp ứng phần nào đồ dùng đồ chơi cho lớp học và sự
nổ lực làm đồ dùng tự tạo bằng nguyên vật liệu sẵn có, bàn ghế đúng quy cách, phòng
học rộng rãi thoáng mát, rất thuận lợi cho việc học tập của trẻ.
+ Khó khăn:
Là lớp học riêng lẻ, lớp ghép nên ít được quan tâm, chăm sóc của bố mẹ về việc
học tập cũng như về sức khỏe, khả năng hiểu biết của trẻ còn hạn chế, trẻ đi học lần đầu
nên còn nhút nhát, trẻ rất bỡ ngỡ khi tiếp xúc chổ đông người vì vậy việc làm quen với
các môn học rất khó khăn.

5


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Đồ dùng phục vụ cho các môn học còn hạn chế, nên dẫn đến việc dạy và học của
cô và trẻ còn gặp nhiều khó khăn.
b. Thành công và hạn chế

* Thành công
Việc sử dụng đồ dùng đồ chơi dành cho môn học này đã giúp cho trẻ hứng thú và
phát huy tính tích cực ở trẻ, hăng say phát biểu xây dựng bài trong các tiết học. Sử dụng
đồ dùng theo nguyên tắc từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp. Đối với đồ dùng trực
quan cho trẻ làm quen với biểu tượng toán màu sắc đẹp hấp dẩn với yêu cầu của từng
tiết dạy có hiệu quả và chuyển biến rõ, đặc biệt những cháu nhút nhát, từ những thực tế
trên để có kết qủa cao tôi phải chuẩn bị đồ dùng và bài dạy rất chu đáo, đồ dùng đồ chơi
tự tạo màu sắc đẹp, có sức hấp dẫn, kích thích tính tò mò của trẻ, biết lựa chọn bài thơ,
câu đố, những bài hát phù hợp với nội dung bài dạy của chủ điểm, ngôn ngữ diển đạt rõ
ràng dễ hiểu, chuyển tiếp linh hoạt kết hợp với đồ dùng gây được sự chú ý của trẻ,
* Hạn chế.
Là lớp ghép học sinh ở vùng khó khăn nên việc sử dụng đồ dùng trong môn học
này nhiều trẻ còn lúng túng cho nên cô phải sáng tạo trong quá trình tổ chức hoạt động.
c. Mặt mạnh - mặt yếu:
* Mặt mạnh:
Qua một tiết học toán trẻ có thể lĩnh hội được những kiến thức cơ bản nhất của
môn học như đếm và đặt số tương ứng, so sánh, phân loại, hình dạng kích thức, không
gian, thời gian...vì vậy việc chuẩn bị và sử dùng đồ dùng cho trẻ đối với môn học này
rất quan trọng nhờ vậy trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động có sáng tạo, từ đó trẻ
thích đi học hơn, mạnh dạn hơn và hoạt động tích cực và có độ chính xác hơn ,việc
chuẩn bị và sử dụng đồ dùng dạy ở môn học này phù hợp với từng đề tài thì đem lại
hiệu quả rất khả quan, giúp trẻ phát triển về 5 mặt đức, trí, thể, mỹ, lao động và nhận
thức, về tình cảm xã hội, thế giới xung quanh trẻ.
* Mặt yếu:
- Do lứa tuổi của trẻ không đồng đều nên nhận thức của một số trẻ còn hạn chế.

6


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

- Đồ dùng phục vụ cho các môn học còn hạn chế, nên rất khó khăn cho giáo viên
khi chuẩn bị đồ dùng cho một tiết dạy, dẫn đến việc dạy và học còn nhiều hạn chế.
d. Nguyên nhân.
- Do đặc điểm tâm lý của trẻ rất hiếu động, thích khám phá, tò mò, nên trẻ không
thể chỉ ngồi nhìn và nghe cô giáo giảng bài. Chính vì vậy nếu không trực quan, không
cho trẻ thao tác thực hành, trải nghiệm trên đồ vật đối tượng nhận biết thì trẻ dễ bị phân
tán chú ý, mức độ hứng thú không cao, trí thức lĩnh hội được không sâu, và hay bị quên,
phần lớn là các cháu chưa qua lớp mẫu giáo bé, mẫu giáo nhỡ mà học luôn chương trình
mẫu giáo lớn. Trẻ gặp nhiều khó khăn khi gặp phải một vấn đề phức tạp mà không có
sự chuẩn bị dần từ những vấn đề đơn giản. Chính vì thế khi vào tiết học làm quen với
toán, phần tập hợp số lượng và phép đếm phần lớn trẻ không biết xếp tương ứng 1-1 đặt
số lượng tương ứng bị nhầm. Hay nhầm lẫn các chữ số với nhau như số 9 với 6. số 2
với số 5, gọi tên các hình, các khối còn nhầm lẫn chưa phân biệt được định hướng trong
không gian còn hạn chế.
Từ những vấn đề trên việc tôi đã tìm ra biện pháp tốt nhất để hình thành những
biểu tượng toán sơ đẳng cho trẻ 5 - 6 tuổi một cách chính xác, bền vững, tôi đã chọn
một số biện pháp sử dụng đồ dùng đồ chơi cho môn học toán nhằm khắc phục được
những khó khăn của địa phương, phát huy được tính tích cực của trẻ là thiết thực là cấp
bách và cũng là điều quan trọng trong thực tế hiện nay.
e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đặt ra
Trong điều kiện CSVC còn khó khăn, trang thiết bị, đồ dùng dạy học còn hạn chế
đòi hỏi mỗi một Giáo viên lên lớp cần có sự chuẩn bị thật chu đáo đặc biệt là đồ dùng
trực quan. Tuy nhiên không nhất thiết phải làm đồ dùng dạy học cầu kỳ, phức tạp mà
Giáo viên cần sáng tạo sử dụng các vật liệu dễ làm, dễ kiếm, gần gũi với thiên nhiên sẽ
tạo cho các cháu dễ tiếp thu, dễ vận dụng và càng yêu thiên nhiên hơn.
3. Giải pháp, biện pháp
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
- Với trẻ 5 - 6 tuổi việc làm quen với biểu tượng toán là hoạt động cần thiết,
không những tạo cho trẻ có được tính nhanh nhẹn, thông minh, hoạt bát, sáng tạo trong

7


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

khi trẻ thực hiện hoạt động ở trên lớp cũng như trong các hoạt động khác mà còn góp
phần phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ mẫu giáo. Bên cạnh đó còn giúp trẻ có tâm
thế vững vàng trước khi bước vào lớp 1, Muốn trẻ hào hứng tham gia và yêu thích học
toán thì phải xây dựng nề nếp thói quen tốt trong học tập cho trẻ như cách ngồi học
đúng tư thế, cách trả lời câu hỏi của cô, cách giơ thẻ số, Cách thực hiện các bước trong
hoạt động làm quen với toán ra sao? phải phân nhóm số trẻ có khả năng nhận biết
nhanh, chậm, bình thường, để tiện theo dõi và có kế hoặc cụ thể để bỗi dưỡng đồng thời
kết hợp với phụ huynh học sinh để cùng giáo dục trẻ. Trong quá trình giảng dạy thực
nghiệm tôi đã tìm ra một số phương pháp đơn giản nhưng hợp lý và phù hợp như sau.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp:
*Biện pháp 1: Dạy trẻ làm quen với toán dẫn dắt qua bài thơ câu chuyện.
- Tôi sẻ sử dụng một câu chuyện để dẫn dắt trẻ tham gia vào hoạt động làm quen
với toán như:
Đếm đến 8. Nhận biết các nhóm có 8 đối tượng. Nhận biết số 8.
Chủ điểm: Thế giới động vật
Chủ đề nhánh: Những con vật đáng yêu
Chuẩn bị: mô hình các con vật nuôi trong gia đình
Đồ dùng của cô giống cháu nhưng lớn hơn.
Mỗi trẻ 8 con gà, 8 con mèo, 8 con vịt, và một số con vật khác, số 1- 8
Tất cả đồ dùng này tôi làm bằng nguyên vật liệu phế thải như võ trứng, hủ da ua
kết hợp với ít giấy xốp tạo thành con gà, con vịt,mèo, chó...rất đơn giản, không tốn
kém.
* Trò chuyện về trang trại của cô chủ nhỏ, sau đó cho trẻ đi thăm trang trại với
hình thức ôn gợi lại bài củ, cũng đồ dùng tự tạo đó tôi sử dụng vào cho trẻ làm quen
kiến thức mới bằng hình thức, cô chủ tổ chức hội thi những con vật đáng yêu, bằng hình

thức từng nhóm ra thi, sau đó so sánh 2 nhóm và tạo sự bằng nhau rồi cùng tìm số đặt
tương ứng vào mỗi nhóm, tiếp tục cho trẻ hiểu được vì sao mà chúng bằng nhau. Đến
phần luyện tập ngoài việc sử dụng đồ dùng trên với hình thức các nhóm đạt giải, cho trẻ
lên tìm và gắn các con vật và số tương ứng, sáng tạo hơn tôi cùng trẻ sử dụng dây thun
tạo ra số 8 nhằm cũng cố về số 8 để trẻ nhớ lâu hơn.
8


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Việc gây hứng thú ngay từ đầu tiên của tiết học bằng đồ dùng trực quan không
những tạo được sự chú ý cho trẻ ngay từ đầu mà còn tạo cho trẻ một tâm lý thoải mái để
trẻ dễ dàng tiếp thu nội dung trọng tâm của tiết học.
* Biện pháp 2. Việc lựa chọn và sử dụng trực quan đúng lúc, đúng chỗ.
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức của trẻ 5 -6 tuổi là tư duy trực quan hình tượng
nhưng do trẻ chưa học qua chương trình mẫu giáo bé và mẫu giáo nhỡ. Nên trong quá
trình dạy trẻ tôi thường kết hợp giữa tranh ảnh với mô hình gợi sự hứng thú cho trẻ đồ
dùng trực quan phải đẹp, màu sắc hấp dẫn, phù hợp với từng tiết học, từng chủ điểm, lời
nói kết hợp với đồ dùng phải rõ ràng, dứt khoát để trẻ không lúng túng khi làm theo cô.
Cô hướng dẫn trẻ sử dụng đồ dùng trực quan trong quá trình học tập phải đúng
lúc như phần làm quen kiến thức mới cô, trò chơi sử dụng đồ dùng gì sao cho lôrich và
phù hợp sau đó chuyển tiếp phần luyện tập cần sử dụng đồ dùng như thế nào để đem lại
hiệu quả tốt hơn, đồ dùng trực quan tôi chuẩn bị cho trẻ theo mức độ tăng dần lên như;
Các con đếm xem có bao nhiêu bạn gà đi thi (8 bạn), bao nhiêu bạn vịt đi thi ( 7 bạn ) 2
nhóm này như thế nào với nhau? Vậy làm cách nào để 2 nhóm này bằng nhau? Còn
cách nào khác không?
Nếu trẻ sử dụng còn lúng túng chưa thành thạo cô hướng dẫn tỉ mỉ để trẻ thực
hiện tốt hơn.
Ngoài ra tôi còn dùng câu đố để gợi tính tò mò của trẻ mỗi khi sử dụng đồ dùng.
VD: Khối vuông và khối cầu tôi dùng câu đố để trẻ đoán.

Khối gì xinh xắn
Sáu mặt hình vuông.
Bé hãy đoán xem.
Khối gì thế nhỉ?
Hay:
Khối gì tròn lắm.
Không xếp chồng được đâu.
Không đứng yên được lâu.
Động vào lăn lông lốc..

9


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Để liên kết các nội dung trong một tiết học được liên hoàn và chuyển sang nội
dung mới một cách linh hoạt, đưa trực quan ra một cách hợp lý không có động tác thừa
hay các câu hỏi lặp đi lặp lại nhàm chắn, tôi thường sử dụng trò chơi hoặc ký hiệu nào
đó nhằm thu hút sự chú ý của trẻ.
Khi đưa trực quan là nội dung tích hợp của các môn học khác, vào hoạt động làm
quen với biểu tượng toán bằng câu hỏi nhẹ nhàng, hợp lý điều đó đã phát huy được tính
tích cực một cách cao nhất ở trẻ, khi tham gia các hoạt động.
VD: Để khắc sâu kiến thức về khối cầu, khối trụ, khối vuông, khối chữ nhật tôi
cho trẻ xây nhà theo nhóm nhỏ?
Nhóm 1 xây nhà cho thỏ trắng bằng khối vuông
Nhóm 2 xây nhà cho thỏ nâu bằng khối chử nhật
Nhóm 3 xây nhà cho Bác Gấu bằng khối trụ
Hoặc + Nhóm thích chơi khối cầu, khối trụ về nặn khối cầu, khối trụ.
+ Nhóm thích chơi khối vuông, khối chữ nhật về nhóm cắt hình bằng giấy màu
tương ứng để dán các mặt khối, điều này trẻ rất hào hứng thi đua, khi cùng nhau tham

gia vào các hoạt động.
Với việc lựa chọn và sử dụng đồ dùng trực quan hợp lý, hấp dẫn trẻ tôi đã tạo ra
các tình huống liên tục trong suốt quá trình trẻ tham gia các hoạt động “ Làm quen với
biểu tượng toán” giúp trẻ tiếp thu kiến thức một cách chính xác, sâu sắc và bền vững.
*Biện pháp 3: Sưu tầm một số đồ chơi mới.
Trò chơi là một trong những trực quan vô cùng quan trọng trong hoạt động làm
quen với biểu tượng toán, trẻ được “Học mà chơi – chơi mà học”. Là một đặc điểm nổi
bật của trẻ mẫu giáo thông qua các hình thức chơi, trẻ hào hứng chơi khi trong trò chơi
xuất hiện những trực quan hấp dẫn, bất ngờ như trò chơi; “Chiếc túi kỳ lạ, Bức màn bí
ẩn”
Tuy nhiên các trò chơi không nên lặp đi lặp lại ở cùng một tiết học, sẽ dẫn đến trẻ
bị nhàm chán, không hứng thú tham gia hoạt động.Yêu cầu của trò chơi phải được nâng
dần nên qua mỗi lần chơi thì mới phát huy tính sáng tạo tính tích cực của trẻ, chính vì
vậy tôi đã nghiên cứu, xác định nội dung bài dạy để chọn trò chơi cho phù hợp, tuỳ từng
trò chơi mà tôi tổ chức cho trẻ chơi theo nhóm, tổ, cá nhân và tập thể.
10


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

- Trong hoạt động làm quen với biểu tượng toán tôi thường sử dụng trò chơi học
tập, và lựa chọn trong nhiều trò chơi học tập để áp dụng với từng bài cho phù hợp; như
trò chơi “Về đúng nhà” tôi thường sử dụng trong phần ôn luyện cho tập hợp số lượng,
phép đếm.
- Hình dáng chữ số tôi thường sử dụng cho tiết học ôn luyện và nhận biết chữ số.
Qua việc sử dụng trò chơi trong các giờ làm quen với biểu tượng toán, tiết học trở
nên sôi nổi, trẻ được tham gia hoạt một cách toàn diện, tinh thần thoải mái nên trẻ
không bị mệt mỏi và căng thẳng. Điều này đã tạo cho trẻ hứng thú hăng say trong quá
trình tham gia hoạt động học tập.
* Biện pháp 4: sử dụng môi trường xung quanh làm đồ dùng dạy học:

+ Xây dựng góc thiên nhiên trong lớp để phục vụ giảng dạy:
- Góc thiên nhiên trồng nhiều loại cây xanh khác nhau, các loại cây cao thấp
đứng cạnh nhau, một góc riêng gieo hạt giống để cô cháu làm thí nghiệm.
- Tận dụng môi trường này dạy về chủ điểm thực vật, các môn KPKH, LQVT, ...
đếm lập nhóm số cây, hoa trên cây, đếm số lá rụng, so sánh cây cao thấp to, nhỏ...
- Chúng ta có thể dùng phế liệu như vỏ chai trà xanh không độ cắt thành những lọ
hoa để nuôi trồng những cây như: trầu leo, sống đời... số lượng bình hoa phù hợp với độ
tuổi của trẻ để sắp đặt phù hợp với nhận thức của trẻ
+ Tận dụng môi trường thiên nhiên sẳn có:
- Lớp học nằm chung trong thôn, con đường, mái nhà, vườn cây của các gia đình
gần trường là những đồ dùng trực quan vô giá của cô và cháu.
- Cô giáo có thể giới thiệu với các cháu về “Thế giới thực vật” qua bức tranh hiện
thực quanh trường, vừa sinh động, vừa đầy đủ, thực tế và không tốn kém.
- Môi trường này cũng giúp cho các cháu thực hành các phép so sánh như xa gần,
cao thấp, to nhỏ, trên dưới, trước sau...
- Tận dụng các đồ dùng học tập, và các đồ dùng khác để làm đồ dùng dạy học:
như ghế ngồi, quần áo, mũ... của trẻ
VD: đề tài “ đếm đến 7 nhận biết các nhóm có số lượng 7, nhận biết số 7”
Ta có thể dùng ghế cuả trẻ ngồi cùng trẻ xếp tương ứng 1-1, so sánh 2 nhóm số
lượng, lập nhóm mới, hoặc dùng các đồ dùng khác như: mũ với trẻ, chén với thìa..
11


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

- Tất cả dùng đồ chơi, cảnh quan sư phạm đều là những đồ dùng rất thích hợp, rất
sinh động mà rất rẻ tiền nếu chúng ta biết khai thác.
*Biện pháp 5: Xây dựng môi trường học tập trong và ngoài lớp.
Môi trường cũng là một yếu tố trực quan trực tiếp, tác động hàng ngày đến trẻ,
chính vì vậy việc xây dựng cảnh quan môi trường xung quanh được tôi đặc biệt quan

tâm.
- Trang trí, sắp xếp lớp học phòng học hài hoà hợp lý sẽ tạo được sự chú ý, sẽ hấp
dẫn lôi cuốn trẻ vào giờ học, theo chủ điểm, theo nội dung từng bài.
- Tuỳ vào nội dung của từng bài để bố trí trực quan xung quanh lớp giá đồ chơi,
tranh treo tường cho hợp lý để trẻ luyện tập cũng như liên hệ thực tế.
Ví dụ: Chủ điểm gia đình
+ Treo tranh về gia đình đông con, ít con để trẻ đếm số lượng người và giáo dục
+ Đồ dùng gia đình xếp ở giá đồ chơi để trẻ có thể luyện đếm.
c/ Điều kiện để thực hiện giải pháp biện pháp
Là lớp học nằm riêng lẻ 100% là con em thuộc vùng khó khăn, việc tiếp thu và
nhận thức còn hạn chế .Vì vậy việc sử dụng đồ dùng đồ chơi trong các môn học rất cần
thiết, bằng những nguyên vật liệu mỡ tôi đã làm và tạo nhiều đồ dùng màu sắc đẹp, hấp
dẩn lôi cuốn sự chú ý của trẻ, vì vậy tạo môi trường hoạt động cho trẻ rất quan trọng,
nhất là môn làm quen với toán, nên việc thực hiện lồng ghép các hoạt động môi trường
trong và ngoài lớp, giúp trẻ hình thành những kỹ năng thói quen trong môi trường học
và chơi phù hợp với nhận thức của trẻ ở lứa tuổi mầm non.
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
- Các giải pháp biện pháp được áp dụng và thực hiện trên đều có mối liên quan
mật thiết với nhau, chúng có liên quan chặt chẽ với nhau, hổ trợ cho nhau xuyên suốt
bài dạy, từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, các giải pháp biện pháp này chúng
tương trợ cho nhau để cho tiết học được sinh động, mới mẻ, hấp dẩn hơn.
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu:
+ Kết quả khảo nghiệm:

12


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Trong quá trình nghiên cứu tìm tòi, triển khai áp dụng các thủ thuật sử dụng trực

quan, các yếu tố nêu trên vào hoạt động cho trẻ làm quen với biểu tượng toán sơ đẳng.
Tôi đã thu được kết quả rất khả quan như sau.
- Trẻ hứng thú hoạt động chung cả lớp. Trẻ hăng hái giơ tay phát biểu ý kiến. Trẻ
hào hứng tiếp nhận kiến thức một cách thoải mái thông qua các hoạt động nhóm, tập
thể... Trẻ có nền nếp và thói quen học tập tốt và trật tự. Trẻ đã có các hành vi lễ phép,
ngoan ngoãn biết vâng lời người lớn lắng nghe ý kiến, sử dụng lời nói mạch lạc.
- Trẻ hào hứng học tập, tập trung chú ý: 100%
- Trẻ mạnh dạn hồn nhiên: 97%
- Trẻ trả lời đúng câu hỏi của cô là 95%
+ Giá trị khoa học:
- Sau khi áp dụng những giải pháp, biện pháp này trẻ đã có được những kỹ năng đếm
theo khả năng, so sánh, phân tích, trải nghiệm, các thao tác linh hoạt, trẻ đếm nhanh
hơn, nhận biết các chữ số chính xác hơn.
4. Kết quả
+ Trong quá trình thực hiện đề tài tôi nhận thấy trẻ lớp tôi có sự chuyển biến rõ rệt so
với đầu năm, trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động hơn, khả năng vận dụng đồ dùng
thành thạo hơn, tư duy của trẻ ngày càng phong phú
Nội dung

Khi chưa áp dụng

Sau khi áp dụng

Trẻ nhận biết phân biệt chữ số từ

biện pháp
56%

biện pháp
90%

1-8
Xếp tương ứng
So sánh phân loại
Hình dạng
Định hướng trong không gian,

55%
55%
57%
50%

85%
85%
90%
80%

thời gian
III. Kết luận kiến nghị
1. Kết luận

13


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

- Việc sử dụng đồ dùng đồ chơi trong việc hình thành biểu tượng sơ đẳng về toán
cho trẻ 5 -6 tuổi là một trong những các môn học rất quan trọng của chương trình giáo
dục cho trẻ Mầm non. Qua thời gian thực hiện và theo dõi tôi nhận thấy những biện
pháp, giải pháp tôi nêu trên có hiệu quả và chuyển biến rất rõ rệt, đặc biệt những cháu

nhút nhát, từ những thực tế trên để đạt được hiệu quả trên tôi phải chuẩn bị và sưu tầm
và làm đồ dùng dạy học rất chu đáo, đòi hỏi đồ dùng đẹp, màu sắc hấp dẩn, phù hợp với
trẻ không nhiều quá mà cũng không ít quá mà vừa đủ với trẻ, có sức hấp dẩn kích thích
tính tò mò, biết lựa chọn bài thơ câu đố... phù hợp với nội dung của bài dạy, ngôn ngữ
diển đạt dễ hiểu, chuyển tiếp loric, linh hoạt gây được sự chú ý của trẻ từ đó trẻ thích đi
học hơn, tích cực tham gia vào các hoạt động và sáng tạo hơn trong các hoạt động. Đặc
biệt giáo viên phải nắm vững yêu cầu nội dung của phương pháp bài dạy.
- Trong điều kiện hiện nay với nhiều trường mầm non đồ dùng đồ chơi đang là
một vấn đề nan giải và cấp bách, để có thể đổi mới phương pháp, vận dụng tốt phương
pháp dạy học tích cực vào chương trình giáo dục mầm non thì mỗi cô giáo phải tìm ra
những biện pháp tốt nhất trong việc tạo và sử dụng đồ dùng đồ chơi cho trẻ.
- Điều cần thiết nhất là cần phải biết kết hợp chặt chẽ với phụ huynh làm tốt công
tác tuyên truyền đến các bậc cha mẹ đưa trẻ đi học đều.
- Chính vì vậy công việc nghiên cứu những biện pháp dạy học có hiệu quả để hỗ
trợ phương pháp hình thành biểu tượng toán là rất cần thiết và luôn luôn đổi mới những
người tâm huyết với nghề, với trẻ.
- Tôi hy vọng với đề tài: “ Một số phương pháp sử dụng đồ dùng đồ chơi hấp dẩn
cho trẻ 5- 6 tuổi làm quen với toán” mà tôi đã nêu trên sẽ giúp ích nhiều cho các đồng
nghiệp thêm kinh nghiệm, phấn khởi, hơn tự tin hơn trong việc dạy học, đỡ phần nào
vất vả trong việc chuẩn bị đồ dùng dạy học.
2. Kiến nghị đề xuất
2.1 Đối với ngành giáo dục.
- Tổ chức các buổi chuyên đề về chương trình mầm non.
2.2 Đối với nhà trường.
- Tạo điều kiện cho giáo viên tham quan, học hỏi dự giờ những tiết dạy mẫu ở
các trường bạn, để học hỏi các phương pháp chương trình mầm non.
- Cần trang bị đầy đủ vật chất, đồ dùng dạy học cho cô và trẻ.
14

Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi đưa ra còn nhiều hạn chế và sai sót mong được
sự đóng góp, chia sẻ của bạn bè, đồng nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Bình hòa, ngày 10 tháng 11 năm 2014
Người viết

Nguyễn Thị Trung

* NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
(ký tên, đóng dấu)

15


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Hết

16

Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Mục lục
Phần I: Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
2. Mục đích nghiên cứu.
3. Đối tượng nghiên cứu.
4. Phạm vi nghiên cứu
5. Phương pháp nghiên cứu
Phần II: Nội dung
1. Cơ sở lý luận để thực hiện đề tài.
2. Thực trạng.
a. Thuận lợi
b. Khó khăn
c. Mặt mạnh, mặt yếu
d. Nguyên nhân
3. Giải pháp, biện Pháp
a. Mục tiêu của giải pháp biện pháp
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
c. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
4. Kết quả
III. Kết luận, kiến nghị
1. Kết luận
2. Kiến nghị

17

Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo dục học mầm non ( tập 1.2) Đào thanh Âm – NXB Đại học Quốc gia Hà Nội
1997
2. Toán và phương pháp hình thành biểu tượng toán cho trẻ mẫu giáo. Đinh Thị NhungNXB Đại Học Quốc gia Hà nội 2000
3. Phương pháp hình thành biểu tượng toán sơ đẳng cho trẻ mầm non.TS. Đỗ Thị Minh
Liên – NXB Đại học sư phạm 2003
4. Tâm lý học trẻ em lứa tuổi Mầm non. Nguyễn Thị Ánh tuyết – NXB giáo dục 1994

18


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Phần I: Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
Những năm gần đây Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm đến ngành Giáo dục và
Đào tạo, vì Giáo dục và Đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của đất nước, của
toàn dân. Giáo dục mầm non cũng là bộ phận quan trọng của hệ thống giáo dục quốc
dân, trong sự nghiệp đào tạo thế hệ trẻ. Vì thế hệ trẻ là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình
là tương lai của đất nước.
Trẻ em là những Mầm non là tương lai của đất nước, đất nước có giàu mạnh,
phồn vinh là nhờ vào thế hệ trẻ. Chính vì vậy phải chăm sóc giáo dục trẻ thật tốt ngay
từ khi trẻ còn ở độ tuổi mầm non, người giáo viên Mầm non cần phải trang bị cho trẻ
những kiến thức ban đầu thông qua các hoạt động và qua các môn học như khám phá
khoa học, làm quen với tạo hình, làm quen văn học, chữ cái, thể dục, âm nhạc, làm quen
với toán, qua các môn học trẻ được “Học mà chơi, chơi mà học”. Từ đó dần hình thành
lên yếu tố nhân cách ban đầu của trẻ và cũng từ đó trẻ được tiếp cận với những kiến

thức từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó. Thông qua các môn học giúp cho trẻ phát
triển một cách toàn diện về năm mặt giúp trẻ có một hành trang vững vàng, một tâm thế
tự tin để bước vào lớp một.
Như chúng ta đã biết “ Mẫu giáo tốt mở đầu cho nền giáo dục tốt” GDMN là bậc
học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, sự đổi mới của chương trình giáo dục
mầm non cần tạo ra sự tiếp nối có hiệu quả, chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ vào học lớp 1.
Trong các hoạt động giáo dục trẻ ở trường Mầm non, hoạt động vui chơi là một
trong những hoạt động chủ đạo, song hoạt động học tập được thể hiện qua các giờ hoạt
động chung có chủ đích, đó là hoạt động cung cấp chủ yếu hệ thống kiến thức cần trang
bị cho trẻ. Vậy tổ chức sử dụng đồ dùng vào các tiết học như thế nào để trẻ lĩnh hội các
kiến thức một cách đơn giản nhưng hiệu quả nhất, tôi luôn trăn trở và đặt câu hỏi làm
thế nào để cho trẻ em nhanh chóng tiếp cận với các hoạt động nhất là môn làm quen với
toán một cách thiết thực nhất và ghi nhớ lâu nhất, cuối cùng tôi đã tìm cho mình một
giải pháp đó là đề tài “Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi trực quan hấp
dẫn cho trẻ 5 -6 tuổi làm quen với toán ”
2. Mục tiêu nhiệm vụ của đề
19


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Nhằm nâng cao chất lượng giáo dục lứa tuổi mầm non, việc sử dụng đồ dùng
cho các môn học nhất là môn làm quen với toán đối với trẻ rất quan trọng. Vì nhờ việc
sử dụng đồ dùng phù hợp với trẻ thì trẻ mới tri giác trọn vẹn phần kiến thức mà trẻ cần
biết, từ đó hình thành những biểu tượng toán học sơ đẳng cho trẻ 5 -6 tuổi một cách
chính xác, trẻ biết đếm thành thạo, biết so sánh, phân loại, xác định cao thấp, dài ngắn,
to nhỏ...và dùng từ chính xác như thời gian, không gian nhằm phát huy được tính tích
cực của trẻ.
3. Đối tượng nghiên cứu.
- Trẻ 5 – 6 tuổi. trường mẫu giáo Sao Mai

4. Phạm vi nghiên cứu
- Địa điểm: Trường Mẫu giáo Sao Mai
- Trong các hoạt động chung, hoạt động góc và các hoạt động khác.
5. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp trực quan thực hành.
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lí luận
Đồ chơi là một nhu cầu rất thiết thực với trẻ trong cuộc sống hàng ngày không
thể thiếu được. Đồ chơi đẹp sẽ tạo cho trẻ một cơ hội tìm hiểu khám phá tốt trong trí óc
của trẻ, đặc biệt là nó sẽ tác động tích cực tới các giác quan, khuyến khích cho trẻ phát
huy được trí tưởng và các kỹ năng khác. Ở lứa tuổi trẻ mầm non luôn có nhu cầu với đồ
chơi mới, thích khám phá các đồ chơi mới. Để thỏa mãn được nhu cầu của trẻ bản thân
tôi là giáo viên mầm non tôi luôn tìm tòi để tọa ra những thứ đồ dùng, đồ chơi phù hợp
với nội dung bài dạy và các hoạt động vui chơi hàng ngày. Ngay từ tuổi ấu thơ trẻ đã
được tiếp xúc với ông, bà, cha mẹ. ... Và các sự vật hiện tượng xung quanh, tất cả
những cái trẻ nhìn thấy đều ảnh hưởng đến nhận thức của trẻ, từ đó trẻ có được những
khái niệm đơn giản nhất về thế giới xung quanh có nhu cầu muốn tìm tòi, khám phá về

20


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

tính chất, đặc điểm của sự vật hiện tượng, tập hợp các số lượng, hình dạng, màu sắc,
kích thước, vị trí, sắp xếp của chúng trong không gian.
Trong quá trình học tập của trẻ, các môn học đều góp phần quan trọng vào việc
phát triển toàn diện của trẻ, trong đó đồ dùng đồ chơi góp phần cung cấp kiến thức và
hình thành nhân cách cho trẻ ngay từ khi trẻ ở độ tuổi mẫu giáo. Trong đó môn làm

quen với toán là một môn quan trọng nhất vì bộ môn này đòi hỏi cần có độ chính xác
cao. Vì trẻ ở độ tuổi mẫu giáo như một tờ giấy trắng nên trẻ nhớ nhanh mau quên,
nhiệm vụ của giáo viên là phải hình thành cho trẻ các biểu tượng về toán, cung cấp
những kỹ năng cơ bản nhất của môn học như đếm số lượng, so sánh, phân loại, hình
dạng kích thước...vì vậy trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động có sáng tạo nhất để trẻ
có thể vận dụng vào trong thực tế.
2. Thực trạng
a. Thuận lợi- khó khăn
+ Thuận lợi:
Năm học 2014 – 2015 được sự phân công của ban giám hiệu nhà trường tôi chủ
nhiệm lớp lá 5 - 6 tuổi, học theo chương trình mầm non mới, với sĩ số là 22 trẻ. 100%
trẻ sống ở thôn Echair là vùng đặc biệt khó khăn, các cháu đều rất ngoan ham học, cha
mẹ học sinh cũng biết được nhu cầu của con em mình ở độ tuổi học Mầm non và hiểu
tầm quan trọng của việc đưa con em mình đến trường.
Về cơ sở vật chất phòng học mới xây dựng đẹp cuốn hút trẻ tới trường, được sự
quan tâm của lãnh đạo trường đã đáp ứng phần nào đồ dùng đồ chơi cho lớp học và sự
nổ lực làm đồ dùng tự tạo bằng nguyên vật liệu sẵn có, bàn ghế đúng quy cách, phòng
học rộng rãi thoáng mát, rất thuận lợi cho việc học tập của trẻ.
+ Khó khăn:
Là lớp học riêng lẻ, lớp ghép nên ít được quan tâm, chăm sóc của bố mẹ về việc
học tập cũng như về sức khỏe, khả năng hiểu biết của trẻ còn hạn chế, trẻ đi học lần đầu
nên còn nhút nhát, trẻ rất bỡ ngỡ khi tiếp xúc chổ đông người vì vậy việc làm quen với
các môn học rất khó khăn.

21


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Đồ dùng phục vụ cho các môn học còn hạn chế, nên dẫn đến việc dạy và học của

cô và trẻ còn gặp nhiều khó khăn.
b. Thành công và hạn chế
* Thành công
Việc sử dụng đồ dùng đồ chơi dành cho môn học này đã giúp cho trẻ hứng thú và
phát huy tính tích cực ở trẻ, hăng say phát biểu xây dựng bài trong các tiết học. Sử dụng
đồ dùng theo nguyên tắc từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp. Đối với đồ dùng trực
quan cho trẻ làm quen với biểu tượng toán màu sắc đẹp hấp dẩn với yêu cầu của từng
tiết dạy có hiệu quả và chuyển biến rõ, đặc biệt những cháu nhút nhát, từ những thực tế
trên để có kết qủa cao tôi phải chuẩn bị đồ dùng và bài dạy rất chu đáo, đồ dùng đồ chơi
tự tạo màu sắc đẹp, có sức hấp dẫn, kích thích tính tò mò của trẻ, biết lựa chọn bài thơ,
câu đố, những bài hát phù hợp với nội dung bài dạy của chủ điểm, ngôn ngữ diển đạt rõ
ràng dễ hiểu, chuyển tiếp linh hoạt kết hợp với đồ dùng gây được sự chú ý của trẻ,
* Hạn chế.
Là lớp ghép học sinh ở vùng khó khăn nên việc sử dụng đồ dùng trong môn học
này nhiều trẻ còn lúng túng cho nên cô phải sáng tạo trong quá trình tổ chức hoạt động.
c. Mặt mạnh - mặt yếu:
* Mặt mạnh:
Qua một tiết học toán trẻ có thể lĩnh hội được những kiến thức cơ bản nhất của
môn học như đếm và đặt số tương ứng, so sánh, phân loại, hình dạng kích thức, không
gian, thời gian...vì vậy việc chuẩn bị và sử dùng đồ dùng cho trẻ đối với môn học này
rất quan trọng nhờ vậy trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động có sáng tạo, từ đó trẻ
thích đi học hơn, mạnh dạn hơn và hoạt động tích cực và có độ chính xác hơn ,việc
chuẩn bị và sử dụng đồ dùng dạy ở môn học này phù hợp với từng đề tài thì đem lại
hiệu quả rất khả quan, giúp trẻ phát triển về 5 mặt đức, trí, thể, mỹ, lao động và nhận
thức, về tình cảm xã hội, thế giới xung quanh trẻ.
* Mặt yếu:
- Do lứa tuổi của trẻ không đồng đều nên nhận thức của một số trẻ còn hạn chế.

22

Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

- Đồ dùng phục vụ cho các môn học còn hạn chế, nên rất khó khăn cho giáo viên
khi chuẩn bị đồ dùng cho một tiết dạy, dẫn đến việc dạy và học còn nhiều hạn chế.
d. Nguyên nhân.
- Do đặc điểm tâm lý của trẻ rất hiếu động, thích khám phá, tò mò, nên trẻ không
thể chỉ ngồi nhìn và nghe cô giáo giảng bài. Chính vì vậy nếu không trực quan, không
cho trẻ thao tác thực hành, trải nghiệm trên đồ vật đối tượng nhận biết thì trẻ dễ bị phân
tán chú ý, mức độ hứng thú không cao, trí thức lĩnh hội được không sâu, và hay bị quên,
phần lớn là các cháu chưa qua lớp mẫu giáo bé, mẫu giáo nhỡ mà học luôn chương trình
mẫu giáo lớn. Trẻ gặp nhiều khó khăn khi gặp phải một vấn đề phức tạp mà không có
sự chuẩn bị dần từ những vấn đề đơn giản. Chính vì thế khi vào tiết học làm quen với
toán, phần tập hợp số lượng và phép đếm phần lớn trẻ không biết xếp tương ứng 1-1 đặt
số lượng tương ứng bị nhầm. Hay nhầm lẫn các chữ số với nhau như số 9 với 6. số 2
với số 5, gọi tên các hình, các khối còn nhầm lẫn chưa phân biệt được định hướng trong
không gian còn hạn chế.
Từ những vấn đề trên việc tôi đã tìm ra biện pháp tốt nhất để hình thành những
biểu tượng toán sơ đẳng cho trẻ 5 - 6 tuổi một cách chính xác, bền vững, tôi đã chọn
một số biện pháp sử dụng đồ dùng đồ chơi cho môn học toán nhằm khắc phục được
những khó khăn của địa phương, phát huy được tính tích cực của trẻ là thiết thực là cấp
bách và cũng là điều quan trọng trong thực tế hiện nay.
e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đặt ra
Trong điều kiện CSVC còn khó khăn, trang thiết bị, đồ dùng dạy học còn hạn chế
đòi hỏi mỗi một Giáo viên lên lớp cần có sự chuẩn bị thật chu đáo đặc biệt là đồ dùng
trực quan. Tuy nhiên không nhất thiết phải làm đồ dùng dạy học cầu kỳ, phức tạp mà
Giáo viên cần sáng tạo sử dụng các vật liệu dễ làm, dễ kiếm, gần gũi với thiên nhiên sẽ
tạo cho các cháu dễ tiếp thu, dễ vận dụng và càng yêu thiên nhiên hơn.
3. Giải pháp, biện pháp
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp

- Với trẻ 5 - 6 tuổi việc làm quen với biểu tượng toán là hoạt động cần thiết,
không những tạo cho trẻ có được tính nhanh nhẹn, thông minh, hoạt bát, sáng tạo trong
23


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

khi trẻ thực hiện hoạt động ở trên lớp cũng như trong các hoạt động khác mà còn góp
phần phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ mẫu giáo. Bên cạnh đó còn giúp trẻ có tâm
thế vững vàng trước khi bước vào lớp 1, Muốn trẻ hào hứng tham gia và yêu thích học
toán thì phải xây dựng nề nếp thói quen tốt trong học tập cho trẻ như cách ngồi học
đúng tư thế, cách trả lời câu hỏi của cô, cách giơ thẻ số, Cách thực hiện các bước trong
hoạt động làm quen với toán ra sao? phải phân nhóm số trẻ có khả năng nhận biết
nhanh, chậm, bình thường, để tiện theo dõi và có kế hoặc cụ thể để bỗi dưỡng đồng thời
kết hợp với phụ huynh học sinh để cùng giáo dục trẻ. Trong quá trình giảng dạy thực
nghiệm tôi đã tìm ra một số phương pháp đơn giản nhưng hợp lý và phù hợp như sau.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp:
*Biện pháp 1: Dạy trẻ làm quen với toán dẫn dắt qua bài thơ câu chuyện.
- Tôi sẻ sử dụng một câu chuyện để dẫn dắt trẻ tham gia vào hoạt động làm quen
với toán như:
Đếm đến 8. Nhận biết các nhóm có 8 đối tượng. Nhận biết số 8.
Chủ điểm: Thế giới động vật
Chủ đề nhánh: Những con vật đáng yêu
Chuẩn bị: mô hình các con vật nuôi trong gia đình
Đồ dùng của cô giống cháu nhưng lớn hơn.
Mỗi trẻ 8 con gà, 8 con mèo, 8 con vịt, và một số con vật khác, số 1- 8
Tất cả đồ dùng này tôi làm bằng nguyên vật liệu phế thải như võ trứng, hủ da ua
kết hợp với ít giấy xốp tạo thành con gà, con vịt,mèo, chó...rất đơn giản, không tốn
kém.
* Trò chuyện về trang trại của cô chủ nhỏ, sau đó cho trẻ đi thăm trang trại với

hình thức ôn gợi lại bài củ, cũng đồ dùng tự tạo đó tôi sử dụng vào cho trẻ làm quen
kiến thức mới bằng hình thức, cô chủ tổ chức hội thi những con vật đáng yêu, bằng hình
thức từng nhóm ra thi, sau đó so sánh 2 nhóm và tạo sự bằng nhau rồi cùng tìm số đặt
tương ứng vào mỗi nhóm, tiếp tục cho trẻ hiểu được vì sao mà chúng bằng nhau. Đến
phần luyện tập ngoài việc sử dụng đồ dùng trên với hình thức các nhóm đạt giải, cho trẻ
lên tìm và gắn các con vật và số tương ứng, sáng tạo hơn tôi cùng trẻ sử dụng dây thun
tạo ra số 8 nhằm cũng cố về số 8 để trẻ nhớ lâu hơn.
24


Một số phương pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với toán

Việc gây hứng thú ngay từ đầu tiên của tiết học bằng đồ dùng trực quan không
những tạo được sự chú ý cho trẻ ngay từ đầu mà còn tạo cho trẻ một tâm lý thoải mái để
trẻ dễ dàng tiếp thu nội dung trọng tâm của tiết học.
* Biện pháp 2. Việc lựa chọn và sử dụng trực quan đúng lúc, đúng chỗ.
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức của trẻ 5 -6 tuổi là tư duy trực quan hình tượng
nhưng do trẻ chưa học qua chương trình mẫu giáo bé và mẫu giáo nhỡ. Nên trong quá
trình dạy trẻ tôi thường kết hợp giữa tranh ảnh với mô hình gợi sự hứng thú cho trẻ đồ
dùng trực quan phải đẹp, màu sắc hấp dẫn, phù hợp với từng tiết học, từng chủ điểm, lời
nói kết hợp với đồ dùng phải rõ ràng, dứt khoát để trẻ không lúng túng khi làm theo cô.
Cô hướng dẫn trẻ sử dụng đồ dùng trực quan trong quá trình học tập phải đúng
lúc như phần làm quen kiến thức mới cô, trò chơi sử dụng đồ dùng gì sao cho lôrich và
phù hợp sau đó chuyển tiếp phần luyện tập cần sử dụng đồ dùng như thế nào để đem lại
hiệu quả tốt hơn, đồ dùng trực quan tôi chuẩn bị cho trẻ theo mức độ tăng dần lên như;
Các con đếm xem có bao nhiêu bạn gà đi thi (8 bạn), bao nhiêu bạn vịt đi thi ( 7 bạn ) 2
nhóm này như thế nào với nhau? Vậy làm cách nào để 2 nhóm này bằng nhau? Còn
cách nào khác không?
Nếu trẻ sử dụng còn lúng túng chưa thành thạo cô hướng dẫn tỉ mỉ để trẻ thực
hiện tốt hơn.

Ngoài ra tôi còn dùng câu đố để gợi tính tò mò của trẻ mỗi khi sử dụng đồ dùng.
VD: Khối vuông và khối cầu tôi dùng câu đố để trẻ đoán.
Khối gì xinh xắn
Sáu mặt hình vuông.
Bé hãy đoán xem.
Khối gì thế nhỉ?
Hay:
Khối gì tròn lắm.
Không xếp chồng được đâu.
Không đứng yên được lâu.
Động vào lăn lông lốc..

25